کمتر از یک‌ماه به ایام محرم باقی مانده است. عزاداری در ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان برکات بسیاری دارد. با توجه به قرارگیری این ایام در گرمای تابستان و مصرف بیش از حد غذاها و نوشیدنی‌های نذری در این روزها بهتر است چند نکته رعایت شود. متخصصان طب سنتی تدابیری اندیشیده‌اند که با رعایت آن به میزان زیادی از مشکلات و بیماری‌های احتمالی در این ایام کاسته خواهد شد.
مطابق با مزاجتان غذای نذری بخورید
- طب سنتی همواره بر شناخت مزاج و تطبیق شیوه زندگی براساس آن تاکید داشته است. هر فرد در هر زمان و مکانی برای حفظ سلامت خود باید مزاجش را بشناسد و بر اساس آن اصول شش‌گانه زندگی سالم را رعایت کند.
- گاهی اوقات دیده می‌شود که برای خوشرنگ یا خوش‌طعم‌تر شدن غذاهای نذری از ادویه‌های تند زیادی به‌خصوص فلفل استفاده می‌شود. استفاده از این ادویه‌ها برای گرم‌مزاجان و کسانی که آلرژی دارند، مضر است. توصیه بر این است که از خوردن غذاهای با رنگ یا بوی تند در این ایام پرهیز شود.
- به‌طور معمول گوشتی که در اغلب غذاهای نذری استفاده می‌شود گوشت گاو است که هضم سختی دارد. از دیدگاه طب سنتی، خوردن گوشت گاو، خونی غلیظ تولید می‌کند که برای افراد با مزاج دموی یا دچار سوءمزاج گرم و تر مضر است.
- به این افراد توصیه می‌شود که مصرف گوشت خورش را محدود کرده و از ترکیبات دیگر خورش استفاده کنند.
- افراد دچار اضافه‌وزن نیز، بهتر است برنج کمتری بخورند.
بیشتر بخوانید!
تنقلات مناسب برای تعدیل مزاج و هضم بهتر غذاهای نذری
- برای تعدیل مزاج و کنترل اشتها یا هضم بهتر غذاهای نذری، افراد سرد مزاج بهتر است مقداری انجیر، بادام خام، پسته، مویز و نخودچی همراه خود داشته و در طول روز مصرف نمایند.
- مصرف برگه میوه‌هایی مانند زردآلو و هلو و لواشک‌های خانگی و لیموترش نیز برای افراد با مزاج گرم توصیه می‌شود.
- خوردن این تنقلات متناسب با مزاج نسبت به تنقلات موجود در بازار علاوه بر داشتن مواد مغذی سبب حفظ سلامتی عزاداران در طی سوگواری خواهد شد. نذری مطابق با مزاج
مصلح غذاهای خام و بی‌کیفیت
- گاهی مشاهده می‌شود که به علت تهیه مقادیر زیاد غذا در حجم بالا، غذا به‌صورت خام و نپخته توزیع می‌شود.
- برنجی که کیفیت خوبی نداشته یا خوب دم نکشیده یا لوبیا و حبوبات نپخته خورش می‌تواند باعث بروز نفخ، شکم‌درد، یبوست و اثرات نامطلوب آن روی عملکرد مغز شود. بر این اساس مصرف پودر زیره، نعنا و موسیر بعد از خوردن غذاهای نفاخ توصیه می‌شود.
- برخی افراد که در این ایام از نظر گوارشی دچار اختلالاتی مانند اسهال می‌شوند. خوردن چند عدد سنجد یا مقداری کشک یا مصرف کته با کمی سماق می‌تواند وضعیت آنها را بهبود بخشد.
- کسانی هم که دچار یبوست می‌شوند استفاده از انجیر، آلو بخارا، تمر‌هندی تازه یا روغن زیتون و روغن بادام شیرین توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید!
نوشیدنی های طبیعی جایگزین برای نذری
- اغلب نوشیدنی‌هایی که این روزها نذر می‌شود چای و شربت‌های آماده است.
- با توجه به گرمای هوا و قرار گیری عزاداران به مدت طولانی در زیر آفتاب و با توجه به این‌که ماهیت عزاداری، سینه زنی و زنجیرزنی، سبب بالا‌رفتن حرارت بدن می‌شود، مصرف خنکی‌جات طبیعی به‌خصوص برای گرم مزاجان توصیه می‌شود. بنابراین بهتر است چای به صورت کمرنگ و رقیق باشد و به جای شربت‌های آماده از شربت‌های اصیل ایرانی مانند سکنجبین، خاکشیر، تخم‌شربتی یا شربت لیمو با کمترین میزان شکر یا همراه با عسل استفاده شود.
- سرکه موجود در سکنجبین باعث می‌شود که حرارت بالا رفته در اثر خوردن غذاهای سنگین تعدیل شود. همچنین در صورت گرم بودن هوا، نوشیدن آب خنک و نه یخ توصیه می‌شود.
- بوییدن و خوردن گلاب باعث شادابی می‌شود و برای فروکش کردن حرارت بدن و بی‌خوابی مفید است.
- برای رفع خشکی گلو و صدای مداحان و قاریان، مصرف گل پنیرک در آب سرد نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- یکی دیگر از اصول شش‌گانه حفظ سلامتی خواب کافی در زمان صحیح آن است. بهتر است شب‌ها عزاداری زودتر تمام شود تا افراد بتوانند صبح زود بیدار شده و فعالیت خود را از سر گیرند.
- نکته قابل توجه این‌که در ایام عزاداری همراه داشتن یک لیوان کوچک و قاشق و چنگال به میزان زیادی مصرف ظروف یکبار مصرف را کاهش داده و به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.
- توصیه دیگر این‌که از رها کردن باقیمانده غذاهای نذری و ظروف آن در سطح شهر خودداری کنید.
با سپاس از دکتر سید مهدی میرغضنفری و دکتر راحله حسنی
