میوه در ادبیات طب سنتی ایران
- میوه ها در طب سنتی ایران جز خوردنی های لطیف و زود هضم محسوب می شوند. خوراکی هایی که غذاییت زیادی ندارند و غذای کامل به حساب نمی آیند و بیشتر جنبه دارویی دارند. میوه ها عموما رطوبت بدن را تامین می کنند، سریع الاستحاله هستند و در صورتی که بدن دچار بیماری شود (بخصوص عفونت ها) خلط تولید شده از میوه ها سریعا به عفونت تبدیل میشود و افرادی که میوه زیاد مصرف می‌کنند امکان پیشروی بیماری در آنها بیشتر از سایرین خواهد بود.
- این ویژگی ها باعث می شود بدون آگاهی از عوارض مصرف بی رویه میوه ها اقدام به خوردن آنها نکنیم. امروزه اکثر مردم اینگونه می اندیشند که هر چه مصرف میوه بیشتر شود، بدن سالم تر و احتمال بیمار شدن کاهش می یابد. در صورتی که این رویکرد در طب سنتی کاملا اشتباه است.
- بهار 99 با فصول سال‌های قبل یک تفاوت جدی نیز دارد و آن وجود پدیده ای به نام ویروس کرونا است که گریبان عده زیادی از مردم جهان را گرفته است. همزمانی این دو پدیده اهمیت توجه به مصرف میوه ها را دو چندان کرده است.
تدابیر مصرف میوه های بهاری در طب سنتی
میوه های بهاری چند ویژگی منفی دارند که باید هنگام مصرف، به آنها توجه شود:
- میوه های بهاری عموما به شکل نارس به بازار عرضه می شوند، لذا کیفیت غذایی مناسبی ندارند و خلط ناصالح در بدن تولید می کنند.
- میوه های رایج بازار مثل پرتقال، سیب، کیوی، موز و هندوانه همگی جزء میوه های سریع التعفن هستند، یعنی در صورت بروز عفونت در بدن (مثل بیماری کرونا) خوردن آنها باعث افزایش سرعت تعفن در بدن می‌گردد. رطوبت این خوراکی ها در بدن سریع مضمحل می شود. لذا خوردن آنها اصلا توصیه نمی شود.
- کسانی که انواع حساسیت های بهاری دارند در مصرف میوه ها دقت کافی داشته باشند.
- میوه های نوبرانه مانند گوجه سبز و چغاله (چاقاله) بادام، عمدتا یا به طور کامل نرسیده اند، یا از مناطق دیگر به محل زندگی ما وارد شده اند و یا با استفاده از مواد شیمیایی زودتر از فرایند طبیعی و به شکلی مصنوعی از حالت نارس خارج شده اند. لذا مصرف این میوه ها در بهار توصیه نمی‌شود.
- به صورت کلی مواد غذایی نارس، مفید نیستند و خواصی که از آنها انتظار داریم، برآورده نمی‌شود، به طور مثال مزاج بادام رسیده به سمت گرمی است اما چغاله خواص و طبع سردی دارد.
- با گرم تر شدن هوا، تنوع میوه ها بیشتر می شود، پس در مصرف میوه ها عجله نکنید و اجازه بدهید در زمان خودشان (نزدیک به تابستان) آن را مصرف کنید.
- مصرف نارنج، سبزیجات ترش مزه و زرشک به اشکال مختلف توصیه می شود.
- همچنین مصرف انواع مربای میوه جات در فصل بهار توصیه می شود.
توصیه هایی در مورد گوجه سبز و چغاله بادام
1. گوجه سبز
- سموم کشاورزی در میوه هایی مانند گوجه سبز، چغاله بادام و زردآلوی کال که نارس چیده می‌شوند بیشتر وجود دارد.
- ترش بودن گوجه سبز برای دندان‌ها بسیار مضر است؛ به‌خصوص که باید کاملا با دندان جویده شوند و این موضوع بر دندان اثر سوء می‌گذارد.
- دیر هضم بودن این نوبرانه ها سبب ایجاد مشکلات گوارشی مانند نفخ، دل درد، یبوست و ضعف معده می شود.
2. چاقاله بادام
- چغاله یا چاقاله بادام، خواص و مضراتی دارد، هرچند که توصیه میشود حتی برای منافع آن هم باید به میزان محدود مصرف شود.
- برخی افراد چغاله بادام را به صورت خام، شسته شده و با نمک مصرف می‌کنند در حالی که این نحوه مصرف مضرات مصرف بیش از حد نمک را نیز در بردارد.
- علاوه بر این مصرف چاقاله در رفع گرفتگی عضلانی موثر است اما جایگزین‌های بهتری نیز برای آن شناخته شده و توصیه میشود.
- در افرادی که ناراحتی گوارشی به ویژه ضعف معده یا نفخ شکم دارند، مصرف چاغاله بادام توصیه نمی‌شود. همچنین در افراد با مزاج سرد یا مشکلات روحی نیز تنها مصرف محدود آن توصیه میشود.
- خوردن چغاله بادام برای افرادی که دارای معده قوی می باشند و در هضم آن دچار مشکل نمی شوند، اشکال ندارد.
- همچنین چاغاله بادام در کودکان سبب استحکام دندان می شود.
- خوردن این نوبرانه ها با کمی نمک طبیعی سبب لطیف تر شدن آن ها می شود.
- استفاده از این نوبرانه ها به صورت خورش و ترشی انداختن آن ها (با سرکه محلی طبیعی) بسیار مناسب تر است.
مصرف زیاد چاقاله یا چغاله بادام موجب سستی و رخوت میشود و در بیماران مبتلا به عارضه میگرن می‌تواند تشدید علائم را به دنبال داشته باشد.
