رژیم غذایی مناسب برای انواع دیابت در طب سنتی

معرفی بیماری دیابت

دیابت ( Diabetes mellitus ) یکی از بیماری های رایج در اکثرکشورهاست. دیابت و مشکلات سلامتی وابسته به آن یکی از علل اصلی مرگ و میر در دنیا محسوب می‌شوند. دیابت یک نوع بیماری متابولیکی و مزمن است که نشانهٔ آن قند خون بالاتر از ۱۲۰(میلی‌گرم در دسی لیتر) در یک برههٔ طولانیست. دیابت نوعی اختلال مزمن در متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین بوده و مشخصه آن افزایش قند خون در بیمار است.

حمله قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های کلیوی، کاهش بینایی، بی‌حسی و تخریب بافت عصبی و جراحت یا قطع عضو در اثر بی‌حسی از جمله ناراحتی هایی هستند که در اثر دیابت بوجود می آیند. بیماری دیابت به دلیل عدم جذب سلولی قندخون، ناشی از کاهش ترشح انسولین یا مقاومت سلول‌های بدن در برابر انسولین ایجاد می‌شود.

ابتلا به دیابت معمولا نشانه های خاصی ندارد و یا علائم بسیار ناچیزی دارد. ادرار مکرر، تشنگی و پرخوری از علایم بیماری دیابت است.

انواع بیماری دیابت از نظر طب سنتی

در طب سنتی انواع دیابت به دو قسمت عنوان می شوند. دیابت گرم و دیابت سرد.

دیابت گرم

• خلط صفرا در بدن اگر بسوزد، تبدیل به سودای سوخته شده و بر کل اعضای بدن اثرات منفی خواهد داشت، از جمله پانکراس (لوزالمعده). غلبه خلط صفرا و سودا با هم، موجب ایجاد دیابت گرم می‌شود که باعث می‌شود لوزالمعده سیاه رنگ شود.
• در برخی منابع نیز آمده است که دیابت گرم به علت گرمای غیرطبیعی کلیه و کبد یا سوء مزاج گرم کبد و کلیه‌هاست، به علت ارتباط کبد و کلیه ها، شدت جذب آب، بالا می‌رود و به علت حرارت، بدن دچار لاغری می‌شود و ضعف عارض می گردد؛
• در نتیجه فرد دچار تشنگی، تکرر ادرار که شفاف است، گویی ناحیه پهلوها و مناطق کلیه ها و خشکی دهان و لب ها و مجاری بیرونی تنفسی، مدخل دهان می‌گردد.

دیابت سرد

• نوعی غلبه سودا است که به دلیل غلظت سوداوی خون به دسته ها و پاها نرسیده پا دچار مور مور و گز گز شدن می‌شود، نبض اندام‎ها کند، و عروق پنهان می‌باشد و در لمس پا سرد است.
• بیشتر بین خانم ها و بچه ها و افراد چاث و سفید، دیابت سرد وجود دارد.
• دیابت سرد با استرس پدید میاد.
• دیابت سرد زمانی روی می‌دهد که سردی شدید به کلیه ها و کبد یا بدن مستولی شود (سوء مزاج سرد کلیه و کبد). بنابراین جریان ادراری و سیستم دفع مایعات دچار اختلال می‌شود.
• برخلاف نوع گرم، که اشتها و تمایل به آب زیاد بود، در نوع سرد، اشتها سقوط می‌کند. اما لاغری هم اتفاق می افتد. این افراد به آب نیمه گرم بیشتر تمایل دارند و احتمال آسیب کبدی و تبدیل شدن به کیست یا تجمع مایع در شکم زیاد است.
• به دلیل رژیم های غذایی نامناسب و استرس های محیطی، امروزه دیابت سرد شایع تر شده است.

دیابت در اثر سه نوع سوء مزاج به وجود می آید:

1. دیابت بر اثر سوء مزاج سردو تر.
2. دیابت بر اثر سوء مزاج گرم و خشک.
3. دیابت بر اثر سوء مزاج سرد و خشک.

در این مقاله چند رژیم عذایی برای انواع دیابت معرفی می کنیم.

بیماران دیابتی دارای سوء مزاج سرد وتر

صبحانه :

• یک لیوان آب پنیر ( ماء الجبن ) + ۲ قاشق غذاخوری خاکشیر.
• یک ساعت بعد از مصرف ماء الجبن : ۳ تکه نان ۱۰x۱۰ سانتی متری ( سنگک، تافتون، نان جو، نان کامل گندم ) + ۱۵ گرم رب سیب + ۸۰ گرم عسل طبیعی.

میان وعده صبح:

• ( یک عدد سیب شیرین متوسط ) یا ( یک عدد گلابی شیرین متوسط ) + ( ۳ عدد مغز بادام ).

ناهار:

• کته شوید یا کته گشنیز: ۱۰-۱۲ قاشق غذا خوری که با ۵ گرم روغن زیتون پخته شده باشد به انواع خوراک ناهار ( مطابق دستوری که در ادامه خواهد آمد ).
• ۱/۵ تکه نان ۱۰-۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + انواع خوراک ناهار.
• توجه : بهتر است پلو ۲ روز در هفته میل شود و در بقیه روزهای هفته غذای ناهار با نان میل شود . اگر در طول روز بیمار تشنه شد، می تواند مخلوط آب با عرق شنبلیله استفاده کند.

انواع خوراک ناهار :

• قرمه آلو : متشکل از گوشت گوسفند ۸۰ گرم ، پیاز ۵۰ گرم ، لپه ۱۵ گرم ، آلو برقان ۵۰ گرم ، شنبلیله ۲۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک 1 گرم ، روغن زیتون ۵ گرم.
• آبگوشت میوه: متشکل از گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند یا سینه مرغ یا سینه خروس ) ، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، لپه ۱۵ گرم ، سیب ۵۰ گرم ، آلو برقان ۲۵ گرم ، به یا آلبالو ( بسته به فصل ) ۲۵ گرم ، دارچین ۲ گرم . در هنگام مصرف ۵ گرم روغن زیتون به غذا اضافه شود .
• قرمه آبغوره : متشکل از گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس ) ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، لپه ۱۵ گرم ، اسفناج ۱۰۰ گرم ، تره ۲۰ گرم ، شنبلیله ۱۰ گرم ، آبغوره ۳۰ گرم.
• خورش کدو :متشکل از گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، کدو سبز ۱۰۰ گرم ، غوره ۱۰ گرم.
• کوفته : متشکل از گوشت چرخ کرده ( گوسفند ، مرغ یا خروس ) ۹۰ گرم ، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، برنج ۲۰ گرم ، تره ۲۰ گرم ، جعفری ۱۰ گرم ، گشنیز ۲۰ گرم ، شنبلیله ۲۰ گرم ، آلو ۲۵ گرم ، زرشک ۵ گرم ، سماق ۳ گرم ، روغن زیتون ۱۰ گرم.
• خوراک گوشت و آلوبخارا : متشکل از گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، آلوبخارا ۱۰۰ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم.
• خورشت سیب : متشکل از گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس ) ، سیب درختی ۱۰۰ گرم ، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، آلوبخارا ۲۵ گرم ، آبغوره ۱۰ گرم ، گلاب ۱۰ گرم.
• خورشت ریواس : متشکل از گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس ) ، ریواس ۱۰۰ گرم ، نعناع تازه ۲۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، آبغوره ۵ گرم.

عصرانه :

• (یک عدد سیب شیرین متوسط ) یا ( یک عدد گلابی شیرین متوسط ).

شام:

• ۲ تکه نان ۱۰ – ۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + انواع خوراک شام.

انواع خوراک شام:

• اشکنه گشنیز و شنبلیله : متشکل از آرد سبوس دار گندم ۵ گرم ، شنبلیله تازه ۳۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، تخم مرغ ۲ عدد ، شیره تمرهندی ۱۰ گرم ، گشنیز تازه ۳۰ گرم ، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ۱۰.
• سوپ جو: متشکل از جو پوست کنده ۳۰ گرم ، گشنیز ۲۰ گرم ، شلغم ۳۰ گرم ، خرفه ۱۰ گرم ، شوید ۱۵ گرم ، اسفناج ۲۰ گرم ، گوشت ( مرغ ، خروس ، گوسفند ) ۶۰ گرم ، آلو بخارا ۵۰ گرم ، آبغوره ۵ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم.
• سوپ سبزیجات : متشکل از اسفناج ۲۰ گرم ، عناب ۱۰ گرم ، پودر بادام ۵ گرم ، شنگ ۵ گرم ، گشنیز ۳۰ گرم ، پنیرک ۳۰ گرم ، مرزنجوش ۳ گرم ، آلو برقان ۵۰ گرم ، ریواس ۱۰ گرم ، نعناع ۵ گرم ، جعفری ۵ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، سرکه ۲ قاشق غذاخوری ، گوشت گوسفند ، مرغ یا خروس ) ۹۰ گرم.
• اشکنه رب انار : متشکل از پیاز ۵۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک اگرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، آرد گندم ۱۵ گرم ، شنبلیله ۵ گرم ، رب انار ۱۵ گرم ، تخم مرغ ۲ عدد.
• مرغ شکم پر : متشکل از گوشت مرغ ۹۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، زرشک ۵ گرم ، خرفه ۲۵ گرم ، اسفناج ۵۰ گرم ، سماق ۲ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.
• نخوداب : متشکل از نخود ۱۶۰ گرم ، پیاز ۵۰ گرم ، گوشت ( گوسفند ، مرغ ، خروس ) ۳۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، شوید ۲۰ گرم ، گشنیز ۲۰ گرم، روغن زیتون ۵ گرم ، آبلیمو ۱۵ گرم.

قبل از خواب:

• فندق ۶ عدد.

بیماران دیابتی دارای سوء مزاج گرم و خشک

صبحانه :

• ۲ لیوان آب پنیر ( ماء الجبن ) + ۲ قاشق غذاخوری خاکشیر
• یک ساعت بعد از مصرف ماء الجبن : ۴ تکه نان ۱۰- ۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + ۳۰ گرم رب سیب + ۵ گرم عسل طبیعی

میان وعده صبح:

• یک عدد سیب شیرین متوسط یا یک گلابی شیرین متوسط یا ۳ عدد زرد آلوی شیرین متوسط یا ۱۰۰ گرم انار شیرین دانه شده یا ۲ عدد آلو قرمز.

ناهار:

• پلو ۱۶ قاشق غذاخوری که با ۵ گرم روغن بادام پخته شده باشد با انواع خوراک ناهار ( طبق دستوری که در ادامه خواهد آمد).
• ۲ تکه نان ۱۰ – ۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + انواع خوراک ناهار.
• توجه : بهتر است پلو ۲ روز در هفته می شود و در بقیه روزهای هفته غذای ناهار با نان میل شود . اگر در طول روز بیمار تشنه شد ، می تواند ماء الشعیر طبی استفاده کند.

انواع خوراک ناهار:

• ماهی کبابی یا تنوری ( ماهی کیلکا یا انواع دیگر ): متشکل از ماهی ۱۲۰ گرم ، دارچین ۵ گرم ، نمک ۱ گرم ، اسفناج ۵۰ گرم ، شوید ۲۵ گرم ، جعفری ۲۵ گرم ، آبلیمو ۱۰ گرم ، روغن زیتون ۱۰ گرم.
• قلیه ماهی ( ماهی کیلکا یا انواع دیگر ): متشکل از ماهی ۱۲۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، گشنیز ۴۰ گرم ، شنبلیله ۱۰ گرم ، تمرهندی ۱۰ گرم ، روغن بادام ۱۰ گرم.
• خورشت آلو اسفناج: متشکل از گوشت 120 گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )، سیر ۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، آلو ۱۰۰ گرم ، اسفناج ۱۰۰ گرم.
• خورشت ماش: متشکل از اسفناج ۲۰ گرم ، کدو ۱۰۰ گرم ، ماش پوست کنده ۴۰ گرم ، غوره ۱۰ گرم، گوشت ۹۰ گرم ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.
• خورشت کدو: متشکل از گوشت( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )۱۲۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن بادام ۵ گرم ، کدو سبز ۱۰۰ گرم ، غوره ۱۰ گرم .
• خورشت سیب: متشکل از گوشت ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )۱۲۰ گرم ، سیب درختی ۱۰۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، آلوبخارا ۲۵ گرم ، آبغوره ۱۰ گرم ، گلاب ۱۰ گرم.
• بورانی خرفه یا اسفناج : اسفناج یا خرفه ۲۰۰ گرم ، ماست ۱۰۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۱۰ گرم ، نعنا ۲ گرم ، گل سرخ ۲ گرم.

عصرانه:

• ( ۲/۵ عدد سیب ) یا ( ۲/۵ عدد گلابی ) یا ( ۷ عدد زردآلوی شیرین متوسط ) یا ( ۲۵۰ گرم انار دانه شده ) یا ( ۵ عدد آلو قرمز ) + ( ۶ عدد مغز بادام ).

شام:

• ۳ تکه نان ۱۰- ۶ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، تان جو ، نان کامل گندم ) + انواع خوراک شام.

انواع خوراک شام:

• ماهی کبابی یا تنوری ( ماهی کیلکا یا انواع دیگر ): متشکل از ماهی ۹۰ گرم ، تمرهندی ۱۰ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، گشنیز ۲۵ گرم ، خرقه ۲۵ گرم ، زیره ۳ گرم ، آب نارنج ۱۵ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، نمک ۱ گرم.
• انواع آش با چاشنی های مختلف ( رب انار یا تمر هندی یا زرشک ): متشکل از گوشت مرغ ۶۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، لپه ۸۰ گرم ، نمک ۱ گرم ، زردچوبه ۱ گرم ، کدو سبز ۵۰ گرم ، خرفه ۴۰ گرم ، تره ۵ گرم ، برنج ۶۰ گرم ، روغن بادام ۵ گرم و رب انار ۱۰ گرم یا تمرهندی ۱۰ گرم یا زرشک ۵ گرم.
• آش آلو : متشکل از گوشت مرغ ۶۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، لپه ۸۰ گرم ، نمک ۱ گرم ، زردچوبه ۱ گرم ، کدو سبز ۵۰ گرم ، خرفه ۴۰ گرم ، تره ۵ گرم ، برنج ۶۰ گرم ، روغن بادام ۵ گرم ، گشنیز ۵ گرم ، سماق ۳ گرم ، آلو ۵۰ گرم.
• مرغ شکم پر : متشکل از گوشت مرغ ۹۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، زرشک ۵ گرم ، خرفه ۲۵ گرم ، اسفناج ۵۰ گرم ، سماق ۲ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.
• سوپ سبزیجات : متشکل از اسفناج ۲۰ گرم ، پودر بادام ۵ گرم ، شنگ ۵ گرم ، پنیرک ۳۰ گرم ، مرزنجوش ۳ گرم ، آلو برقان ۵۰ گرم ، ریواس ۱۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، سرکه ۲ قاشق غذاخوری ، گوشت گوسفند ۹۰ گرم.
• سوپ جو : متشکل از جو پوست کنده ۳۰ گرم ، شلغم ۳۰ گرم ، خرفه ۱۰ گرم ، اسفناج ۲۰ گرم ، گوشت گوسفند ۶۰ گرم ، آلو بخارا ۲۵ گرم ، آبغوره ۵ گرم ، روغن بادام ۵ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم.
• قلیه کدو : متشکل از گوشت چرخ کرده گوسفند ۹۰ گرم ، کدو ۱۰۰ گرم ۱۰ ۵ سیر ۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.

قبل از خواب:

• ( ۱/۵ عدد سیب ) یا ( ۱/۵ عدد گلابی ) یا ( ۵ عدد زردآلوی شیرین متوسط ) یا ( ۱۵۰ گرم انار دانه شده ) یا ( ۳ عدد آلو قرمز ) + ( ۶ عدد مغز بادام ).

بیماران دیابتی دارای سوء مزاج سرد و خشک

صبحانه:

• یک لیوان آب پنیر ( ماء الجبن ) + ۲ قاشق غذاخوری خاکشیر.
• یک ساعت بعد از مصرف ماء الجبن ۴ تکه نان ۱۰- ۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + ۳۰ گرم رب سیب + ۵ گرم عسل طبیعی.

میان وعده صبح:

• (یک عدد سیب شیرین متوسط ) یا ( یک گلابی شیرین متوسط ) یا ( ۳ عدد زرد آلوی شیرین متوسط ).

ناهار :

• پلو ۱۶ قاشق غذاخوری که با ۵ گرم روغن بادام پخته شده باشد به انواع خوراک ناهار.
• با ۲ تکه نان ۱۰- ۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + انواع خوراک ناهار.
• توجه : بهتر است پلو ۲ روز در هفته میل شود و در بقیه روزهای هفته غذای ناهار با نان میل شود.
• اگر در طول روز بیمار تشنه شد ، می تواند ماءالشعیر طبی یا مخلوط آب با عرق شنبلیله استفاده کند .

انواع خوراک ناهار

• ماهی کبابی یا تنوری ( ماهی کیلکا یا انواع دیگر ) ، متشکل از ماهی ۱۲۰ گرم ، دارچین ۵ گرم ، نمک ۱ گرم ، اسفناج ۵۰ گرم ، شوید ۲۵ گرم ، جعفری ۲۵ گرم ، آبلیمو ۱۰ گرم ، روغن زیتون ۱۰ گرم.
• خورشت آلو اسفناج : متشکل از گوشت ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )۱۲۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن زیتون ۵ گرم ، آلو ۱۰۰ گرم ، اسفناج ۱۰۰ گرم.
• خورشت ماش : متشکل از اسفناج ۲۰ گرم ، کدو ۱۰۰ گرم ، ماش پوست کنده ۴۰ گرم ، غوره ۱۰ گرم، گوشت ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )۹۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.
• خورشت کدو : متشکل از گوشت ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )۱۲۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن بادام ۵ گرم ، کدو سبز ۱۰۰ گرم ، غوره ۱۰ گرم.
• خورشت سیب : متشکل از گوشت ( گوشت گوسفند با سینه مرغ یا خروس )۱۲۰ گرم ، سیب درختی ۱۰۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، آلوبخارا ۲۵ گرم ، آبغوره ۱۰ گرم ، گلاب ۱۰ گرم.
• کوفته متشکل از گوشت چرخ کرده گوسفند ۱۲۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، تره ۲۰ گرم ، جعفری ۱۰ گرم ، شنبلیله ۲۰ گرم ، زرشک ۵ گرم ، سماق ۳ گرم ، روغن بادام ۱۰ گرم.

عصرانه :

• ( ۲/۵ عدد سیب ) یا ( ۲/۵ عدد گلابی ) یا ( ۷ عدد زردآلوی شیرین متوسط ) + ( ۶ عدد مغز بادام ).

شام:

• 3 تکه نان ۱۰- ۸ سانتی متری ( سنگک ، تافتون ، نان جو ، نان کامل گندم ) + انواع خوراک شام.

انواع خوراک شام

• انواع آش یا چاشنی های مختلف ( رب انار یا تمر هندی یا زرشک ): متشکل از گوشت مرغ ۶۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، لپه ۸۰ گرم ، نمک ۱ گرم ، زردچوبه ۱ گرم ، کدو سبز ۵۰ گرم ، خرفه ۴۰ گرم ، تره ۵ گرم ، برنج ۶۰ گرم ، روغن بادام ۵ گرم و رب انار ۱۰ گرم یا تمرهندی ۱۰ گرم یا زرشک ۵ گرم ).
• آش آلو : متشکل از گوشت مرغ ۶۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، لپه ۸۰ گرم ، نمک ۱ گرم ، زردچوبه ۱ گرم ، کدو سبز ۵۰ گرم ، خرفه ۴۰ گرم ، تره ۵ گرم ، برنج ۶۰ گرم ، روغن بادام ۵ گرم ، گشنیز ۵ گرم ، سماق ۳ گرم ، آلو ۵۰ گرممرغ شکم پر : متشکل از گوشت مرغ ۹۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، زرشک ۵ گرم ، خرقه ۲۵ گرم ، اسفناج ۵۰ گرم ، سماق ۲ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.
• سوپ سبزیجات: متشکل از اسفناج ۲۰ گرم ، پودر بادام ۵ گرم ، شنگ ۵ گرم ، پنیرک ۳۰ گرم ، مرزنجوش ۳ گرم ، آلو برقان ۵۰ گرم ، ریواس ۱۰ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، سرکه ۲ قاشق غذاخوری گوشت گوسفند ۹۰ گرم.
• سوپ جو : متشکل از جو پوست کنده ۳۰ گرم ، شلغم ۳۰ گرم ، خرفه ۱۰ گرم ، اسفناج ۲۰ گرم ، گوشت گوسفند ۶۰ گرم ، آلو بخارا ۲۵ گرم ، آبغوره ۵ گرم ، روغن بادام ۵ گرم ، پیاز ۲۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم.
• قلیه کدو : متشکل از گوشت چرخ کرده گوسفند ۹۰ گرم ، کدو ۱۰۰ گرم ، سیر ۵ گرم ، زردچوبه ۲ گرم ، نمک ۱ گرم ، روغن بادام ۵ گرم.

قبل از خواب :

( ۱/۵ عدد سیب ) یا ( ۱/۵ عدد گلابی ) یا ( ۵ عدد زردآلوی شیرین متوسط ) + ( ۶ عدد مغز بادام ).

نسخ رایج استادان

تخم شنبلیله برای پایین آوردن قند خون کاربرد دارد . در حدیث داریم اگر مردم می دانستند در تخم شنبلیله چه چیزی است، آن را با طلا و امثال اینها معاوضه می کردند . تخم شنبلیله خام را آسیاب کنید و به اندازه ۱ قاشق چایخوری میل کنید . تخم شنبلیله خام اثر کاهنده قند دارد .

« دکتر محمد تقی میر رحمت الله علیه » در مورد شنبلیله می گفتند : تخم شنبلیله از گیاهانی است که اندیکاتورش همراه خودش است یعنی کسی که پودر تخم شنبلیله را می خورد اگر به دهانش تلخ نیامد معمولا زمانی است که قند بالا است، ولی موقعی که قند پایین باشد به دهانش تلخ می آید یعنی نباید دیگر بخورد یا ادامه دهد.

منبع: کتاب طب ایرانی و تیم تولید محتوای طبایع