خواص باور نکردنی روغن برادر کندر (روغن مصطکی)

مصطکی به صمغ خارج شده از درختچه‌ و گیاهی کمتر شناخته شده به همین نام گفته می‌شود که کاربرد فراوانی در طب سنتی دارد و از میوه آن، روغن مصطکی استخراج می‌شود.

معرفی گیاهی به نام مصطکی

مصطکی از گیاهان دارویی ناشناخته است که در طب سنتی کاربرد‌های درمانی فراوانی دارد.

• کلمه مصطکی (mastic) از لغتی یونانی به معنای به هم ساییدن دندان‌ها یا جویدن مشتق شده است.
• این گیاه به «برادر کندر» معروف است؛ اما از کندر لطیف تر است و بهترینش سفید رنگ پاک و بی آلایش و براق است.
• درختچه یا درخت کوچکی است که بلندی آن معمولا تا ۳ متر، ولی اگر پرورش داده شود و از آن مراقبت نمایند، در باغ‌ها تا ۱۴ متر نیز می‌رسد.
• بومی مناطق با آب و هوای مدیترانه‌ای است.
• درختچه‌ای است همیشه سبز که بوی رزین مصطکی از تمامی اندام گیاه استشمام می‌شود.
• از تنه این درخت صمغی رزینی به شکل اجسام کوچک، شیشه‌ای، تقریباً کروی و به رنگ سفید یا زرد مایل به قرمز با بوی خوشبوی تربانتین استخراج می‌گردد.

• گل‌های آن دو پایه در ابتدا سبز، ولی به تدریج قرمز رنگ می‌شود.
• این گیاه از خانواده پسته بوده، میوه آن كروی و به رنگ قرمز و كوچک است و پس از رسیدن سیاه رنگ می‌شود.
• از میوه این درخت؛ روغنی خوراکی می‌گیرند که قابض است.
• ولی محصول عمده این درختان رزین و صمغی است که از شاخه و چوب و ساقه‌های این درخت در اثر شکافی که وارد می‌کنند، گرفته می‌شود و به ماستیک معروف است.

مصطکی مرغوب از دیدگاه طب سنتی

مصطکی که به مصرف می‌رسد به شکل قطعات کروی یا بیضی بوده، بسیار کوچک و در ابعاد دانه های نخود است و در کتاب مخزن الادویه عقیلی خراسانی گونه‌ای از مصطکی مرغوب دانسته شده که:

• سفید، خوشبو، صاف و شفاف و کمی شیرین باشد.
• هنگام جویدن به دندان بچسبد.
• به حدی نرم باشد که ساییده نشود.
• خود درخت آن را به بیرون تراوش کرده باشد و با خراش بیرون نیامده باشد.
• و هرچه بزرگ‌تر باشد مرغوب‌تر است.

مروری بر خواص و مزاج روغن مصطکی

از میوه درخت مصطکی؛ روغنی خوراکی می‌گیرند که خواص و مزاج آن به این ترتیب است:

• دارای طبع گرم و خشک بوده و قابض است.
• برای پوست بسیار مفید بوده و سبب شفافیت و نرمی پوست می‌شود.

(البته بهتر است در مصرف موضعی هیچ یک از روغن‌های گیاهی بر روی پوست زیاده روی نشود، چون احتمال تیرگی پوست را بالا می‌برد، بنابراین بعد از جذب کامل و بعد از گذشت یک تا دوساعت شسته شود).

• از این روغن جهت التیام سوختگی‌ها و بهبود تورم پوست استفاده می‌شود.

از روغن‌های خوب برای پوست در زیر آفتاب است، زیرا روغن مصطکی تا حدودی اشعه‌ی ماورای بنفش خورشید را گرفته و نمی‌گذارد زیاد از حد به پوست صدمه بزند. البته در این مورد قیروطی مصطکی (روغن مصطکی و موم طبیعی تصفیه شده) بهتر است.

• غرغره کردن روغن مصطکی مرغوب، دندان‌ها و لثه‌ها را محکم می‌کند و ضد میکروب است.
• غرغره کردن مخلوط روغن مصطکی و آب ولرم می‌تواند بوی بد دهان را از بین ببرد.
• ماساژ دورانی روی معده برای رفع ضعف معده مفید است.
• در گذشته، از ماساژ آن به همراه روغن زیتون بر روی ناحیه شکم و معده جهت بهبود ضعف معده، کبد استفاده می‌شده و آن را علاج ورم روده و کبد می‌دانستند.

عوارض و موارد احتیاط و منع مصرف

• استفاده از گیاه و روغن مصطکی برای زنان باردار و شیرده و کودکان بایستی با احتیاط همراه باشد،
• برخی از کودکان در هنگام مصرف مصطکی دچار اسهال می‌شوند.
• از دیگر عوارض جانبی این گیاه ایجاد آلرژی و حساسیت برای برخی افراد است.