خرما قبل از غذا خورده شود یا بعد از غذا؟! سوال و تیتر جالبی است که شاید هیچ یک از شما به آن فکر نکرده و از خود پرسیده باشید مگر فرقی هم می‌کند! برای رسیدن به پاسخ این سوال در ادامه با ما همراه باشید!
خرما را کمی بیشتر بشناسیم!
نام علمی خرما phoenix dactylifera که به انگلسی به آن datepalm و در عربی به آن تَمر و در هندی به آن کهجور و چهارا می‌گویند، در جهان حدود 200 نوع خرما وجود دارد که 120 نوع آن شناسایی شده و درخت خرما بیش از 200 سال عمر می‌کند!
درخت خرما دو نوع نر و ماده دارد، نر آن طلع نام دارد که خوشه می‌دهد اما ثمری نمی‌دهد و در مقابل خرمای ماده هم خوشه و هم ثمر می‌دهد.
مراحل رسیدن خرما و نام‌های آن
به میوه نارسیده خرما «خارک» یا خرک یا کنگ گفته می‌شود؛ حکمای طب سنتی ایرانی از ابتدای پیدایش تا انتها و کمال بلوغ و رسیدگی خرما را در هفت مرحله، نام گذاری کرده‌اند:
- طلع یا لیغ (شکوفه درخت خرما)
- بلح (غوره سبز ترش)
- خلال (غوره مایل به زردترش)
- بسر (غوره زرد مایل به شیرین)
- قسب (خرمای نارس)
- رطب (خرمای رسیده و تازه)
- تمر (خرمای خشک)
عمده خواص بیان شده برای خرما مربوط به مرحله ششم که رطب نامند و مرحله هفتم که تمر می‌گویند می‌باشد.طبع، طبیعت یا مزاج رطب گرم و تر است اما طبع، طبیعت یا مزاج خرمای خشک که تمر گویند گرم و خشک در درجه دوم است.
خواص خرما
از خواص خوب خرما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غذائیت بسیار بالایی دارد
- تولیدکننده خون صالح (خونساز) است.
- تقویت کننده قوای جنسی افراد سردمزاج است.
- برای کسانی که به دلیل مزاج سرد از درد مفاصل رنج می‌برند مفید است.
از افراط در مصرف خرما، بپرهیزید!
یکی از نکاتی که ایرانیان در خوردن خرما، دقت نمی‌کنند، افراط در خوردن خرما و آن هم هر روز است. طبق قاعده حکما، مصرف خرما در شهرهایی که کشت نمی‌شود و مردم در خوردن آن افراط می‌کنند دارای عوارض زیر است:
- تولید خون غلیظ در بدن
- وسواس فکری و بی خوابی
- گرفتگی عروق کبد و طحال
- عفونت لثه و درد دندان
مصلح خرما
برای رهایی از مضرات خرما باید از آب انار یا سکنجبین، بادام پوست کنده، برگ کاهو و یا شستن دهان با آب ولرم و نیم گرم مخصوصاً که سماق در آن خیسانده باشند بهره برد.
خرما قبل از غذا خورده شود یا بعد از غذا؟
خرما یا رطب میوه‌ای با طبع گرم بوده و غلیظ است. به حرمای تازه رطب گفته می‌شود و نسبت به آن خرما، مانند نسبت میوه‌های تازه است به خشک آن‌ها.
- این میوه را باید کسانی که طبیعت گرم دارند بعد از غذا مصرف کنند تا بیشتر آن سریعاً به صفرا تبدیل نشود، یعنی گرم مزاجان با معده خالی نباید خرما یا رطب را مصرف کنند، در افراد گرم مزاج، اگر معده خالی باشد، طی فرآیند هضم، خرما یا رطب سریعاً تبدیل به صفرا شده و این صفرا هم سریع جذب می‌شود اما اگر معده خالی نبوده و بعد غذا باشد، پروسه هضم و جذب این صفرا، به آرامی صورت می‌گیرد و اگر غذای خورده شده حاوی موادی باشد که طبعشان تعدیل کننده صفرا باشد، عوارض ناشی از غلبه گرمی کمتر بروز می‌کند و تعدیل صورت می‌گیرد.
- اما کسانی که طبیعت سرد دارند، باید آن را قبل از غذا مصرف کنند، یعنی افراد سردمزاج، اگر خرما یا رطب را با معده خالی یا به عنوان میان وعده همراه با مصلح هم بخورند اشکالی ندارد.
اگر برخلاف آنچه گفته شد، عمل شود در افرادی که طبیعت گرم دارند، چه بسا باعث ایجاد سردرد، چشم درد و گلودرد شود و در افرادی که طبیعت سرد دارند باعث ایجاد نفخ و بسته شدن رگ‌ها و بواسیر گردد.
منبع:
با سپاس از دکتر محدثه کمالی و دکتر علیرضا اصغری
