خارخاسک، گیاهی علفی، با طبع گرم و خشک و یک‌ساله است. این گیاه ساقه‌های خوابیده با انشعابات گسترده بر سطح خاک و پوشیده از تار دارد که برگ و ساقه‌های جوان آن را تارهای ظریف ابریشمی می‌پوشاند. برگ‌های آن غالباً نامساوی و مرکب از برگچه‌های کوچک و ریزی است که به تعداد ۶–۳ زوج در طرفین دمبرگ اصلی جای دارند. گل‌ها زرد کوچک و منفرد هستند.
این گیاه با گل‌های زردرنگ در مناطق صحرایی و با شرایط نامناسب هم رشد می‌کند. خارخاسک به عنوان گیاه یک ساله در آب و هوای سرد پرورش می‌یابد. گیاه خارخاسک، از خانواده اسفندها است. قسمت مورد استفاده این گیاه میوه، دانه، برگ، ریشه و گاهی تمام قسمت‌های گیاه است و اغلب، تمام میوه آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه دارویی به عنوان علف هرز در بیشتر مناطق دیده می‌شود.
این ماده از زمان‌های قدیم در اروپا و آسیا برای درمان ناتوانی‌های جنسی و ناباروری مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
خارخاسک، یک گیاه کوچک گلدار است که به نام‌های انگور سوراخ دار و سر بز نیز شناخته می‌شود. این گیاه میوه‌‌ای می‌دهد که پوشیده از خار است. میوه، برگ و ریشه آن به عنوان دارو برای درمان تعدادی از بیماری‌ها استفاده می‌شود. نام علمی آن Tribulus (Tribulus terrestris) است.
این گیاه به طور گسترده در سراسر جهان توزیع شده است و بیشتر برای رشد در مناطق آب و هوایی خشک که در آن گیاهان کمی می‌توانند زنده بمانند، سازگار است. خارخاسک از دیرباز در طب سنتی برای تقویت عملکرد ورزشی یا افزایش میل جنسی مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین گفته می‌شود که خارخاسک سطح هورمونهای خاصی از جمله تستوسترون و استروژن را افزایش می‌دهد و در مکمل‌هایی یافت می‌شود که ادعا می‌کنند سطح تستوسترون را افزایش می‌دهند.
علاوه بر این، عرق خارخاسک برای کمک به انواع مسائل درمانی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، سنگ کلیه، اختلال نعوظ، اختلال عملکرد جنسی و به عنوان یک دیورتیک عمل می‌کند.
خواص عرق خارخاسک در طب سنتی
۱. برای سلامت جنسی مردان مفید است
این گیاه کوچک معجزه آسا برای مدت طولانی برای درمان اختلال نعوظ مورد استفاده قرار می‌گرفته است و مطالعات اخیر صحت این موضوع را ثابت کرده است. به گفته شرکت تحقیقاتی Examine، نعوظ در مردان با مصرف دوزهای ۱.۵ گرمی عرق خارخاسک بهبود یافت. علاوه بر این، این یک ماده طبیعی است که ED را بدون عوارض جانبی وحشتناک برخی از داروهای شیمیایی درمان می‌کند.
۲. به حفظ سلامت قلب شما کمک می‌کند
با توجه به منبع سلامت آنلاین WebMD، مطالعات نشان داده‌‌اند که خارخاسک می‌تواند به حفظ سلامت قلب شما کمک کند. خارخاسک حاوی ماده‌ای است که به حفظ سلامت شریان‌ها کمک می‌کند که برای قلب شما مفید است، اما این مزیت را دارد که جریان خون را به اندام‌های جنسی آزاد می‌کند و یک بار دیگر مشکل ED را درمان می‌کند.
۳. می‌تواند فشار خون را کاهش دهد
دومین روشی که به حفظ سلامت قلب و محافظت در برابر آنژین کمک می‌کند، کاهش فشار خون است. در یک مطالعه به نقل از Self Hack، افراد مبتلا به فشار خون با ۳ گرم خارخاسک در روز تحت درمان قرار گرفتند و پس از یک هفته، همه آنها به طور قابل توجهی سطح فشار خون پایین‌تری را نشان دادند.
۴. علائم افسردگی را کاهش می‌دهد
از خواص عرق خارخاسک آن است که علائم افسردگی را درمان می‌کند اما علل آن را درمان نمی‌کند. آزمایشات آزمایشگاهی بهبود علائم افسردگی را هنگام تغذیه به موش‌های آزمایشگاهی نشان داد. لازم به ذکر است که به اندازه داروهای ضد افسردگی موثر نیست، اما مکمل خوبی است که در کنار داروهای تجویزی خود مصرف کنید تا به بهبودی شما کمک کند.
۵. به مبارزه با دیابت کمک می‌کند
در مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۶ (US NCBI) به این نتیجه رسیدیم که خواص دارویی آرامش بخش گیاه خارخاسک می‌تواند با استرس اکسیداتیو مبارزه کند. این بدان معناست که گیاه حاوی ترکیباتی است که برای تسکین التهاب اندام‌های داخلی عمل می‌کند.
این به عنوان یک عامل محافظتی در برابر شروع دیابت عمل می‌کند، اما همچنین می‌تواند به بیماران دیابتی موجود در سرکوب سطح قند خون کمک کند. مثل همیشه، هیچ جایگزینی برای داروهای معمولی شما نیست – اما می‌تواند علائم شما را بهتر کند.
۶. یک هورمون لوتئین کننده است
بهترین مزیت دمنوش خارخاسک این است که یک هورمون لوتئین کننده است. اینها هورمون‌هایی هستند که مستقیماً با مسیرهای عصبی در مغز مسئول باروری مرتبط هستند. در زنان، افزایش این هورمون ممکن است باعث تخمک گذاری ماهانه شود. برای مردان، می‌تواند تأثیر مثبتی بر تعداد اسپرم داشته باشد.
خواص گیاه دارویی خارخاسک
در طب سنتی، در خصوص خواص عرق خارخاسک این گونه آمده است که:
- این گیاه دفع کننده سنگ‌‌های مجاری ادراری و تسهیل‌دهنده عمل تصفیه خون و اعمال کبدی است.
- یکی از بهترین داروها برای درمان مشکلات جنسی و ناباروری، خارخاسک است که روی کاربرد آن تحقیقات بسیاری انجام شده است.
- چنانچه نخود را در آب جوشانده خارخاسک پرورده کنید در تقویت نیروی جنسی دارویی بی‌نظیر است. خارخاسک با کاهش تحریک عصبی، افزایش فعالیت عضله قلب و از بین بردن هورمونهای مازاد از جریان خون، برای برطرف کردن فشارخون مفید است.
- در طب سنتی چین برای تقویت کبد، درمان پرخوری و همچنین درمان مسمومیت غذایی استفاده می‌شود.
- این گیاه به دلیل ادرارآور بودن و داشتن خواص ضدعفونی‌کنندگی می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های مجاری ادراری را کاهش دهد.
- در درمان اختلالات ایمنی بدن از قبیل آلرژی‌های پوستی و اگزما تأثیرات سودمندی دارد.
- خارخاسک قادر به وادار کردن سلول‌ها به مرگ و توقف گسترش سلول‌های سرطانی کبد است.
- به مشکلات مرتبط با خارش، التهاب، سوزش و جوش زدن کمک می‌کند.
- از میوه و عرق خارخاسک، برای درمان دیابت استفاده می‌شود.
- عرق خارخاسک، مدر، تسکین‌دهنده درد مثانه، افزاینده منی، ایجاد نعوظ، شکننده سنگ کلیه و مثانه و ملین است.
- به دلیل ادرارآور بودن می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های مجاری ادرار را کاهش دهد.
- برای درمان تورم پروستات کاربرد دارد.
- برای درمان ناتوانی‌های جنسی و ناباروری استفاده می‌شود. خارخاسک در مواقعی کاربرد دارد که هورمونهای جنسی فرد نامتوازن بوده یا تستوسترون کاهش یافته باشد. در این حالت ماده فعال موجود در خارخاسک می‌تواند با استفاده از آنزیم‌های طبیعی بدن فرد، این کمبود را جبران کند.
- می‌تواند ماده موثر برای برقراری یک رابطه جنسی سالم و کامل را در بدن فرد بالا ببرد.
- این عرق برای درمان ناتوانی‌های جنسی و بالابردن کیفیت عملکرد فرد بسیار خوب عمل می‌کند و اگر به طور مرتب مورد استفاده قرار گیرد می‌تواند این مشکل را درمان کند.
- تسکین درد معده، تقویت سیستم دفاعی بدن، تقویت سیستم گوارشی و درمان پروستات از دیگر فواید مصرف عرق خارخاسک، می باشد.
- برای کاهش فشارخون مفید است، همچنین برای کاهش چربی خون و کلسترول، رفع تصلب شرایین، انسداد و سخت‌شدن سرخرگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- با کاهش تحریک عصبی، افزایش فعالیت عضله قلب و از بین بردن هورمونهای مازاد از جریان خون، برای برطرف کردن فشار خون مفید است.
- عرق گیاه خارخاسک بین ورزشکاران به خصوص بدنسازان به همراه مکمل‌های غذایی برای تقویت توده عضلانی و افزایش قدرت مصرف می‌شود.
موارد منع مصرف عرق خارخاسک
خارخاسک را بدون توصیه و نظارت طبیب در دوران بارداری و شیردهی مصرف نکنید.
شیوه استفاده از خارخاسک
- میزان مجاز برای هر بار مصرف خوراکی این گیاه، از ریشه، برگ یا میوه، حداکثر 20 گرم و از روغن آن، حداکثر 28 گرم است. این میزان اغلب باید به همراه شیره انگور یا شیره خرما و یا عسل مصرف شود.
- دمنوش خارخاسک یا چای خارخاسک: حدود ۲ تا ۵ گرم از خارخاسک را در یک لیوان آب جوش اضافه کنید. یک درب بر روی آن قرار دهید و بین ده تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. در نهایت صاف‌شده این دمنوش مفید را میل کنید.
- عرق خارخاسک: از عرق خارخاسک هم به عنوان راه درمانی برای مشکلاتی که ذکر شد استفاده می‌شود؛ اما ازلحاظ اقتصادی مصرف این گیاه به‌صورت دمنوش و چای کم‌هزینه‌تر است. علاوه بر آن چون حالت طبیعی‌تری دارد از مضرات احتمالی استفاده از عرقیات گیاهی به دلیل فراوری شدن در کارخانه‌های مختلف در امان خواهید بود. البته این نکته را هم می‌توان ذکر کرد که عرق آن دردسرهای آماده کردن چای و دمنوش را ندارد و بدون فوت وقت می‌توان از آن استفاده کرد. بنابراین شاید گاهی به این دلیل بخواهید از عرق این گیاه استفاده کنید.
- روغن خارخاسک: از روغن این گیاه می‌توان برای درمان و تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش و تسکین دردها استفاده کرد.
طبع عرق خارخاسک سرد است یا گرم؟
طبع خارخاسک در طب سنتی سرد و خشک است.
چه زمانی عرق خارخاسک مضر است؟
- ممکن است موجب سقط جنین شود لذا مصرف آن برای زنان باردار ممنوع است
- زیاده‌روی در مصرف آن، در برخی افراد سردرد ایجاد می‌کند و مصلح آن روغن کنجد و بادام شیرین است.
- مقدار مجاز مصرف عرق خارخاسک، روزانه دو فنجان همراه با آب است و بهتر است قبل از غذا میل شود.
- اگر جراحی در پیش دارید از آن استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث اختلال و افت قند خون‌تان شود.
- اگر بیماری کلیه و یا پروستات دارید برای استفاده درمانی بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت نمایید.
نتیجه
طبع خارخاسک گرم و خشک است. از خواص این گیاه این است که دفع کننده سنگ های مجاری ادراری و تسهیل دهنده عمل تصفیه خون و اعمال کبدی می باشد.
علی اصغر غلامی کوچ
اطلاعات خوبی ارائه کردید ، خیلی ممنون .
علی اصغر غلامی کوچ
در همین صفحه یکبار فرمودید طبع آن سرد و خشک و در پایینتر فرمودید گرم خشک ، کدام درست است ؟
امیر
سلام وقت بخیر، اگر دقت کرده باشید، گفته شده طبع گیاه دارویی خارخاسک گرم و خشک و طبع عرق خارخاسک سرد و خشک است. موفق باشید