درمان مسمومیت های غذایی و دارویی به کمک طب سنتی

در قسمت اول موضوع مسمومیت غذایی با عنوان «معرفی انواع مسمومیت های غذایی و دارویی علائم آن ها»، انواع مسمومیت های غذایی و علائم شایع آن ها را معرفی کردیم. در این قسمت ابتدا روش های پیشگیری از ابتلا به مسمومیت های غذایی و در ادامه راه و روش های درمان آن ها را به کمک طب سنتی بیان خواهیم کرد.

راه‌های پیشگیری از مسمومیت غذایی 

• غذاها را به روش‌های بهداشتی و سالم تهیه کنید و بپزید.
• برخی غذاها ممکن است در تولید و بسته بندی آلوده شوند، بنابراین مواد غذایی را از محل ها و برندهای معتبر تهیه کنید.
• گوشت، تخم‌مرغ و… ممکن است حاوی میکروب‌هایی باشند که بر اثر حرارت و گرما از بین می‌روند. اگر این مواد غذایی به شکل خام مصرف شوند و یا به خوبی پخته نشوند ممکن است باعث مسمومیت غذایی شوند.
• همیشه قبل از آشپزی کردن یا خوردن غذا دست هایتان را با آب و صابون بشویید.
• غذاها را به درستی بسته‌بندی و نگهداری کنید.
• میوه‌ها و سبزیجات را با دقت ضدعفونی کنید.
• هر وسیله‌ای را که با مواد غذایی خام در ارتباط است، قبل از استفاده برای سایر مواد کاملا ضد عفونی کنید.
• همه مواد شیمیایی خانگی را در بطری های اصلی خود نگهداری کنید.
• هرگز مواد شیمیایی را مخلوط نکنید، مخلوط سفید کننده (وایتکس) و آمونیاک می تواند گازهای سمی به نام کلرامین ایجاد کند که بینی، گلو و ریه ها را تحریک می کند. استنشاق مقادیر زیاد کلرامین می تواند منجر به مرگ شود.
• برچسب داروها را با دقت بخوانید، قبل از مصرف دارو، دستورالعمل ها، مواد تشکیل دهنده و برچسب های هشدار دهنده را به دقت مطالعه کنید. حتما دارو را طبق دستور مصرف کنید و هرگز بیشتر از آنچه نیاز دارید مصرف نکنید.
• برای پیشگیری از مسمومیت های دارویی، داروهای قدیمی را دور بریزید، داروهای تجویزی استفاده نشده، غیرضروری یا تاریخ مصرف گذشته و داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و مکمل ها را دور بریزید و اسم داروها را قبل از مصرف به دقت بخوانید و طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• برای پیشگیری از مسمومیت ناشی از گاز ها یک سنسور آشکارساز مونوکسید کربن نصب کنید، مونوکسید کربن کمی سبکتر از هوا است. ردیاب ها را روی سقف یا روی دیواری در ارتفاع ۱.۵ متری از کف قرار دهید. همچنین، آن ها را دور از شومینه یا هر وسیله دیگری که دارای شعله است قرار دهید، زیرا می تواند آشکارساز را خاموش کند.

غذاهایی که احتمال دارد باعث مسمومیت غذایی شوند عبارتند از:

• سوشی و محصولات دریایی که به صورت خام و پخته نشده سرو می‌شوند.
• کالباس و سوسیس‌هایی که گرم یا پخته نشوند.
• گوشت چرخ‌کرده‌ای که شامل گوشت چند حیوان است.
• محصولات لبنی و آب میوه‌ی غیر پاستوریزه.
• میوه‌ها و سبزیجات خام و شسته نشده.

غذاهای مفید هنگام مسمومیت

• برنج.
• بلغور جو دوسر.
• آب مرغ.
• پوره سیب زمینی.
• سبزیجات آبپز.
• آب میوه‌ی رقیق.
• کراکرهای نمکی.
• ژلاتین.
• موز.
• نان تست.
• نوشابه‌های بدون کافئین.
• نوشیدنی‌های ورزشی.

غذاهای مضر  در هنگام مسمومیت

• غذاهای پرچرب: پس از اتمام مسمومیت بهتر است غذاهای چرب و سرخ کردنی مصرف نکنید.
• غذاهای تند و پر ادویه: استفاده از غذای تند می‌تواند سبب تحریک معده و ناراحتی آن شود.
• غذاهای نفخ‌آور: مصرف برخی از مواد غذایی موجب ایجاد نفخ در روده و معده می‌شود. بهتر است تا جایی که امکان دارد از مصرف آن‌ها در رژیم خود جلوگیری کنید. این مواد شامل سیب، لوبیا، کلم، پیاز و سیر است.
• کافئین: مصرف کافئین موجود در قهوه و چای نیز می‌تواند سبب ایجاد اختلال در سیستم گوارش شود.
• شیرینی جات و مواد غذایی دارای قند زیاد.
• غذاهای سرخ شده.
• الکل.
• مصرف دخانیات.

درمان مسمومیت ها با طب سنتی

بسته به نوع مسمومیت شما، درمان ها متفاوت خواهد بود. بیشتر مسمومیت‌های غذایی در خانه درمان می‌شوند ولی ضروری است که یک پزشک فرد را به درستی ارزیابی کند تا درمان صحیح را تعیین کند. درمان های احتمالی که می توانند برای درمان مسمومیت استفاده شوند عبارتند از:

• حجامت عام (درمان اورژانسی): برای درمان اورژانسی بهترین راهکار حجامت عام است. مسمومیت از هر عاملی که باشد فرقی نمی کند بلافاصله بیمار را باید حجامت کرد. سم از هر جایی وارد بدن شده باشد از طریق حجامت خارج می شود.
• استراحت: استراحت مناسب و کافی داشته باشید. این راهکار باعث بازیابی انرژی از دست‌ رفته شما می‌شود و به بهبود سلامتی شما کمک زیادی می‌کند.
• استفراغ: یکی از ابتدایی‌ترین راه‌ها جهت درمان مسمومیت غذایی در طب سنتی قی کردن است. کمتر از سه ساعت بعد از خوردن غذای مسموم سعی به برگرداندن غذا به بیرون کنید.
• زغال فعال : زغال فعال یک پودر سیاه بی بو و بی مزه است که با آب مخلوط شده است. این ماده می تواند به مواد مختلفی متصل شود تا از دستگاه گوارش به خون جذب نشوند. می توانید زغال چوب فعال را به صورت محلول بنوشید یا از طریق لوله بینی معده (لوله ای که از طریق بینی به معده قرار می گیرد) مصرف شود.
• سیر: سیر خاصیت ضدباکتری و ضدویروسی دارد و به سلامتی بدن بسیار کمک می‌کند.
• نعناع: گیاه نعناع که به صورت خوراکی است و عرق آن به صورت آشامیدنی وجود دارد، یکی از موثرترین مواد غذایی است که برای رفع اثرات و علائم مسمومیت در طب سنتی به کار می‌رود.
• آویشن: گیاه آویشن نیز در طب سنتی کاربرد فراوانی دارد. برای این منظور باید گیاه آویشن را با عسل و آب‌جوش مخلوط کنید تا علائم مسمومیت را به شکل قابل توجهی کاهش دهید.
• زیره سبز و سیاه: یکی از گیاهانی که در درمان مسمومیت غذایی مؤثر است، زیره سبز و سیاه می‌باشد.زیره همچنین در کاهش نفخ شکم بسیار تاثیرگذار است. می‌توانید زیره را با مقداری نبات ساییده و پس از غذا میل کنید.

علاوه بر آن نوشیدن روزانه سه بار از یک فنجان دم‌نوش زیره، در کاهش علائم بعد از مسمومیت غذایی بسیار مؤثر است. برای تهیه این دم‌نوش شگفت‌انگیز یک قاشق چای‌خوری دانه زیره را در یک فنجان آب جوش ریخته و بعد از ۱۰ دقیقه بنوشید.

• دارچین: برای درمان مسمومیت غذایی و رفع مشکلات بعد از آن نصف قاشق غذاخوری دارچین را دم‌کرده و میل کنید.
• میوه، شربت و سویق سیب: سیب به خاطر داشتن پتاسیم زیاد، می‌تواند در درمان مسمومیت غذایی به بدن بسیار کمک کند. شربت سیب نیز با تقویت معده و دستگاه گوارش، در زمان مسمومیت باعث دفع سموم از بدن می شود.
• سرکه سیب طبیعی:  اثر قلیایی این ماده غذایی اسیدیته معده شما را کاهش می دهد و از این رو به تسکین علائم مسمومیت غذایی کمک می کند. برای درمان کافی است دو قاشق غذاخوری سرکه سیب طبیعی را با یک فنجان آب داغ مخلوط کرده و بنوشید تا باکتری‌های معده شما از بین ببرد. مصرف این ماده ضدعفونی‌کننده باعث تسکین معده شما می‌شود.
• زنجبیل: خاصیت ضدباکتری و ضدانگلی دارد و در طب سنتی بسیار از آن استفاده می‌شود. مصرف زنجبیل بعد از مسمومیت ناشی از خوردن میوه‌های تازه اما آلوده نیز توصیه شده است. آثار ضدباکتری و ضدانگلی آن نیز در طب رایج به اثبات رسیده است.

زنجبیل در انواع متفاوتی مانند گیاه تازه، خشک و عرق آن در بازار وجود دارد. در صورتی که از زنجبیل خشک می‌خواهید استفاده کنید، بهتر است مقدار آن کمی زیاد باشد تا اثر درمانی موثر را داشته باشد.

• تخم شنبلیله: ترکیب تخم شنبلیله و ماست می‌تواند در دفع باکتری بسیار موثر باشد و به درمان مسمومیت در طب سنتی کمک کند.
• آب: در هنگام مسمومیت غذایی یادتان باشد از آب بسیار استفاده کنید تا از یک طرف آب از دست رفته بدنتان تامین شود و از طرف دیگر به دفع سموم از بدن از طریق ادرار کمک می کند.

بهتر است به آب کمی لیمو تازه نیز اضافه کنید تا به رفع حالت تهوع شما کمک کند و علائم مسمومیت را بهبود ببخشد. برای تامین آب از دست رفته بدن می توانید از چای و آب‌میوه نیز می توانید استفاده کنید.

• گلاب و نمک: ترکیب گلاب و نمک برای ایجاد استفراغ و خارج کردن محتویات معده که حاوی مواد سمی است، بسیار کمک می‌کند.
• ریحان: گیاه ریحان که بسیار خوش‌ عطر و طعم است، یک گیاه مفید در درمان مسمومیت غذایی به شمار می‌آید و به رفع حالت تهوع و درد شکمی بسیار کمک می‌کند. ریحان نیز دارای انواع متنوع شامل گیاه تازه، خشک شده، عرق ریحان و روغن ریحان در بازار موجود است که همگی در طب سنتی نقش دارند.

آب ریحان را با یک قاشق چای‌خوری عسل مخلوط کرده و روزانه چند بار آن را بنوشید.

روغن ریحان را در یک لیتر آب ریخته و در طول روز آن را بنوشید. این کار باکتری‌های موجود در معده شمارا از بین می‌برد.

• چای نعنا فلفلی: یکی دیگر از تسکین دهنده‌های موثر در مسمومیت غذایی، استفاده از چای نعنا فلفلی است. برای اثرگذاری بیشتر این چای را ۳ تا ۴ بار در روز مصرف کنید.
• قرص نعناع: قرص یا آدامس نعنایی در درمان مسمومیت بسیار تاثیرگذار است و حالت تهوع را کاهش می‌دهد.
• بابونه: گیاه بابونه به عنوان یکی از آرام‌بخش‌ترین گیاهان در درمان مسمومیت غذایی در طب سنتی کاربرد دارد. در نتیجه می‌توانید از دمنوش گیاه بابونه برای رفع گاز معده و سوءهاضمه استفاده کنید. برای مصرف کافی است ۲ تا ۳ قاشق چای‌خوری گل بابونه خشک را در یک فنجان آب داغ ریخته و بگذارید تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. ترکیب حاصله را صاف‌کرده و هر ۳ تا ۴ ساعت یک‌بار بنوشید.
• آب نارگیل: مسمومیت غذایی همراه با علائمی نظیر اسهال می‌باشد. در این صورت آب و مواد معدنی بدن شما با سرعت بسیار زیادی دفع می‌شود. آب نارگیل یکی از موادی است که می تواند آب مورد نیاز بدن شما را تامین و بازسازی کند.

علاوه بر آن آب نارگیل با فراهم کردم مواد معدنی مورد نیاز بدن شما نظیر پتاسیم، به درمان و بهبود علائم بعد از مسمومیت نظیر اسهال کمک بسیاری می‌کند. برای اثرگذاری بیشتر، هرروز مقدار کمی آب نارگیل بنوشید تا علائم به‌صورت کامل از بین برود.

• قاصدک: با خاصیت آرامش بخشی می توانند برای درمان معده شما مفید باشند.
• عسل: عسل خواص ضدقارچ و ضد باکتریایی دارد و برای درمان مسمومیت غذایی مناسب است. عسل را می‌توانید به صورت خالص یا همراه با آب و چای مصرف کنید.

برای این منظور کافی است هر ۳ تا ۴ ساعت یک قاشق چای‌خوری عسل بخورید. این ماده شگفت‌انگیز باعث خارج شدن اسید معده شده و با خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی خود به درمان مسمومیت غذایی شما کمک بسیاری می‌کند.

• خوردن کرنب (برگ کلم وحشی): کلم برگ سبز به دلیل داشتن سولفور و ویتامین C برای درمان مسمومیت استفاده می شود.

• لیمو: یک قاشق چای‌خوری آب لیمو و مقدار کمی شکر را با هم ترکیب کرده و مقداری آب به آن اضافه کنید. این ترکیب را چند بار در روز مصرف کنید تا علائم مسمومیت غذایی شما رفع شود.

• جوشانده شیرین‌بیان: دمنوش شیرین بیان برای رفع مشکلات گوارشی مانند درد معده، سوء هاضمه، نفخ شکمی، زخم معده، سوزش سر دل و برخی مسمومیت های غذایی، استفاده می شود.

• ریشه گون و عسل گون: عسل گون در کاهش علائم مربوط به مسمومیت غذایی نیز مفید است. برای تأثیرگذاری بیشتر می‌توانید عسل گون را آخر شب و صبح ناشتا به اندازه یک قاشق مرباخوری مصرف کنید. بهتر است پس از میل کردن این عسل صبح‌ها به مدت یک ساعت از خوردن و نوشیدن خودداری کنید. 

• مرزنجوش: این دمنوش از نوشیدنی‌های سنتی با طبیعت گرم است که برای آرامش معده در دوران مسمومیت، رفع اسهال، افزایش اشتها و کاهش تب بسیار مفید است.

برای تهیه آن باید یک قاشق غذاخوری از مرزنجوش را در ۲ لیوان آب جوش بریزید و به مدت ۳۰ دقیقه روی حرارت غیرمستقیم مانند بخار کتری یا سماور قرار دهید تا دم بکشد. سپس آن را همراه با مقداری نبات برای فرد بیمار سِرو کنید.

• موز: یکی از مشکلاتی که مسمومیت غذایی در شما ایجاد می‌کند، افت پتاسیم بدن می‌باشد، بنابراین کمبود این ماده را با خوردن موز جبران کنید. بهتر است از موزهای رسیده یا پخته شده که هضم آن ها ساده تر است استفاده کنید.

• نان: اگر دچار مسمومیت غذایی شده‌اید، نان به درمان شما کمک زیادی می‌کند. نان همانند یک اسفنج مواد سمی دستگاه گوارش شمارا جذب می‌کند و به درمان سریع شما کمک بسیاری می‌کند.

• سوپ مرغ: این سوپ را چند بار در روز مصرف کنید تا انرژی شما افزایش یابد. این سوپ به شما کمک می‌کند تا ویتامین‌ها و مواد معدنی ازدست‌رفته بدنتان را به دست بیاورید.

• رازیانه: یکی از درمان‌های سنتی برای مسمومیت غذایی استفاده از رازیانه و آب‌نبات قندی می‌باشد. برای درمان کافی است دستور زیر را اجرا کنید: ابتدا مقدار کمی از رازیانه را به همراه کمی آب‌نبات قندی در آب خیس کنید. سپس آب آن را صاف‌کرده و به‌آرامی بنوشید. برای اثرگذاری بیشتر آب رازیانه را ۲ تا ۳ بار در روز استفاده کنید تا مسمومیت غذایی شما درمان شود.

• آنغوزه: برای درمان مسمومیت غذایی خود از معجزه آنغوزه استفاده کنید. مقدار کمی از آنغوزه را به همراه سیب‌زمینی آب پز مخلوط و مصرف کنید.

• گشنیز: شما می‌توانید این سبزی را در سوپ و غذای خود استفاده کنید. همچنین استفاده از روغن گشنیز نیز در درمان مسمومیت غذایی بسیار موثر است به این دلیل که باکتری‌های موجود در معده شمارا از بین برده و به آرام کردن معده شما کمک بسیاری می‌کند.

• شیر سرد: اگر دچار مسمومیت غذایی شده‌اید، برای تسکین و آرامش عصلات گوارشی از شیر سرد استفاده کنید. برای این منظور یک لیوان شیر سرد را دو بار در روز بنوشید. کافی است امتحان کنید تا اثر آن را ببینید.

• دوغ: نوشیدن دوغ به ویژه در سفر همراه با غذا از مسمومیت ناشی از خوردن غذاهای رستورانی جلوگیری خواهد کرد. بنابراین توصیه می شود درسفر به جای نوشیدن نوشابه های قندی دوغ را جایگزین کنید.

• تربچه: پتاسیم موجود در تربچه برای کاهش علائم مسمومیت بسیار مفید است.
• مرزه: سبزی مرزه خاصیت ضد نفخ و ضدعفونی‌کنندگی دستگاه گوارش را دارد.

نسخ حکما برای درمان مسمومیت

• داروی قی آور1: مسمومیت از هرعاملی که باشد فرقی نمی کند بلافاصله بیمار را بایدحجامت کرد. سپس با داروهای قی آور مانند ترکیب (یک استکان گلاب داغ + یک استکان آب ولرم + ۲ قاشق غذاخوری نمک دریا) باعث می شوید که بیمار بالا بیاورد و معده و کبدش از وجود عامل مسمومیت زا پاکسازی گردد.
• قی آور 2: قی کردن با آب عسل و استفاده از گلقند یا گلشکر که معجونی مسهل سقز است بر روی معده هم موثر است در درمان و علاج آن.
  داروی مسهل: اگر مدت زیادی در حدود ۳ ساعت و بیشتر از مسمومیت گذشته باشد می‌توان به بیمار داروی مسهل مثل (دمکرده ۲ قاشق غذاخوری گل سرخ + ۱ قاشق غذاخوری برگ سنا) را داد تا با کمک اسهال عامل مسمومیت از تن بیمار دفع گردد.
• ترکیب آویشن، زنیان: برای درمان مسمومیت غذایی خود یک قاشق مرباخوری آویشن را با یک قاشق مرباخوری زنیان ترکیب کرده و در یک لیوان آب جوش بریزید. سپس ۲۰ دقیقه منتظر بمانید تا دم بکشد. درنهایت این دم‌نوش را همراه با نبات میل کنید. کافی است امتحان کنید تا نتیجه آن را ببینید.
• دمنوش پونه و آویشن: این دمنوش خاصیت ضدعفونی کنندگی بسیار خوبی دارد و مقوی معده افراد مبتلا به مسمومیت غذایی است
• ترکیب ریحان، ماست، نمک دریا و فلفل سیاه: می توانید سه قاشق غذاخوری ماست ساده، کمی فلفل سیاه، برگ ریحان و نمک دریا را با هم ترکیب کنید و چندین بار در روز مصرف کنید تا علائم مسمومیت غذایی کاهش پیدا کند.
• ماست و نعناع: ترکیب  ماست با کمی پونه یا نعناع خشک اثربخشی بیشتری در درمان مسمومیت غذایی دارد.
• ماست و دانه های شنبلیله: ماست و دانه های شنبلیله روشی موثر و راحت برای درمان مسمومیت غذایی است. ماست دارای خواص ضد باکتریایی (کشنده باکتری) است که به مبارزه با باکتری های مسمومیت غذایی کمک می کند.

بعلاوه، دانه های شنبلیله دارای مقدار زیادی فیبر محلول هستند که آب را جذب می کند و به مدفوع حجم می دهد که این به دفع غذا کمک می کند. این خاصیت روان کنندگی دانه شنبلیله به درمان ناراحتی های شکمی کمک می کند. تقریباً یک قاشق چایخوری ماست و دانه شنبلیله را مصرف کنید. توصیه می شود فقط دانه ها را قورت دهید و آن ها را نجوید.

• عسل و روغن زرد گاوی: عسل با روغن زرد گاوی (مخصوصا کهنه) به اندازه مساوی مخلوط و مصرف شود.
• ترکیب هویج، برگ کلم، لیمو، زنجبیل، سیب و ترب: ۳ عدد هویج پوست کنده و شسته شده _ ۶ برگ کلم _ ½ لیمو پوست کنده _ ریشه زنجبیل _ دو عدد سیب شسته شده _ یک عدد ترب شسته شده.

ابتدا، دو فنجان آب را به مخلوط کن اضافه کنید و سپس تمام مواد گفته شده در بالا را داخل مخلوط کن بریزید و بطور کامل مخلوط کنید تا یک دست خرد شود و آنرا در یخچال قرار دهید تا خنک شود سپس بنوشید.

منبع: تیم تولید محتوای طبایع