همیشه صحبت از حساسیت و آلرژی بهاره به میان میآید، غافل از اینکه پاییز هم دستکمی از بهار ندارد و آلرژی پاییزی هم تا میتواند آتش به پا میکند. این را از عطسهها و سرفهها و آبریزش بینی مداوم افراد مستعد میتوان فهمید. اگر شما هم جزء کسانی هستید که یا خودتان با این مشکل دست و پنجه نرم میکنید یا اطرافیانتان چنین مشکلی دارند، پست امروز را از دست ندهید.
علت آلرژی و حساسیت پاییزی چیست؟
این روزها با توجه به تغییرات آب و هوایی و مزاج پاییز و مزاج افراد، زمینه بروز حساسیت و آلرژی پاییزی افزایش پیدا میکند. در واقع در فصل پاییز دو عامل باعث بروز بیماری میشوند:
- یکی خشکی فصل پاییز است که در افرادی که مزاج خشک دارند خودش را نشان میدهد.
- و دیگری اختلاف درجه حرارتی که در طی روز ایجاد میشود؛ سرمای شبانگاهی با میانه روز اختلاف دما دارد و ایجاد باد پاییزی نیز عاملی است که به آن کمک میکند تا در افراد خشک مزاج بیماری ایجاد شود.
آلرژی پاییزی با چه علائمی همراه است:
آلرژی و حساسیت پاییزی شباهت زیادی با علائم سرماخوردگی و نزله سرد و گرم دارد و با علائمی مانند علائم زیر بروز پیدا میکند:
- آبریزش بینی
- عطسه
- خارش و سوزش گلو
- سرخی و اشک آمدن از چشمها
برخی افراد نیز علاوه بر علائم ذکرشده، با علائم زیر نیز دست و پنجه نرم میکنند:
- اختلالات خواب
- کم اشتهایی
- سرفه، خسخس سینه، تنگینفس
- احساس خستگی زودرس
- عدم تمرکز بر روی کارها
- کاهش بازدهی در محیطهای تحصیلی و کاری
نکته: بر خلاف سرماخوردگی بیمار مبتلا به آلرژی دچار تب نمیشود و مخاط بینی هم چرکی نیست.
شیوع آلرژی در فصل پاییز کمی زیاد است اما نمیتوان گفت پاییز بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است، چرا که افراد در این فصل بیشتر درگیر عفونتهای ویروسی و سرماخوردگی میشوند و به اشتباه میپندارند این عارضهها، آلرژی هستند.
کرونا یا حساسیت فصلی
پاییز است و کسانی که آلرژی فصلی دارند، دچار علائمی میشوند که آنها را سردرگم و نگران میکند که آیا من کرونا گرفتهام؟واقعا درک میگردد، علائم گاهی همپوشانی دارند و میتواند شکبرانگیز باشد.
- آلرژی میتواند باعث خارش چشم و گلو و بینی و گوش، ریزش اشک،عطسه، آبریزش بینی،احساس سوزش گلو و خلط پشت حلق و گاهی گرفتگی بینی شود، آلرژی حتی ایجاد احساس خوب نبودن و خستگی میکند.
- اما علائم کرونا را عفونت ویروسی آغاز میکندو تب،گلودرد،خستگی شدید،درد بدن،حال بد،سرفه و حتی از دست دادن بویایی و چشایی و کلاً علائم شبه آنفلونزا از آن جمله است.
علائمی که بین این دو حالت همپوشانی دارد و پزشک و بیمار را گیج میکند،حالات شبیه آسم است،یعنی احساس تنگی نفس و کوتاهی نفس و سرفههای خشک. چرا که آلرژی در برخی افراد منجر به شروع علائم آسم آلرژیک در پاییز میشود که از طرفی بسیار مشابه علائم درگیری تنفسی کروناست. در این حالت توصیه میکنیم حتما به پزشک مراجعه کنید تا با انجام معاینه و تستهای تشخیصی بتواند بین این دو حالت افتراق گذاشته و درمان صحیح را شروع کند.
طب سنتی برای کاهش و کنترل آلرژیهای پاییزی چه پیشنهاداتی دارد؟
اصلاح روشهای غذایی
- از خوردن میوههای حساسیتزا مانند کیوی، پرتقال، موز، انگور و مواد غذایی حساسیت زا مانند گوجه فرنگی، بادنجان و … پرهیز شود.
- از پرخوری اجتناب شود، چون میتواند باعث تجمع مواد مضر در بدن و استعداد بیماری شود.
- از مصرف غذاهای صنعتی مانند کنسرو و غذاهای فست فودی و آماده و … پرهیز گردد.
- از مصرف مواد غذایی پرادويه، تند و تيز، نوشيدنیهای سرد و يخ پرهیز گردد.
- بیماران مستعد از مصرف گوشتهای سخت هضم و غذاهای چرب تا حد امکان پرهیز کنند و و در صورت نیاز به مصرف گوشت، گوشت بلدرچین و کبک را در برنامه غذایی خود بگنجاند.
اصلاح سبک زندگی
- از هرگونه استرس و اضطراب دوری شود چون میتواند سیستم ایمنی را تضعیف کند.
- تا جایی که امکان دارد فرد مستعد از خانه خارج نشود و به فضاهای باز طبیعی نرود بهخصوص در موقع بارش باران.
- بیماران باید از شب بیداری، خوابیدن در روز و در معرض باد سرد قرار گرفتن پرهیز کنند و تا حد امکان سر خود را با پوشش مناسب بپوشانند.
- حتی بهتر است در این ایام هنگام خواب سر نسبت به بدن در موقعیت بالاتری قرار بگیرد تا مواد به راحتی از مسیرهای خروجی دفع شده و در سر نمانند.
- در هنگام بیرون آمدن از حمام باید خشک شده و از جورابهای نخی مناسب استفاده شود. با گرم نگه داشتن بالای سر و کف پا از این بیماری و آلرژی پرهیز کنید.
- از حضور از محیطهای پرگرد و غبار و آلوده پرهیز شود.
- معمولاً با شروع آلرژی، در ابتدا میزان آبریزش زیاد است. در حد امکان با مصرف داروهای مختلف نباید مانع خروج ماده شد بلکه پیشنهاد میشد به کمک بخور با گیاهانی مانند بابونه رطوبتها را رقیق کرده و به دفع ماده کمک شود.
- در صورت وجود یبوست، حتماً برطرف شود.
بهبود و درمان آلرژی پاییزی بدون دارو شیمیایی
سرم نمکی
برای جلوگیری از حساسیت، دهان و بینی را با سرم نمکی، شستشو دهید، برایاین کار:
- یک لیوان کوچک آب جوشیده را کنار بگذارید تا از حرارت افتاده و ولرم شود، طوری که دست را نسوزاند اما هنوز هم به دمای محیط نرسیده باشد.
- سپس یک چهارم قاشق چایخوری نمک را در این آب ریخته و حل کنید و با سرنگ یا به وسیله دست خود این آب را از راه بینی به داخل کشیده و سپس مجدد از راه بینی یا حلق این آب را بیرون بریزید.
روغن مالی
روغنمالی دهانه بینی نیز برای بهبود گرفتگی ناشی از آلرژی موثر است:
- دهانه بینی با روغن بنفشه بادام، روغن مالی شود.
- روغنهای نعناع و روغن های اسانس نعناع یا اکالیپتوس نیز معمولاٌ برای رفع گرفتگی بینی به کار میروند.
استفاده از عناب
ده عدد عناب را با یک لیوان آب روی اجاق گاز گذاشته، با حرارت کم، بعد از اینکه کمی آب بخار شد با چنگال عنابها را فشار داده و مایع را صاف کنید، بعد دو قاشق غذاخوری سکنجبین اضافه کنید و روزانه نوشیدنی زیر را یک تا دوبار در روز میل کنید.
اگر علایم خارش و قرمزی سر و صورت هم دارید به این دمنوش یک قاشق چایخوری تخم گشنیز اضافه کنید. این دمنوش را دو هفته میل کنید و اگر موثر بود، بعد از یک هفته استراحت، مجددا دو هفته دیگر میل کنید (بدون سکنجبین).
ماء الشعیر طبی
ماء الشعیر طبی با دستور زیر میتواند به کاهش علائم حساسیت کمک کند:
- یک لیوان جو پوست کنده با سیزده لیوان آب داخل قابلمه بریزید و بگذارید همراه با 15 عدد عناب، بپزد.
- بعد از این که جو پخته شد، نوشیدنی را صاف کنید.
- و هر بار همراه با کمی عسل میل شود.
- حتماً بعد صاف کردن در یخچال نگهداری شود.
پودر مخصوص فصل
اين پودر حاوی شقاقل، جوانهها و جوی دوسر است:
- میتوان جوانهها (گندم، يونجه و …) را با جوی دوسر و شقاقل آسياب کرد و همراه ماست یا غذا مصرف کرد.
- اگر هفته ای ۳بار از اين پودر استفاده کنيد کمتر دچار بيماری و حساسيت فصلی، آبريزش بينی، رخوت و سستی خواهيد شد اين پودر خونساز هم است.
بخوردرمانی
از بخور استفاده کنید:
- میتوانید در یک پلوپز، دو قاشق غذاخوری از گل ختمی سفید و بابونه شیرازی را در ۳ لیتر آب بریزید و بگذارید با درب باز بجوشد و شما حداقل سه ساعت، در آن اتاق حضور داشته باشید.
- البته افرادی که علائم خارش شدید، سرفههای تحریکی یا آبریزش رقیق بینی دارند، بهتر است شبها در بالای سر خود از بخور سرد استفاده کنند.
دمنوش تقویتی
- دمنوشهای حاوی آویشن، مرزنجوش، پرسیاوشان، ختمی سفید و ناخنک نیز باعث تقویت سیستم ایمنی میشود و سطح گلبولهای سفید را افزایش و بدن را در برابر ورود میکروارگانیسمهای جدید مقاوم میکند.
- دمنوش زوفا و عسل هم برای سرفههای آلرژیک مناسب است.
- دمنوش بابونه و دارچین نیز بسیار مفید است؛ سازمان بهداشت جهانی بر خواص این دمنوش از جمله اکسیژن رسانی بیشتر به اندام های تنفسی، بهبود آسم و تنگی نفس تأکید میکند.
نکته: فقط در مصرف دمنوشها زیادهروی نکنید.
منبع: گردآوری شده توسط تیم محتوایی طبایع (با سپاس از خانم دکتر هاله تاج الدینی و دکتر فهیمه نبی)