یکی از خوراکیهای خوشمزهای که کمتر کسی میتونه از خیر خوردن اون بگذره، شکلاته. انواع گوناگونی از این ماده وجود داره با طعم ها و شکل های مختلف. اما آیا این شکلات ها برای بدن سود دارد یا ضرر؟
شکلات را بیشتر بشناسیم
- شکلات ترکیبی از شکر و پودر کاکائو (تهیه شده از دانه کوکا) است.
- کره کاکائو، شیر یا پودر شیر، چربی اشباع، اسانس و… از دیگر ترکیبات برخی از انواع شکلات هاست.
- در بین انواع شکلاتها، شکلات شیری (با تقریباً ۳۰ درصد کاکائو)، شکلات سیاه یا شکلات تلخ (با ۷۰ درصد کاکائو) از پرطرفدارترینها هستند.
- طبیعت کاکائو و شکلات گرم و خشک است.
انواع شکلات
- شکلاتهای تلخ: شکلاتهای بدون شیر که بسته به درصدشان از درصد شکر کمتری نسبت به شکلاتهای شیری و سفید برخوردارند.
- شکلاتهای شیری: شکلاتهای حاوی شیر و شکر و مواد افزودنی.
- شکلات سفید : شکلات حاوی چربی دانه کاکائو (کره کاکائو) که کاکائو خالص ندارد و یک شکلات واقعی و مفید محسوب نمیشود.
از طعم شیرین شکلات تا تلخی کام!
هر چه درصد شیرینی شکلاتها کمتر باشد، طعم تلخ تری پیدا میکند، شکلات تلخ، فواید زیادی دارد و این فواید مربوط به دانه کوکاست که از آن کاکائو تهیه میشود، هر چه درصد کوکا بیشتر، فواید شکلات بیشتر و تلخ تر است، حالا فواید شکلاتهای تلخ چیست؟
- کاهنده یا تعدیل دهنده فشار خون (دارا بودن پلی فنول)
- بهبود عملکرد قلب و کبد
- بهبود جریان خون و انعطاف پذیری عروق
- آنتی اکسیدان و جلوگیری از سرطان
- کاهش LDL و افزایش HDL
- شادی آور و رفع افسردگی و کسالت
- افزاینده هوشیاری
- بهبود عملکرد مغز و پیشگیری از زوال عقل
- کاهش قندخون با افزایش حساسیت به انسولین
- بهبود جریان خون پوست و محافظت در برابر آفتاب
- مبارزه با رادیکال های آزاد
پس یعنی شکلات تلخ خوبه، بخوریم؟
حواستون باشه…
وقتی از فواید شکلاتهای تلخ حرف میزنیم در حقیقت داریم از فواید دانه کوکا و کاکائو حاصله از آن صحبت میکنیم. یعنی هرچقدر در ساختار شکلاتهای مصرفی ما مقدار بیشتری کوکا یا کاکائوی خالص به کار رفته باشد میزان مواد مفید یعنی آنتیاکسیدان فلاونول آن بیشتر است.
هرچه درصد کاکائوی موجود در آن کمتر باشد و بر میزان شکر، شیر خشک و اسیدهای چرب اشباع و ترنس افزوده شود از فواید آن کاسته میشود.
البته به خاطر گرانی مواد اولیه، کارخانه های سازنده برای تهیه شکلاتهای ارزان تر و حفظ سودآوری، چربیهای اشباع شده نامرغوب و شکر به محصول خود میافزایند که در این صورت از مرغوبیت شکلات کاسته و دیگر آن مزایای مفید را نمی توان انتظار داشت.
بنابراین شکلاتهای تلخ هم در عین خواص خود، ضررهای زیادی نیز دارند که مربوط به قند، چربی و کافئین موجود در آن است و به هر تبلیغی مبنی بر این که شکلات به ویژه شکلات تلخ خوب و رژیمی است و میتوان هر روز یک تکه از آن را خورد، تن ندهید.
امان از اعتیاد به شکلات!!!
مصرف خارج از اعتدال و طولانی مدت شکلاتها، حتی نوع تلخ، به واسطه وجود قند، چربی اشباع و کافئین؛ اثرات سوء فراوانی دارد:
- افزایش استرس و اضطراب
- بروز عوارض کبدی و قلبی مانند طپش قلب
- چاقی و افزایش کلسترول و قند خون
- تحریک پوشش درونی معده و به وجود آمدن علائمی مانند ناراحتی معده، درد شکمی و حالتهایی مثه تعریق، سوزش سر معده و حالت تهوع
- اختلال خواب
- غلظت خون
- سندرم روده تحریک پذیر (ibs)
- سردرد
- پوکی استخوان
- یبوست و افزایش ابتلاء بیماریهایی با منشاء خشکی
احتیاط شدید در مصرف، حتی شکلات تلخ
برخی افراد باید مصرف شکلاتها را بسیار محدود کرده و در صورت وخامت بیماری کلاً پرهیز نمایند، از جمله افرادی با:
- مراج گرم و خشک
- مبتلا به آلرژی، کهیر و حساس به گلوتن
- مبتلا به تبخال
- دارای اضطراب شدید (به علت داشتن کافئین زیاد)
- بیماریهای فیبروکیستیک
- معده ضعیف (زخم معده، رفلاکس)
- کلیه سنگ ساز یا سیروز کبدی (بهدلیل داشتن اگزالات و مس)
- مبتلایان به دیابت
- خانمهای باردار (خطر خونریزی و سقط جنین)
- کودکان بیش فعال و کودکان زیر 3 سال
- سردردهای میگرنی
- اختلالات خواب
مراقب شکلاتخوری کودکانتان باشید!
فراموش نشود که این شیرینی هوس انگیز باید در فرزندان دلبند شما محدود شود.
مضرات در کودکان
شکلات خوردن براساس اصول تغذیه کودکان، مفید تلقی نمیشود و بعد از 3 سالگی هم بهتر است با احتیاط سراغ چنین ترکیباتی بروید. مضرات خوردن شکلاتها در کودکان عبارتند از:
- تشدید علائم در کودکان مبتلا به آلرژی، عارضه کهیر یا اگزما و …
- بیخوابی
- بیش فعالی
- تکرر ادرار
- حالت عصبی و افزایش انرژی
- و حتی بلوغ زودرس
حرف مهم پایانی
پس اگر عاشق شکلاتها هستید، توجه کنید که با مصرف آنها حتی شکلاتهای تلخ فعلی با مواد تشکیل دهنده مضر، چیز خاصی عایدتان نمیشود و زیاد گول تبلیغات را نخورید؛
اگر هم هوس نمودید؛ اول از همه حواستان به شرایط بدنی و بیماری خاص خودتان باشید و بعد حتماً جوانب اعتدال را حتماً رعایت کنید (هفتهای 1 یا 2 بار در حد یک تکه کوچک)
و نوعی از آن را انتخاب کنید که درصد کاکائوی بالا و درصد شیرینی و افزودنیهای پایینتری دارد. اگر خودتان در منزل تهیه کنید هم که چه بهتر؛