درمان خونریزی زیاد در عادت ماهانه (افراط یا کثرت طمث)

خونریزی دوران قاعدگی یکی از راه‌های پاکسازی بدن از مواد زائد است، اما چنانچه بیش از حد باشد سبب خروج مواد مفید از بدن می‌شود و اگر به صورت ناقص اتفاق بیفتد به عدم پاکسازی کامل منجر می‌شود،

اما یکی از مشکلاتی که اغلب خانم‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، خونریزی‌های بیش از حد معمول در زمان عادت ماهیانه می‌باشد. اگر شما هم دچار خونریزی‌های شدید قاعدگی هستید پیشنهاد می‌کنیم که این مطلب از مجله اینترنتی طبایع را دنبال کنید.

حیض (طمث) از دیدگاه طب سنتی ایران

در كتب طب سنتی، فصلی به بيماری‌هـای زنـان اختصـاص داده شده است كه طمث (حيض) يكی از مباحث آن اسـت. از ديدگاه شيخ الرئيس بوعلی سينا حيض طبيعی اين‌گونه تعريـف می‌شود:

• طمث معتدل در مقدار و كيفيت و زمان كه بـر عـادت طبيعی در هر ماه باشـد سـبب صـحت و سـلامتی زن و پـاكی بدنش از هر ضرر كيفی و كمی‌ می‌باشد و برای عفت و كاهش شهوت زنان مفيد است
• طمث معتدل از ديد بوعلی هر 20 تا 30 روز يک بار ايجاد می‌شود و اگر زمانِ آن بيشتر يا كمتر از اين مقدار معـين باشد غيرطبيعی تلقی می‌شود.
• (همچنين سيد اسماعيل جرجانی در كتاب ارزشمند الاغراض الطبيه و المباحث العلائيه) بيان می‌دارد كه سبب تندرستی و پارسايی زنان، حيض بـه اعتـدال است و حيض معتدل در هر ماه يكبار اتفاق می‌افتد.
• كمترين ايام حيض 2 روز و بيشترين آن 7 روز است.

انواع مختلف خونریزی‌های غیر طبیعی دوران پریودی 

• هایپر منوره: تداوم خونریزی بیش از 7 روز به دلیل مسائلی مانند فیبروم یا میوم زیر مخاطی، آدنو میوز، عوارض حاملگی، تومورها و نامنظمی هورمونی و…
• منوراژی: خونریزی قاعدگی بیش از 80 میلی لیتر (مانند دلایل هیپر منوره )
• متروراژی: خونریزی های نامنظم در فواصل سیکل های قاعدگی (به دلایلی مانند لکه بینی در اواسط سیکل قاعدگی در اثر تخمک گذاری، مصرف استروژن، عفونت لایه داخلی رحم، اندومتریت، پرکاری تیروئید، پولیپ های اندومتر، و سرطانهای دهانه رحم و اندومتر (در موارد بسیار نادر)
• هیپو منوره: خونریزی قاعدگی خفیف و جزئی و معمولاً در حد لکه بینی (به د دلایلی مانند مصرف قرص های پیشگیری از بارداری OCP، تنگی دهانه رحم یا منفذ پرده بکارت، چسبندگی های داخل رحمی یا سندرم آشرمن- چسبندگی های داخل رحم به دنبال مشکلاتی مانند کورتاژهای خشن)
• اولیگو منوره: طول مدت دوره قاعدگی بیش از 35 روز (به دلایلی مانند کاهش وزن شدید، کم کاری تیروئید، و…)
• پلی منوره: طول مدت دوره قاعدگی کمتر از 22 روز( به دلایلی مانند کم کاری تیروئید و خونریزی در اثرنامنظمی هورمونی)
• منومتروراژی: سیکل های قاعدگی نامنظم همراه با افزایش یا تغییرات طول مدت و مقدار خونریزی قاعدگی (به دلایلی مانند عوارض حاملگی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و برخی بدخیمی ها و…).
• خونریزی پس از نزدیکی: خونریزی در اثر نزدیکی یا در اثر معاینه (به دلایلی مانند بیرون زدگی یا زخم های مخاط دهانه رحم، پولیپ،سرطان و یا عفونت های دهانه رحم).
• خونریزی پس از یائسگی: خونریزی پس از یک سال از قطع قاعدگی در فرد یائسه (به دلایلی مانند سرطان دهانه رحم و رحم، عفونت های واژن و سرویکس، میوم های رحمی)

خونریزی زیاد دوران قاعدگی

• در طب سنتی افزایش خونریزی رحمی، کثرت طمث و یا افراط طمث نامیده می‌شود که با منومتروراژی مطابقت دارد.

افزایش خونریزی رحمی بر دو گونه است:

• در دوران قاعدگی میزان خونریزی افزایش پیدا می‌کند.
• یا دوران قاعدگی به پایان می‌رسد، اما خونریزی همچنان ادامه دارد؛
• و یا اینکه در غیر از دوره عادت ماهیانه خونریزی شروع می‌شود و ادامه پیدا می‌کند.

در چه شرایطی دچار خونریزی‌های شدید قاعدگی هستید؟

اگر یک یا دو مورد از چند شرایط زیر در هر عادت ماهیانه برای شما اتفاق می‌افتد، درواقع شما دچار خونریزی‌های شدید دوران ماهانه هستید. این شرایط شامل:

• روزانه بیش از ۸ پد بهداشتی استفاده می‌کنید.
• مجبورید که هر 1 تا 2 ساعت به دلیل خونریزی شدید، پد خود را عوض کنید.
• در طول شب نیاز به تعویض نوار بهداشتی دارید.
• عادت ماهانه شما بیش از ۵ روز یا بین ۸ تا ۱۰ روز طول بکشد.
• خونریزی ماهانه به‌قدری شدید باشد که در زندگی معمول شما اختلال ایجاد کند.
• لخته‌های بزرگ­تر از دو و نیم سانتی متری دارید.
• خستگی، بی‌حالی و تنگی نفس (علایم کم‌خونی) ایجاد کند.
• از زمان پریودی شما تا پریودی بعدی کمتر از ۲۱ روز طول می‌کشد.

عوارض خونریزی زیاد قاعدگی

• ضعف اشتها
• ضعف هضم
• ضعف جسمی
•  ضعف اعصاب و سرگیجه
• بدی رنگ رخسار
• ایجاد درد پشت به‌ دلیل خشکی و کشیدگی عصب
• همچنین خونریزی زیاد می‌تواند موجب غلبه صفرا و در نتیجه بروز تب‌های صفراوی و به‌دنبال آن افزایش سقوط اشتها شود.

نکات مهم در خصوص خونریزی زیاد در دوران قاعدگی

• مصرف متعادل اغذیه و نوشیدنی‌های قابض، خشک کننده و تغلیظ کننده خون کاربرد چشمگیری در کمک به بیماران در خونریزی زیاد رحمی دارد، مانند سنجد، بادام بوداده، ارزن و…
• همچنین اغذیه‌ای که کمک به بازگرداندن قوت می‌کنند و استفاد از غذاهای سریع الهضم در افراط طمث در طب ایرانی مورد توجه است.
• پرهیز از غذاهای بالقوه و بالفعل گرم و قاعده‌آور (زعفران، کنجد، انبه و ..) خصوصاً در طول عادت ماهانه، نیز مورد اهمیت است.

کنترل و درمان خونریزی زیاد قاعدگی با تدابیر خوراکی طب ایرانی

جهت درمان ابتدا به مدت یک ماه رعایت تدابیر تغذیه‌ای زیر برای شما مناسب است:

در صورتیکه چاق هستید و از طرفی ضعف هم ندارید بهتر است حجم غذای مصرفی خود را کاهش دهید. برای اینکه مطمئن باشید که این تغییر رژیم غذایی مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند تحت نظر یک متخصص طب ایرانی باشید تا شرایط جسمی و روحی شما چک گردد.

از غذاهایی که زود هضم و مقوی هستند در ایام خونریزی قاعدگی و یا در کل سیکل استفاده نمایید که شامل موارد زیر می‌باشد:

• زرده تخم‌مرغ عسلی یا خاگینه بارهنگ هر روز یک عدد

روش تهیه خاگینه بارهنگ: یک عدد تخم‌مرغ را به هم زده تا کاملاً یکدست و یکنواخت گردد. دو قاشق غذاخوری روغن گاوی در تابه ریخته تا داغ شود و سپس تخم‌مرغ را در تابه ریخته، روی آن یک قاشق غذاخوری بارهنگ پاشیده و سپس به شکل لوله تا گردد تا همه قسمت‌ها خوب پخته شود. به همراه نان و شیره انگور روزی یکبار میل شود.

• 1-6 قاشق غذاخوری شیره انگور 4-1 بار در روز

برای مصرف شیره انگور این نکته را مدنظر داشته باشید که بیماری دیابت و یا اختلال تحمل گلوکز نداشته باشید؛

• 1 لیوان آب هویج + 1 قاشق غذاخوری عرق یونجه هر 4 ساعت یکبار.

در مورد مصرف آّب هویج این نکته را مورد توجه قرار دهید که اختلالات انعقادی نداشته باشید؛

• 1 لیوان آب سیب + 1 قاشق مرباخوری عسل هر 4 ساعت یکبار
• کباب چنجه گوسفندی + سماق حداقل یکبار در دوره سیکل قاعدگی
• مصرف کاچی یا حلوا  ارزن در سه روز اول قاعدگی
• خوردن خورش کدو و یا استفاده از تفت داده شده آن در روغن زیتون حداقل یکبار در دوره سیکل قاعدگی
• خوردن زردآلو به دلیل طعم قابض آن از یک سو هر گونه خونریزی زنانگی را بند آورده و از سویی دیگر جهت رفع کم خونی بسیار مفید است.

نکات مهم پایانی

• اگر میزان خونریزی قاعدگی شما تغییر کرده است، مثلاً قبلاً کم بوده و الان زیاد است، حتماً برای یافتن علت، به پزشک زنان مراجعه کنید.
• اما اگر خونریزی قاعدگی شما از ابتدا زیاده بوده و این خونریزی زیاد، دلیلی بر بیماری نیست، راهکارهای فوق بسیار کمک کننده است.
• در نهایت اگر با رعایت این تدابیر تغذیه‌ای نیز در میزان خونریزی رحمی بهبودی حاصل نشد، حتماً نیاز است که به پزشک مراجعه نمایید تا اقدامات لازم و ضروری صورت پذیرد.

در پست هفته آینده هم منتظر تدابیر مربوط به کم بودن خون قاعدگی بانوان باشید