در طب سنتی سه نوع سرکه کاربرد زیادی دارد؛ سرکه انگور، خرما و سیب. سرکه‌ها به طور کل مزاج سرد و خشکی دارند و به همین دلیل در درمان بسیاری از ضایعات پوستی مثل جوش و لک و درمان برخی بیماری‌ها مثل کبد چرب و چاقی مؤثرند. از میان آن‌ها، سرکه سیب بیش از دیگر انواع آن معده را اذیت می‌کند اما خاصیت لاغرکنندگی و ضد جوش آن بیش از سایر انواع آن است. اگر فردی تحمل مصرف سرکه سیب را ندارد، می‌تواند از نوع خرما یا انگور هم استفاده کند.
- برای لاغر شدن صبح ناشتا سرکه سیب میل کنید. میتوانید برای پیشگیری از درد معده آن را با کمی آب گرم و عسل مخلوط کنید.
- برای رفع کک و مک و لک‌های پوستی و سیاهی زیر چشم در درجه اول سرکه انگور، بعد خرما و در نهایت سیب مؤثر است. برای این منظور آن را با آب گرم و عسل مخلوط کنید و میل کنید.
- مصرف آن تنهایی به صورت خوراکی و موضعی درمان بسیار مؤثر جوش صورت و پشت است.
خواص سرکه
- سریع‌النفوذ و رساننده قوای ادویه به اعضا است.
- لطیف‌کننده مواد (ملطف) است. اگر مواد غلیظ مانند گوشت گاو یا کله پاچه را با آن بپزند یا همراه آن بنوشند سبب تلطیف و هضم بهتر آن می‌شود.
- محرک اشتها است.
- جهت کاهش (قطع) صفرا و تفتیح معده و انسداد عروق گوارش و طحال مفید است.
- خوردن انجیر و مویزی که در سرکه خیسانیده باشند برای درمان طحال مفید است.
- همچنین در ترکیب نوشیدنی مفید و گوارای سکنجبین نیز مورد استفاده است که مصرف آن برای کبد بسیار مفید است.
- شربت سکنجبین فرونشاننده خلط صفرا، برطرف کننده عطش، پاک کننده معده و سیستم گوارش از بلغم است.
- همچنین سکنجبین خنک‌کننده و بازکننده انسدادهای کبدی است اما باید در مصرف آن احتیاط کنند.
سکنجبین چیست
سکنجبین هم ترکیبی از سرکه، عرق نعنا و عسل است (مقدار سرکه نصف عرق نعنا و عسل است)، ترکیب مفیدی برای درمان بیماری‌هاست و در کمک به درمان بسیاری از ضایعات پوستی مؤثر است. برای مبتلایان به بیماری‌هایی مثل پسوریازیس و برص هم می‌توان از ترکیب سرکه انگور، عرق نعنا و عسل استفاده کرد.
از این ماده می‌توان برای تمیز کردن پوست هم به مثانه تونیک پاک‌کننده استفاده کرد زیرا خاصیت سفیدکنندگی و ضد عفونی‌کنندگی دارد. برای مصارف موضعی نیازی به رقیق کردن آن نیست.
منابع
- دکتر محمد فصیحی دستجردی/متخصص بیماری های عفونی و محقق طب سنتی
- نعمت‌الله مسعودی، متخصص طب سنتی
- محمد عبادیانی، داروهای آبدست طبیب در مکتب طب ایرانی، ص: ۶۵
- سید مهدی میرغضنفری، متخصص فیزیولوژی
- دکتر سید کاظم کاظمینی، متخصص طب ایرانی
- حیدری، متخصص طب سنتی
