20 خاصیت کلم بروکسل در طب سنتی

معرفی کلم بروکسل

کلم بروکسل کوچکترین خانواده کلم هاست که به خاطر اینکه برای اولین بار در  شهر بروکسل پایتخت بلژیک به صورت گسترده کشت شد، به این نام مشهور شده است.

کلم بروکلی بیشتر به شکل کبابی، بخارپز یا پخته مورد استفاده قرار می گیرد. کلم بروکسل اگر ریز باشد بسیار خوش‌طعم است. اندازه استاندارد این گیاه به اندازه گردو می‌باشد که سایز بزرگتر آن دارای طعمی تلخ است. از آنجایی‌که شکل این محصول فانتزی است، در بسیاری از رستوران‌ها در کنار غذاهای خود از این نوع کلم استفاده می‌کنند.

این کلم گیاهی است از تیره چلیپائیان (Crucifrae) و از سرده کلم‌ها (Brassica)می باشد. به انگلیسی به آن brussels-sprouts گویند. به نام های دیگری نیز مشهور هستند از جمله: کلم غنچه‌ای، کلم دکمه‌ای و کلم فندقی.

ریخت شناسی کلم بروکسل

ظاهر آن همانند کلم‌پیچ اما بسیار کوچکتر و به اندازه یک گردو است.

ساقه‌های اصلی کلم بروکسل به ارتفاع 60 تا 90 سانتی متر رشد می‌کند و قطر آن مابین 25 تا 40 میلیمتر است. هر ساقه کلم غنچه‌ای ده‌ها کلم به بار می‌آورد که کلم‌های کوچکتر آن خوش‌خوراک‌تر و بزرگ‌ترها غالبا تلخ و بی‌مزه هستند.

این گیاه به آب و هوای معتدل و خنک نیاز دارد و هوای گرم می‌تواند به آن آسیب وارد کند. به عبارت دیگر این کلم در مقایسه با انواع دیگر کلم مقاومت بیشتری در برابر سرما داشته، در هوای خنک محصول بهتری خواهد داشت.

کلم بروکسل در دو رنگ سبز و بنفش کشت می‌شود و معمولا به صورت یکساله رشد می‌کند.

ترکیبات شیمیایی کلم بروکسل

کلم بروکسل دارای ویتامین های A (رتینول، بتاکاروتن)، B1 ( تیامین)، B2 ( ریبوفلاوین )، C ( اسید اسکوربیک )، E ( توکوفرول )، B3 ( نیاسین )، B5  ( اسید پانتوتنیک )، B6  ( پیریدوکسین )، B9 ( اسید فولیک ) و K می باشد.

همچنین دارای املاح پتاسیم، کلسیم، سلنیوم، منیزیم، فسفر، سدیم، آهن، روی و مواد دیگری مانند آنتی اکسیدان آلفالیپوئیک اسید، آنتی اکسیدان کمپفرول، آنتی اکسیدان زیگزانتین، امگا3،  است.

به طور کلی سبزیجات چلیپایی حاوی ماده شیمیایی گوگرد مانند به نام گلوکوزینولات هستند، که باعث بوی متمایز و طعم تلخ این نوع سبزیجات می‌شود. پخت و پز و هضم گلوکوزینولات‌ها را به ترکیباتی چون ایزوتیوسیانات ها تجزیه می‌کند که اثرات ضد سرطانی دارد و به محافظت از سلول‌ها در برای آسیب DNA و جلوگیری از رشد رگ‌های خونی جدید در سلول‌های تومور کمک می کند.

طبع کلم بروکسل

طبع کلم بروکسل گرم و خشک است.

خواص کلم بروکسل

1. برای استحکام و رشد استخوان به خاطر کلسیمی که دارد مفید است.
2. به سلامت قلب کمک می کند.
3. احتمال بروز حمله های قلبی، سکته های مغزی، تصلب شرایین و بیماری سرخرگ کرونری را با گشاد کردن عروق کاهش می دهد.
4. کاهنده فشار خون است.
5. خاصیت ضد التهابی دارد.
6. توانایی کاهش سطح گلوگز و افزایش میزان حساسیت به انسولین و جلوگیری از تغییرات ناشی از آسیب عصبی در افراد مبتلا به دیابت را دارد.
7. به لخته شدن خون (توقف خونریزی) کمک می کند.
8. در حفظ سلامت چشم و کاهش خطر ابتلا به آب مروارید کمک می کند.
9. به تولید کلاژن کمک می کند.
10. جهت برطرف نمودن خارش و شوره سر جوشانده این نوع کلم بسیار مفید است. سلنیوم موجود در این نوع کلم باعث از بین رفتن شوره سر می‌گردد.
11. با افزایش میزان تولید گلبول‌های سفید خون، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است.
12. به علت فیبر زیادی که دارد به لاغری و رفع یبوست کمک می کند. فیبر موجب ترشح بیشتر هورمون لپتین می شود و میل تان به غذاخوردن را کاهش می دهد.
13. تمیزکردن روده، کاهش نفخ و گرفتگی عضلات ناشی از رژیم نیز از خواص کلم بروکسل است.
14. چین و چروک های پوست را کاهش می دهد و بافت کلی پوست را بهبود می بخشد.
15. از آنجا که کلم بروکسل حاوی اسید فولیک و ویتامین های گروه B  می باشد به بارداری سالم برای بانوان و رشد و سلامت جنین کمک زیادی می کند.
16. از پیشرفت آلزایمر به دلیل وجود ویتامین A جلوگیری می کند.
17. به تنظیم هورمون ها و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند.
18. بهبود دهنده سوخت و ساز بدن و کمک به مصرف بهتر کالری.
19. کلم بروکسل دارای چربی و کالری بسیار کم است، اما از میزان پروتئین بالایی برخوردار است. بسیاری از بدنسازان جهت از بین بردن چربی در رژیم غذایی خود از این نوع کلم که در دسته سبزیجات است، استفاده می‌کنند.
20. روی موجود در جوانه‌های بروکسل باعث آبرسانی به مو می‌گردد و از خشکی و شکننده بودن مو جلوگیری می‌کند.

شیوه های مصرف کلم بروکسل

• بخارپز کردن، جوشاندن، سرخ کردن، برشته شدن و کباب کردن راه های رایج استفاده از کلم بروکسل می باشند.
• آن را با مقداری روغن زیتون، نمک و فلفل سیاه مخلوط و سپس آن را روی حرارت، کباب یا گریل کنید.

• خرد شده کلم بروکسل را می توان در جوشانده و یا در سالادها یا سیب زمینی های سرخ شده ریخت.
• کلم های بو داده و نمکی یکی از میان وعده های مورد علاقه در سراسر اروپا است.
• تلخی کلم بروکسل های بزرگ را با آب‌پز کردن می توان گرفت. پخت زیاد این سبزی باعث از بین رفتن ویتامین C آن می شود و طعم کلم ها را تلخ می کند. برای بخارپز کردن کافی است که آن‌ها را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه بخارپز کنید.

عوارض و موارد منع مصرف کلم بروکسل

ویتامین K موجود در کلم بروکسل نقش مهمی در انعقاد خون بازی می‌کند به همین دلیل افرادی که از رقیق کننده‌های خون همچون وارفارین استفاده می‌کنند باید در مورد مصرف این گیاه با پزشک خود مشورت نمایند.

منبع: تیم تولید محتوای طبایع