اکلیل کوهی یا همان رزماری یکی از چاشنی‌های غذاست که علاوه بر معطر و خوش‌طعم‌تر کردن غذا خواص دارویی و درمانی بسیاری دارد. رزماری طبع گرم و خشکی دارد.
رزماری دارای طعم تلخ، گرم و گس‌تری است و استفاده از آن در سس، سوپ، خورش، کباب و چاشنی بسیار رایج است. اگرچه مقادیر کمی از رزماری که به عنوان طعم‌دهنده در غذاها استفاده می‌شود، نمی‌تواند تاثیر زیادی بر روی بدن داشته باشد. اما اضافه کردن مرتب برگ آن به غذاها می‌تواند مزایای بسیاری داشته باشد.
رزماری منبع خوبی از آهن، کلسیم، پتاسیم و ویتامین C، ویتامین A و ویتامین B6 و همچنین آنتی‌اکسیدان‌ها، فلاونوئیدها، فیبر، پروتئین و کربوهیدرات است. داروهای گیاهی تهیه شده از رزماری دو دسته هستند:
- دسته اول: در آن از اسانس رزماری استفاده شده که شامل پماد، لوسیون، کرم و روغن‌های حمام و ماساژ و غیره هستند.
- دسته دوم: از عصاره هیدروالکلی آن به صورت محلول‌های خوراکی به عنوان ضد نفخ و مقوی معده استفاده می‌شوند.
خواص
1. صفراآور
رزماری مقوی معده، محرک هضم و ترشح معدی و صفراآور است. برای کسانی که صفراوی هستند در دفع صفرا بسیار کمک می‌کند.
این گیاه خاصیت ادرارآوری دارد. این امر به خروج مؤثر سموم از بدن به‌وسیله‌ی ادرار کمک می‌کند. علاوه‌بر این مصرف منظم رزماری با افزایش نرخ خروج آب از بدن، می‌تواند به دفع عوامل بیماری‌زا، نمک‌ها، سموم و حتی چربی اضافی از بدن کمک کند.
2. ضد درد
در طب سنتی از رزماری به صورت خوراکی به عنوان مدر و ضد نفخ و به صورت موضعی به عنوان ضد التهاب و ضد درد استفاده می‌کرده‌اند.
3. جوان سازی پوست
خاصیت ضدپیری رزماری به‌خوبی شناخته شده است. اگرچه استفاده از آن برای محافظت از پوست بیشتر به‌شکل روغن ضروری است ولی مصرف خوراکی و موضعی برگ‌های آن نیز می‌تواند به کیفیت پوست، بهبود آکنه، درخشش پوست و آب‌رسانی به بزرگ‌ترین عضو بدن یعنی پوست کمک کند.
4. درمان رماتیسم
ماساژ مداوم با رزماری درمان دردهای رماتیسمی است. دست‌‌های خود را در جوشانده آن قرار دهید و در همان حالت حدود 20 تا 30 دقیقه خوب ماساژ دهید. به مرور درد مفاصل دست بهتر خواهد شد.
رزماری را چگونه مصرف کنیم؟
1. دمنوش
به 5- 2 گرم از خرد شده گیاه (برگ و سرشاخه‌های گل‌دار) یک لیوان آب جوش اضافه کرده و پس از 15 دقیقه صاف کرده و میل شود. برای شیرین کردن آن می‌توانید از عسل یا توت خشک و خرما استفاده کنید.
2. محلول حمام
- به 50 گرم از خرد شده گیاه (برگ و سرشاخه‌های گل‌دار) یک لیتر آب اضافه کرده و به مدت 10- 5 دقیقه می‌جوشانیم.
- سپس مدت 30- 15 دقیقه به حال خود می‌گذاریم. آن گاه محلول را صاف نموده و آن را به آب وان حمام اضافه می‌کنیم.
- هم چنین می‌توان محلول صاف شده را به بدن مالید و یا جهت تقویت موی سر روی سر ریخته و با انگشتان چند دقیقه‌ای پوست سر را ماساژ داد.
توصیه ها
- اگر شما به خانواده نعنا حساسیت دارید، ممکن است رزماری باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در شما شود.
- زیاده‌روی در مصرف رزماری ممکن است باعث استفراغ، اسپاسم، کما و ادم ریوی ( جمع شدن مایع در ریه ها ) شود.
- دوزهای بالای آن ممکن است باعث سقط جنین در زنان باردار شود، بهتر است در دوران بارداری از رزماری استفاده نکنید.
- ممکن است با داروهای ضد انعقاد خون از جمله وارفارین و آسپیرین، دیورتیک‌ها و لیتیم تداخل دارویی داشته باشد.
