بیشتر ما در روزهای سرد زمستان دوست داریم بعد از ناهار چرت بزنیم یا صبح، دیرتر از رختخواب بیرون بیاییم. اما هیچ نیاز بیولوژیکی برای خواب بیشتر در زمستان وجود ندارد. این که چرا خوابیدن در طول روزهای زمستانی توصیه نمیشود، موضوع مورد بحث در این پست است.
چرا در طول روزهای زمستان بیشتر احساس خواب آلودگی میکنیم؟
ساعات کوتاهتری از روشنایی روز در زمستان میتواند روی چرخهی خواب و بیداری اثر بگذارد. نور خورشید، سرکوبکنندهی هورمون ملاتونین است که بدن را برای خواب آماده میکند. در زمانی که ملاتونین ترشح میشود بهتر میخوابیم و به طور کلی این هورمون، حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت قبل از اینکه به خواب برویم ترشح میشود. طی ماههای زمستان، نور روز چندان درخشنده و قوی نیست، بنابراین تولید ملاتونین در طول روز در فصل زمستان کمتر از فصل تابستان سرکوب و مهار میشود. ضمنا خورشید زودتر غروب میکند، در نتیجه سطح ملاتونین در بعد ازظهر، زودتر شروع میکند به بالا رفتن. به همین دلایلی که گفتیم، دیگر از آن افت و خیزهای بزرگ و قابل توجه این هورمون خبری نیست. بنابراین طی روز، بیشتر احساس خواب آلودگی و خستگی میکنیم.
سعی کنید در روزهای زمستان چرت نزنید
بیشتر ما در روزهای سرد زمستان دوست داریم بعد از ناهار چرت بزنیم یا صبح، دیرتر از رختخواب بیرون بیاییم. اما هیچ نیاز بیولوژیکی برای خوابیدن بیشتر در روزهای زمستان وجود ندارد. اگر صبح دیرتر از خواب بیدار شویم یا بعد از ناهار چرت بزنیم ممکن است به خواب رفتنمان در شب مشکل شود.
ضمنا توصیه میکنیم هنگام تماشای برنامه مورد علاقهتان زیر پتوی گرم و نرمتان نخزید (هرچند بسیار لذتبخش است!) چون ممکن است خوابتان ببرد و خواب شبتان بهم بریزد.
عوارض خوابیدن در روزهای زمستان از منظر طب سنتی
از خوابیدن در روزهای فصل زمستان بپرهیزید، زیرا به ویژه در این فصل باعث ایجاد بیماریهای رطوبتی و نزله میگردد. تباهی رنگ چهره، سستی بدن، احساس کسالت از دیگر عوارض خوابیدن در روزهای زمستان هستند. اهمیت نخوابیدن طی روز در زمستان زمان ابتلا به بیماریهای عفونی تنفسی بسیار زیاد است؛ چرا که خوابیدن باعث طولانیشدن دوره بیماری میشود.
عوارض خوابیدن با شکم پر و در زمان سرماخوردگی
در فصل سرما، امکان ابتلا به زکام، سرماخوردگی و بیماریهای تنفسی افزایش مییابد که خوابیدن در این شرایط و با شکم پر، آن هم در طول روزهای سرد زمستان ، پیامدهای زیر را به دنبال خواهد داشت:
- خوابیدن با شکم پر نیز در زمان بروز سرماخوردگی موجب بروز بیماریهای ریوی مزمن میشود.
- در زمان ابتلا به زکام و بیماریهای تنفسی از خوابیدن طی روز بهویژه با شکم پر باید پرهیز نمود تا از خطر بروز بیماریهای ریوی مزمن ایمن باشیم.
حتی بعضی از حکما توصیه کردهاند تا در زمان بروز زکام بهگونهای بخوابید که بینی روی بالش قرار گیرد تا از ریختن ترشحات به داخل ریهها پیشگیری شود.
با تشکر از همکار متخصص طبسنتی آقای دکتر محمد عسکرفراشاه برای تهیه این مطلب.