در طب سنتی راهکارهای خوراکی زیر برای افزایش اشتها بیان شده است:
سوپ شلغم یا شلغم پخته
2. شربت لیمو
3. شربت مارچوبه
4. شربت زرشک
5. شربت انار و نعناع
6. مربای تمرهندی
7.افشره انبه
8.مواد غذایی ترش و شور مخصوصا برای کسانی که بر اثر رطوبت لزج بلغمی دچار بیاشتهایی شدهاند.
9.گوشت کبابشده و بریانی مثل کباب گوشت بره و بریانی گوشت پرندگان، زیرا بریان کردن گوشت اشتهاآور است.
10.هرچیزی که در سرکه پرورده شده باشد همراه با بذر کرفس، بذر رازیانه و زنیان.
11.افشره به و عسل با کمی سرکه و زنجبیل.
12.دوغ
14.آب انار
15.مربای هلیله
16.مربای بالنگ
17.مربای زنجبیل مخصوصا برای بیمارانی که دچار غلبه سردی و تری شدهاند.
18.خوردن سیر و پیاز (برای کسانی که با مصرف اینها دچار مشکلات گوارشی نمیشوند.)
19.نعناع
20.زیتون پرورده و زیتون شور
21.سماق و سوپ سماق
22.شربت سکنجبین سفرجلی و لیمویی
23.ترشی کبر
24.افزودن ادویهجاتی مانند فلفل، میخک، دارچین، زنجبیل، مارچوبه، گلنار، سماق، خردل به غذا و مزهدار کردن غذا با رب ترش و ملس مانند رب انار، رب سیب و… ترشیجاتی مثل آبلیمو، آبغوره و آب بالنگدترش محرک اشتهاست.
25.خوردن و ضماد کردن انیسون بر معده محرک اشتهاست. بدین منظور نیم ساعت قبل از غذا نصف استکان عرق انیسون مصرف شود.
26.ضماد کندر و مصطکی بر معده برای رفع بیاشتهایی مفید است.
27. میوههایی مثل گلابی، سیب، به، آناناس، زالزالک، ازگیل نیز مفیدند.
تاثیر زعفران بر اشتها
زعفران جزء ادویهجاتی محسوب میشود که کاهشدهنده اشتهاست. پس در غذای بیمارانی که دچار کماشتهایی هستند نباید از زعفران استفاده شود. همچنین هر چیزی موجب سستی دهانه معده میشود مانند غذاهای چرب و روغن ضداشتها هستند. روغن مصرفی این بیماران باید روغن زیتون باشد.
طرز تهیه زنیان پرورده
زنیان را در ظرفی پهن کرده مقداری آبلیمو تازه طبیعی روی آن بریزید به طوری که به اندازه یک بند انگشت روی آن را بگیرد، سپس آن را در هوای آزاد قرار داده و بگذارید تا خشک شود. بعد از تبخیر شدن آبلیمو و خشک شدن زنیان مجددا روی آن آبلیمو بریزید و بگذارید تا خشک شود. این کار 7 مرتبه تکرار شود. میتوان زنیان پرورده را پودر کرده در غذا استفاده کرد.
بی اشتهایی در دوران بیماری
این کار كه به مريض، كباب يا گوشت و برنج و غذاهاي سنگين بخورانيم اشتباه و نادرست است. بيمار به صورت خودکار بیاشتها میشود، اين پاسخ طبيعی بدن است كه میخواهد شخص را وادار كند كه غذا زياد نخورد. زیرا انرژی از همان مواد قبلی که در بدن هست تامين میشود و نيازی به خوردن غذاهای سنگين و جديد نيست. انواع كمپوتها و سوپها كه برای بيماران چه در بيمارستان ها و چه در منزل تجويز میشوند به همين علت است که غذای سبک و در عین حال با انرژی مناسب به مریض برسد.
منبع: تغذیه در طب ایرانی، اسلامی. نوشته دکتر کردافشاری و همکاران