متأسفانه اکثر افراد بعد از خوردن شام، بلافاصله می‌خوابند بدون این که بدانند چه عواقب خطرناکی در انتظار آن‌هاست، در حقیقیت زمان صرف شام و نوع غذای مصرفی بر کارکرد سیستم گوارش و کیفیت خواب شبانه، اثر می‌گذارد و خون‌رسانی در معده به برنامه تنظیم تغذیه و خواب بستگی دارد؛ پس خوابیدن بعد از خوردن شام باید طبق ساعت مشخصی باشد.
بنابراین برای اینکه بدانید چه بخوریم و کی بخوریم که راحت تر بخوابیم و دچار مشکلات گوارشی نشویم، ما را در این پست، همراهی کنید.
خوابیدن بلافاصله بعد از خوردن شام سبب بروز چه مشکلاتی میشود؟
اختلال در عملکرد سیستم گوارش
وقتی بعد غذا بلافاصله می‌خوابیم، دستگاه گوارش به حالت افقی درمی‌آید و در این حالت خون‌رسانی به معده درست انجام نمی‌شود بنابراین عمل هضم دچار اختلال شده و به همین خاطر رفلاکس یا همان ترش کردن و نفخ معده اتفاق می‌افتد.
چاقی و اضافه وزن
به موجب بلافاصله خوابیدن بعد از وعده شام، سوختوساز غذا و متابولیسم پایه درست انجام نمی‌شود و مواد غذایی خیلی سریع جذب بدن می‌شوند. چون بدن در حالت خوابیده، فعال نیست و عمل هضم را درست انجام نمی‌دهد و مواد زائد دفع نمی‌شوند.
درواقع سوختوساز بدن در حالت خواب پایین می‌آید و کالری اضافی ناشی از غذایی که خورده شده جذب بدن میشود.
تشویش در خواب و نداشتن خواب عمیق
در حالت خوابیده، چون بدن فعال نبوده و عمل هضم و دفع مواد را به درستی انجام نمی‌دهد، فرد در خواب احساس سنگینی و پُری معده و شکم را داشته و نمی‌تواند به راحتی بخوابد.
بین وعده غذایی شام و زمان به رختخواب رفتن چقدر باید فاصله باشد؟
تنظیم فاصله زمانی بین شام و خواب، بستگی به وزن و خصوصیات فردی دارد. اما در حالت کلی بهتر است شام سر شب خورده شود تا بین زمان خوردن شام و زمان خواب حداقل 2 و حداکثر 4 ساعت فاصله باشد؛ در غیر این صورت خواب عمیق نخواهد بود و حتی منجر به تشویش در خواب خواهد شد و عملکرد سیستم گوارش به مشکل میخورد.
نکته: اما در مورد خواب بعدازظهر حدود نیم تا یک ساعت فاصله بعد از نهار کفایت می‌کند.
برای داشتن خواب شبانه راحت و بدون مشکل، خوردن چه غذاهایی به عنوان وعده شام توصیه میشود؟
توجه به مصرف مواد غذایی و نوع آن قبل از خواب اهمیت بسیار دارد افراد چاق نباید غذاهای سنگین و تحریک کننده و یا چرب مصرف کنند و یا افراد لاغر نباید غذاهای خیلی سبک مصرف کنند، اما در حالت کلی، مصرف غذاهای زیر برای وعده شام و برای همگان مفید است:
- انواع گوشت زودهضم و بدون چربی در اندازه یک واحد مصرفی، مانند گوشت گوسفند، گوشت مرغ، ماهی یا بوقلمون
- انواع ماكارونی‌ها، نودل، نان سبوس‌دار، سیب‌زمینی و برنج قهوه‌ای در حد متعادل
- سفیده‌تخم‌مرغ
- سالاد با سس‌های طبیعی مانند روغن زیتون، آب نارنج، آبغوره و ماست كم‌چرب
- انواع سبزی‌های برگ‌سبز مانند اسفناج و كاهو
توصیه طب سنتی در خصوص خوابیدن بعد از وعده غذایی
طب سنتی توصیه می‌کند پس از مصرف غذا بیمار آرامش و سکون داشته باشد اما از خوابیدن پرهیز کند. همچنین طب سنتی بر جویده شدن کامل غذا تاکید دارد زیرا خوب نجویدن، باعث میشود فرآیند هضم غذا که آغازش از دهان است به درستی شروع نشود و با تحمیل بار اضافی به دستگاه گوارش در نهایت منجر به سوءهاضمه شود. باید قبل از پر شدن معده و احساس سیری، غذا خوردن را متوقف کرد زیرا پس از ورود غذا به معده، ترشحات دستگاه گوارش به آن اضافه میشود و حجم غذای خورده شده را زیاد می‌کند. اگر معده از غذا انباشته شده باشد باعث احساس سنگینی و کشیدگی در زیر دنده‌ها، نفخ و حتی رفلاکس یا همان برگشت غذا به مری میشود.
منبع: برگرفته از بیانات دکتر پروین میرمیران، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دکتر مهرزاد مهربانی
