اترج را در طب سنتی ایرانی بالنگ، بادرنج و باذرنج، به یونانی مارسیسقا، به سریانی اطروغا، در زبان اهالی مصر ریحان النعنع و به هندی بجوژه می‌گویند.
پوست زرد اترج گرم در اول و خشک در دوم است و میوه آن مزاج سرد و تر دارد.
معرفی گیاه دارویی اترج
- از نظر گیاه شناسی اترج درختچه‌ای است به شکل نامنظم، برگ‌های آن با کمی اختلاف شبیه سایر انواع مرکبات است.
- این درختچه، بزرگ با خارهای کوتاه، برگ‌های معطر، مستطیلی شکل، گل آذین خوشه‌ای یا دسته‌ای محوری و گل‌های معطر است.
- گلبرگ‌های آن در سطح درونی سفید و در سطح بیرونی مایل به ارغوانی بوده، میوه آن بیضوی تا مستطیل شکل و در انتها دارای نوک برجسته، کم گوشت و ترش مزه است. پوست میوه ضخیم، ناهموار، بسیار معطر و در زمان رسیدن زرد کم رنگ است..
خواص اترج
- ضد اسهال و تهوع
- رفع عطش و سکسکه
- ویتامین ث
- مصرف به عنوان نوشیدنی
- ضد درد و گرفتگی اسپاسم
- تقویت قلب
- سوءهاضمه
- تصفیه کننده خون
- مفید برای طحال
- دم کرده پوست زرد خشک شده اترج مسکن قی صفراوی و جویدن آن خوشبوکننده دهان است. اگر پوست و گوشت سفید خشک شده آن را در لابه لای لباس‌ها بگذارند مانع بید زدن می‌شوند.
- آب قسمت مغز ترش مزه اترج اگر با غذا خورده شود، برای مالیخولیای حاصل از سودا نافع است که باید با شکر و قند شیرین شده باشد. ریشه اترج به عنوان ضد یبوست مزاج استفاده میشود. مشهی یا اشتها‌آور است.
- کاهنده قند خون است.
- طیف‌کننده و صفا‌بخش روح طبیعی و خون از صفرا است، قی صفراوی را تسکین می‌دهد، قطع‌کننده مره صفرا و سوختگی آن است و مانع ریختن صفرا به معده و روده‌ها میشود.
- جهت خفقان گرم، تقویت کبد و معده، جهت تسکین حرارت اعضای داخلی شکم، تشنگی، اسهال صفراوی و کبدی، گزیدگی عقرب پرنده و مار شاخدار مفید است.
- رافع یرقان و کوفتگی است.
- زالوی در حلق مانده را خارج می‌کند و پادزهر سم‌ها است.
بیشتر بخوانید!
کاربردهای اترج
- روغن اترج از نظر طبیعت گرم و خشک است و مالیدن آن برای رفع بی‌حسی، فلجی، لقوه، رعشه و درد مفاصل، سیاتیک، امراض سرد عصبانی و درد کلیه، مثانه و خوشبویی عرق نافع است. روغن شکوفه آن نیز همین اثر را دارد و روغن برگ آن قوی‌تر است.
- خوردن قسمت گوشت سفید متصل به پوست زرد خارجی آن خیلی ثقیل است و دیر هضم میشود و مصرف آن باید به صورت مربا با شکر و یا با عسل باشد.
- آب قسمت مغز ترش مزه اترج اگر با غذا خورده شود برای مالیخولیای حاصل از سودا نافع است و چون ترشی آن برای اشخاص سوداوی مضر است باید با شکر و قند شیرین شود و سپس خورده شود.
- ضماد پخته تمامی میوه بالنگ در سرکه برای درد مفاصل و نقرس و ورم‌های مختلفه نافع است.
- در هند از ریشه اترج به عنوان ضد کرم و ضد یبوست مزاج استفاده میشود و ضمنا معتقدند که برای سنگ مثانه نیز مفید است. از شکوفه و جوانه‌های آن به عنوان محرک و قابض، از میوه رسیده آن چون عامل مقوی معده و نیرو دهنده و از آب فشرده پولپ آن به عنوان خنک‌کننده و قابض استفاده می‌کنند.
موارد منع مصرف
- در طب سنتی اترج مضر جگر و مغز گرم مزاجان تشخیص داده شده که باعث ایجاد سردرد در آنان میشود و مصلح آن عسل و بنفشه است.
شیوه استفاده
- تهیه روغن اترج: شش عدد از پوست زرد خالص آن را در روغن زنبق و روغن خیری از هر یک، ۵/۱ کیلو و اگر نباشد در ۳ کیلو روغن کنجد اندازند و در آفتاب گذارند و هر سه شبانه روز یک مرتبه تجدید کنند تا سه مرتبه یا بیشتر؛سپس استعمال نمایند.
امتیاز دهی کاربران
( رای)
