ما بیشتر غذاهایمان را طبخ می کنیم و برای طبخ غذا از ظروف مختلفی استفاده می کنیم. این ظروف از جنس مواد گوناگون هستند، اما اینکه کدام ظرف برای طبخ غذا مناسب تر است، باید بررسی شود.
ظروف شیشه ای، چینی، کریستال و پیرکس
شیشه
شیشه نشکن
برای تهیه بلور نشکن، مواد سازنده آن را تا دمای 620 تا 630 درجه حرارت می دهند تا شیشه به صورت خمیر در آید و در این حال به طور ناگهانی آن را سرد می کنند.
چینی
با خاک کائولن (نوعی رس)، فلدسپات (نوعی ماده جلادهنده معدنی با نقطه ذوب نسبتاً پایین) و سیلیس، به همراه نوعی خاک چسنبده به نام «بال کلی» در دمای 1400 درجه ساخته می شود. چینی ها در واقع نوعی سرامیک هستند و همچون سرامیک در طی دو مرحله پخته و آماده می شوند. در اولین مرحله، خاک چینی به صورت گل در آورده شده، درون قالب ها شکل داده شده در کوره حرارت می بیند. سپس با لعاب خاصی پوشانده شده دوباره در کوره قرار می گیرد. در هر دو مرحله عملیات پخت با دمای بیش از 1000 درجه سانتیگراد انجام می شود. این ظروف را بر اساس فرآیند تولیدشان (از جمله فرآیند حرارتی، دمای پخت، درصد جذب آب و شفافیت یا نورگذری) تقسیم بندی می نمایند.
پیرکس
- الف- کشیدن و خوردن غذا: شیشه بسیار کم محلول است و تنها در آزمایشگاه چنانچه پودر شیشه را در آب داغ مدتی به هم زنند، به مقدار بسیار ناچیز حل می شود. لذا، ظروف شیشه ای به دلیل عدم ورود به غذا و نیز به این دلیل که تقریبا هیچ گونه فعل و انفعالی با غذا ندارند و اثر منفی در آن نمی گذارند، ظروف مناسب و قابل استفاده ای هستند.
- ب- طبخ غذا: البته در کتب طبی قدیم، اشاره ای به این ظروف برای پخت غذا نشده که طبیعتا دلیل آن، نبود شیشه های مقاوم به حرارت بوده است. بنابراین، در وانفسای کنونی اشباع بازار از ظروف مضر و عدم دسترسی مطلوب به ظروف سودمند، استفاده از ظروف پیرکس یا چینی های مقاوم به حرارت، می تواند راهی برای برون رفت از این مشکل باشد.
- ج- نگهداری خوراکی ها: از آنجا که شیشه، بو، رنگ و مزه ای را به موادی که با آن در تماسند منتقل نمی کند، لذا نگهداری چای خشک، پودر قهوه، انواع ادویه و گیاهان خشک در این ظروف بلامانع است.
روی
ظروف رویی -یا در تداول عامّه روحی- از دیرباز مورد اقبال مردم ما بوده اند. تا همین چند سال پیش، این ظروف بخش اعظم ظروف هر آشپزخانه را تشکیل می دادند. این عنصر فلزی نسبتا سبک، تا حدود زیادی رسانا و منتقل کننده حرارت بوده این امر موجب به کارگیری آن در تولید ظروف خانگی شده بود. امروزه استفاده از این گونه ظروف (تاحدودی به خاطر قیمت گرانتر از ظروف آلومینیومی) کم شده، به ندرت در بازار به فروش می رسند.
کمبود روی در بدن چه مشکلاتی به وجود می آورد؟
- روی از یون های ضروری برای بدن انسان است.
- مقادیر اندک روی برای خفظ سلامتی افراد، رشد قدی کودکان و همچنین سلامت مو و ناخن مفید است
- در کمبود آن پرزهای چشایی لطمه دیده، اشتها به شدت کاهش می یابد.
- همچنین کمبود آن موجب عقب افتادگی بلوغ جنسی و اختلالات گوارشی نیز می شود و لذا عنصری کاملا ضروری است.
- کمبود روی نسبتا شایع است و به ویژه در کودکان، جوانان و خانم های شیرده و باردار زیادتر دیده می شود.
- نقش روی در خنثی سازی عوامل و فلزات سمی وارد شده به بدن (مثل سرب و یا سایر فلزات سنگین که در شهرهای آلوده ای مانند تهران مرتباً به بدن وارد می شوند) اهمیت این ریزمغذی را زیادتر می کند. به این جهت، استفاده از ظروف رویی که باعث افزایش سطح سرمی یون روی در بدن ما می شوند می تواند مفید باشد.
با این حال، ورود مقادیر زیاد آن به بدن، می تواند مسمومیت زا باشد. دریافت زیاده از حد و طولانی مدت این فلز، مسمومیت جدی می دهد و موجب ایجاد علائمی از قبیل حالت تهوع و استفراغ، اسهال و سردرد می شود. پخت غذا به ویژه غذای اسیدی (ترش) و نگهداری غذا در ظروف رویی موجب ورود مقدار زیادی از این فلز به داخل غذا می شود. از آنجا که چسبندگی غذا به ظروف رویی زیاد است، اغلب در هنگام صرف غذا اقدام به تراشیدن باقیمانده غذا از ظرف می شود که موجب افزایش ورود روی به بدن و بروز مسمومیت خواهد شد.
منبع
سایت طب شیعه
