یکی از بیماری هایی که در گذشته جزو مرض های خطرناک محسوب می شده است، بیماری یرقان یا زردی بوده است. این بیماری به خودی خود خطرناک نیست و معمولا نشان از التهاب دیگر در بدن را می‌دهد.
اما متاسفانه به دلیل کمبود اطلاعات، مردم ترس بسیاری از یرقان یا زردی دارند به طوری که بعد از شنیدن اینکه به این بیماری مبتلا شده اند دچار استرس و حملات عصبی می شوند. اما ما اینجاییم تا شما را با این اختلال و راه های پیشگیری و درمان آن در طب سنتی آشنا نماییم.
فهرست محتوا پنهان
زردی یا یرقان چیست؟
- در ابتدا باید اشاره کنیم که زردی بیماری نیست بلکه نوعی اختلال کبدی و در واقع ناشی از زیاد شدن خلط صفرا در بدن است.
- این اختلال با بروز علائمی مانند: تغییر رنگ و زرد شدن پوست، سفیدی چشم و همچنین تغییر رنگ ادرار به زرد پررنگ گاهی هم قهوه ای که همراه است.
- ممکن است بتدریج و با افزایش غلظت صفرا در خون، مناطق دیگر پوست مانند شکم و اندام ها نیز زرد شود.
- در واقع علائم این بیماری به ما هشدار می دهد که کبدمان دچار مشکل شده است و بهتر است تا دیر نشده در موردش کاری انجام بدهیم.
- این بیماری هم در نوزادان و هم در بزرگسالان ممکن است رخ دهد.
- می دانیم که آتش، همیشه تمایل به صعود و بالاتر رفتن دارد. به همین دلیل هم می‌بینیم که زردی، ابتدا در قسمت های بالای بدن دیده می شود و تا هنگامی که مجبور نشود (بر اثر غلظت زیاد)، به قسمت های پایین تر سرایت نمی کند.
- نکته جالب دیگر این است که زردی معمولاً در پسرها شیوع بیشتری دارد.
- این نکته هم قابل توجیه است؛ چرا که پسرها به نسبت دخترها مزاج گرم تر و خشک تری دارند و بنابراین بیماری های ناشی از گرمی و خشکی یعنی بیماری های صفراوی (مثل همین زردی) در آنها بیشتر دیده می شود.
بیشتر بخوانید!
علل به وجود آورنده زردی یا یرقان
- کبد وظیفه هضم چربی را با ساختن و ذخیره کردن و خارج ساختن ماده ای به نام «صفرا» دارد.
- این ماده که عامل رنگ زرد ادرار و همچنین رنگ قهوه ای مدفوع است، در کیسه ای به نام «کیسه صفرا » توسط کبد ذخیره می شود.
- اما وقتی این ماده به مقدار غیر طبیعی وارد سیستم گردش خون شود باعث بروز علائم زردی یا یرقان می شود.
از علل بروز این مشکل می توان به:
هپاتیت یا التهاب کبد یا ورم، ضعف و سوءمزاجات کبد
هپاتیت باعث التهاب بافت های کبد می شود و دلائل فراوانی نیز دارد مانند: مصرف برخی داروها، عوامل ویروسی، باکتریایی که گاهی با تماس با افراد آلوده، استفاده از وسائل خالکوبی، آشامیدن آب آلوده، استفاده از سرنگ مشترک، تزریق خون فرد آلوده به فرد سالم انجام می‌پذیرد.
انسداد مجرای صفرا
انسداد مجرای صفرا به واسطه سنگ صفرا رخ می‌دهد که یکی از عمده ترین دلایل ایجاد سنگ یبوست های طولانی و مزمن است.
تغییرمزاج بدن به سمت گرمی
کیسه صفرا
توچه، توجه!!!
- بعضی از زردی چشم‌ها مربوط به عارضه ای به نام«سندرم ژیلبرت» است.
- در این عارضه فرد هنگامی که دچار سرماخوردگی،گرسنگی یا اضطراب و عصبانیت است بیلیروبین خون افزایش یافته و چشم ها و پوست بدن زرد می‌شود.
- این عارضه مادرزادی است و هیچگونه خطری ندارد و در صورت برطرف شدن علت‌های گفته شده (مثلا رفع گرسنگی) رنگ پوست و چشم به حالت طبیعی بازمی‌گردد و به عبارتی اصلا بیماری محسوب نمی‌شود.
بیشتر بخوانید!
روش های پیشگیری و درمان زردی یا یرقان بزرگسالان
- مصرف بیشتر خنکی جات و پرهیز یا محدود کردن مصرف گرمی‌ها
- مصرف سردی‌هایی که موجب رفع غلبه صفرا و کاهش حرارت کبد می‌شوند شامل عرق کاسنی، آبلیموی تازه، خرفه، به ترش بعد از غذا
- قطع و کم کردن مصرف شیرینی جات قنادی، غذاهای پرچرب، سرخ کرده، پر ادویه، انواع بستنی، فالوده و مواد نشاسته ای.
- مصرف ناشتا انار و رب انار
- مصرف احتیاطانه گوشت (بجز گوشت مرغ، جوجه خروس و سایر پرندگان)، میوه زیاد، چربی، غذاهای گرم و خشک و ادویه زیاد تا رفع زردی
- شست و شوی سر و صورت و اندامی که دچار زردی شده اند با روغن کاسنی.
- حجامت: یکی دیگر از روش های سنتی برای درمان بیماری زردی استفاده از حجامت می باشد.
- البته مهم ترین نکته در مورد این حجامت، عدم بادکش کردن یا ساکشن کردن می باشد. که باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود.
- پزشک متخصص باید در لاله گوش و پشت پوست گوش خراش های کوچکی ایجاد کند و باید بدانید که مجموع خون خارج شده در این روش کمتر از 50 قطره خون می باشد.
دسته بندی مواد مصرفی
- مصرف آرد جو جهت تسریع روند بهبود بیماری یرقان.
- مصرف انواع آش، آبگوشت و سوپ جو: مصرف مرتب سوپ جو به همراه آلو در اصلاح عمل گوارش نقش مهمی داشته که باعث دفع هر چه بهتر صفرا و درمان مرض خواهد شد.
- شربت عسل: مقداری لیموترش تازه را در 1 لیوان آب بگیرید مقداری عسل اضافه کرده و آب بریزید روزانه یک الی دو بار از این شربت استفاده نمایید.
- شاه توت: مصرف میوه هایی مانند شاه توت که یکی از بهترین میوه ها برای پاکسازی کبد و صفراست در تسریع درمان بیماری نقش مهمی دارد.
- آب و مایعات: مصرف آب خوردن روزانه به مصرف قانونی که حداقل 8 لیوان در روز است برسانید و همچنین مصرف مایعاتی را مانند چای کم رنگ را بیشتر کنید تا مقداری از این ماده (صفرا) از طریق ادرار دفع شود.
- آب میوه ها: آب میوه هایی مانند خیار سبز، کاهو ، آلبالو، انار، هندوانه؛ برای غنی تر شدن از گزانگبین، شیرخشت و ترنجبین برای ترکیب کردن با آب میوه استفاده کنید.
یک راهکار مهم برای پیشگیری از زردی و یرقان در فصل تابستان و زمستان
فصل تابستان
- کسی که می خواهد دچار زردی و یرقان نشود در فصل تابستان به اتاقی که درب آن تازه باز شده باشد بلافاصله وارد نشود.
- ویژگی هوا در اتاق در بسته عامل کشاندن صفرا به سطح پوست و زردی چهره و بدن می شود
فصل زمستان
- کسی که می خواهد دچار زردی و یرقان نشود در صبح زمستان ناگهان از اتاق خارج نشود.
- گرمی اتاق باعث اتساع عروق سطحی و کشاندن صفرا به سطح پوست می گردد و با احساس سردی ناگهانی، عروق سطحی منقبض و پوست دچار کاهش و کمبود خون شده و رنگ خون به زردی می گراید.
- در فصل زمستان از اتاق گرم، ناگهان خود را در معرض هوای سرد قرار ندهد، بلکه صبر کند تا به تدریج بدنش هوای تازه بگیرد…
