اسفناج از خواص خیلی خوبی در ناقهین برخوردار است؛ خصوصاٌ ناقهین بیماری هایی که با تب همراه باشد. به عنوان مثال ما در این برهه زمانی با بیماری چون کرونا مواجهیم، کسانی که از بیماری تا حدودی بهبود یافته اما کاملاً تندرست نشدهاند طبیعتاً به یک برنامه غذایی خاص نیازمند خواهند بود که از رطوبت بخشی مناسبی برخوردار باشد. چون در نتیجه عفونت و تبی که در حین کرونا رخ میدهد، رطوبت بدن تحلیل یافته، و فرد با علائمی چون یبوست، خشکی بدن و مشکلاتی ناشی از خشکی، درگیر خواهد بود و میل زیادی به آب و نوشیدنی خواهد داشت که این تشنگی نیز یک نیاز طبیعی است و باید پاسخ داده شود.
آیا مصرف شیر و آبمیوه یا حتی میوه در دوران نقاهت بیماری (مانند بیماری کرونا) ،مفید است؟
- متاسفانه چیزی که در این شرایط، در سیستم پزشکی و تغذیه نوین رایج است، مصرف شیر، آبمیوه و آب زیاد است که اصلاً توصیه نمیگردد چون شیر سریع الاستحاله به خلط فاسد است که در موقع بیماری یا حتی بعد از بیماری و تا زمانی که بدن از خلط فاسد پاکسازی نشده است، مصرف شیر مناسب نیست،
- میوه نیز همین وضعیت را دارد و چون گوهر لطیفی دارد که سریع به مواد زائد بدن تبدیل میشود، مصرف آن مناسب نیست.
- خصوصاٌ میوه هایی چون هندوانه و خربزه و حتی آب پرتقال نیز بسیار مضر است. که متاسفانه این مواد به وفور مصرف میشود و شرایط بیمار را بدتر میکند.
پس جایگزین موارد بالا از منظر طب سنتی چیست؟
- جایگزین موارد بالا، در دوران نقاهت بیماری هایی چون بیماری کرونا، در طب سنتی غذاهای آبکی و آش های ساده است که قبلا راجع به آن توضیح داده ایم،
- اما مادهای که میتواند جزء اصلی در آش ها و غذاهای آبکی داشته، و خود نیز یک غذای کامل به حساب آید و از رطوبت بخشی خوبی برخوردار باشد، اسفناج است که در ادامه به برخی از خواص آن و توصیه های که ضمن مصرف باید رعایت گردد، خواهیم پرداخت.
خواص فوق العاده اسفناج
طبع و مزاج اسفناج
- از لحاظ خواص، اسفناج، طبع سرد و تری دارد اما سردی قابل توجهی ندارد و قابل کنترل است از این رو برای افراد سرد مزاج نیز مصرف آن منع چندانی ندارد.
- البته افراد دارای مزاج سرد و تر، در شرایطی که سردی مزاج آنها زیاد و یا دارای بیماری های سرد هستند، بهتر است اسفناج را با ادویه مختصر، پیاز یا روغن گاو یا با افزودن مقدار کمی دارچین و زنجبیل مصرف نمایند.
خواص اسفناج
رطوبت بخش
- اسفناج از رطوبت قابل توجهی برخوردار بوده و به عبارتی رطوبت بخش خوبیست و در رفع تشنگی و خشکی بدن، نقش موثری دارد.
لینت طبع
خواص دیگر اسفناج لینت طبع آن است که خوراکی های حاوی اسفناج، به واسطه ملین بودن، در شرایط بیماری کرونا چه در زمان ابتلاء به بیماری و چه در زمان انحطاط و سپری کردن بیماری (دوران نقاهت) که بیمار با علائم و عوارضی چون خشکی بدن و یبوست ناشی از آن همراه خواهد بود، مفید و کمک کننده است.
خونساز
- خون خوبی از اسفناج تولید میشود و سبزی است که در مقایسه با سایر سبزی ها کم نفخ تر و مناسب تر است، خصوصاً برای کسانی که با مشکلات و ناراحتی های معده برخوردارند،
- مثلاً نعناع از نفخ زیادی برخوردار است، یا تره هم نفخ زیادی دارد و هم جوششی که به رطوبت معده میدهد میتواند باعث نفخ و سردرد شود.
آیا اسفناج به واسطه خونساز بودن، آهن بدن را تأمین میکند؟
- اسفناج خونساز است اما این خونساز بودن با بحث آهنی که در سیستم پزشکی نوین بدان اشاره میگردد کمی متفاوت است.
- چون در اسفناج ترکیبات دیگری نیز موجود است که باعث خروج و دفع آهن میشود، در نتیجه آهنی که وارد بدن میشود به همان میزان از بدن خارج میشود و از این جهت تأمین کننده خوب آهن نمیباشد.
- اما متاسفانه عموم مردم هنوز با این باور که اسفناج آهن خوبی دارد، اقدام به مصرف میکنند. اما این باور نادرست است؛ در واقع گوهر آن رطوبت خوب و صالحی دارد که تحت تأثیر بدن، خون خوبی از آن تولید میگردد در نتیجه میتواند برای تقویت قوا نیز تا حدودی مناسب باشد.
سایر خواص جانبی اسفناج
از دیگر خواص آن نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش ورم
- کاهش نزله ها
- کاهش و تخفیف تب
- کاهس ورم لوزه (تا حدودی)
- البته به صورت ضماد نیز برای کاهش ورم، خصوصاً ورم گرم استفاده میشود،البته جزء نسخه های اصلی نیست و مصرف خوراکی آن بیشتر توصیه میگردد.
غذاهایی که میتوان با اسفناج تهیه کرد
از جمله غذاهای رایج و مفیدی که با اسفناج تهیه میگردد عبارتند از:
- آش اسفناج
- بورانی
- اسفناج و کشک الشعیر ( غذاییت خوبی دارد و در شرایط کنونی کرونا برای کاهش حرارت بدن مؤثر است)
غذاهای دیگری نیز با اسفناج می توان تهیه کرد که بارزترین آنها همین چندموردی است که بدان اشاره گردید.
طرز تهیه کشک الشعیر
- برای تهیه ماءالشعیر طبی، ۵۰گرم جوی پوست کنده را با چهار لیوان آب (یک لیتر)، با حرارت ملایم، آهسته میجوشانند تا وقتی که جوها به حالت شکفته و کاملاً پخته برسند.
- این زمان به طور متوسط ۴۰ تا ۵۰ دقیقه طول میکشد تا آب حالت سرخی به خود بگیرد، پس از آن، تا این ترکیب سرد نشده، را صاف و آبی که جدا میکنند ماءالشعیر و جرمی که باقی میماند میشود کشک الشعیر.
اسفناج و کشک الشعیر
- کشک الشعیر با اسفناج و روغن بادام یا در صورت نبود روغن بادام، با بادامی که خوب کوبیده شده باشد، و همراه با مقدار کمی پیاز از غذاییت خوبی برخوردار بوده و سبب کاهش تب میشود.
- در واقع هم جو این خاصیت را دارد و هم اسفناج که هر دو در کنار هم غذای کاملی را تشکیل میدهند و برای کاهش تب هم بینهایت موثرند.
حرف آخر…
البته تاکید میگردد که اسفناج برای بحث کرونا و برای ناقهین که از بیماری خلاص شده و میخواهند به وضعیت طبیعی برگردند گزینه بسیار خوبی است، که دلیل انتخاب آن برای این شرایط، همین مساله بوده است.