قبل از معرفی قاعده آورها در طب سنتی ابتدا به معرفی بیماری احتباس طمث می پردازیم. یکی از رایجترین مشکلات زنان در سنین باروری عدم خونریزی در دوره عادت ماهانه (دوره قاعدگی) می باشد که با نام علمی آمنوره (amenorrhea) و نام های بی دشتانی و احتباس طمث نیز شناخته می شوند.
در این حالت فواصل بین سیکل ها بیش از دو ماه می شود (الیگومنوره (به انگلیسی: Oligomenorrhea)) یا قاعدگی کاملا قطع می شود(آمنوره) و یا خونریزی بسیار کم و در حد لکه بینی (هیپومنوره) می باشد. از مهمترین عوارض رحمی احتباس طمث، ناباروری، اختناق رحم، ورم رحم، میلان رحم و… می باشند.
آمنوره به دو قسمت آمنوره اولیه و آمنوره ثانویه تقسیم می شود. اگر دختری بیش از ۱۵ سال سن دارد و اولین قاعدگی خود را تجربه نکرده است به این حالت آمنوره اولیه می‌گویند و اگر دختر یا بانویی سه ماه یا بیشتر قاعدگی را از دست داده باشد به این حالت آمنوره ثانویه می‌گویند.
از نشانه های سلامتی زنان در سنین باروری منظم بودن سیکل های قاعدگی و اندازه بودن میزان خونریزی در این دوران می باشد. وقتی اختلالی در این روند به وجود آید حتما باید به فکر پی بردن به علل به وجود آمدن و سپس درمان آن بود.
در سایت طبایع مقاله های زیادی در خصوص علل و روش های درمان این مشکل به کمک طب سنتی آورده ایم. در این مطلب می خواهیم اکثر قاعده آور هایی که در طب سنتی توصیه به استفاده از آن ها شده است را معرفی کنیم.
قاعده آورها در طب سنتی
- فوفل: قاعده آور و درمان کننده پریودهای نامنظم. پنج میوه فوفل را در یک قوری آب جوش ریخته، پس از مدت 15 دقیقه آنرا صاف کرده و میل نمایید. همچنین می توان در هر نوبت یک قاشق مرباخوری از پودر فوفل را به تنهایی یا همراه شیر و یا عسل میل کرد.
- برگ بو: برگ بو مدر بول و قاعده آور است. ین گیاه به صورت بخور، روغن، ضماد، دمنوش و… استفاده می شود، برای درست کردن دمنوش می توانید سه عدد از برگ بوی تازه را با دو لیوان آب داغ به مدت سه دقیقه بجوشانید، اگر به برگ تازه دسترسی ندارید می توانید برگ های خشک گیاه را پودر کرده و به مدت ده دقیقه دم کنید.
- هندوانه ابوجهل: قاعده آور است. با تاثیر بر رحم دارای خاصیت قاعده آور بودن است و می‌تواند پریودی را تنظیم کند.
- فرنی تخم خربزه: یک مشت تخم خربزه کوبیده شده ( پودر نباشد ) را در پارچه ای ریخته چند بار در یک فنجان آبجوش فشار دهید تا رنگ بگیرد ( شیره کشی شود ) . باز با یک فنجان دیگر هم این کار تکرار کنید تا شیری شود . سپس محلول را به ۱ لیوان شیر و نصف استکان گلاب اضافه کنید . ۱ قاشق غذاخوری نشاسته شسته را کم کم اضافه کنید تا به قوام فرنی برسد . ۳ تا ۵ روز صبح ناشتا به عنوان صبحانه میل کنید ( با نان با بدون نان ) . فرنی تخم خربزه برای احتباس طمث و همراه با ضماد آرد جو و ختمی و بومادران مفید است.
- جوشانده گل گاوزبان: ۱۰ گرم گل گاوزبان را جوشانده در ۳ وعده میل کنید . این جوشانده بعد از ایجاد نضج در ماده ( مثلا بعد از تجویز فرنی تخم خربزه برای احتباس طمث ) داده می شود که باز کننده مجاری و ادرار آور و قاعده آور است و خروج خون قاعدگی را تسهیل و تجمع ماده را کم می کند.
- دمکرده زرشک پلویی: زرشک پلویی ۳۰ گرم در ۱ لیوان آب ۱ دقیقه بجوشانید . ده دقیقه دم بکشد صاف کرده میل کنید.
- روغن زیتون و بابونه: ماساژ زیر شکم و کشاله ران با روغن زیتون و بابونه روزی ۲ بار قاعده آور است.
- زیره و انیسون: با اضافه کردن زیره و انیسون به ادویه جات غذا به درمان احتباس طمث بپردازید.
- شقاقل و زنجبیل: خوردن مربای شقاقل و مربای زنجبیل روزی ۱ قاشق مرباخوری از هر کدام به درمان مشکلات قاعدگی کمک می کند.
- گلقند: گلقند عسلی روزی ۱ قاشق غذاخوری.
- پونه، بومادران و زیره: دم کرده پونه ، بومادران و زیره روزی ۳ استکان.
- دمکرده کنجد: ده قاشق کنجد را در آب جوش بریزید و بگذارید ۱۰ دقیقه دم بکشد . نصف لیوان صبح و نصف لیوان شب از این دم کرده بخورید . این کار را تا ۵ روز ادامه دهید . بسیار قاعده‌آور است.
- خربق سیاه و خربق سفید: این دو مدل خربق بسیار قاعده آور می باشند. ریشه خربق چند روز در مواد قندی بخیسانند و یا با جو پوست گرفته و یا عدس در آب جوشانیده و آب آن را بخورند.
- زیره سبز: قاعده آور و بهبود دهنده دردهای قاعدگیست. 1 قاشق مرباخوری از تخم زیره سبز را در ۱ فنجان اب جوش دم کرده روزی ۳ بار بعد از غذا میل کنید.
- دارچین: به عنوان قاعده آور و محرک در طب سنتی استفاده می شود.
- آنغوزه: قاعده آور، کاهنده درد قاعدگی و شیر افزا است. از آنغوزه به صورت آبزن، پودر (در غذاها) و صمغ (مجلول در آب) می توان استفاده کرد.
- هوفاریون: هوفاریفون یا گل راعی یا هزارچشم یا علف چای گیاهی قاعده‌آور و مدر است و در درمان بیماری‌های زنان مانند ترشحات واژینال مفید است. برای مصرف خوراکی هوفاریقون، مقداری از آن را مانند چای دم کرده و روزی یک تا سه بار مصرف شود.
- زعفران: مصرف زعفران باعث آزاد شدن برخی از هورمون‌هایی می‌شود که می‌توانند عضلات رحم را تحریک کنند. این مسئله باعث ریزش دیواره رحم و آغاز خونریزی خواهد شد. همچنین زعفران بر روی ماهیچه‌های صاف رحم اثر آرامبخشی دارد. از آنجایی که گرفتگی‌های پریود زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های رحم منقبض می‌شوند، زعفران با آرام کردن این ماهیچه‌ها از درد پریود جلوگیری می‌کند.
برای مصرف زعفران می توان چند پر از آن را توی یک استکان آب جوش یا شیر گرم ریخت و مصرف کرد و یا به صورت دمنوش همراه با دارچین و زنجبیل دم کرد و نوشید. یک روش دیگر هم به این شکل است که چند رشته زعفران را آسیاب کرده و با گلاب مخلوط کنید. این محلول را روی شعله ملایم بگذارید تا به جوش آید. بعد از کمی جوش خوردن، آن را بردارید و اجازه دهید کمی خنک شود. سپس عسل به آن اضافه کنید و میل نمایید.
- بابونه: بابونه داروی قاعده آور و تقویت کننده رحم و ضد خونریزی رحم است. بابونه را به صورت دمکرده می توانید استفاده کنید.
- برگ آفتابگردان: آب برگ تازه آفتابگردان قاعده آور و سقط کننده جنین است.
- پونه: پونه تازه و خشک یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان بی نظمی قاعدگی بوده و به درمان درد پریود در زنان کمک می کند. پونه را به صورت دکرده و تازه می توان استفاده کرد.
- آبغوره: مصرف آبغوره در درمان قطع قاعدگی گرم مزاجان بسیار مفید و موثر است.
- دوسین: دوسین ترکیب پودر سیاهدانه و عسل می باشد که یکی از بیشمار خاصیت آن قاعده آور بودن است.
- ریحان بنفش: مصرف دمکرده و مصرف خوراکی ریحان بنفش قاعده آور است.
- نعنا فلفلی: دمکرده نعنا فلفلی قاعده آور است.
- رازیانه: خوردن دمنوش رازیانه قبل از صبحانه باعث باز کردن پریود می شود و بعد از صبحانه جلوی خونریزی شدید دوران پریود را می گیرد.
- کاکوتی: کاکوتی کوهی به عنوان یک گیاه قاعده آور شناخته می شود و می تواند به درمان قاعدگی نامنظم کمک کند.
- زنجبیل: دمکرده زنجبیل و روغن زنجبیل قاعده آور است و دردهای پریودی را کم می کند.
- بذر کرفس: بذر کرفس باعث باز شدن قاعدگی می‌گردد.
- عاقرقرحا: برای تهیه دمنوش عاقرقرحا ۲ قاشق پودر عاقرقرحا را دم کنید. یک یا دو بار در روز بعد از غذا با آب ساده یا عسل میل کنید.
- چای آلبالو: چای آلبالو قاعده آور است و برای تهیه آن مقداری آلبالو را درون قوری ریخته و روی آن آب میریزید و روی شعله ملایم غیرمستقیم قرار دهید تا به جوش آید.
- کشوث: گیاه کشوث نیز علاوه بر خواص بیشماری که دارد قاعده آور نیز می باشد.
- سیاهدانه: سیاه دانه قاعده آور است. بدین منظور باید هر روز صبح یک قاشق چای خوری خورده شود.
- دم شیر: یکی دیگر از گیاهان قاعده آور دم شیر است. دم شیر عمدتا به صورت چای، تنتور، عصاره و کپسول استفاده می شود. یک چای را می توان با دم کردن یک تا دو قاشق چایخوری گیاه خشک در هر فنجان آب جوش تهیه کرد. ۱۰ دقیقه دم کنید. چای گیاه دم شیر طعم تلخی دارد به همین دلیل بهتر است آن را با عسل، زنجبیل، لیمو، شکر یا سایر طعم های قوی ترکیب کنیم تا طعم بهتری پیدا کند.
- زرآوند: مدر و قاعده آور است.
- درمنه: قاعده آور و منظم کننده سیکل های قاعدگی می باشد.
- عرق شنبلیله: قاعده آور، کاهنده درد قاعدگی، تنظیم کننده دوره های پریود و از بین برنده لکه بینی می باشد.
- رزماری(اکلیل کوهی): این گیاه ادرار آور و قاعده آور است.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع
