ابتلا به کیست تخمدان یکی از شایع‌ترین اختلالات غدد درون‌ریز در زنان و از جمله بیماری های رایج در زنان است. در اغلب موارد کیست تخمدان با علائمی همراه نیست و بدون درد است و با آزمایش به راحتی قابل تشخیص است. این نوع کیست های تخمدان را می توان با استفاده از طب سنتی درمان کرد. اما در مواردی کیست تخمدان می تواند خطرناک و موجب مشکلات جدی باشد برای درمان این نوع از کیست تخمدان مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. بنابراین ما در این پست قصد داریم به بررسی درمان کیست تخمدان در طب سنتی بپردازیم؛ با ما همراه باشید:
کیست تخمدان چیست؟
- کیست یک بافت اضافی است که روی تخمدان رشد می‌کند. این بافت شبیه به یک کیسه است که داخل آن مایعاتی وجود دارد.
- این کیسه‌ها معمولا باعث ترشح موادی در لوله‌های رحم می‌شوند. در صورتی که به درمان این کیست رسیدگی نشود، عارضه تنبلی تخمدان به وجود می‌آید.
- اگر پس از عارضه تنبلی تخمدان نیز به این بیماری رسیدگی نشود، شخص توانایی باروری خود را از دست می‌دهد.
- تخمدان پر کیست یا سندرم کیست تخمدان، یکی از اختلالات شایع هورمونی در سنین باروری در زنان است که حدود 5 تا 10 درصد افراد را گرفتار می کند.
- این عارضه باعث قاعدگی نامنظم و افزایش هورمون مردانه می شود. تخمدان ها کیست پیدا می کنند و ممکن است نتوانند تخمک آزاد کنند.
- برای کنترل وضعیت کیست تخمدان، باید وضعیت قاعدگی را به طور دقیق کنترل کنید تا متوجه تغییرات شوید.
- اما برای تشخیص بیماری، به مشاهده این علائم و نشانه ها اکتفا نمی شود و درنهایت با انجام سونوگرافی به طور قطع مشخص می شود که فرد دچار کیست تخمدان شده یا نه و البته اندازه کیست های او و موقعیت شان به چه صورت است.
انواع کیست تخمدان
گفتیم که کیست‌ها انواع مختلفی دارند. کیست تخمدان ممکن است شامل یکی از موارد زیر شود:
کیست فولیکول
- شایع‌ترین نوع کیست، کیست‌های مربوط به فولیکل‌های داخل رحم هستند.
- این نوع کیست زمانی رخ می‌دهد که فولیکل نمی‌تواند تخمک را آزاد کند و به همین دلیل بزرگ می‌شود.
- بزرگ شدن فولیکل باعث ایجاد کیست می‌شود. گاهی این بزرگ شدن فولیکول به علت ترشح فراوان پروژسترون است.
- این نوع کیست با روش‌های درمان کیست تخمدان با طب سنتی به خوبی برطرف می‌شود.
کیست شکلاتی
- نوع دیگری از کیست وجود دارد که به آن کیست آندومتریا یا کیست شکلاتی گفته می‌شود.
- در این نوع کیست مایعی قهوه‌ای رنگ در داخل کیست به وجود می‌آید.
- این نوع کیست بیشتر حاصل بزرگ شدن جداره رحم است.
- این عارضه گاهی منجر به فیبروم رحم نیز می‌شود.
کیست خونی
- کیست دیگری به نام کیست خونی تخمدان نیز وجود دارد.
- پاره شدن این نوع کیست موجب خونریزی در تخمدان می‌شود.
- به همین دلیل به این کیست، کیست خونی می‌گویند.
- این نوع کیست از کیست‌های کم‌خطر است.
- مصرف دارو یا استفاده از روش‌های پیشگیرانه درمان سنتی می‌تواند در رفع این نوع کیست مفید باشد.
سندروم تنبلی تخمدان (تخمدان پلی کیستیک)
- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک نیز یکی از شایع‌ترین نوع‌های کیست است.
- این عارضه با نام تنبلی تخمدان نیز شناخته می‌شود.
- این نوع سندروم بیشتر به دلایل ارثی به وجود می‌آید. فولیکل‌ها در این نوع بیماری از آزاد کردن تخمک ناتوان هستند.
کیست درمویید
- کیست درموئید نیز یکی دیگر از انواع کیست است. این نوع کیست بیشتر در بانوان زیر 30 سال رخ می‌دهد.
- این نوع کیست بیشتر منشا ارثی دارد. کیست درموئید یکی از کم‌خطرترین انواع کیست است.
- درمان این کیست توسط روش‌های درمان کیست تخمدان با طب سنتی بسیار راحت است.
کیست تخمدان چه علائمی دارد؟
برای درمان کیست تخمدان در طب سنتی لازم است قبل از هر چیز علائم کیست را بشناسیم. کیست تخمدان علائم متعددی دارد. بسیاری از این عوامل طبق خواص ژنتیکی اشخاص تغییر می‌کنند. موارد زیر از جمله مواردی هستند که علائم کیست تخمدان محسوب می‌شوند.
- احساس درد در قفسه سینه
- افزایش وزن
- احساس سنگین شدن و التهاب در شکم
- پریودی های سنگین، دوره های نامنظم یا دوره های سبک تر از حد طبیعی (اختلال در قاعدگی)
- درد در ناحیه ران
- درد لگن
- فوریت و تکرر ادرار
- مشکل در تخلیه روده و درد هنگام دفع مدفوع
- مشاهده خون در ادرار
- حالت تهوع
- احساس درد حین نزدیکی
- احساس سیری زیاد کمی پس از خوردن
- مشکل بارداری؛ اگرچه در بسیاری از خانم ها حاملگی تحت تاثیر کیست تخمدان قرار نمی گیرد.
نکته 1: امکان دارد نشانه های دیگری هم در کنار بی نظمی در قاعدگی مشاهده شود؛ مثل روییدن موهای زائد روی چانه، جوش زدن صورت، بیشتر شدن لک های صورت یا دیدن لکه های قهوه ای در ناحیه زیر بغل و روی کشاله ران، ناباروری، دیرباروری و… که همه از نشانه هایی هستند که می توانند از وجود کیست تخمدان خبر دهند.
نکته 2: اگر درد ناگهانی و شدید لگن دارید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
کیست تخمدان از کجا می‌آید؟
از نظر طب سنتی سه علت عمده باعث تشکیل کیست در تخمدان می‌شود که ممکن است کسی تحت تاثیر یکی از این عوامل و شخص دیگری تحت تاثیر هر سه عامل دچار کیست شده باشد از جمله:
تجمع بلغم در اطراف تخمدان و سردی مزاج این اندام درونی
- عامل اصلی غلبه بلغم، مصرف خوراکی‌هایی است که طبع سردی دارند.
- نکته دیگری که آن را تشدید می‌کند، روش غلط غذا خوردن است.
- مثلا فردی هنگام خوردن غذای گرم، یک لیوان آب یخ می‌ریزد و می‌نوشد، یا ماست و سالادی که در یخچال بوده را میل می‌کند که این به سلامتش آسیب جدی وارد می‌کند.
- کم‌تحرکی هم می‌تواند رطوبت ایجاد کند.
چاقی و انباشته شدن مواد زائد بدن در اطراف رحم
- در بدن افراد چاق مواد زائدی که اطراف رحم جمع می‌شوند، مانع خون‌رسانی درست می‌شوند و عملکرد رحم را مختل می‌کنند؛ درنتیجه نظم قاعدگی به هم می‌خورد و کیست در تخمدان تشکیل می‌شود.
- به همین دلیل چاقی یکی از عوامل اصلی ناباروری است و در برخی موارد حتی در صورت باردار شدن فرد، احتمال سقط جنین بالا می‌رود.
- بنابراین اگر چاق هستید، قبل از امتحان هر روش درمانی دیگری، باید حتما فکری به حال اضافه وزن‌تان بکنید.
غلظت خون
- افرادی که مواد سودازا مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض غلظت خون قرار دارند و احتمال مبتلا شدن‌شان به کیست تخمدان افزایش پیدا می‌کند.
- کسانی که بعد از غذا می‌خوابند یا کسانی که زیاد عطر، ادکلن، اسپری، دئودورانت و صابون‌هایی که در تهیه آنها الکل به کار رفته را استشمام می‌کنند هم از این خطر دور نیستند.
- گذشته از این نفس کشیدن در هوای آلوده هم خطر غلظت خون را بیشتر می‌کند.
علل فرعی موثر در ایجاد کیست تخمدان
- پوشیدن لباس های تنگ و چسبان (به خصوص شلوار جین) که باعث عدم خون رسانی به تخمدان ها می شود.
- شستشو با آب سرد بعد از هربار تخلیه و هم چنین حمام و شستشو زیاد و طولانی مدت در زمان عادت ماهانه
- عدم تحرک، رطوبت زیاد بدن و ازدواج دیرهنگام نیز هرکدام می توانند از دلایل به وجود آمدن کیست تخمدان در زنان باشند.
- توجه داشته باشید که گاهی علت‌های فرعی بیشتر از علت‌های اصلی در مبتلا شدن افراد به این بیماری دخالت دارد. از این رو سعی کنید به این علل توجه داشته باشید و از آنها دوری کنید.
برای درمان طبیعی کیست تخمدان چی بخورم؟ چی نخورم؟
فرد مبتلا به کیست، باید هر چه سریع تر درمانش را پیگیری کند. اولین و مهم ترین قدم در درمان کیست تخمدان در طب سنتی، اصلاح روش تغذیه است.
توجه توجه : بعضی افراد نقش خوراکی ها را در درمان این بیماری جدی نمی گیرند و ترجیح می دهند، قرص بخورند و درمان شوند؛ درحالی که بسیاری از خانم های مبتلا به کیست، صرفا با استفاده از این روش خودبه خود و بدون نیاز به مصرف قرص های پیشگیری از بارداری کیست شان درمان شده است.
مواد غذایی مضر
همان‌طور که گفته شد، یکی از راهکارهای درمانی برای این بیماری توجه به مواد غذایی و خوراکی‌های مورد استفاده می‌باشد. در ادامه در خصوص این موضوع نکاتی را بیان خواهیم کرد.
- غذاهایی که مواد نگهدارنده دارند، نخورید. غذاهایی که در کارخانه ها تهیه می شوند مثل انواع کنسروها برای ماندگاری بیشتر، حاوی مواد نگه دارنده هستند. آب معدنی ها هم جزء همین دسته خوراکی های ممنوعه هستند.
- غذاهای غلیظ نخورید. پیتزا، الویه، حلیم، آش رشته، ماکارونی، لازانیا، کله پاچه، حلوا، شیرینی تر، موز، انبه و لوبیا جزء غذاهای غلیظ به شمار می روند.
- شیر، میوه و تنقلات را به هیچ وجه با هم نخورید؛ چون هضم همزمان شان بسیار دشوار است. پس با شیرموز یا شیرپسته خوردن خودتان را تقویت نکنید.
- درهم خوری و پرخوری نکنید؛ هضم گوشت توسط دستگاه هاضمه یا همان دستگاه گوارش ۱۲ ساعت طول می کشد؛ بنابراین اگر گوشت خورده اید، باید بیشتر صبر کنید.
- -غذاهایی را که طبع سرد و بلغم دارند، نخورید. باید ماست، دوغ، خیار، گوجه فرنگی، برنج، ماهی، کدو، کاهو، کیوی، گیلاس، هلو و آلو را از برنامه غذایی تان حذف کنید. اگر اصرار دارید این مواد را مصرف کنید، حتما آنها را با مصلح بخورید. ادویه جات گرم و خشک، مصلح خوراکی های سرد هستند. عسل، زعفران، زیره، زنجبیل، سیاه دانه، هل، دارچین، نعناع و زنیان تا حد زیادی از ضرر این مواد می کاهند.
- از مصرف مواد قندی بپرهیزید: یکی از موادی که تشدید کننده کیست تخمدان است، مواد قندی است. هر چقدر مصرف قند و شکر را کاهش بدهید، وضعیت کیست بهبود می‌یابد. پس مصرف بستنی، مربا و شکلات شیرین را در این دوران به حداقل برسانید یا کلاً مصرف نکنید.
- همراه غذا ماست یا سالاد نخورید. نیم ساعت بعد از غذا می توانید تنها یکی از اینها را میل کنید.
مواد غذایی مفید
- خودتان را به خوردن سکنجبین عادت بدهید. سکنجبین را می توانید همراه سرکه و شکر یا همراه سرکه و عسل میل کنید.
- همراه غذا می توانید سبزی خوردن، زیتون پرورده با رب انارمیل کنید.
برای کیست تخمدان چه اصول بهداشتی را رعایت کنیم؟
- برای درمان کیست تخمدان در دختر طب سنتی بهتر است از لباس زیر نخی استفاده شود.
- از دستمال کاغذی صنعتی و کارخانه ای برای خشک کردن ناحیه تناسلی استفاده نشود.
- برای راه رفتن روی سرامیک و پارکت و… از دمپایی استفاده شود.
- ناحیه کمر و رحم با پارچه های گرم پوشانده شود.
- از شستشوی دستگاه تناسلی با آب سرد و نشستن در جای سرد خودداری شود. این مورد در درمان کیست تخمدان در دختر طب سنتی به شدت توصیه شده است.
درمان های گیاهی و تکمیلی برای کیست های ساده
استفاده از گیاه پنج انگشت
- یک فنجان آب بجوشانید و یک قاشق چای خوری تازه یا خشک گیاه پنج انگشت را به آن اضافه کنید. بگذارید حدود 10 دقیقه بماند. هر روز به مدت چند هفته یا چند ماه این چای را بخورید تا بهبود پیدا کنید.
- زمانی که از نتایج راضی شدید، استفاده از آن را قطع کنید.
- دقت کنید که برای کسانی که سابقه حساسیت پوستی دارند احتمال بروز ضایعات پوستی بیشتر است.
- افرادی که قرص ضدبارداری مصرف می‌کنند نباید سراغ این گیاه بروند.
استفاده از افتیمون
- ابتدای شب یک استکان آب جوش و یک قاشق چایخوری از گیاه افتیمون را مخلوط و پس از 5 دقیقه دم کشیدن با عسل ناب میل کنید.
- این گیاه با ایجاد خاصیت قلیایی محیط اطراف کیست و تومور موجب تضعیف و نابودی کیست‌ها و تومورهایی که ماهیت سوداوی و بلغمی دارند می‌کند.
- مصرف زیاد آن برای گرم مزاجان مضر هست. مصلح افتیمون کتیرا است.
- مصرف مداوم سبب افسردگی می شود.
- مصرف در بارداری و شیردهی ممنوع است.
استفاده از سیاهدانه
- مقداری عسل و سیاه دانه نیمکوب شده را با هم خوب ترکیب کنید و هر روز صبح و شب دو قاشق مرباخوری میل کنید.
- یا بعد از هر وعده غذایی یا همراه با وعده‌های غذایی یک قاشق چایخوری میل کنید. این راهکار برای درمان کیست تخمدان در دختر طب سنتی نیز مناسب است. البته به موارد منع مصرف در خصوص این داروی گیاهی توجه داشته باشید.
استفاده از اسطوخودوس
- اسطوخودوس یکی از گیاهانی است که در درمان سنتی تخمدان مفید است.
- مصرف عرق اسطوخودوس به اندازه یک لیوان نیز می‌تواند یکی از روش‌های پیشگیری از درمان کیست تخمدان با طب سنتی باشد.
- مصرف این عرق برای افراد دارای مزاج صفراوی مناسب نیست.
- همچین استفاده از دمنوش گیاهی این ماده نیز بسیار مفید است.
استفاده از بابونه
- بابونه یکی دیگر از موادی است که در درمان کیست تخمدان با طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- بهتر است که این گیاه را به شکل دمنوش مصرف کنید.
- استفاده از عسل به همراه بابونه نیز هم به خوش طعمی آن کمک می‌کند و هم اثر گذاری آن را بالاتر می‌برد.
- پرهیز از مصرف آن با داروهای ضدانعقاد و رقیق کننده خون و در افراد باردار، شیرده و دارای آلرژی.
بالا بردن سطح دمای بدن
- از آن جایی که یکی از مهم‌ترین عوامل کیست تخمدان، سردی بدن است، استفاده از آب گرم می‌تواند برای درمان این بیماری مفید باشد.
- کیسه‌های آب گرم را می‌توان روی شکم قرار دارد تا سطح گرمای بدن بالاتر برود.
ورزش و تحرک کافی
- ورزش و تحرک کافی یکی دیگر از راهکارهای درمان کیست تخمدان در طب اسلامی است. به قدری ورزش کنید که احساس تنفس سریع، نشاط روحی، شروع تعریق و… داشته باشید.
- پیاده روی روزانه به‌منظور گرم نگه داشتن ناحیه لگن بسیار موثر است.
- از طرفی این پیاده‌روی و ورزش روزانه برای افراد چاقی که دچار کیست تخمدان هستند موثر است زیرا چاقی یکی از عوامل بروز این بیماری در برخی زنان است.
روغن مالی
روغن مالی زیر شکم یکی دیگر از راهکارهای درمان کیست تخمدان در طب اسلامی است. (اگر سرد مزاج هستید و ناحیه موردنظر سرد است، با روغن های گرم مانند سیاهدانه و زیتون ، بابونه و …) این روش برای درمان کیست تخمدان در دختر طب سنتی نیز بسیار مفید است.
بادکش
- بادکش زیر شکم و کمر نیز می تواند در درمان کیست تخمدان در طب اسلامی مثمر ثمر باشد که حتما بایستی توسط افراد باتجربه و ماهر انجام دهید.
داروهای گیاهی را سرخود مصرف نکنید!
- فراموش نکنید که برخی از داروهای گیاهی اگر چه از منشأ طبیعی و گیاهی تهیه می‌شوند اما در مواردی به اندازه داروهای شیمیایی ممکن است تاثیر مخرب بر سلامت شما داشته و عوارض جانبی به همراه دارا باشند.
- بنابراین هرگز فاقد تجویز متخصص گیاه درمانی و درمانگر طب سنتی و سرخود از گیاهان دارویی و داروهای گیاهی برای درمان بیماری‌ها به‌ویژه بیماری‌ها و اختلال‌های مربوط به دستگاه زنان استفاده نکنید؛
- زیرا ممکن است با استفاده از دارو یا شیوه غلط موجب بروز اختلال‌هایی در عملکرد اندام درونی خود شوید بنابراین حتما برای درمان به متخصص طب سنتی و درمانگرانی که در این حوزه صاحب‌نظر هستند، مراجعه کنید.
- همچنین اغلب گیاهان با کاهش سطح تستسترون کار می کنند که منجر به افزایش سطح استروژن به دلیل تبدیل شدن آندروژن ها به استروژن می شوند.
نتیجه
یکی از بیماری‌های شایع در زنان و دختران کیست تخمدان است که چالش‌های زیادی را با خود به همراه دارد. در این مقاله از طبایع سعی کردیم در خصوص راهکارهای درمان کیست تخمدان در طب سنتی نکاتی را بیان کنیم. امیدواریم استفاده از این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
منبع: گردآوری شده توسط تیم محتوایی طبایع (برگرفته از نظرات خانم دکتر سودابه بیوس و نکات سایت سلامتکده دکتر سریتا)
هادی
سلام
آیا کیست های تخمدان بارداری رو هم دچار مشکل می کنه؟
لازمه قبل از بارداری معاینه انجام بشه؟
شهرزاد
سلام من دوساله هست کیست دارم میترسمم دکتر برم و بگه نیاز به جراحی دارم.
با این روش هایی که گفتید امکانش هست کیست منم درمان بشه؟
سارا
خیلی ممنونم از مقاله کاملی که ارائه کردید واقعا مفید بود
اسماعیلی
باسلام.آیا مصرف همزمان پنج انگشت و رازیانه ضرر دارد یا نه؟
پروانه
سلام
گیاهانی که معرفی شدند و مقدار و شیوه استفاده را هم گفتید می توانیم خودمان استفاده کنیم یا باید باز نظر متخصص طب سنتی را بپرسیم؟
یعنی توصیه عمومی است؟
امیر
سلام حتما باید با طبیب مشورت کنید