توصیه های کاربردی برای مزاج های گرم و خشک (صفراوی)

از دیدگاه طب سنتی افراد دارای 4 نوع مزاج گرم و تر، گرم و خشک، سرد و تر و سرد و خشک هستند. هر یک از این افراد باید رژیم غذایی خاص خود و حتی شیوه و رفتار زندگی مخصوص به خود را در پیش گیرند. اما ما قصد داریم، این پست را به توصیه های کاربردی برای افراد صفراوی مزاج یا دارای مزاج گرم و خشک اختصاص دهیم.

خصوصیات افراد صفراوی مزاج با طبع گرم و خشک

1. این افراد لاغر اندام هستند اما مفاصل و استخوان‌ بندی درشت و برجسته دارند.
2. پوست گرم و خشکی دارند.
3. رنگ پوست و سفیدی چشم آنها کمی به زردی می‌زند.
4. موهای پر پشت و سیاه و گاهی مجعد دارند و به علت حرارت و خشکی زیاد بیشتر مستعد تاسی سرند.
5. خشکی دهان و عطش فراوان دارند.
6. خیلی گرمایی هستند و در تابستان اذیت می‌شوند.
7. افراد صفراوی مزاج یا همان مزاج گرم و خشک استعداد این را دارند که با خوردن خوراکی‌های خیلی گرم دچار خارش و کهیر شوند.
8. تمایل به خوردن ترشی‌ها (سرکه، تمرهندی و لواشک) دارند.
9. تمایل به خوردن سردی‌هایی مثل خیار، کاهو و هندوانه دارند.
10. تمایل به خوردن شیرینی در آن‌ها کم است.
11. نبض پر و قوی دارند.
12. عروق برجسته در دست دارند.
13. این افراد زود عصبانی شده و زود هم عصبانیتشان فروکش می‌کند.
14. بسیار با انرژی و پر تحرک هستند.
15. افراد باهوش و زیرک هستند و همچنین پر حرف.
16. در کارها چالاک و سریع هستند.
17. افراد دقیق، منظم و تیزبین هستند.
18. میل بالای جنسی و توان جنسی متغیر دارند.
19. پیوسته، سریع و بلند صحبت می‌کنند.
20. خوابشان کم و سبک است.
21. معمولاً یبوست دارند.
22. از حافظه و قدرت یادگیری بالایی برخوردار هستند.
23. روابط اجتماعی آن‌ها قوی است.
24. عجول و بی‌قرارند.
25. اصولاً از لحاظ اعمال بدنی و خصوصیات حیاتی از قدرت بالایی برخوردارند.

توصیه های کاربردی برای افراد صفراوی مزاج

• از هوای تازه و خنک بهره مند شوید، بخصوص در فصل تابستان از هوای پاکیزه و خنک کوهستان بیشتر بهره ببرید.
• در فصل تابستان، در حمام از آب سرد (نه خیلی سرد) استفاده کنید و فصل‌های دیگر از آب ولرم رو به گرم.
• در رژیم غذایی افراد با مزاج گرم و خشک بیشتر از میوه جات و سبزیجات تازه مناسب مزاج مثل کاهو و اسفناج استفاده کنید.
• مصرف آب و مایعات را به اندازه ای افزایش دهید که ادرار صبحگاهی از حد رنگ زرد لیمویی پررنگ تر نشود.
• ۶-۷ ساعت خواب شبانه داشته باشید.
•  از بی خوابی و کم خوابی (کمتر از ۵ ساعت) و دیر وقت خوابیدن دوری کنید.
• روزهای تابستان یک ساعت چرت پس از ناهار رطوبت کافی به بدن می‌رساند.
• در شرایط فشار عصبی، دستور تنفس و تمرینات ذهنی آرام بخش را به کار ببرید.
• از فعالیت زیاد و ورزش شدید که گرمی و خشکی را افزایش می‌دهند، پرهیز کنید.
• فعالیت جسمی و ورزش را در هوای خنک، صبح زود یا شامگاه انجام دهید.
• هر ۱۲ ساعت بینی را با کمی روغن بادام شیرین طبیعی مرطوب کنید.
• از هوا، محیط، فعالیت ها و حالات روانی افزایش دهنده گرمی و خشکی پرهیز کنید.
• از نوشیدن بیش از اندازه چای و قهوه دوری کنید.
• از عصبانیت، هیجانات روانی و زیاد حرف زدن بپرهیزید.
• مصرف غذاهای گرم و خشک را به خصوص در هوای گرم کاهش دهید.
• بهترین روش برای این گونه افراد این است که از خوردن چای و گرمی جات جدا بپرهیزند.
• تخلیه معده این افراد به روش قی کردن دوره‌ای بسیار مناسب می‌باشد.
• صفراوی مزاج‌ها باید از مصرف نوشیدنی‌های گرم پرهیز کنند؛ نوشیدنی‌های گرم موجب برهم خوردن تعادل صفراوی مزاج‌ها می‌شود.

غذاهای طبع گرم و خشک برای مزاج صفراوی

غذاهای اصلاح کننده طبع افراد صفراوی مزاج

• غذاهایی که مزاج های صفراوی یا همان مزاج گرم و خشک را اصلاح می‌کنند عبارتند از: خوردنی هایی که حالت اسیدی دارند و ترشی جات طبیعی مانند: لیمو ترش، زرشک، نارنج، گریپ فروت با عسل، ترنجبین، شیرخشت، کاهو، کیوی، آلو بخارا، آلوچه، اسفناج، تمبر هندی به صورت دم کرده، لیمو شیرین، پرتقال، نان جو و آش جو.
• مجموعاً این نوع افراد باید از غذاهای خنک استفاده کنند.
• بهترین دارو برای این افراد هندوانه، گرمک، کدو خورشتی، هویج فرنگی، روغن زیتون و سوپ جو، سبزیجات مانند اسفناج و گشنیز، لیموترش، است.
• خوردن همه انواع مرکبات، انار، شاه توت، خیار، سیب، گلابی، البالو، گیلاس، آلو، گوجه سبز و زرشک برای افراد با مزاج گرم و خشک مفید است.
• و همچنین بذر های ملین و شربت آب عسل با لیمو ترش تازه به این افراد توصیه می‌شود.
• سیب‌زمینی بخارپز، قارچ، بامیه، پیاز، برگه هلو، برگه زردآلو، مغز بادام خام تازه، برنج سفید با روغن‌زیتون، کدوحلوایی با نخودفرنگی، عدس، ماش، جو دوسر، مخمر آبجو و لیموعمانی برای کبد افراد صفراوی مزاج بسیار مفید است.

عرقیات گیاهی مناسب برای افراد با مزاج صفراوی گرم و خشک

عرق کاسنی و عرق شاهتره بهترین نوشیدنی برای این گونه افراد است و آنها برای شستشو بدن خود باید از سدر و ختمی استفاده کنند.

علت ممنوع بودن غذاهای دارای مزاج گرم و خشک برای افراد صفراوی مزاج

• علت این است که PH این غذاها و نیز PH کبد بالاست و استفاده از این مواد باعث افزایش دمای کبد و ترشح زیاد صفرا و در نتیجه ایجاد راه‌بندان در مجاری کبد می‌شود.
•  این حالت موجب تشکیل سنگ‌های صفراوی در کیسه صفرا می‌شود و علائمی نظیر یبوست، زرد شدن چهره و دردهای شدید در ناحیه راست بدن در زیر دنده‌های راست را ایجاد می‌کند.

بحران های صفراوی

بحران هایی که در طول زمان باعث ترشح ناگهانی صفرا به خون می شوند، عبارتند از:

• پدیده بلوغ برای نوجوانان
• پدیده ی ازدواج
• پدیده ی باردار شدن
• پدیده ی زایمان
• پدیده ی شنیدن ناگهانی خبر بد
• پدیده ی یائسگی
• بلند کردن هالتر در بدن سازی
• مسابقه فوتبال و… همگی جزء بحران های صفراوی حساب می‌شوند.

یعنی با پیدایش هر کدام از دوران زندگی یا افعال مختلف فوق به ناگهان مقادیر زیادی صفرا (یعنی هورمون های خونی گرم مزاج ) وارد خون شده و شخص را دچار یک نوع التهاب حرارتی شدید می کند مثل حالت گرگرفتگی در زنان یائسه