آیا آَ رشته خواصی هم دارد؟

از بهترین غذاها برای تامین رطوبت کافی برای بدن سوپ و آش با سبزیجات فصل است. آش رشته یکی از آشناترین آش‌های ایرانی است که علاوه بر وجه سنتی آن در بسیاری از مراسم مذهبی به عنوان خوراک از آن استفاده می‌شود. آشی که تقریبا در تمام مناطق ایران از آن استفاده می‌شود و جایگاه خاصی در وعده‌های غذایی گوناگون و فصول متفاوت سال‌ دارد. این آش از استفاده به عنوان عصرانه و ناهار گرفته تا استفاده در سفره‌های نذری و افطاری، از دعاخوانی و آرزوی بازگشت به سلامت مسافرانمان با پخت آش پشت پا گرفته تا کاسه‌های آش خاص نذری برای برآورده شدن دعاهایمان، جایگاه خود را‌دارد.

ارزش تغذیه‌ای آش رشته‌ای

• در تهیه آش رشته از مواد غذایی گوناگونی استفاده می‌شود که در بیشتر مناطق جغرافیایی قابل دسترس هستند. اگر چه تهیه ‌این آش در قسمت‌های گوناگون تفاوت اندکی‌ دارد اما با داشتن قابلیت تغییر بعضی از مواد اولیه،‌ این آش را می‌توان برای تمام گروه‌های سنی و حتی بیماران خاص به غذایی سالم و مغذی تبدیل کرد.
• استفاده از مواد اولیه متنوع یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این آش قدیمی است. به کار گرفتن حداقل یک ماده غذایی از هر یک از گروه‌های اصلی غذایی موجب افزوده شدن ارزش تغذیه‌ای آن شده است. استفاده از رشته از گروه نان و غلات، حبوبات و گاهی آب گوشت از گروه گوشت و حبوبات، سبزی‌های گوناگون بسته به منطقه‌ای که آش در آن پخت می‌شود و بالاخره کشک یا ماستی که به آن اضافه می‌شود، مجموعه کاملی از گروه‌های غذایی را در این غذای ایرانی فراهم می‌کند.
• در همدان و برخی از مناطق غربی کشور نوع خاصی از آش رشته تهیه می‌شود که در اصطلاح به آن آش رشته‌ترشی گفته می‌شود. در این آش به غیر از کشک و ماست مقادیری از میوه‌های خشک به‌این مجموعه اضافه می‌شود تا از گروه میوه‌ها نیز در پخت این غذا استفاده شده باشد.
• لازم به ذکر است که هریک از اقلام اضافه شده ‌دارای ماده مغذی مخصوص به خود از انواع ویتامین‌ها گرفته تا املاح، پروتیین، کربوهیدرات و… است که آن را در همین وعده غذایی در اختیار سلامت ما می‌گذارد. با وجود این با اضافه کردن مواد غذایی دیگری به عنوان تزیین می‌توان به‌این ارزش غذایی افزود اما باید به یاد داشته باشیم که روی آشمان یک وجب روغن نباشد که در این صورت از ارزش تغذیه‌ای آن می‌کاهیم و به دست خودمان قاتق نانمان را به قاتل جانمان تبدیل می‌کنیم.

خواص برخی حبوبات آش رشته

• لوبیا چیتی: لوبیا چیتی غنی از مواد مغذی و منبع عالی پروتئین و فیبر است. لوبیا چیتی به علت داشتن فیبر در جلوگیری از یبوست و دیگر اختلالات گوارشی بسیار موثر است. همچنین باعث کاهش سطح کلسترول بدن می‌شود که همین عامل مانند یک سپر در برابر بیماری‌های قلبی عمل می‌کند. مصرف منظم لوبیا چیتی با مهار افزایش سطح قندخون بعد از غذا باعث ثبات آن می‌شود. همچنین لوبیا چیتی سرشار از پتاسیم است که در جلوگیری از ریزش مو بسیار موثر است. فقدان ویتامین B در بدن ممکن است باعث مشکلات مختلف پوستی مانند قرمزی، سوزش و خشکی پوست شود. لوبیا چیتی سرشار از ویتامین B است که می‌تواند از مشکلات پوستی جلوگیری کند. آهن موجود در لوبیا چیتی برای زنان باردار، زنان شیرده، نوجوانان و کودکان در حال رشد بسیار مناسب است.
• نخود: نخود سومین حبوبات پرمصرف پس از لوبیا و سویا در جهان است. نخود دارای سطح پایینی از کلسترول مضر خون است و همین عامل باعث می‌شود که نخود نقش محافظتی در مقابل بیماری‌های قلبی بازی کند. همینطور وجود منیزیم بالا در نخود باعث بهبود گردش خون در بدن شده و خطر حمله قلبی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این نخود حاوی ویتامین K، ویتامین B6، فسفر، روی، مس، منگنز، منیزیم و پروتئین و فیبر است.
• عدس: عدس دارای مقدار بالایی پروتئین است که مقدار آن حتی ۳۵ درصد بالاتر از پروتئین موجود در گوشت قرمز،مرغ و ماهی و محصولات لبنی است. عدس همچنین حاوی کربوهیدارات (تقریبا ۱۵-۲۵ گرم در ۱۰۰ گرم) است. آن همچنین منبع خوب فیبر به شمار می‌آید. عدس دارای مقدار کالری کمی است. از دیگر مواد مغذی آن می‌توان به منگنز، آهن، فسفر، مس، ویتامین B1 و پتاسیم اشاره کرد. عدس برای عضله‌سازی، کنترل دیابت، بهبود دستگاه گوارش، سلامت قلب، مقابله با سرطان، کنترل وزن، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی و کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه بسیار مفید است. عدسی یکی از محبوب‌ترین غذاهای ایرانی است که با به علت آهن فراوان آن در صبحانه و میان وعده‌ها مصرف می‌شود.
• لوبیا سفید: فولات نقش مهمی را در تنظیم اسیدآمینه‌های خاص که سیستم عصبی به آن نیاز دارد، بازی می‌کند. مصرف لوبیا سفید با تامین فولات مورد نیاز بدن باعث بازسازی سلول‌های مغزی شده و اینگونه از بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند و مغزتان را همیشه هوشیار نگه می‌دارد. همچنین فولات موجود در لوبیا سفید خطر حمله‌های قلبی، سکته‌های مغزی و بیماری عروقی را کاهش می‌دهد. به علاوه اینکه لوبیا سفید دارای مقدار بسیار بالایی پتاسیم و مقدار بسیار کمی سدیم است که باعث می‌شود رگ‌های خونی شل شده و فشارخون شما تنظیم شود. همینطور لوبیا سفید یک منبع عالی از پروتئین، فیبر، منگنز، منیزیم است.

نکاتی برای پخت آش رشته

1. اگر به آش کشک می زنید نمک نریزید و اگر دوغ می ریزید به میزان لازم نمک بزنید. استفاده زیاد از نمک برای سلامت شما دردسر ساز می شود.
2. برای خوش رنگ شدن رشته آش، زردچوبه را همراه پیاز داغ به آش بیفزایید.
3. آشی که می خواهید دوغ بزنید سفت بردارید و اگر کشک می زنید شل‌تر بردارید.
4. اگر اسفناج در بازار نیست از برگ چغندر استفاده کنید.
5. برای تهیه کشک زرد، کشک را با زعفران و آب بجوشانید.
6. تزیین کشک را با کیسه فریزر مثلثی شکل انجام دهید.
7. بهتر است برای پیشگیری از مسمومیت با کشک که اغلب مسمومیت خطرناکی است از کشک های پاستوریزه استفاده کنید و کشک را به مدت 20 دقیقه بجوشانید.

توصیه می‌شود از رشته آش و موادی شبیه آن در آش‌های پاییزی استفاده نکنید. چرا‌ که رشته باعث دیرهضم شدن آش می‌شود.