آشنایی با خواص گیاه دارویی خشخاش

طبع خشخاش در طب سنتی سرد و تر است. گیاهی است از خانواده خشخاش یا شقایقیان و علفی که ارتفاع آن به یک تا دو متر می‌رسد.

این گیاه دارای ساقه‌ای قائم، منشعب، بی‌کرک (در بعضی نمونه‌ها خشن) و برگ‌هایی متناوب به رنگ سبز غبارآلود است. برگ‌های قسمت فوقانی ساقه آن، پهنکی با بریدگی‌های نامنظم و نسبتا عمیق دارد. به علاوه پهنک برگ‌ها، دارای وضعی است که قسمتی از ساقه را فرا می‌گیرد.

گل‌های درشت و زیبای آن، در واریته‌های مختلف، به رنگ‌های متفاوت ولی بیشتر به رنگ سفید ارغوانی دیده می‌شود. میوه این گیاه کپسول، ناشکوفا و محتوای دانه‌های بسیار (تخم خشخاش) است.

میوه آن کپسول مانند است که در اثر ایجاد بریدگی روی آن ماده شیره مانندی به نام تریاک خارج می‌شود.

تریاک خام و کپسول‌های خشک آن حاوی آلکالوئیدهای سمی است و حدود ۱۲ درصد مورفین دارد. علاوه بر شیرابه (تریاک) که مصرف پزشکی دارد.

این گیاه بومی آسیای صغیر است و کشت آن در کشورهای افغانستان، ترکیه، هندوستان و چین مرسوم است.

خواص خشخاش در طب سنتی

برای این گیاه دارویی خواص زیادی ذکر شده است.
از جمله خواص خشخاش برای چاقی، برای پوست و مو و… عبارت‌اند از:

1. با توجه به طبع خشخاش، خواب‌آور شدید، اخلاط کثیف بدن صفراوی را رقیق کننده، یک نوع مواد مخدر برای اعصاب متلاطم، ضد اسهال برای گرم مزاج‌ها است.
2. خوردنش با عسل رافع خشونت سرفه گرم و خشک و خونی است.
3. رفع‌کننده سوزش مثانه گرم مزاج، چاق کننده، حواس مغز را تقویت و دود آرام آن در منزل تولید خواب فراوان دارد.
4. آهن و فسفر در دانه‌های آن نیز سلامت استخوان را حفظ می‌کنند و این دو مواد معدنی برای حفظ استخوان‌ها و عضلات ضروری هستند.
5. دانه‌های خشخاش همچنین حاوی کلسیم و منیزیم است که فعالیت مغز را کنترل می‌کنند و در رشد نورون تاثیرگذار است. این دانه‌ها همچنین می‌توانند بی‌خوابی را درمان کنند و به بهبود و افزایش هضم کمک می‌کنند.
6. دانه‌های خشخاش منابع غنی از فیبر نامحلول هستند که می‌توانند به هضم آسان کمک کنند. همچنین میزان دفع مدفوع را افزایش داده و از یبوست جلوگیری می‌کنند.
7. تخم خشخاش در رفع تشنگی، تب، التهاب، یبوست و التهاب شکم موثر است.
8. روغن دانه‌های آن در درمان سرطان به خاطر داشتن اسیدهای چرب اشباع نشده موثر است.
9. افزایش نیروی جنسی از خواص خشخاش بوده و زوج‌های سرد مزاج با این ویژگی آشنایی دارند.
10. یکی دیگر از مزایای مصرف دانه‌های خشخاش، کاهش اثرات گلو درد است علاوه بر این، می‌تواند از متورم شدن گلو نیز جلوگیری کند.
11. دانه‌های خشخاش می‌توانند به درمان زخم‌های دهان کمک کنند، دارای اثر خنک کننده در بدن هستند، که نقش مهمی در درمان زخم دهان دارد. مخلوطی از نارگیل خشک خرد شده، آب نبات پودر قند و دانه‌های آن تهیه کنید و برای تسکین فوری زخم دهان آن را بمکید.

موارد منع مصرف

• در بعضی از مردم، دانه‌های خشخاش می‌توانند باعث آلرژی شوند.
• مصرف زیاد دانه‌های خشخاش در دوران بارداری یا تغذیه با شیر مادر موجب مسائل می‌شود که باید اجتناب شود.
• ورزشکاران تا یکی دو روز قبل از تست دوپینگ از مصرف زیاد نان خشخاشی و یا دانه خشخاش خودداری کنند.
• برخلاف نظر برخی از افراد که معتقدند کشیدن تریاک در سنین بالاتر از چهل سالگی مفید است، اعتیاد به کشیدن تریاک به خصوص برای افراد مسن ضررهای قابل توجهی دارد از جمله کم‌شدن هوش و حافظه، کم شدن اشتها، تنگ شدن کرونر قلب، از کار افتادن زودتر از موقع دستگاه تناسلی و نقصان ترشحات غدد باز و بسته بدن است.

شیوه استفاده

• مقداری از دانه‌های خشخاش را در یک مخلوط کن قرار دهید و به آن شیر اضافه کنید. اگر پوست خشک دارید، می‌توانید عسل نیز اضافه کنید و سپس آن را روی صورت خود قرار دهید و بعد از ۱۰ دقیقه شسشتشو دهید. انجام این کار، یک بار در هفته رطوبت مورد نیاز برای پوست شما را فراهم می‌کند.