افسرگی با مزاج هم رابطه دارد؟

در طب سنتی ایران بخش بزرگی از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های روحی و روانی چون افسردگی، در کنار برخی از علل دیگر، زیر مجموعه اختلالات مزاجی یا تغییرات کمی و کیفی مزاجی نیز هستند. افسردگی این روزها بسیار شایع است و ما در این پست قصد داریم رابطه آن را با مزاج برای شما بازگو کنیم:

افسردگی از منظر طب سنتی

در مبحث بیماری‌شناسی متون طب سنتی، مستقیماً به لفظ «افسردگی» اشاره نشده است، بنابراین می‌توان آن را با برخی بیماری‌ها و اختلالات مورد بحث در این متون متناظر دانست.

علل افسردگی و رابطه آن با مزاج

علل روحی و روانی

علل بدنی و جسمی

• سوءمزاج‌های عضوی بویژه در قلب و یا مغز
• تغییرات کمی و کیفی مزاجی / جوهری اخلاط / ساختارهای جسمی
• اختلالات مزاجی و ترکیبی در اعضایی مانند رحم، دستگاه گوارش و …

پس افسردگی همان غلبه سودا در مغز نیست!

برخلاف تصور رایج، افسردگی فقط ناشی از سوء مزاج سوداوی (غلبه سردی و خشکی) نیست و می‎‌تواند علل دیگری هم داشته باشد که در بالا اشاره شد.

در واقع ما در همه مزاج‌ها افسردگی را خواهیم داشت و این بیماری صرفاً ناشی از غلبه سودا و دریافت منضج‌های سودا برای رفع آن نیست. پس سبب شناسی برای تشخیص دقیق و انجام اقدامات طبی ضروری است.

آیا افسردگی در طب سنتی درمان دارد؟

در بررسی‌های انجام شده مشخص گردیده است كه طب سنتی بيشتر به جنبه پيش گيری توجه دارد و در درمان به دنبال رفع علل بيماری هاست نه فقط رفع علائم آن و حکيمان علاوه بر نقش دارو در سلامتی روانی بيماران به نقش عوامل محیطی روانی مانند نور، آب و هوای محل سکونت بيمار، رنگ اتاق و لباس بيمار، بوها و صداهای ملایم و آهنگ‌های موزون، رژيم غذایی، خواب، ورزش و ماساژ، حمام كردن و طرز برخورد اطرافیان بيمار سهولت و سرعت بخشد و سبب كاهش مدت و هزينه گردد.

رابطه بین افسردگی و مزاج

پس اگر علائم افسردگی شما شدید بوده و مدت زیادی است که حال شما خوب نیست و دچار اختلال عملکردی شده‌اید؛ حتما باید به پزشکان مربوطه از جمله روانپزشک، روانشناس، متخصصین طب سنتی مراجعه و بر اساس علت به طور کامل درمان شوید.

نظر حکمای طب سنتی ایران در خصوص رابطه جسم و نفس

ابن سینا در کتاب النفس از مجموعه شفا، با اشاره به اموری همچون غم، شهوت و ترس که نفس را در بر می‌گیرند، می‌فرماید: «إن هذه الأفعال و الأعراض هى من العوارض التي تعرض للنفس… فإنها تستحيل معها أمزجة الأبدان. و تحدث هى أيضا مع حدوث أمزجة الأبدان، فإن بعض الأمزجة يتبعه الاستعداد للغضب، و بعض الأمزجة يتبعه الاستعداد للشهوة، و بعض الأمزجة يتبعه الجبن و الخوف».

• یعنی حالاتی که بر نفس عارض می‌شوند، باعث استحاله مزاج بدن می‌شود. [ آن را به حالتی که مناسب آن کیفیتِ نفسانی است تبدیل می‌کنند] همچنین این حالات نفسانی می‌توانند در اثر حدوث مزاج خاص در بدن نیز ایجاد گردند. همان‌طور که برخی از مزاج‌ها، مستعد خشم و غضب و برخی مستعد شهوت و برخی دیگر مستعد ایجاد خوف و ترس در شخص هستند.