همانطور که می‌دانید، هزار و دویست و شصت نوع سکنجبین طبی؛ در طب سنتی ایران موجود است،که ما در این پست قصد داریم به شما طرز تهیه سه نوع سکنجبین که کاربرد و خواص بیشتری در پزشکی امروز دارند را آموزش دهیم:
سکنجبین ساده (از استاد کمالی نژاد)
با توجه به گرم شدن هوا که موجب غلبه حرارت و تشنگی می‌گردد، این نوع سکنجبین انتخاب خوبی می‌باشد.
مواد لازم
- شکر 400 گرم
- آب: یک لیتر
- نعنا تازه تمیز شده: 150 گرم
- سرکه طبیعی: نصف تا یک لیوان (هر نوع سرکه چه سرکه سیب یا انگور فرقی نمی‌کند، فقط طبیعی باشد)
طرز تهیه
- ابتدا همه مواد را در یک قابلمه ریخته و روی اجاق گذاشته شود تا با شعله ملایم آرام آرام بجوشد و به نصف برسد و قوامی مانند عسل پیدا کند.
- سپس اجاق گاز را خاموش نموده و نعنا خارج شود.
- محلول حاصله در کتب قدیم، «شیره منعنع» نام دارد.
- حال بعد از حدود یک ربع که دمای محلول به 70 تا 80 درجه رسید، حسب نیاز و مشکل شخص یا بیمار، نصف تا یک لیوان سرکه طبیعی به این شیره اضافه میشود و خوب به هم زده تا قوام یکدست پیدا کند.
- حال این محلول، سکنجبین طبی ساده نام دارد.
نکات مصرف
برای دفع حرارت و رفع تشنگی در ایام تابستان یا ماه مبارک رمضان، یک قاشق غذاخوری سکنجبین در 1 فنجان آب و یا همراه 2-3 برگ کاهو قابل استفاده است.
- گرم مزاجان به ویژه صاحبان مزاج صفراوی و کسانی که احساس گرگرفتگی دارند؛ می‌توانند از نعنا صرفنظر کنند یا فقط دو سه برگ کوچک به آن اضافه نمایند.
- طبق نظر ابن سینا در قانون، با توجه به اقلیم کشور ما و نیز با هدف رفع تشنگی و دفع حرارت، سکنجبین عسلی چندان مناسب نیست و همین دستور سکنجبین شکری کارسازتر است.
- عده‌ای نیز جهت طعم و مزه بهتر؛ همان ابتدا سرکه را اضافه نموده تا همراه مواد بجوشد، اما با جوشیدن سرکه، احتمال شکستن ترکیبات مولکولی آن و بروز خواص نامناسب وجود داره، پس جهت اطمینان، در این مورد احتیاط نمایید.
- در ضمن مصرف مداوم و روزانه این سکنجبین؛ در ماه رمضان یا تابستان نیز با توجه به این که در حکم داروست توصیه نمی‌شود؛
چنانچه احساس حرارت یا تشنگی آزاردهنده در این دو مقطع زمانی وجود دارد می‌توان در چند وعده یا برای سه تا پنج روز استفاده نمود. در این حد با توجه وجود سرکه، حتی چندان موجب افزایش قند نمی‌شود. - افرادی که مشکلات روده‌ای دارند در مصرف انواع سکنجبین احتیاط کرده و زیاده روی نکنند.
سکنجبین سیب
سکنجبین سیب یک نوشیدنی داروئی فوق العاده و به عنوان یک پاکسازی کننده بدن از سموم به شمار می‌رود.
طبق مثل قدیمی «خوردن یک سیب در روز، پزشک را از شما دور می‌کند». نوشیدن سکنجبین سیب هم اثرات بی‌نظیری در سلامت شما خواهد داشت.
مواد لازم
- آب سیب تازه: دو لیوان
- شکر سفید: نصف لیوان (شکر سرخ هم بلامانع است)
- سرکه سیب طبیعی: نصف لیوان
طرز تهیه
- آب سیب و شکر و سرکه سیب را در قابلمه ریخته و ترکیب کنید و اجازه دهید روی شعله ملایم به آرامی بجوشد و به قوام برسد.
- در هنگام استفاده، یک تا دو قاشق غذاخوری از ترکیب را در یک لیوان آب ولرم ریخته و میل نمایید.
خواص سکنجبین سیب
- پاکسازی کننده بدن از سموم
- کمک به سلامت قلب، مغز و کبد
- رفع عطش
- نوشیدنی مناسب برای روزه داران (در فاصله افطار تا قبل از وعده سحری)
نکات مصرف
- حتماً از سرکه طبیعی استفاده شود.
- علی رغم خواص خوب، مصرف شما روزانه و مکرر و در مقدار زیاد نباشد.
- میتوانید هنگام استفاده از این سکنجبین، یک قاشق غذاخوری گلاب به آن اضافه نمایید.
- استفاده از زعفران در صورت عدم منع مصرف برای فرد؛ به اثرات دارویی این ترکیب می‌افزاید.
- با اضافه کردن یک قاشق غذاخوری خاکشیر، در هنگام استفاده، تبدیل به ترکیب ضدیبوست خواهد شد.
سکنجبین سیب و عناب
شما میتوانید با اضافه کردن جوشانده عناب در هنگام درست کردن سکنجبین سیب؛ «سکنجبین سیب و عناب» درست کنید و بر خواص آن بیفزایید.
طرز تهیه
- هفت عدد عناب را چنگال زده و با یک لیوان آب جوشانده و در هنگام جوشیدن مطمئن شوید که عناب کاملاً نرم و له شده است.
- بعد با پشت قاشق عناب‌ها را کاملاً له و شیره کشی کنید تا شیره آن وارد جوشانده شود.
- سپس محلول را با صافی ریز، صاف کرده و به ترکیب سکنجبین سیب در هنگام آماده سازی، اضافه نمایید.
خواص سکنجبین سیب و عناب
- عناب در کتاب مخزن الادویه منضج اخلاط (تبدیل اخلاط غلیظ به رقیق) و مسهل اخلاط رقیقه برشمرده شده که به خاصیت پاک کنندگی سکنجبین سیب و دفع سموم می‌افزاید.
- عناب به علت احداث برودت در بدن، خاصیت ضدصفرا و سنگ صفرا بودن را به این ترکیب می‌افزاید.
- خاصیت تصفیه و کاهش غلظت خون و پاکسازی کبد و تقویت سیستم ایمنی را دارد.
- مسکن التهاب، تشنگی، حدت خون و گرمی است.
آیا میشود در طرز تهیه این سکنجبین‌ها از عسل یا شکر قهوه‌ای استفاده کنیم؟
عده‌ای با این توجیه که شکر سفید، سم سفید بوده و کالری و قند بالایی دارد، اقدام به تهیه سکنجبین با عسل یا شکر قهوه‌ای مینمایند که در پاسخ به این دوستان باید خاطر نشان کرد که:
- اولاً در منابع و کتب طب سنتی از شکر سفید در استفاده از ترکیبات استفاده شده است.
- دوماً مهم تعادل در مصرف شکر است وگرنه انواع شکر از نظر کالری تفاوت چندانی با هم ندارند و حتی عسل و شکر قهوه‌ای نیز می‌توانند در بعضی افراد عارضه ایجاد کرده و باعث بروز مشکل شوند.
- سوماً هدف ما رفع حرارت، گرمی و پاکسازی بدن است که عسل بر شدت گرمی ترکیب می‌افزاید، اما شکر سفید طبع معتدلی نسیبت به شکر قهوه‌ای و عسل دارد و دلیل استفاده از آن در سکنجبین‌های ذکر شده، به همین علت است.
حرف پایانی
سکنجبین‌ها نوعی ترکیبات داروئی هستند که همانطور که از اسم آن‌ها برمی‌آید حکم دارو را دارند و مصرف مداوم و زیاد آن‌ها، علی رغم خواص خوب چندان توصیه نمی‌گردد.
مگر این که پزشک و معالج شما، متناسب با بیماری و مشکل شما، میزان مصرف و دوره مصرف مشخصی تعیین کرده باشد.
علیرضا
سلام
خراب کردی دیکه!
طب سنتی که شکر سفید رو بد ندونه بدتر از جلاد های طب مدرنه