طرز تهیه سمنو سنتی
اگر برای اولین بار سمنو درست می کنید، با مقدارِ کمِ مواد شروع کنید. مثلاً یک کیلو گندم و یک کیلو آرد گندم معمولی؛
نکته: آرد گندم برای سمنو باید آرد معمولی باشد. یعنی آرد دارای سبوس، برای پخت سمنو آرد سفید استفاده نکنید.
۱- یک کیلو گندم را پاک کنید و خوب بشویید و برای یک شبانه روز (۲۴ساعت) آن را با آب سرد آب کنید. آب باید حدود یک بند انگشت روی گندم ها را بگیرد و در این مدت ۳ بار آب گندم ها را عوض کنید.
۲- بعد از ۲۴ ساعت گندمها را ته سینی پهن کنید و یک پارچه نخی خیس روی آنها بکشید و روزی ۲ الی ۳ بار پارچه نخی را خیس کنید تا همیشه گندم ها مرطوب باشند. همچنین می توانید آن ها را داخل کیسه نخی بریزید و مرتب کیسه را مرطوب کنید.
نکته: گندم ها باید در جای خنک باشند تا خراب نشوند. اگر در فصول گرم قصد دارید سمنو تهیه کنید. کیسه یا سینی حاوی گندم ها را داخل یخچال قرار دهید. تا گندم ها ترش نکنند و خراب نشوند.
معمولا بین ۲ تا ۳ روز طول می کشد تا گندم ها خوب جوانه بزنند. توجه کنید گندم نباید سبز شود وگرنه سمنو تلخ می شود. پس وقتی گندم ها خوب ریشه کردند؛ آنها را قبل از اینکه سبز شوند بردارید.
نکته: اگر گندم سبز شود سمنو تلخ می شود.
۳- حالا نوبت به چرخ کردن جوانه های گندم میرسد. سعی کنید با ریزترین درجه چرخ گوشتتان آنها را چرخ کنید. یکبار چرخ کردن کافی است.
۴- جوانه های گندم چرخ شده را تیکه تیکه داخل صافی بریزید، روی آنها کم کم آب بریزید و روی آنها دست بکشید تا شیره گندم که سفید رنگ است، از آن خارج شود. و اینکار را تا جایی ادامه دهید که فقط پوسته گندم داخل صافی بماند. برای ۱ کیلو گرم گندم حدود ۸ تا ۱۰ لیتر آب میخواهد.
۵- به همان میزان که گندم در ابتدا آب کردیم یا ۱٫۵ برابر به آرد گندم معمولی نیاز داریم. برای مثال ما یک کیلو گندم برداشتیم پس الان یک کیلو یا حداکثر ۱٫۵ کیلو آرد گندم معمولی را با شیره گندم ها قاطی میکنیم و اینقدر با دست یا قاشق به هم میزنیم؛ تا کاملاً آرد در شیره گندم و آب حل شود و گلوله گلوله نباشد.
۶- حالا می رسیم به حساس ترین مرحله در این مرحله قابلمهی حاوی مواد سمنو را روی گاز با حرارت زیاد قرار می دهیم و با یک کفگیر مدام آنها ار به هم می زنیم تا به جوش بیاید.
نزدیک به جوش آمدن مواد سمنو خیلی غلیظ می شود. به مواد آب اضافه نکنید، چون وقتی شروع به جوشیدن کرد دوباره رقیق می شود.
نکته: حتماً در این مرحله باید مواد سمنو را مدام به هم بزنید. چرا که این مواد از نشاسته است و با کوچکترین غفلت شما ته می گیرد و سمنو خراب میشود. اما وقتی به جوش آمد دیگر نیاز به هم زدن ندارد.
وقتی مواد سمنو به جوش آمد؛ تقریباً کار تمام است و باید شعله گاز را خیلی کم کنید در حدی که برنج را دم می گذارید و بعد هر ۱ الی ۱/۵ ساعت سمنو ها را بهم بزنید.
نکته: در این مرحله نیاز نیست تا درب قابلمه را کامل بگذارید. می توانید درب آن را نصفه قرار دهید یا اصلاً درب قابلمه را نگذارید.
۷- معمولاً زمانی که نیاز است تا سمنو بجوشد و غلیظ شود بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت طول می کشد.
وقتی سمنو ها به غلظت مورد نظر شما رسید؛ روی شعله گاز، شعله پخش کن قرار دهید و با همان حرارت کم درب قابلمه را محکم قرار دهید تا زمانی حدود یک ساعت سمنو دم بکشد.
۹- بعد از یک ساعت دم کشیدن، سمنو آماده است. می توانید با خلال بادام یا پسته و یا هرچیزی که خودتان دوست دارید، آن را تزیین کنید. هرچه سمنو با شعله کم بیشتر بجوشد پررنگ تر می شود. دلیل اینکه سمنو من کمی کم رنگ تر است، این است که شعله گاز من یکم زیاد بود و زودتر به دست آمد.
برای یک کیلو گندم و آرد حدود دو تا ۴ شیشه بزرگ سمنو بدست می آید . و این سمنو کاملاً شیرین و خوشمزه می شود و شما به کوچکترین شیرینی مصنوعی مثل شکر و… نیاز ندارید.
نکاتی که برای تهیه سمنو خانگی باید بدانید
- اگر برای مدت طولانی مثلاً برای ۳ تا ۴ ماه قصد دارید سمنو ها را نگه دارید. اجازه دهید، سمنو شما کاملاً غلیظ شود. چراکه اگر سمنو رقیق باشد و آب داشته باشد، زودتر خراب میشود و کپک میزند.
- اگر سمنو خیلی غلیظ شد کمی آب به آن اضافه کنید و بگذارید بجوشد.
- برای درست کردن سمنو بهتر است گندم شمال تهیه کنید. گندم شمال نسبت به گندم جنوب سمنو شیرین تر می شود. من هر دو گندم را امتحان کردم و از گندم شمال سمنوی خیلی شیرین تر بدست آمد.
- تفاله های گندم را دور نریزید. این تفاله همان سبوس گندم است که فواید زیادی دارد. آنها را روی یک سینی در هوای آزاد در جلوی نور خورشید پهن کنید تا خشک شوند، آنها را آسیاب کنید و هر موقع با خمیر، قصد تهیه نان های خانگی را دارید، یک قاشق غذا خوری از آن را داخل مواد نان بریزید؛ تا نان شما داری سبوس باشد. همانطور که می دانید بیشتر آردهای بیرونی بدون سبوس هستند و خواص زیادی ندارند.