اگر از پرخوری عصبی رنج می برید، حتماً بخوانید!

تعداد قابل توجهی از مراجعه کنندگان به کلینیک های تناسب اندام، با این شکایت مراجعه می کنند که مواقع استرس و ناراحتی، کنترلی روی غذا خوردن خود ندارند و با خوردن، اعصاب و تنش عصبی آن‌ها آرام می‌شود و بعد از آن دچار عذاب وجدان می‌شوند!!بنابراین ما در این پست، قصد داریم شما را با مقوله پرخوری عصبی، کمی بیشتر آشنا نماییم. پس با ما همراه باشید.

تعریفی از پرخوری عصبی

• خوب است بدانید که پرخوری عصبی (بولیمیا) از انواع اختلالات روانپزشکی است که اختلال خوردن نام دارد.
• اختلالات خوردن انواعی دارد که شامل بی اشتهایی عصبی، پراشتهایی یا پرخوری عصبی می شود.
• پرخوری عصبی با دوره های مکرر پرخوری که مشخصه آن خوردن بدون کنترل حجمی زیاد از غذا در زمانی کوتاه است و در شرایطی که شخص حس می کند کنترلی بر خوردن خود ندارد، قابل شناسایی است.
• غیر از این علامت، معمولا این دسته از بیماران در پاسخ به این حجم زیاد از خوردن به رفتارهایی جبرانی برای پیشگیری از افزایش حجم غذای دریافتی اقدام می کنند؛
• کارهایی مثل رژیم های سخت، ورزش های سنگین، مصرف موادی که باعث کاهش وزن می شود، استفراغ خودانگیخته و استفاده نابجا از مواد مسهل.
• البته تفاوت پرخوری در بیماران دچار بی اشتهایی عصبی در کنترل نداشتن این بیماران بر خوردن است.

علائم و نشانه های شایع پرخوری عصبی

افراد مبتلا به پرخوری عصبی :

• با شکل و وزن بدن خود بی‌اندازه مشکل دارند.
• با ترس از چاق شدن زندگی می‌کنند.
• مکرراً در بعضی وعده‌ها بیش‌ازحد غذا می‌خورند.
• کنترل غذا خوردن خود را از دست می‌دهند، مثل‌اینکه نمی‌توانند غذا خوردن را متوقف کنند و یا نمی‌توانند چیزی را که می‌خورند کنترل کنند.
• برای جلوگیری از به دست آوردن وزن بعد از پرخوری‌ها، خود را مجبور به استفراغ و یا ورزش بیش‌ازحد می‌کنند.
• ملین‌ها، دیورتیک‌ها یا تهوع آورها را مکرراً پس از غذا استفاده می‌کنند.
• مکررا رژیم می‌گیرند.
• محدود کردن کالری یا اجتناب از غذاهای خاص بین پرخوری‌ها وجود دارد.
• استفاده بیش‌ازحد از مکمل‌های غذایی یا هر نوع محصولات گیاهی یا شیمیایی برای کاهش وزن دارند.

پرخوری عصبی چه علتی می‌تواند داشته باشد؟

• دلیل اصلی پرخوری عصبی هنوز مشخص نیست و اختلال مشخصی در ساختار یا کارکرد مغز که به این وضع منجر شود، هنوز شناخته نشده است.
• اما به طور کلی باید گفت که در اختلالات خوردن و پرخوری عصبی، اختلالی در رفتار خوردن فرد وجود دارد که طی زمان در اثر عوامل مختلف تقویت شده و ادامه می یابد.
• در واقع عوامل زیست شناسی، سلامت روانی، انتظارات اجتماعی و عوامل دیگر خطر ابتلاء را افزایش می دهند.

عواملی که ممکن است خطر ابتلاء به اختلالات غذا خوردن را افزایش دهند شامل موارد زیر می شوند:

• جنس مونث: دختران و زنان نسبت به پسران و مردان، بیشتر احتمال دارد که به پرخوری عصبی مبتلا شوند.
•  سن: پرخوری عصبی معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل دوران بلوغ شروع می شود.
• زیست شناسی: افرادی که خانواده ی درجه یک آن ها (خواهر، برادر، پدر و مادر) دچار اختلالات غذا خوردن می‌باشند، به دلیل ارتباط ژنتیکی بیشتر احتمال دارد تا آن ها نیز به این بیماری مبتلا شوند. همچنین ممکن است کمبود سروتونین مغز نیز در این راستا نقش داشته باشد.
• مسائل روانی و عاطفی: افراد مبتلا به اختلالات غذا خوردن ممکن است مشکلات روانی و عاطفی نیز داشته باشند، که به بدتر شدن این اختلالات کمک می کنند. این موارد عبارتند از اعتماد به نفس پایین، کمال گرایی، مشکل مدیریت خشم، افسردگی، اضطراب و وسواس. در بعضی موارد حوادث می تواند یک عامل وخیم کننده باشد.
• فشار اجتماعی: فشار دوستان و آنچه مردم در رسانه ها می بینند ممکن است تمایل به لاغر بودن را مخصوصاً در زنان جوان زیاد کند. افرادی که در معرض دید عموم هستند مثل بازیگران، رقصنده ها و مدل ها بیشتر در معرض ابتلاء به اختلالات غذا خوردن می‌باشند.
• فشار عملکرد در ورزش: اختلالات غذا خوردن در میان ورزشکاران، مثل ژیمناست ها، دونده ها و کشتی گیران رایج است. مربیان و والدین ندانسته ممکن است به اختلالات غذا خوردن با تشویق جوان به از دست دادن وزن، حفظ وزن کم و خوردن محدود به منظور عملکرد بهتر، کمک کنند.

عوارض پرخوری عصبی

پرخوری عصبی ممکن است عوارض متعدد جدی و حتی مرگ آور داشته باشد. عوارض احتمالی عبارتند از:

• کم شدن آب بدن، که می تواند به مشکلات بزرگ پزشکی مانند نارسایی کلیه منجر شود
• مشکلات قلبی، مانند نامنظم شدن ضربان قلب و نارسایی قلبی
• پوسیدگی دندان و بیماری لثه
• قطع قاعدگی در زنان
• مشکلات دستگاه گوارش، یبوست و احتمالاً وابستگی به مسهل ها برای اجابت مزاج
• اضطراب و افسردگی
• اعتیاد به مواد مخدر و الکل

درمان پرخوری عصبی در طب سنتی

اگرجه هنوز در مورد درمان های مکمل و جایگزین برای کاهش علائم پرخوری عصبی تحقیقاتی انجام نشده است، اما برخی از درمان ها، مانند آنهایی که در زیر ذکر شده ، می تواند مسیر شما را تسهیل کنند:

1. اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی روزانه مناسب به افراد مبتلا به پرخوری عصبی کمک زیادی می‌کند.
2. ماساژ درمانی می تواند به کاهش اضطراب ناشی از اختلال غذا خوردن، کمک کند.
3. درمان های ذهنی-فیزیکی، مانند مدیتیشن، یوگا، می تواند آگاهی از نشانه های بدن تان را برای غذا خوردن و حس سیری افزایش دهد، همچنین حس آرامش را در شما تقویت نماید.
4. اثر طب سوزنی بر اضطراب و افسردگی مورد مطالعه قرار گرفته است، اما موثر بودن قطعی آن  هنوز به اثبات نرسیده است.

اگر دچار پرخوری عصبی هستید، ناآگاهانه اقدام به مصرف داروهای گیاهی و مکمل های غذایی نکنید!!!

• ممکن است مکمل های غذایی و داروهای گیاهی سرکوب کننده اشتها یا کاهنده وزن، توسط بیماران مبتلا به اختلالات غذا خوردن بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد.
• مکمل های کاهش وزن یا داروهای گیاهی می توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند.
• در صورت استفاده از مکمل های غذایی یا داروهای گیاهی، در مورد خطرات محتمل با پزشک تان صحبت کنید.

اصلاح و تغییر سبک زندگی

اگرچه به تنهایی قادر به درمان پرخوری عصبی نمی باشید، ولی می توانید با رعایت نکات خودمراقبتی زیر، در طراحی برنامه درمانی تان نقش مهمی داشته باشید:

نکات خودمراقبتی

1. به یک پزشک متخصص طب سنتی مراجعه کنید و متناسب با مزاج و مشکل خود یک برنامه رژیم غذایی دریافت کنید و به آن پایبند باشید.
2. برنامه ی منظم غذا خوردن داشته باشید. خوردن در زمان های معین می تواند به کاهش پرخوری کمک کند.
3. در اجتماع باشید. از خانواده و دوستان تان که دوستدار سلامتی شما هستند، دوری نکنید. به یاد داشته باشید که آنها شما را از صمیم قلب دوست دارند و بیش از همه خواستار سلامت شما می باشند.
4. با خود مهربان باشید. در مقابل تمایل به وزن کردن یا بررسی خود در برابر آینه، مقاومت کنید. این موارد باعث می شوند تا عادات ناسالم خود را ترک نمایید.
5. محتاطانه ورزش کنید. در مورد فعالیت بدنی مناسب خود با پزشکتان صحبت کنید، مخصوصاً اگر به منظور جبران کالری اضافی دریافتی، بیش از حد ورزش می کنید.
6. به خودتان یادآوری کنید که باید همواره وزن متعادلی داشته باشید.
7. در برابر وسوسه ی رژیم سخت گرفتن یا حذف وعده های غذایی مقابله کنید، زیرا می تواند شروع پرخوری بیش از حد باشد.
8. از وب سایت های مرتبط با اختلالات خوردن دیدن نفرمایید.
9. شرایط های سختی را که ممکن است شما را به سمت پرخوری سوق دهد شناسایی کنید و برای مقابله با آن ها یک طرحی برنامه ریزی کنید.
10. راه های مقابله با مشکلات عاطفی را بیاموزید.
11. به دنبال نقش های مثبتی باشید که می توانند اعتماد به نفس شما را تقویت کنند.
12. فعالیت و سرگرمی های لذت بخشی برای خود بیابید تا شما را از پرخوری عصبی منحرف کنند.
13. با عدم سرزنش خود، تمرکز بر موضوع های مثبت و تشویق کردن خود، اعتماد به نفس تان را افزایش دهید.
14. فیلم طنز ببینید، خنده و شاد بودن باعث کاهش اضطراب و منحرف کردن ذهن از وسواس فکری درباره غذا می شود.

3 راه برای خنده و شاد بودن

به خاطر داشته باشید خنده باعث عکس العمل شیمیایی در بدن می شود، که بدون نیاز به دارو یا غذا آرامتان می کند، امتحان کردنش هیچ ضرری ندارد!

1- تمرکز و چارچوب بندی مجدد

•  هربار که حس کردید هوس غذایی در حال شکل گرفتن است، به جای اینکه اقدام به مبارزه با هوس غذایی بکنید، و یا سعی کنید که به آن فکر نکنید، تمرکز خود را جلب چیزی خنده دار کنید.
• می توانید به جوکی فکر کنید که همیشه باعث خندیدنتان می شده و یا برای یکی از دوستانتان خنده دار ترین اتفاقی که برایتان افتاده را تعریف کنید.

2- شبکه های اجتماعی

•  اگر می خواهید استفاده ای سودمند از شبکه های اجتماعی ببرید حالا وقتش است.
• مجموعه ای از جوک ها و تصاویر خنده دار همیشه انتظارتان را می کشد کافیست سری به پیج محبوب خود بزنید تا بتوانید برای مدتی فقط بخندید.

3- حرکت Ho-Ho-Ho 

• چشمان خود را ببندید و سه مرتبه با کمک شکم خود بخندید.
• این یک تمرین خنده ساده یوگاست.
• خنده سبب می‌شود، هورمون استرسی که می تواند باعث شود هوس غذاهای قندی، چرب یا نمکی کنید را کاهش دهد.

منبع: بخش روانشناسی بیتوته و با سپاس از همکار محترم، دکتر رقیه زارع