از امروز تا پایان سال، حدود 25 روز باقی مونده….
25 روز برای استقبال از بهار و شروع یه سال متفاوت دیگه …
سالی که گذشت قطعاً برای همه ما تجربههایی داشت:
وصالها و فراقها…
ولادتها و وفاتها…
موفقیتها و شکستها
خندیدنها و گریستنها
و خلاصه کلی دوگانههای جدایی ناپذیر…
اما هر چی بوده گذشته و این روزا عجیب حال و هوای آخر سال رو داره، حس خونه تکونی!
جنب و جوش روزای پایانی و جمع و جور کردن کارای مونده و نیمه تمام….
پس چه خوبه یه خونی تکونی هم به بدنمون بدیم، پاکسازیش کنیم تا برای سال جدید آماده بشه. حتما با خودتون میپرسید، برای چی این کار رو کنیم؟ چطوری اینکارو کنیم؟ در ادامه با ما همراه باشید تا شمارا با تدابیر پاکسازی بدن در آستانه بهار، آشنا کنیم.
چرا قبل از رسیدن بهار، بدن ما به پاکسازی نیاز دارد؟
جابه جایی فصول موجب تغییرات اساسی درعملکرد اندامها و دستگاههای درونی بدن میشود که با توجه به برخی نکات ساده میتوان این تغییرات و اختلالات ناشی از آن را کنترل کرد.
بیماریهای بهاری را دریابید…
در فصل بهار بیماریهای پوستی و حساسیتهای مختلف مانند آبریزش بینی، عطسه، کهیر و خارش بسیار بروز میکند. سرگیجه، پرخوابی و خواب آلودگی، بیحالی و کسالت، اسهال و استفراغ هم از دیگر علائم بهاری برای بسیاری از افراد است.
با توجه به طب سنتی، دلیل اصلی این همه مشکلات در بهار منبسط شدن سمومی است که در زمستان خفته بودند؛ در فصل بهار مواد و اخلاط غذایی که در زمستان به دلیل سردی هوا منجمد بودند، در بدن سیار میشوند و هرکدام بیماری خاصی را ایجاد میکنند. پس آستانه بهار زمان مناسبی برای دفع مواد زائدی است که در بدن باقی ماندهاند.
در واقع فضولات و مواد زائد بدن که در فصل زمستان به علت سردی هوا، کاهش فعالیت و خوردن غذاهای غلیظ، در بدن ما متراکم و انباشته شدهاند، اگر از بدن دفع نشوند، در فصل بهار با گرم شدن تدریجی هوا به غلیان و حرکت درمیآیند و به سمت اعضای ضعیف مانند پوست جاری میشوند و بیماریهای مختلفی مانند دمل و جوش پوستی، آلرژی بهاره و … را ایجاد میکنند، پس برای پیشگیری از بروز بیماری در فصل بهار، از جمله فشار خون، بیماری عصبی و روانی، سکتههای قلبی،مغزی و جوش، آکنه و دمل؛ اطبای طب ایرانی توصیه کردهاند که قبل از ایجاد مشکل برای بدن توسط این مواد اضافی، بهتر است راه خروج آنها از بدن باز شود و از همین رو است که آستانه فصل بهار و همچنین خود فصل بهار را فصل پاکسازی میدانیم.
چگونه در آستانه بهار، بدن خود را پاکسازی و خانه تکانی کنیم؟
جهت پاکسازی و خانه تکانی بدن در این فصل، باید راه خروج مواد زائد و فضولات را از بدن بازکنیم و مانع از تجمع این مواد در بدن شویم، چگونه؟
لینت طبع داشته باشید
- برای خروج مواد اضافی و پاکسازی بدن، راههای متعددی وجود دارد، اما یکی از مهمترین این راهها، دفع این مواد از طریق مدفوع است. در فردی که لینت طبع نداشته و دفع مدفوع به خوبی صورت نمیگیرد، مواد اضافی راه مناسبی برای دفع نداشته و در بدن تجمع مییابند و بنابراین درمان یبوست و خانه تکانی رودهها، مهمترین مرحله پاکسازی و از اوجب واجباته!!!
بهاری میل کنید
در طب سنتی هر فصل ویژگیهای خاص و مزاج مخصوص به خودش را دارد. بهار از نظر مزاجی گرم و تر است، به همین دلیل:
- غذاهای سنگین در این فصل مناسب نیستند. پس بهتره دیگه از خوردن غذاهای غلیظ و چرب مثه حلیم، کله پاچه، ماکارونی، فست فودها، سرخ کردنیها و … دست بکشید.
- تا میتوانید روغن و چربی را از غذا کم کنید و فراموش نکنید که در بهار سراغ کله پاچه نروید.
- فرنی و حریره بادام هم غذاهایی سبک، ساده و مقویاند و خیلی هم فضولات ندارند.
- گوشت از جمله غذاهایی است که باید مصرفش کاهش یابد. بهتر است به جای گوشت از مواد غذایی که راحت هضم میشوند، میل کنید.
- غذاهای گوشتی و مواد غذایی شیرین، شور و تلخ و همچنین ترشیها موجب افزایش فضولات بدن میشوند که توصیه میشود از مصرف این غذاها و خوراکیها تا حد امکان اجتناب شود.
- سوپها و آش های ساده و رقیق که دارای جو، ماش و سبزیجاتی مثه برگ چغندر، اسفناج، خرفه و شبدر و …را بیشتر در برنامههای غذایی هفتگیتان بگنجانید و انواع پلوها و چلوها با خورشهای گوشتی و کبابها را محدود کنید که همه اوضاع بهاری بدنتان را بدتر میکنند.
- برای مزه دار کردن غذاها میتوانید از تمبر هندی و آب نارنج و یا رب انار ملس استفاده کنید که همسو با بهارند، اما زیاده روی نکنید.
- از میوهها و سبزیهای فصل و متناسب با مزاجتان، بیشتر بهره ببرید.
- مصرف ادویه جاتی مثه فلفل، زنجبیل، دارچین را محدود کنید خصوصاً اگه آلرژی فصلی بهاره، التهاب حلق و خارش گلو اذیتتان میکند.
بهاری بنوشید
همانطور که باید به غذای خود توجه کنید، نوشیدنیها نیز باید با توجه به مزاج فصول مصرف شوند. از نوشیدنیهایی که برای بهار مناسبند، میتوان به
- استفاده از شربت شاه تره و کاسنی به مدت دو هفته، در دفع فضولات بدن موثر بوده و شربت سکنجبین (سرکه، عسل، آب) علاوه برخاصیت پاکسازی بدن عروق منسدد قلب، مغز و کبد را بازمیکند که براساس بیماریهای مختلف میتوان به آن گیاهان دیگری نیز اضافه کرد (زیاده روی نشود و مزاج و شرایط هر فرد حتماً در نظر گرفته شود)
- مصرف شربتهای خنک مانند شربت انار و سکنجبین، آب هویج، آب هندوانه و ..
- مصرف شربت زرشک، غوره، نارنج و لیمو و به
آش بار کنید
- بهتر است در وعده نهار از غذاهایی حاوی حبوبات مانند جوانه ماش و جوانه عدس استفاده کنید.
- سبزیجات دیگر مانند یونجه، ریحان، کرفس، خرفه، کاهو، اسفناج، بامیه و … میل کنید (حواستان به موارد منع مصرف این سبزیجات نیز باشد). این سبزیجات همه و همه در راستای دفع سموم کارسازند و به سلامت بدن شما کمک میکنند. این مواد فیبر بالایی دارند که حجم مدفوع را افزایش میدهند. مدفوع در حجم زیاد درست مانند اسفنج عمل میکند که تمام سمومات را به خود جذب و از بدن خارج میکند.
- کافی است مدتی از این ترکیبات استفاده کنید تا از شر رخوت و خستگی رهایی یابید و احساس سبکی کنید.
- آش جو برای این فصل مناسب است اما توصیه ما به شما این است که آش جو را هرچه بیشتر بهارانه کنید و در آن کدو سبز، اسفناج و برگ چغندر بنا به سلیقه مزاجیتان اضافه کنید. برای چاشنی هم از آبغوره یا آب تمبر هندی غافل نشوید.
- اگر تا به حال آش دوغ درست نکردهاید، وقت آن رسیده است تا دستوراتش را بخوانید و کمر همت بر تهیه آن ببندید. آش دوغ در بعضی نقاط کشور مرسوم است که انتخاب مناسبی برای بهار است.
- آش دوغ غذایی سبک و دافع سموم است و بهتر است نخود، لوبیا و ماش در آن زیاد نباشد تا سبزیجات به کار رفته در آن بدن را تمیز کنند.
ورزش کنید
اگرچه ورزش همیشه توصیه میشود و رکن جدا نشدنی سلامت بدن است، اما اهمیت آن در این زمان و در فصل بهار دو چندان میشود. ورزش به خاطر ایجاد شرایطی برای تنفس بیش از معمول و عرق کردن به دفع مواد رسوب کرده زمستانی کمک میکند. از طرفی رسوبات با ورزش از طریق انقباض و انبساط ماهیچهها، عصبها و تاندونها کنده و از طریق رودهها و کلیهها از بدن خارج میشوند. پس:
- روزانه حتما به مدت بیست دقیقه الی نیم ساعت ورزش و فعالیت بدنی داشته باشید (در حدی که ضربان قلب و سرعت تنفس افزایش پیدا کند)
- پیاده روی کنید حتی در منزل، حرکات کششی انجام دهید، یا حتی شده سرجایتان کمی درجا بزنید.
سنتی حمام کنید
همانطورکه گفتیم در این فصل باید سعی کنید بدن پاکیزه شود و یکی از کارهایی که برای دفع مواد زاید در این زمان توصیه میشود، سنتی حمام کردن و یا استفاده از سونا است و در حمامکردنهای فصل بهار خود را از کیسهکشیدن، سنگ پا کشیدن و استفاده از سفیدآب و فواید متعدد آن محروم نکنید.
حرف پایانی…
متأسفانه امروزه به دلیل اقبال مردم به حوزه طب ایرانی و مکمل، شاهد ورود افراد غیر متخصص به این حوزه و افراطیگریها و بزرگنماییهایی از خدمات این حوزه از جمله حجامت هستیم که همگان را به انجام اینگونه اقدامات در آستانه بهار، به منظور پاکسازی، تشویق میکنند، درست است که فصل بهار، زمان مناسبی برای حجامت است اما در این مکتب غنی طبی، هر فرد بر مبنای مزاج منحصر به فرد خود تحت درمان قرار گرفته و چنین اعمالی باید با در نظر گرفتن شرایط بدنی هر فرد توسط پزشک متخصص؛ تجویز شود.