از بین وعده‌های غذایی روزانه، خوردن صبحانه از اهمیت زیادی برخوردار است، به طوری که حذف این وعده‌ی غذایی می‌تواند ضرر‌های جبران ناپذیری به بدن وارد کند. ارزش بسیار زیاد این وعده غذایی باعث شده است که پزشکان برای هر فصل سال توصیه کنند تا از چه مواد غذایی برای صبحانه استفاده شود. در این مقاله خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های مناسب برای صبحانه در فصل زمستان، معرفی می‌کند.
صبحانه؛ فقط صبح زود
- یک تصور غلط اما رایج وجود دارد که فرد هر گاه از خواب بیدار شود و خوراکی بخورد، یعنی صبحانه خورده است. در حالی که صبحانه در طب سنتی غذایی است که صبح زود (تقریبا از پنج و نیم تا هشت صبح) تناول می‌شود و بعد از آن هم خوابی در کار نیست؛ یعنی بلافاصله کار و فعالیت روزانه شروع می‌شود.
- از نظر طب سنتی مهم‌ترین وعده‌های غذایی، صبحانه و شام هستند و حذف شام، اصلاً درست نمیباشد. علم پزشکی هم این مطلب را ثابت کرده است؛ هورمون‌های کاتابولیزان که چربی‌های بدن را آب می‌کنند و در خون می‌ریزند، صبح و غروب بیشترین میزان ترشح را دارند.
- به‌طور کلی بهترین وقت برای صبحانه در فصول سرد سه ساعت بعد از طلوع آفتاب و در فصول گرم یک الی دو ساعت بعد از طلوع آفتاب است.
غذای مناسب برای یک صبحانه سالم در زمستان
- بعضی خیال می‌کنند دستگاه گوارش هنگام خواب کار نمی‌کند و به همین علت از خوردن صبحانه بلافاصله بعد از بیدار شدن، امتناع می‌کنند. واقعیت خلاف این است؛ وقتی خواب هستیم، دستگاه گوارش تقویت می‌شود. بنابراین صبح‌ها حتی می‌توان خوراکی‌هایی را خورد که هضمشان دشوار است.
- صبح‌ها باید غذاهایی با مزاج گرم بخورید تا بدن بتواند انرژی بالای لازم را برای یک روز پر نشاط تامین کند. درست است که باید در خوردن چربی و شیرینی احتیاط کرد. ولی صبح‌ها اشکالی ندارد اگر غذاهایی را میل کنید که کربوهیدرات دارند و شیرین هستند.
- پس بهتر است در صورت عدم ابتلاء به دیابت یک غذای شیرین در وعده صبحانه، جای داشته باشد، مانند مرباها، عسل، حریره بادام با کمی نبات یا عسل و …
- خوردن کره و خامه و عسل که در فرهنگ غذایی قدیم جامعه هم بوده، مفید است . مصرف سبزی‌ها و میوهها و آب میوهها نیز در ساعات ابتدایی صبح ممنوع است.
- اصولاً پنیر غذای خوبی برای صبحانه خصوصاٌ صبحانه زمستان نیست؛ مزاج پنیر تازه سرد و تر بوده و مانع فعالیت مغزی کامل که معمولاً در صبحگاه برای کار و تلاش مورد نیاز است می‌شود و توصیه به مصرف گردو، سیاهدانه، آویشن و زنیان همراه پنیر به همین دلیل است.
نکات مهم:
- صبحانه را به هیچ عنوان، حذف نکنید، چون موجب استحکام بدن می‌شود.
- اگر علاقه به مصرف چای در صبحانه دارید، بدانید که طب ایرانی نوشیدن چای را ممنوع نمی‌داند به شرطی که چای ایرانی، غیرعطری، خوب دم کشیده و کمرنگ باشد و به صورت ناشتا نباشد.
- اگر به هر دلیل مایل به نوشیدن چای نیستید از دمنوش به یا سیب یا یک استکان آب جوش و نبات بهره ببرید.
- در مصرف عسل در وعده صبحانه افراط نکنید، مصرف یک تا دو قاشق مرباخوری کفایت می‌کند.
- این را بدانید که مصرف یک تا دو قاشق مرباخوری کره با کمی مربا در وعده صبحانه، دارای اسیدهای چرب مفید برای سلامت مغز است. اما افراط نیز جایز نیست.
- از مرباهای مفید برای وعده صبحانه در زمستان، می‌توان به مربا انجیر (تقویت معده و کلیه و کمک به بهبود یبوست مزاج)، مربای به (تقویت معده و افزایش اشتهای کودکان) و مربای هویج (مقوی هاضمه و مقوی معده و رحم) اشاره کرد.
- مصرف دائمی ارده و شیره نیز توصیه نمیشود.
نوشیدنی مناسب صبح
یک نوشیدنی گرم می‌تواند خواب‌آلودگی را از بین ببرد و برای انجام امور روزانه انرژی ببخشد.
نوشیدنی‌هایی که طبع گرم دارند، بهترین گزینه‌ها هستند. در طب سنتی دو نوع نوشیدنی گرم وجود دارد؛ گرم بالفعل و گرم بالقوه.
- نوشیدنی گرم بالفعل: یک نوشیدنی گرم بالفعل، به صورت فیزیکی حس گرما را منتقل می‌کند. مثل تمام دم‌کردنی‌های داغ که گرمایشان محسوس و ملموس است. چای هم که محبوب‌ترین و متداول‌ترین نوشیدنی صبحگاهی به‌شمار می‌آید. همچنین شیر _به شرطی که گرم شود_ جزو این دسته طبقه‌بندی می‌شوند.
- نوشیدنی گرم بالقوه: نوع دیگر یعنی نوشیدنی گرم بالقوه، مزاج گرمی دارد ولی می‌تواند ویژگی بالفعل (داغ بودن) را هم داشته باشد. مثل چای دارچین یا چای زنجبیل.
صبحانه گرم در فصل سرد
- صبحانه گرم چه از نظر طبیعت چه از نظر دما در فصل سرد سال انتخاب مناسبی است، پیاله‌ای عدسی با گلپر و یک قاشق سرکه، فرنی، پیاله‌ای شیربرنج یا حریره بادام داغ، تخم‌مرغ عسلی، نان برشته و کره و عسل، حلوا ارده (نه به طور مداوم) صبحانه‌های زمستانی خوبی هستند.
- در روزهای سرد سال از خوردن نان و پنیر به همراه خیار و گوجه فرنگی خودداری بفرمایید. بهترین وقت مصرف پنیر، به وقت غروب آفتاب است.
- تنوع در خوردن مواد غذایی سالم در حفظ سلامتی شما موثر است.
- وقتی شب به موقع به خواب رفته باشید صبح‌تان را با حوصله و لذت بیشتری شروع می‌کنید و برای صبحانه‌تان برنامه‌ریزی خواهید داشت.
حرف پایانی
بیشتر مردم به صبحانه اهمیتی نمی‌دهند و این وعده غذایی مهم را نادیده می‌گیرند و میان سایر افرادی که این وعده را مصرف می‌کنند، رایج‌ترین ماده مصرفی نان و پنیر است. پس بیایید کم کم عادات غلط غذایی خود را تغییر دهیم و یک زندگی سالم را تجربه کنیم.
