غیر از تخم مرغ، تخم سایر پرنده‌ها مانند مرغابی، بلدرچین، کبک، دراج، شترمرغ، غاز یا اردک هم خوراکی بوده و مصرف هر کدام از آن‌ها می‌تواند فواید و نکات مصرف خاصی داشته باشد. بنابراین ما در این پست از مجله طبایع قصد داریم به بررسی خواص و نکات مصرف تخم پرندگان از دیدگاه طب سنتی بپردازیم؛ با ما همراه باشید:
انواع تخم پرنده
- تخم مرغ و تخم مرغابی جزء بهترین تخم پرندگان است؛ تخم مرغابی بوی بدی دارد و از نظر گوارشی، خاصیت آن برای بدن و تولید خون از تخم مرغ خانگی در درجه پایین‌تر قرار دارد.
- تخم غاز و شتر مرغ بسیار سنگین بوده و چندان گوارا نیست.
- تخم کبک و دراج (نوعی قرقاول) جزء تخم پرنده‌های بسیار نیکوست، گرم و تر است اما همیشه و همه جا در دسترس نیست و ممکن است عده‌ای طعم آن را دوست نداشته باشند.
- تخم کبک دارای پروتئین بالا و چربی پایینی است، سریع هضم می‌شود و برای تقویت سیستم گوارشی یا قوای جنسی هم مناسب است، اما در گرم مزاجان نباید افراط شود.
- تخم پرندگان کوچک مانند گنجشک، کبوتر و بلدرچین مبهی بوده یعنی قوای جنسی را افزایش می‌دهد به خصوص اگر با روغن و پیاز طبخ شود، اما نباید افراط شوند.
نکته: مداومت در خوردن تخم پرندگان کوچک به علت گرمی بالا به صلاح نیست و فقط به عنوان دارو مصرف می‌شود.
آنچه که باید در مورد تخم مرغ بدانید!
مزاج زرده تخم مرغ مایل به گرمی و سفیده ی آن سرد و تر در درجه دوم است.
- سفیده تخم مرغ در عین داشتن پروتئین بالا، خون لزج، بلغمی و غلیظی تولید می‌کند و باید تا حد امکان مصرف آن را محدود کرد، ولی در صورت الزام مصرف، با نمک و روغن و کمی فلفل اصلاح می‌گردد.
- سفیده همچنین دیرهضم است و فقط معده های گرم و افراد پرتحرک می‌توانند آن را هضم کنند.
- بنابراین اگر بدن فرد دارای اخلاط غلیظ و لزج باشد، نباید سفیده تخم مرغ میل کند.
- زرده تخم مرغ نیم برشت (عسلی)، کیفیت غذایی بسیار بالایی دارد و مواد خوب و سالم و خونی بسیار معتدل تولید می‌کند و فضولات کمی دارد.
- زرده تخم مرغ مقوی قلب و مغز و نیروی جنسی است.
- زرده تخم مرغ در از دست دادن خون و در دوره نقاهت بیماری ها مفید است.
- مناسب ترین و زودهضم ترین و خون سازترین شکل پخت تخم مرغ نیم برشت یا همان عسلی است.
- جوشاندن زیاد تخم مرغ باعث دیر هضمی آن مخصوصاً در معده های ضعیف و رطوبی می‌شود و اصلاح آن با آویشن و فلفل و نمک است.
- تخم مرغ به شکل نیمرو یا املت و به طور کلی سرخ کردن تخم مرغ مناسب نیست، خاصیت غذایی کمتری دارد و از معده به زودی دفع می‌گردد، اما افراد لاغر یا کم اشتها ایرادی ندارد گاهی استفاده کنند.
نکته: موارد گفته شده، در مورد تخم مرغ محلی بیشتر صدق می‌کند، اما وقتی تخم مرغ محلی در دسترس نیست، همین تخم‌مرغ‌های امروزی نیز قابل استفاده بوده و تا حدودی خواص گفته شده را دربرمی‌گیرد،
زیاده روی ممنوع!
- مصرف زیاد و طولانی مدت تخم مرغ باعث ایجاد لک های پوستی در صورت و بادهای سرد در طحال و معده می‌شود.
- همچنین بیماران دارای سنگ کیسه صفرا یا مستعد آن بهتر است از مصرف زیاد از حد تخم مرغ پرهیز نمایند.
آیا مصرف تخم مرغ خصوصاٌ زرده آن باعت بالا رفتن چربی و کلسترول خون می‌شود؟
مطالعات متعددی بر روی تأثیر تخم مرغ بر سطح کلسترول خون و سلامت قلب و عروق انجام گرفته است؛ که بر طبق تحقبقات انجام شده اخیر، مصرف 4 تا 5 عدد تخم مرغ در هفته، نمی‌تواند چربی و کلسترول خون را افزایش دهد و سلامت قلب و عروق را تهدید نماید.
آنچه در مورد تخم بلدرچین باید بدانید!
- مصرف دوره ای نه مداوم تخم بلدرچین به تنهایی یا مصرف زرده عسلی آن به همراه عسل برای فصاحت کلام در کودکانی که دیر به حرف افتاده یا درست حرف نمی‌زنند، توصیه می‌شود.
- اما از مصرف مداوم تخم بلدرچین خودداری کنید چون مصرف مداوم آن باعث خشکی می‌شود.
- تخم بلدرچین با مزاج کودکان سازگار است ولی در کودکان بیش فعال، کم توجه و کم خواب، نباید مصرف شود.
- مصرف حدود 8 عدد تخم بلدرچین در هفته مجاز است.
حرف پایانی…
برای مصرف هر ماده‌ی غذایی از جمله تخم پرنده‌ها در طب سنتی باید به مزاج فرد دقت ویژه‌ای داشت. اگر تصمیم دارید ماده‌ی غذایی خاصی را به طور مرتب وارد برنامه‌ی غذایی تان نمایید بهتر است حتما با یک متخصص طب سنتی مشورت نمایید تا دچار مشکل نشوید و از سازگاری آن با مزاجتان مطلع شوید.
