فصل پاییز از دیدگاه طب سنتی طبیعتی سرد و خشک دارد و افرادی که دارای طبیعت سرد و خشک هستند بیشتر در این فصل آزار می بینند. مصرف میوه ها و غذاهایی با طبع گرم در این فصل توصیه می شود. بهتر است افرادی با مزاج سرد و خشک، در فصل پاییز با آب ولرم حمام کنند. همچنین خود را از هوای خشک پاییز محافظت نموده و پوست خود را با روغن بادام شیرین چرب کنند. بهتر است سردمزاجان از مصرف غذاهای کنسروی، یخ زده و مانده پرهیز کنند. کاهش روابط زناشویی، ننوشیدن آب سرد، پرهیز از غسل با آب سرد و نشستن در آن از دیگر اقداماتی است که سردمزاجان را از سردی و خشکی پاییز مصون نگه می دارد. همچنین در فصل پاییز از خشم، اندوه و اضطراب باید پرهیز کرد. پرهیز از اقداماتی نظیر فصد، حجامت بی دلیل، خوابیدن با شکم پُر و خوابیدن در مجاورت هوای سرد در ارتقای سطح ایمنی بدن در پاییز مؤثر است. استفاده از عطر گل های خوشبو مانند گلاب، نرگس و یاس در فصل پاییز در حفظ سلامت روح و جسم بسیار مفید است. در این فصل باید بدن را از سرمای بامدادی و گرمای میانه روز حفظ کرد و از پرخوابی، پرنوشی، پرخوری و خواب روز تا حد امکان اجتناب کرد.
از این موارد بپرهیزید
از مواجهه با گرمای سر ظهر و سرمای بامداد و شبانگاه. خوابیدن در جای سرد. استحمام با آب سرد. نوشیدن آب خیلی سرد. خوابیدن با معده پر. فصد و حجامت و هرکاری که خون را کم کند. زیاد خوابیدن و زیاد بیداری کشیدن. حرکات بدنی و تعریق بسیار. غم و غصه زیاد. کم خوری و پرهیز بی دلیل. خواب میانه روز . مصرف زیاد مواد غذایی و نوشیدنی ها. این موارد را مصرف کنید: مصرف غذاهای گرم و تر، گوشت بره، زرده تخم‌مرغ عسلی، شیرینی های حاوی بادام و پسته، مغزها، انجیر، کشمش، مویز، شیره انگور، سیب، انار، انگور، گلابی، شلغم، خاکشی چرا که به حفظ سلامتی در پاییز کمک می کند. همچنان که نوشیدن آب سرد در فصل پاییز مضر است ریختن آن بر سر ضرر بیشتری دارد، چرا که باعث ایجاد نزله می‌شود، اگرچه این عمل در همه فصول غیرمجاز است در پاییز منع بیشتری دارد. همچنان که نوشیدن آب سرد در فصل پاییز مضر است ریختن آن بر سر ضرر بیشتری دارد، چرا که باعث ایجاد نزله می‌شود، اگرچه این عمل در همه فصول غیرمجاز است در پاییز منع بیشتری دارد.
تقویت سیستم ایمنی بدن در پاییز
با شروع این فصل حتی اگر دچار سرماخوردگی و حساسیت فصلی نشده‌اید بهتر است به مدت ۲۰ روز شروع به تقویت سیستم ایمنی بدن کنید و در این زمینه نیاز به مصرف داروی خاصی نیست. مصرف دمنوش‌هایی که شمار گلبول‌های سفید را افزایش دهد و سطح ایمنی سیستم بدن را تقویت کند، کافی است. با آغاز سرما، به لحاظ اقلیمی فصل پاییز شروع شده هرچند تقویم آن را نشان ندهد. فصل پاییز با سردی و خشکی همراه است و با ویژگی‌های مزاج سودا و غلبه سودا همخوانی دارد، کسانی که طبعشان سوداوی است، در این فصل باید مراقبت‌های غذایی و دارویی داشته باشند. غلبه سودا یا غلبه سردی باعث آغاز حساسیت‌های فصلی می‌شود و مصرف داروهای ضد حساسیت نیز عوارض خود را دارد. در فصل تابستان به‌علت گرمی، از شربت‌ها و دمنوش‌های خنک استفاده می‌کردیم اما با آغاز فصل پاییز باید این نوشیدنی‌ها تغییر کند به‌ویژه از غروب آفتاب به بعد باید مصرف سردی‌ها را کاهش داد. در شرایط سردی هوا امکان ابتلا به آنفلوآنزاهای مختلف وجود دارد، بنابراین باید برای تقویت سیستم ایمنی بدن برنامه غذایی مناسبی داشته باشیم. یکی از مواد غذایی مناسب در این زمینه، عناب است حتماً به جای تنقلات، عناب در اختیار کودکان بگذارید این میوه علاوه بر تقویت سیستم ایمنی مانع از خشکی پوست می‌شود. زنان شیرده حتماً از این میوه استفاده کنند تا از طریق خون مادر وارد بدن جنین و تقویت وی شود. دمنوش‌های حاوی آویشن، مرزنجوش، پرسیاوشان، ختمی سفید و ناخنک نیز باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود و سطح گلبول‌های سفید را افزایش و بدن را در برابر ورود میکروارگانیسم‌های جدید مقاوم می‌کند. برای تقویت سیستم ایمنی بدن روزانه از سبزی تره، مقداری تربچه و شلغم استفاده شود، همچنین دمنوش بابونه و دارچین نیز بسیار مفید است، خواص این دمنوش از جمله اکسیژن رسانی بیشتر به اندام‌های تنفسی، بهبود آسم و تنگی نفس است. این دمنوش به‌ویژه برای کودکانی که به مدرسه می‌روند و به‌علت حضور افراد زیاد در یک محیط در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند و ممکن است باعث انتقال بیماری از مدرسه به خانه شوند، بسیار مفید است. بهارنارنج، خلال نارنج و شقاقل نیز علاوه‌بر تقویت سیستم ایمنی قدرت بهره‌وری ذهن را افزایش می‌دهد. تخم شنبلیله را در حرارت ملایم تفت دهید و سپس آسیاب کنید و در کنار ادویه‌های دیگر نصف قاشق چایخوری از آن را در غذا استفاده کنید تا غلبه سودا کم شود.
