فالوده یا پالوده نوعی دسر بهاره ایرانی است که با قرار دادن رشته‌های باریک نشاسته در محلول آب و شکر تهیه می‌شود و اصالت آن را متعلق به شهرهایی مثل شیراز و کرمان می‌دانند. این دسر معروف، در طب سنتی نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته و در صورت مصرف متعادل از خواص خوبی برخوردار است، ما در این پست، شما را با این دسر پرطرفدار ایرانی، خواص و طرز تهیه آن آشنا خواهیم کرد.
خواص فالوده
- دارای طبع سرد و تر است.
- ارزش غذایی بالایی دارد.
- فالوده در رفع اسهال ناشی از حرارت و گرمازدگی کمک‌کننده است.
- برای برخی ناراحتی‌های ریه و حلق به‌ویژه در فصول گرم سال مفید است.
- اگر تخم ریحان یا تخم شربتی به فالوده اضافه شود، در تقویت معده و قطع اسهال قوی‌تر عمل می‌کند.
دستور تهیه فالوده خانگی برای 4 نفر
مواد لازم
- نشاسته: 250 تا 300 گرم
- گلاب: 1/4 یا 1/3 لیوان
- آب: 4 لیوان
- لیموتازه یک عدد درشت یا آبلیمو: به مقدار لازم
- شکر : لیوان (برای تهیه یخ پودر شده)، البته می‌توان در تهیه آن به جای شکر، از عسل، قند و نبات هم استفاده کرد.
مراحل تهیه
گام اول
- ابتدا ۲ لیوان آب در قابلمه ای ریخته و شکر را به آن اضافه نمایید و روی حرارت متوسط بگذارید.
- آنگاه با قاشق هم زده تا شکر زودتر در آب کاملاً حل شود و بعد از حل شدن شکر،صبر نمایید تا شربت کمی قوام بگیرد.
- و بعد گلاب را اضافه کرده و هم بزنید و صبر کنید تا شربت چند جوش بزند و بعد از روی حرارت بردارید و کنار بگذارید تا خنک شود.
- و بعد شربت سرد شده را در کاسه ای بریزید و داخل فریزر بگذارید تا کاملا یخ بزند.
- سپس شربت یخ زده را از فریزر بیرون آوردید و در مخلوط کن بریزید تا پودر شود.
- مجددا شربت پودر شده را در کاسه ای ریخته و در فریزر بگذارید تا به صورت پودر باقی بماند.
گام دوم
- داخل یک ظرف، دو لیوان آب را با نشاسته مخلوط کنید.
- مخلوط را داخل یک قابلمه نچسب ریخته و آن را روی حرارت قرار دهید. سپس به وسیله یک قاشق چوبی مرتب هم بزنید تا مایه فالوده به جوش بیاید.
- گلاب را اضافه کنید و به هم زدن ادامه دهید تا مخلوط غلیظ و کشدار شود. حدود 20 دقیقه این مرحله طول می‌کشد.
- وقتی مایه به شکل یک توپ درآمد؛ یک دمکنی روی قابلمه قرار دهید و شعله را تا حد ممکن ملایم کنید تا خامی نشاسته گرفته شود.
- چرخ گوشت را آماده کرده و ریزترین پنجره آن را وصل کنید.
- یک کاسه برداشته و مقداری آب و یخ داخل آن بریزید سپس طوری کنار چرخ گوشت قرار دهید تا رشته‌های فالوده به محض بیرون آمدن از چرخ گوشت، داخل آن بریزند.
- در صورت عدم استفاده از چرخ گوشت، نشاسته کشدار و غلیظ را در آبکش با سوراخ های ریز بریزید.
- و با فشار روی نشاسته ها باعث شوید تا نشاسته ها از سوراخ های ریز رد شوند و به شکل رشته هایی نازک از آبکش بیرون بیایند.
- و کاسه بزرگ یخ را زیر آبکش قرار داده تا رشته های نازک نشاسته روی یخ ها بریزد.
- هر چقدر این سوراخ های آبکش ریزتر باشد فالوده زیباتری خواهید داشت.
- سپس به صورت مداوم و به آرامی رشته‌ها را درون یخ با دست زیرورو کنید تا سفت شوند، برای این کار بهتر است از دستکش استفاده کنید تا دستتان یخ نزند.
- در کاسه ای بزرگ یخ پودر شده بریزید و رشته ها را از یخ بیرون آورده و به یخ پودر شده اضافه کنید و مخلوط کرده تا به همه جای یخ پودر شده رشته ها برسد.
- سپس فالوده را متناسب با افراد در کاسه ریخته و روی آن ها آب لیمو ترش یا شربت آلبالو با کمی گلاب می ریزیم.
نکته: در زمان های قدیم در تهیه فالوده از روغن بادام، پسته و روغن های حیوانی نیز استفاده می شده است.
نکات مهم در مصرف فالوده
- فالوده به صورت تنها یا با بستنی سنتی سرو می‌شود و با انواع چاشنی ها مثل آب لیمو ترش، شربت آلبالو، عرق نسترن و … سرو می‌شود.
- فالوده، دیر هضم است و مصرف مداوم آن می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در کبد و طحال شود، در نتیجه نباید مدام مصرف شود و بهتر است جهت پیشگیری، از نشاسته کمتری استفاده کرد.
- توجه شود که مصرف فالوده در افرادی که معده سرد و تر و بیماری‌های کبدی مثل کبد چرب دارند، توصیه نمی‌شود.
- بهتر است جهت شیرین کردن فالوده در افراد سالمند یا سردمزاجان از عسل استفاده شود.
منبع: با تشکر از دکتر الهام قدمی یزدی برای تهیه این مطلب
