خواص شله زرد از نگاه طب سنتی

شله زرد و خواص آن

شیوا فرجی متخصص تغذیه در مورد خواص شله زرد به عنوان یک دسر سنتی ایرانی بر سر سفره های ایرانی گفت: شله زرد حاوی ترکیباتی از قبیل برنج سفید، زعفران، دارچین، گلاب، شکر و کره است که هر یک به نسبت استفاده در تهیه این غذای ایرانی می‌تواند مضرات و یا خواص خود را داشته باشد. وی ادامه داد: معمولاً قبل از پختن شله‌زرد برنج را خیسانده و بعد از آن به مدت طولانی می‌پزیم که این امر سبب از بین رفتن بخش زیادی از ویتامین‌های موجود در این غله از جمله ویتامین B می شود ولی در عین حال منبع خوبی برای تامین کربوهیدرات مورد نیاز بدن است.

فرجی در مورد خواص گلاب موجود در شله‌زرد نیز گفت: گلاب جزء عرقیات خاص ایرانی است که خاصیت نشاط آوری دارد که استنشاق بوی آن سبب افزایش فشار خون می‌شود. که این حالت هنگام افطار برای روزه‌دار مفید است. این متخصص تغذیه هل را به نوعی اکسپکتورانت طبیعی عنوان کرد که خاصیت ضد عفونی‌کننده و ضد خفگی دارد. وی گفت: زعفران یکی دیگر از موادی است که به عنوان طعم‌دهنده در شله‌زرد استفاده می‌شود اما نباید فراموش کرد که زعفران خاصیت آرامش‌بخشی و نشاط آوری آن اثبات شده به شرط آنکه بیش از حد مجاز یعنی نهایتاً سه گرم در روز مصرف نشود. البته این مقدار برای زنان باردار نهایتا یک گرم توصیه می‌شود چرا که مصرف زیاد زعفران منجر به سقط جنین در زنان باردار و خونریزی لثه می‌شود.

عضو انجمن تغذیه ایران استفاده از دارچین در شله‌زرد را برای کنترل قند خون بسیار مفید دانست و گفت: تحقیقات نشان داده که علاوه بر این دارچین سطح چربی خون به ویژه تری‌گلیسیرید را کاهش می‌دهد و برای ثابت نگه‌داشتن وزن بسیار مفید است. فرجی خاطر نشان کرد: شکر یکی از مواد اصلی موجود در شله‌زرد است که معمولاً خانواده‌ها به مقدار زیادی از آن در شله‌زرد می‌ریزند در حالی که به ازای هر یک گرم شکر چهارکیلو کالری باید در نظر گرفت و خوردن زیاد شله‌زرد را به افراد دیابتی و آنهایی که تنگی عروق قلب دارند توصیه نمی‌کنیم. وی همچنین در مورد کره موجود در شله‌زرد گفت: به دلیل عطر و بوی کره حیوانی معمولاً افراد ترجیح می‌دهند تا به مقدار زیادی از این ماده در شله‌زرد استفاده کنند در حالی که کره حاوی میزان بالایی کلسترول بوده و برای مبتلایان به چربی خون اصلا مناسب نیست ولی در عین حال حاوی ویتامین A و D است.

فرجی بهترین زمان مصرف شله زرد را در ماه مبارک رمضان وعده افطاری عنوان کرد و گفت: به دلیل وجود لعاب برنج و گلاب در شله‌زرد این ماده غذایی یبوست‌زا است و برای وعده سحری خوردن آن را توصیه نمی‌کنیم. شله زرد برای کودکان روزه‌دار به شرط آنکه مانع خوردن غذای اصلی نشود مفید است چرا که به ازای هر یک لیوان شله‌زرد 250 تا 300 کیلوکالری برای بدن تأمین می‌شود.