معرفی سدر (برگ درخت کنار)
سدر همان پودر برگ درخت کنار است. پودر سدر را قدیمی ها به عنوان شامپو به سر می زدند به همین دلیل است که یکی از تبلیغ هایی که این روزها برای شامپوها می کنند، استفاده از این گیاه درمانی و پر خاصیت در آن شامپوهاست.
درخت کنار با نام علمی Ziziphus spina-christi درختیست همیشه سبز از تیره عنابیان که انواع مختلفی دارد. بخش های مختلف این گیاه همچون برگ، میوه و چوب آن سرشار از مواد غنی و ویتامین های مختلفی است که از آن برای شستشوی دست، غذای دام و از چوب آن برای گرم کردن و هیزم و همچنین پخت و پز استفاده می کنند.
میوه آن نیز به کنار معروف است که انواع مختلف و خواص زیادی دارد. این درخت از طول عمر بالایی برخوردار است.
خاستگاه درخت کنار
در اصل بومی مناطق گرمسیری آفریقا و آسیا است. این درخت نسبت به خشکسالی مقاوم است و در ایران در شهرهای نیمه جنوبی و گرمسیر مانند استان های سیستان بلوچستان، خوزستان، فارس، بوشهر و هرمزگان به وفور و به عنوان پوشش گیاهی غالب یافت می شود.
ریخت شناسی درخت کنار (سدر)
همانطور که گفتیم کنار درختیست همیشه سبز، بلند قامت (ارتفاع این گیاه بسته به انواع مختلفی که دارد متغیر و بین 5 تا 20 متر است) با شاخه های متراکم و فشرده، با ساقه های ضخیم، پوستی خاکستری تا قهوه ای رنگ. شاخه های این گیاه خاردار و از انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند، سرتاسر شاخه این گیاه از برگچه های کوچک بیضی مانند و براق پوشیده شده است.
میوه آن که شبیه زالزالک اما تک هستهای است. میوه آن در صورت آبیاری بسیار خوش طعم و شیرین میشود و بافتی شبیه به سیب دارد. میوه کنار سرشار از ویتامین C، ویتامین K و ویتامین D3، کلسیم، فسفر، آهن، منگنز، روی و پتاسیم میباشد.
شکوفه های این درخت سفید رنگ می باشند و زنبورهای عسل از آن ها عسل کنار با خواص شگفت انگیز تهیه می کنند.
طبع سدر
طبیعت سدر سرد و خشک است.
ترکیبات شیمیایی سدر
برگ سدر دارای تانن (Tannin) و استرول های گیاهی مانند بتاسیتوسترول (Sitosterol-β)، بتاسیتوسترول گلیکوزید ( Sitosterol Glycoside-β)، ساپونین ابلین لاکتون (Ebelinlacton) که عامل کف کنندگی آن به شمار می آید، ساپونینهای گلیکوزیدی، هیدروکربنهای اشباع شده و استرها میباشد.
خواص سدر
- ضد قارچ.
- لطیف کننده پوست.
- ضد خارش.
- درمان بیماری ها و خونریزی لثه.
- کاهش درد دندان ها.
- درمان اگزما.
- مدر.
- تنظیم قاعدگی.
- ضد عفونی کننده و شستشو دهنده چشم.
- تقویت کننده مو و جلوگیری کننده از ریزش مو.
- درمان موخوره.
- تحلیل برنده ورمهای گرم بدن.
- درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا.
- کاهش درد ماهیچه ها و مفاصل.
- پوست را خنک میکند و موها را حالت میدهد.
- باعث ضخیم شدن تار مو می شود.
- بخور سدر باعث درمان اختلالات روانپزشکی مانند بی خوابی روانی و اختلالات خواب.
- بخور سدر باعث کاهش مشکلات عصبی، تنش، اضطراب و سردرد می شود.
- جوشانده برگ سدر در درمان علائم سرماخوردگی مۆثر است.
- فشارخون را افزایش میدهد.
- از این برگ ضمادی تهیه میشود که اگر بدن را با آن بشویند، به ترمیم زخمها و پاکسازی پوست کمک میکند.
- درمان لاغری. ریشه گیاه سدر را با آب بجوشانید تا به رنگ قرمز دربیاد، بعد آن را نوشجان کنید. این جوشانده بی اشتهایی را هم از بین می برد.
- التیامبخش زخمهای سطحی. برای بهبود جای زخم هم میتوان از سدر استفاده کرد. اگر زخم سطحی باشد میتوان پودر آن را با آب مخلوط کرد و روی زخم مالید و بعد از چند دقیقه بشویید.
- – درمان التهاب و جوش صورت با استفاده از سدر: سدر با طبع خنکی که دارد باعث کاهش التهابات پوستی شده و با پاکسازی پوست از میکروبها از به وجود آمدن جوش پیشگیری کرده و در بهبود آن موثر است.
- سدر یکی از گیاهانی است که در طب سنتی به آن قابض میگویند. همین خاصیت سدر باعث فشردگی و تقویت اعضا میشود و در اصل اعضا را از سستی و شلی درمیآورد. این خاصیت برای کشیده شدن پوست هم می شود.
- شستشو با پودر این گیاه به ویژه برای افرادی که پوست و موی چرب دارند توصیه می شود. این ترکیب اثرات ضد عفونی کنندگی و پاک کنندگی قوی دارد.
- رفع شوره سر. از محلول آب و صمغ سدر برای رفع شوره سر روی سر استفاده کنید.
- باعث نیکویی رنگ رخسار میشود.
- شما میتوانید از سدر برای درمان عرق سوز شدگی استفاده کنید.
شیوه استفاده از گیاه سدر
- استفاده به عنوان لایه بردار. ترکیب سدر و سرکه و آب را روی پوست صورت بمالید و پس از خشک شدن به صورت دورانی پوست صورت را ماساژ دهید.
- پودر برگ صدر را می توان در کمی آب جوشاند و در یک بطری ریخت تا دمایش مقداری کاهش یابد. سپس می توان از آن به عنوان دهانشویه برای خلاص شدن از بیماری ها و خونریزی لثه استفاده کرد. همچنین انجام این کار باعث کاهش درد دندان ها در صورت عفونت یا پوسیدگی می شود.
- می توانید نصف قاشق غذاخوری پودر سدر را با یک قاشق عسل خالص مخلوط کنید و در صبح بخورید تا علائم سرماخوردگی و آنفولانزا از جمله سرفه، تب، تنگی نفس، خلط و علائم دیگر از بین بروند.
- برای بهبود یا جلوگیری از اگزما میتوانید مقداری روغن سدر به لوسیون پوست یا حتی صابون خود اضافه کنید، فوراً آن را در اطراف ناحیه عفونی یا حتی خارشدار بمالید یا در وان حمام 5 قطره روغن سدر به همراه چند قطره روغن نارگیل بریزید و چنددقیقهای در آن بنشینید.
- برای درمان شوره سر. دو قطره اسانس سدر را با روغن نارگیل ترکیب کنید تا ترکیبی همراه با خواص ضد قارچی و مرطوبکنندگی ایجاد کنید. مقداری مخلوط را به پوست سر خود بزنید و به مدت 5 دقیقه آن را ماساژ دهید. برای یافتن بهترین نتایج نهایی، اجازه دهید این ترکیب نیم ساعت یا کمی بیشتر روی پوست سر بماند. سپس آن را بشویید.
- 50 گرم حنای بی رنگ را با 150 گرم سدر و 150 گرم مورد ترکیب کنید و روی موها بگذارید . سپس بعد از گذشت مدت زمان نیم ساعته موهای خود را بشویید . این ماسک برای جلوگیری از ریزش مو عالی است و ریشه مو را محکم می کند.
ماسک های سدر
می توانید با گیاه سدر انواع ماسکها را بسازید.
ماسک سدر و آبلیمو: ماسک سدر و آبلیمو برای سفید کردن دستها بسیار مفید است. از اینرو لازم است برای سفید شدن دست و بدنتان سدر و آبلیمو رو با هم ترکیب کنید. خمیر به دست آمده را به قسمتهایی که قصد سفید کردن آن را دارید گذاشته و ۱۵ دقیقه بعد بشویید.
ماسک سدر و ماست: یکی از ماسکهای طبیعی که میتوانید به عنوان لایهبردار استفاده کنید، ماسک گیاه سدر و ماست میباشد. همچنین یکی دیگر از موارد کاربرد این ماسک طبیعی، برای از بین بردن جوشها، جای جوش، به خصوص جوشهای دوران نوجوانی و جوانی است، در ضمن میتوانید از سدر و ماست برای زمانی که پوست بدن، صورت یا حتی پوست سرتان دچار خارش شده، برای رفع خارش و التیام التهابات پوستی استفاده کنید.
برای تهیه این ماسک پودر سدر و ماست را به میزانی مخلوط کنید که به صورت خمیری در آید که روی پوست قرار بگیرد. دقت کنید این خمیر نباید بیش از حد غلیظ یا رقیق باشد و آن را به صورت لایهای نازک و به مدت نیم ساعت روی پوست خود قرار دهید و سپس شروع به آبکشی آن با آب سرد کنید. این ماسک برای پوست چرب کاربرد بیشتری دارد.
ماسک سدر و روغن بادام تلخ: این ماسک باعث نیکویی رنگ رخسار میشود. برای این منظور سدر را با روغن بادام تلخ مخلوط کرده و استفاده کنید. از آنجا که روغن بادام تلخ چرب است مشکلی برای پوست ایجاد نمیکند و می تواند یکی دو ساعت روی پوست بماند.
برای تهیه این ماسک سدر را بجوشانید، سپس آب آن را صاف کرده و آبش را با هم وزن خودش روغن بادام تلخ مخلوط نمایید، سپس آن را روی حرارت کم قرار داده، آهسته هم بزنید تا آبش بخار شود و عصاره سدر در بادام تلخ باقی بماند. میتوان این ماسک را با روغن زیتون تهیه کرده و در پایان روی روغن زیتون، کمی روغن بادام تلخ بریزید و بگذارید روی پوست باشد. این ماسک هر چه بیشتر روی پوست بماند اثرش بیشتر است و برای پوستهای خشک مفید است.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع
سید رضا افتخار واقفی از عطاری حضرت زهرا در اردستان
سلام .برای بنده که تشنه علم طب هستم مطالبتون خیلی عالی وکاربردیه.ممنون از محبتتون.
نیک ذات
با سلام. ممنون از سایت بسیار ارزشمند شما و مطالب مفیدی که قرار میدین. یک نکته ای در مورد کنار نوشته شده که متاسفانه در بیشتر سایت ها، این مورد به نادرستی تکرار شده. سدر یا کنار با سدروس که از بازدانگان هست، تفاوت دارد. سدر یا کنار از تیره عناب هست و همانطور که در عکسی که گذاشتید میبینید، به هیچ وجه برگ سورنی شکلی شبیه به کاج ندارد. ممنون میشوم که اصلاح بفرمایید تا اطلاعات گیاهشناسی به درستی منتشر شود.
علی
سلام و درود بر شما 🌹
مطالب سایتتون عالی هست.
متشکرم از قرار دادن این مطالب خیلی خوب و برگزاری دوره های خیلی خوب ، کارتون خیلی خوبه ، این رو ادامه بدین ، دوره هاتون رو هم ادامه بدین ، مطمئنم هر روز موفق تر و بهتر خواهید بود.
امیر
سلام ممنون از شما