گریه و بی قراری خصوصاً در ماه‌های اول تولد، برای نوزادان و شیرخواران امری کاملاً طبیعی است، اما برای یک مادر پر از استرس و خسته از شرایط بعد از بارداری، که در کنار تمام چالش‌ها همچنان جسم، ذهن و روحش حول کودکش می‌چرخد، گریه‌ی مداوم کودک و بی‌خوابی او موجب نگرانی و در اغلب موارد غیر قابل تحمل است. که در چنین حالتی، یکی از سخت ترین کارها، یادگیری راه‌های متوقف کردن گریه نوزاد است.
اما خوشبختانه چندین راه وجود دارد که ما در این پست از مجله اینترنتی طبایع، به شما مادران یا والدین عزیز آموزش خواهیم داد و شما می‌توانید از آن‌ها به راحتی بهره بگیرید. اما قبل از ارائه هر گونه شیوهای نخست باید بدانیم علت گریه نوزادان از چه می‌تواند باشد:
علت گریه و بی‌قراری نوزاد
اگر نوزاد شما دست از گریه کردن بر نمی‌دارد، چند دلیل دارد؛ لیست پایین، بیش‌ترین دلایلی است که باعث گریه‌ی نوزاد می‌شوند. البته به عنوان یک مادر، اغلب مواقع می‌توانید به طور غریزی بفهمید مشکل از کجاست و بر طبق آن عمل کنید ولی زمانی که نمی‌توانید تشخیص دهید که چه کاری باید انجام دهید، ناامید نشوید. این موارد دلایل متداولی از گریه‌ی نوزادان هستند:
- گرسنگی
- خواب آلودگی
- پوشک کثیف
- معده درد و مشکلات باد شکمی
- خستگی
- گرما یا سرمای بیش از حد
- لباس ناراحت
- کولیک یا قولنج نوزادی
- تحریک کم یا زیاد، که باید کنترل شود.
- نیاز به در آغوش گرفتن
توجه: اگر نوزاد شما برای در آغوش گرفته شدن گریه می‌کند، باید بدانید که در آغوش گرفتن کودکتان برای آرام کردن او برای یک دوره و تایم کوتاه خوب است، ولی اگر میخواهید خواب و غذای او طبق برنامه باشد، باید از روشی برای آرام کردن او استفاده کنید که زیاد به مادر وابسته نباشد.
راهکارها و روش‌های مؤثر برای آرام کردن نوزادان و توقف گریه آن‌ها
قبل از به کا‌رگیری هر یک از این شیوه‌ها، نخست علت گریه کردن نوزادان خود را جستجو کنید و در صورت اورژانسی یا خطرناک نبودن، متناسب با علت گریه، اقدام به انجام شیوه مربوطه نمایید. در ضمن هر بچه ای به یک سری از روش‌ها پاسخ می‌دهد و بعضی از این روش‌ها ممکن است در مورد سایر بچه‌ها مناسب نباشد.
اولین روش و اقدامی که باید صورت پذیرد انجام تست‌های اولیه است؛ که در صورت عدم پاسخگو بودن سایر روش‌ها را به کار می‌بندید.
1. انجام تست‌های اولیه
- شیر دادن:به کودک خود شیر دهید،در کودکان شیرخوار گرسنگی می‌تواند عامل گریه زیاد باشد که با برطرف کردن آن و شیر دادن به نوزاد، گریه تسکین می‌یابد.
نکته: اگر کودکتان بعد از شیر خوردن، گاز معده دارد، گریه کردن کمک می‌کند آن را کاهش دهد، زیرا گریه یک راه طبیعی برای خارج کردن گاز ناخواسته از معده است.
- تعویض پوشک: اگر از خوردن شیر امتناع نمود، پوشک او را چک کنید، امکان دارد پوشک خیس و کثیف دلیل گریه او باشد، پس پوشکش را تعویض نمایید.
- مطمئن شوید که نوزاد توسط مورچه یا هر حشره‌ی دیگری نیش نزده شده باشد.
- تعویض لباس: امکان دارد لباسش راحت نباشد و باعث گریه او شود، لباسش را تعویض کنید.
- چک کردن دمای بدن: دمای بدن او را چک کنید، ممکن است بیمار باشد و بیماری باعث گریه او شود.
2. سایر روش‌های کاهش گریه و خواباندن کودک عبارت‌اند از:
- قنداق کردن: باعث کاهش گریه و ایجاد حس امنیت نوزاد در زمان خونگیری از کف پای او می‌شود.
- تکان دادن: کودکتان را بر روی بازو گذاشته و به آرامی تکان دهید، باعث آرامش نوزاد می‌شود.
- خواباندن در گهواره و لالایی خواندن آرام
- ماساژ و مالش دادن: یکی از راه های موثر در درمان علائم کولیک نوزادان است، می‌توانید او را به حمام برده و سپس به بدنش روغن بادام شیرین یا روغن بچه بمالید و به آرامی تمام بدن خصوصاً اطراف شکم و ناف را ماساژ دهید.
- انجام حرکات دوچرخه‌ای:ناراحتی در معده می‌تواند، موجب گریه‌ی بدون توقف کودک شما شود ،کمک کنید تا آروغ بزند، کودک را روی زمین بخوابانید و پاهایش را با حرکات چرخشی مثل رکاب زدن در دوچرخه تکان دهید بعد از آروغ زدن، گریه متوقف می‌شود.
- حذف یا کاهش محرک‌های زیاد: بچه‌ها وقتی بیش از حد تحریک شده باشند که علائم آن تنفس سریع، تغییر رنگ پوست، حرکات متشنج و چرخاندن سر و عدم نگاه کردن به شماست، گریه می‌کنند، پس با حذف یا کاهش محرک‌های زیر به او کمک کنید آرام گیرد:
- شیر دادن بیش از حد
- بغل کردن زیاد
- نور زیاد
- سر و صدای زیاد
- پرت کردن حواس کودک: با پخش موزیک، استفاده از عروسک صدادار،انجام حرکات و صداهای خنده دار، بردن اون به کنار پنجره برای دیدن منظره بیرون.
- تغییر محیط: محیط را تغییر دهید تا موقعیتهای جالب توجه، کودک را علاقه مند و آرام کند.
- داشتن یک برنامه غذایی عالی برای مادر: مراقبت از غذایی که مادر می‌خورد، کمک می‌کند که کمتر معده کودک اذیت شود، غذاهای حساسیت زا در نوزادان و کودکان، مثل لبنیات و تخم مرغ باید از برنامه‌ی غذایی مادر حذف گردد تا از گریه‌ی نوزاد به دلیل معده ناآرام جلوگیری شود.
- برطرف کردن یبوست و حفظ لینت طبع کودک: در نوزادان و کودکان شیرخوار، مادر باید غذاهای ملین مانند سوپ استفاده کند.
- درمان عضو دردناک: اگر گریه نوزاد به علت درد گوش، شکم و … باشد نیز باید به درمان عضو دردناک پرداخت.
راهکارهای طب سنتی برای درمان گریه بی وقفه نوزاد
- مالیدن روغن تخم خشخاش یا روغن تخم کاهو بر ناحیه گیجگاه، فرق سر و مهره‌های پشت نوزادان برای رفع گریه زیاد آنان
- چرب کردن مقعد کودک با روغن بنفشه روزی چند بار (برای رفع بی‌خوابی)
- جوشاندن مقداری گیاه فلوس در آب به مدت 5 دقیقه و دادن آب جوشانده به نوزاد (برای رفع یبوست)
- روغن مالی پشت گوش و پشت گردن هر 3 ساعت یکبار با مخلوط روغن زیتون و روغن کنجد به نسبت 1 به 2 برای رفع گوش درد نوزادان
- در کیسه ای پارچه ای مقداری تخم خشخاش، تخم کاهو و تخم کدو ساییده شده را که کمی با آب تر کرده‌اید، بپیچید و ملاج و کف دست و پای نوزاد را با آن بمالید، تا آرام گرفته و گریه اش متوقف شود.
- در کیسه ای تخم خشخاش، تخم کاهو و شاهدانه بریان شده را ببندید و دائم نوزاد را ببویانید و در کنار رختخواب او قرار دهید.
منبع قسمت آخر متن: تغذیه در طب ایرانی اسلامی، دکتر غلامرضا کردافشاری و همکاران
