در سرماخوردگی های ساده که علائم آن محدود به آبریزش بینی، عطسه و خستگی است و علائم عفونت باکتریال و ویروسی را ندارد از مصرف نابجای آنتی بیوتیک ها و کورتون ها پرهیز کنید و با چند نسخه ساده طب سنتی خود را در منزل درمان کنید.
فهرست محتوا پنهان
اصول درمانی سرماخوردگی
- کم بخورید: چرا که پرخوری باعث تجمع مواد در بدن و کند شدن هضم ماده بیماری می‌شود.
- کم بنوشید: چون آب مانع کندی هضم ماده بیماری به علت سردی و نیز افزایش آبریزش می شود.
- کم بخوابید: چون خواب باعث کاهش متابولیسم مغزی و کاهش قدرت هضم ماده بیماری توسط آن می‌شود. البته استراحت ضروری است.
- تا دو ساعت بعد از غذا نخوابید: چون خواب بعد از غذا باعث افزایش تبخیر مواد هضم نشده از معده و پر شدن سر از آن می‌شود.
- مواد معطر نخورید: مغز غذاهای معطر را دوست دارد و به خود جذب می‌کند و باعث افزایش آبریزش و خلط پشت حلق می‌شود.
- سرتان را همیشه حتی در خواب پوشانید: چون حرارتی که در سر باعث هضم ماده مرض می شود خارج شده و نیز مخصوصا در فصل پاییز بادهای ناسازگار، هضم ماده مرض را کند می کنند.
- بخور دهید: حتی بخار آب به تنهایی به هضم ماده مرض کمک می کند اما اگر بینی و گلو خارش یا سوزش دارد گل بنفشه و اگر ندارد گل بابونه را کنی با آب بجوشانید.
- غذاهای سنگین نخورید: چون حرارت غریزی متوجه هضم ماده مرض نخواهد بود.
- از دود استفاده کنید: دودهای مثل دود کندر در موارد گرفتگی مجاری تنفسی باعث بازگشایی و در موارد عفونت موجب پخته شدن و دفع مواد عفونی می شود.همچنین مانع سرایت بیماری به دیگران است.
- روزها نخوابید: خورشید مواد را به سر و ظاهر بدن جذب می کند و در خواب میل حرارت غریزی به سمت عمق بدن است. بدین سان مواد در سر جمع می شود و تحلیل نمی‌رود.
- حمام کنید: حمام باعث پخته شدن مواد است. مراقب باشید چون بایستی سر و صورت خوب خشک شود و تا رفع کامل التهاب حمام پوشیده باشد.
- مراقب یبوست باشید: یبوست صعود بخارات عفونی به سر و ضعف بیشتر می شود. بهتر است از غذاهای ملین استفاده کنید چون روانی شکم می‌تواند باعث تسریع در دفع ماده مرض شود.
- عرقیات سرد میل کنید: این مورد در سرماخودگی‌های طول کشیده مناسب نیست. عرقیات سرد باید نیم ساعت قبل از غذا میل شود و بوی عطر نداشته باشد.
توصیه های ضروری در ابتدای ابتلاء به سرماخوردگی
سرماخوردگی معمولا یک بیماری بی خطر و خودمحدودشونده بوده و اصولا در بیش از 80% موارد، نیازمند مراجعه به پزشک نمی‌باشد. به همین سبب توصیه می شود در افراد مبتلا به سرماخوردگی که از جنبه های دیگر سالم بوده و مستعد ابتلاء به عارضه خاصی نمی باشند توصیه های ذیل را بکار گیرند:
- عدم جلوگیری ازخروج ترشحات معمولی و قابل تحمل سرماخوردگی (آبریزش بینی، اشک ریزش و عطسه قابل تحمل)،
- عطسه شدید در ابتدای سرماخوردگی باید درمان شود ولی در انتهای بیماری، تا حد امکان نباید مانع عطسه گردید.
- استحمام در ابتدای زکام بخصوص اگر با تب همراه باشد مضر می باشد.
- بیمار در طول درمان از مصرف خوراکی های نفاخ مثل نخود و لوبیا، غذاهای غلیظ مانند پیتزا، ماکارونی، لازانیا، آش رشته، حلیم و کله پاچه، قابض، شور، ترش ، لبنیات و میوه های دارای رطوبت زیاد( خیار، هندوانه، نارنگی و…) پرهیز نماید.
- اجتناب از مصرف گوشت و روغن تا بهبودی کامل (در صورت ضرورت مصرف گوشت، در انتهای دوره بیماری، می تواند مقدار کمی گوشت لطیف و دارای هضم آسان مثل گوشت راستای گوسفند جوان ،جوجه، بال و گردن مرغ در سوپ جو ویا شوربا استفاده نماید.)
- عدم مصرف گردو، پنیر کهنه، سیرخام، پیاز خام و سبزی تره،
- عدم روغن مالی واستفاده از ژل در سر.
نسخه های خانگی طب سنتی برای درمان سرماخوردگی های ساده
دمنوش ها و جوشانده ها
- دم كرده پونه كوهی و آويشن شيرازی در فصل پاييز و زمستان بسيار مناسب بوده، خاصيت ضد عفونی كنندگی داشته و برای سرماخوردگی نيز بسيار مفيد است.
- اين دمنوش را می توان با مقداری عسل مخلوط نموده و روزانه چند نوبت ميل نمود.
- از ديگر داروهای گياهی براي درمان سرماخوردگی، جوشانده گياهان اسطوخودوس، پونه، نعناع و آويشن می باشد.
- براي تهيه جوشانده اين گياهان بهتر است ميزان مساوی از هر گياه را در ظرفی ريخته و دو ليوان آب به آن اضافه كنيد. پس از جوشيدن آن را در چندين نوبت بنوشيد.
بیشتر بخوانید!
كدو حلوايی
- برای سرماخوردگی هاي ساده در فصل سرد، كدو حلوايی يی درمان مناسب است كه می تواند به صورت بخار پز به همراه كمی پودر نبات و دارچين مصرف شود.
- كدو حلوايی منبع مناسب ويتامين E، C و بتاكاروتن است كه همه آن ها خاصيت آنتی اكسيدانی دارند.
زنجبيل
- زنجبيل تازه از جمله گياهان دارويی است كه تاثير فوق العاده اي در پيشگيری از ابتلا به سرماخوردگی در فصول سرد دارد.
- اين گياه خاصيت ضد باكتری و ضد ويروسی داشته و يكی از بهترين محرک ها براي تقويت و افزايش توان سيستم ايمنی و دفاعی بدن محسوب می‌شود.
- اين گياه را می توان به عنوان مواد اوليه براي تهيه غذا در وعده های روزانه استفاده كرد و يا آن را به صورت دمنوش زنجبیل مصرف نمود.
شيرين بيان
- مصرف ريشه گياه شيرين بيان يكی از داروهای مناسب برای درمان سرفه های ناشی از سرماخوردگی است.
- توصيه می شود مقدار اندكی از ريشه شيرين بيان با اندكی آب جوشانده، سپس آن را با كمی عسل مخلوط كرده و نوشيد. (البته تعيين ميزان مصرف شيرين بيان بايد با نظر پزشک انجام شود، زيرا زياده روی در مصرف گياه شيرين بيان عوارضی جدی را به دنبال دارد).
آش ها و شورباهای ساده
- مصرف آش های ساده مثل اسپيدبا (اسفيدباج) برای بهبود حال افراد در زمان سرماخوردگی می‌تواند مناسب باشد.
- این آش به راحتی با استفاده از برنج، جعفری و گشنيز، كمی تره و شنبليله، بال و گردن مرغ، كمی روغن زيتون، مقدار كمی نمک، زردچوبه يا زعفران، زيره و در صورت تمايل مقداری كدو آماده می‌شود.
درمان سرفه
- جهت كنترل سرفه های خشک، می‌توان يک قاشق غذاخوری به دانه را در يک ليوان آب خيساند تا حالت ژله ای پيدا كند و هر چند ساعت يكبار، يک قاشق غذاخوری از آن را ميل كنيد.
- دانه های به را در دهان نگهداريد و لعاب آن را قورت دهيد.
معجونی برای رفع تب، گلو درد، عفونت گلو و گرفتگی صدا
اگر تب، گلو درد، عفونت گلو و گرفتگی صدا دارید چه در بزرگسالان و چه در نوزادان این روش پاسخگوست:
- دو قاشق غذاخوری جو پوست کنده را به همراه ده عدد عناب و پنج گرم بنفشه را داخل 3 تا 4 لیوان آب بجوشانید تا لعاب دار شده و خوب پخته شود.
- بعد مواد را صاف کرده و لعابش را به شخص بیمار بخورانید.
- اگر بار اول بهبودی حاصل نشد تکرار کنید.
تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان نزله سرد
بهتر است در فصول سرد و به خصوص در موارد شك به بيماري سرماخوردگي از مصرف نوشيدني هاي سرد اجتناب كرد.
- نوشيدن يک تا دو ليوان دم كرده دارچين در طول روز سيستم دفاعی بدن را نسبت به ابتلا به سرماخوردگی و زكام مقاوم و ايمن می كند.
- در ضمن در نزله سرد (سرماخوردگی طول كشيده با ترشحات غليظ و لزج، كه به سختی از مجاری تنفسی جدا می‌شود و می‌تواند بيشتر به رنگ سفيد و كمتر به رنگ های زرد و سبز و تيره باشد) نيز از بهترين دمنوش ها است.
- در اين مرحله از بيماری، طب ايرانی پيش از هر چيز برای رقيق كردن و دفع اخلاط غليظ بدن دست به كار می شود.
- بدين منظور، از بيمار خواسته می شود كه سر خود را بپوشاند و حتی آن را با كمک حوله ای كه گرم شده، گرم نگاه دارد.
- استفاده از بخور تركيبي از گياهان دارويی شويد، بابونه، بومادران و آويشن و مرزنجوش برای درمان نزله سرد بسيار مفيد و مناسب است.
- همچنين نوشيدن يک فنجان از جوشانده صاف شده از اين تركيب، هر چند ساعت يكبار، نيز به بيماران مبتلا به نزله سرد توصيه مي شود.
- در كنار اين موارد استفاده از غذاهای سبک از قبيل حريره سبوس گندم (تهيه شده از آب، سبوس گندم، نشاسته، كتيرا، روغن بادام و شكر و همچنين مصرف مغز بادام، روغن بادام شيرين و كره گاو) نيز توصيه می‌شود.
- همين طور نوشيدن جوشانده ای كه از گياهانی چون زوفا، ريشه شيرين بيان و انجير تهيه شده باشد، برای نرم كردن سينه مبتلايان به نزله سرد كه خلط های غليظ دارند، مفيد است.
منبع: نشریه حکیم ایرانی، زمستان 94 و با تشکر از دکتر روح الله شعرا برای ارائه مطلب اصول درمان سرماخوردگی
فاطمه
از راهنمایی ونسخه های بسیار ساده اما با کارایی بالا بسیار ممنونم.من هر بار برای سرما خوردگی از همین نسخه های عالی استفاده میکنم