بالنگ و زردک طبع گرمی دارند و برای افراد با طبع سرد مناسب هستند. یکی از روش های مصرف این دو، مربا درست کردن از آن هاست و بسیار مقوی و خوشمزه می باشد.
خواص زردک
- زردک برای درمان سرفه مزمن، سینه‌پهلو و وجود خلط سینه و درد آن مفید است؛ مقوی و تونیک فوق‌العاده‌ای برای بیماران دچار ضعف عمومی بدن است و تقویت‌کننده معده و کبدهای سرد است.
- زردک یا هویج ایرانی، از اعضای خانواده هویج است اما بومی ایران بوده و اکثراً در حوالی شهرهای قم و کاشان کشت می‌شود, زردک خواصی دارد که در کتب پزشکی ایرانی بر آن تأکید شده است.
- زردک مقوی و تونیک فوق‌العاده‌ای است و به بیماران دچار ضعف عمومی بدن توصیه می‌شود که روزی یک لیوان از آب آن مصرف کنند
- همچنین زردک تقویت‌کننده معده و تقویت‌کننده کبد دارای مزاج سرد است (سردی کبد می‌تواند به کبد چرب منجر شود).
- مربای زردک با عسل و نیز حلوای آن باعث افزایش میل جنسی و نیز توانایی جنسی در زنان و مردان است؛ افزایش دهنده مقدار ادرار (دیورتیک) که از این طریق در برخی مراحل درمان سنگ کلیه و مثانه می‌تواند مفید باشد.
- زردک برای درمان سرفه مزمن، سینه‌پهلو و وجود خلط سینه و درد آن مفید است؛ البته باید دانست که هضم زردک خام برای معده سخت است و بهتر است پخته آن استفاده شود به‌خصوص در کسانی که معده ضعیفی دارند.
- زردک یک دوای غذایی است یعنی خاصیت دارویی آن بیش از خاصیت غذایی آن است بنابراین برای استفاده بیش از مقادیر معمول (مثلاً بیش از یک لیوان آب آن در روز) یا برای استفاده در موارد درمانی مانند سنگ کلیه یا کبد سرد و مشکلات ریوی، حتماً مشورت با طبیب متخصص طب ایرانی لازم است.
خواص بالنگ
عرق بالنگ از نظر طبیعت، طبق نظر حکمای طب سنتی، کمی گرم و خشک است. از نظر خواص معتقدند که برای تقویت قلب، مغز، کبد سرد، معده و احشای داخل شکم مفید است و برای تحلیل بادها، نفخ و کمک به هضم غذا مؤثر می باشد. همچنین عرق بالنگ، مسکّن قی صفراوی و مضمضه کردن آن، سبب خوشبویی دهان است.
- روغن بالنگ از نظر طبیعت، گرم و خشک است و مالیدن آن برای رفع بی حسی، لقوه، رعشه و درد مفاصل، سیاتیک، امراض سرد عصبی، درد کلیه، مثانه و خوش بویی عرق، نافع است.
- عرق بالنگ برای رفع مالیخولیای حاصل از سودا نافع است. همچنین جهت رفع درد مفاصل، نقرس و ورم های مختلف کاربرد دارد.
- در هند از ریشه اترج و از عرق اترج، به عنوان ضد کرم و ضد یبوست مزاج استفاده می شود و ضمناً معتقدند که برای سنگ مثانه نیز مفید است و از آن به عنوان محرک، قابض، عامل مقوی معده، نیرو دهنده و خنک کننده استفاده می‌کنند.
- مصلح بالنگ یا اترج و عرق آن، عسل و بنفشه است.
مربای بالنگ و مربای زردک
مرباى بالنگ: مقوی نیروی جنسی، افزایش دهنده قدرت باروری، مقوی معده و مفرح است. برای تهیه آن پوست بالنگ را با آب بجوشانند تا پخته شود. سپس آب آن را دور ریخته و با عسل بجوشانند تا به قوام آيد.
دیگر مربای بسیار مفید برای تقویت بدن، مرباى زردک است که خواص آن شامل:
- مقوی نیروی جنسی،
- افزایش دهنده قدرت باروری،
- نرم کننده سینه است.
برای تهیه این مربا نیز پوست زردک را تراشیده و آن را قطعه قطعه کرده و مغز وسط آن را خارج کنند، سپس با عسل و آب بجوشانند تا کاملاً پخته شود و در ظرفى شیشه ای نگهداری کرده و بعد از چهل روز مصرف نمايند.
روشی دیگر در تهیه مربای زردک که در تقویت نیروی جنسی و افزایش قدرت باروری بی نظیر است: زردک را ريزكرده و بجوشانند تا له شود و عسل را اضافه نموده تا با آب زردکِ جوشيده به قوام آید، به نسبت هر نیم کیلو زردک، مخلوطی از ادويه های گرم مثل عود، میخک، دارچين، زنجبيل، هل، جوزبوا، زرنباد و كبابه، از هر يك دو و نیم گرم را اضافه نمايند.
منبع
- کتاب تغذیه در درمان ناباروری
- سایت حکیم روا زاده
- دکتر مریم عباسی، دستیار تخصصی طب ایرانی
