بارداری دوره بسیار حساسی است که طی آن مادران باید از همه لحاظ مراقب سلامتی خود باشند و توجه مادر به اصول بهداشتی و تغذیه‌ای، سلامت خود و جنین را البته با صرف‌نظر از مسائل ژنتیکی، تا حد زیادی تضمین می‌کند، بنابراین ما اینجاییم تا شما را با تدابیر و نکات مفید اما ساده طب سنتی برای دوران بارداری آشنا نماییم.
بایدها و نبایدهای خوراکی دوران بارداری
طب سنتی برای این که دوران بارداری را راحت و با کمترین مشکلات پشت سر بگذرانید، بایدها و نبایدهای بارداری درنظر گرفته و مصرف برخی خوراکی ها را مجاز و برخی را ممنوع کرده است، از جمله:
بایدها
- به مادران باردار مصرف سیب، انار و مویز توصیه می‌شود. درباره سیب گفته شده که محافظ جنین است و حالت تهوع دوران بارداری را کاهش می‌دهد.
- مصرف غذاهای زود هضم مانند گوشت بره جوان، نان برشته و… توصیه می‌شود.
- مصرف سکنجبین ساده در طب ایرانی در بارداران توصیه شده است.
- تخم‌مرغ عسلی نیم‌برشت از غذاهایی است که خون خوبی در زنان باردار تولید می‌کند.
- نان تهیه شده از گندم مرغوب و غذاهایی مانند سوپ کمی چرب و گوشت بره مناسبند.
نبایدها
- بهتر است مصرف خوراکی‌های قاعده‌آور مانند، نخود، لوبیا، کنجد و کرفس محدود شود.
- مصرف گل بنفشه و خطمی در بارداری ممنوع است.
- موادی که طبع خیلی سرد یا خیلی گرم دارند نباید مصرف شوند، اعتدال شرط اول است.
- ادویه‌های تند و تلخ، زیتون خام، فلفل و سرکه استفاده نشوند.
- از مصرف آب و مایعات وسط غذا و یا بلافاصله بعد از صرف غذا نیز باید پرهیز کرد.
- عدم مصرف فست فودها، غذاهای سرد، خوردن اغذیه کارخانه‌ای، عدم مصرف خودسرانه داروها
چرا در دروان بارداری باید غذای زودهضم مصرف کرد؟
در زمان بارداری حرکات دستگاه گوارش و قدرت هضم کاهش می‌یابد و حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش کند می‌شود؛ از این رو باید غذاهایی مصرف کرد که هضم آسانی دارند.
بنابراین به طور معمول به مادران باردار توصیه می‌شود از مصرف غذاهای سنگین و بسیار مرطوب و دیرهضم بپرهیزند.
تدابیر مصرف حبوبات در زمان بارداری چیست؟
اگرچه حبوبات ارزش غذایی زیادی دارند، اما در ماه های اول بارداری (بخصوص ماه اول و دوم) نفخ بیش از حد حبوبات میتواند مشکلات گوارشی مادر را تشدید کند، بنابراین مصرف حبوبات در زمان بارداری باید با رعایت نکات ویژه‌ای همراه باشد:
- از نظر طب سنتی تقریباً تمامی حبوبات نفاخ هستند و نفخ زیاد علاوه بر مشکلات گوارشی، میتواند خطر سقط جنین را نیز افزایش دهد.
- بنابراین برای رفع نفخ بهتر است قبل از استفاده، در آب نمک رقیق خیسانده و آب آن را چند بار عوض کنید.
- جدا کردن پوست حبوبات در کاهش نفخ و سنگینی آنها موثر است.
- بلافاصله بعد از خوردن حبوبات، میوه یا آب ننوشید…
- در ضمن در طوب بارداری از حبوبات قاعده آوری چون نخود، لوبیا نباید زیاد استفاده شود.
آیا برای رفع یبوست بارداری راهکاری وجود دارد؟
در واقع به دلیل نزدیکی رحم به روده‌ها، عملکرد مناسب سیستم گوارشی در این دوره اهمیت می‌یابد؛ زیرا از این طریق سموم بدن دفع می‌شود. بنابراین مادر باردار باید لینت مزاج داشته باشد:
- اما برای این امر، مادران باردار نباید از هر نوع ملین حتی ملین‌های گیاهی استفاده کنند، زیرا مصرف بعضی از ملین‌ها باعث سقط می‌شود.
- بهتر است از ملین کننده‌های کم‌خطر مانند تمبرهندی، شیرخشت، ترنجبین همراه با گلاب استفاده شود.
- گل‌سرخ به شکل مربا، گلقند یا دمنوش نیز از بهترین ملین‌های گیاهی است که عوارض نداشته و در حفظ و رشد جنین هم موثر است.
- برای تنظیم مزاج غذاهای مغذی مانند شوربای ساده شامل مرغ، ادویه گرم، سبزیجات و همچنین سوپ کمی چرب توصیه می‌شود.
- پرهیز از پرخوری در پیشگیری از یبوست بارداری موثر است.
میزان فعالیت در زمان بارداری باید به چه اندازه باشد؟
داشتن تحرک و فعالیت در دوران بارداری برای کاهش تهوع بارداری و زایمان راحت موثر است، اما شرایط خاص خود را می‌طلبد و به وضعیت جسمی مادر قبل از بارداری بستگی دارد:
- مادران باردار باید از فعالیت‌های سنگین بدنی و حالت جهش و پرش بپرهیزند.
- البته اگر مادر قبلا ورزش می‌کرده، میتواند فعالیت خود را ادامه دهد؛ به شرطی که ورزش سنگین و شدید نباشد و به جنین ضربه‌ای وارد نشود.
- در طب سنتی پیاده‌روی برای خانم‌های باردار توصیه می‌شود. حتی یکی از راهکارهای رفع حالت تهوع و استفراغ، پیاده‌روی است و البته ورزش‌های آبی نیز مفید است.
توصیه طب سنتی به زنان بارداری که قصد سفر دارند چیست؟
اگر قرار است که زن باردار سفر کند، نباید مدت طولانی بنشیند و بی‌حرکت باشد. بلکه هر دو ساعت یک بار باید از خودرو پیاده شود و چند قدمی راه برود.
بهترین زمان برای سفر:در این زمینه بهترین زمان سه ماهه دوم یعنی از ماه چهارم تا ششم است و در مواردی که خانم لکه‌بینی یا احتمال سقط دارد، بهتر است مسافرت نکند.
آیا مصرف خنکی در ماه های آخر بارداری برای پیشگیری از زردی نوزادان مجاز است؟
متاسفانه مصرف بی‌رویه خنکی در ماه های آخر بارداری، باعث بروز مشکلات در مادران می‌شود و این کار به هیچ وجه مورد توصیه نیست، پس چاره چیست؟
- راه منطقی آن است که در یکی دو ماه آخر بارداری، مادر هفته‌ای یک بار، زبان خود را در آینه کنترل کند؛
- اگر زبان زردرنگ بود میتواند نشان دهنده افزایش صفرا و احتمال ایجاد زردی در نوزاد باشد.
- در این حال بهتر است یک خنکی ملایم مثل عرق کاسنی را چند روز مصرف کنند نه بیشتر، تا مشکل حل شود.
- توصیه عمومی‌تر برای رفع نگرانی همه مادران این است که از یک هفته به زایمان هر روز یک استکان کوچک عرق کاسنی مصرف کنند؛
- اما فراموش نکنند که درمان زردی نوزادان، کاری ساده است و نباید باعث نگرانی آنها شود.
و اما نکات پایانی که دانستن آنها خالی از لطف نیست…
تعادل در اعراض نفسانی
- خانم باردار و شیرده نباید هم و غمی داشته باشد، در شرایط عصبانیت و غم و اندوه موادی در خون آزاد می‌شود که بر جنین موثر است.
- حتی شادی و هیجان بیش از حد نیز در بارداری توصیه نشده است.
- همان طور که در زمینه تغذیه توصیه به رعایت تعادل است. در بروز احساسات و عواطف نیز باید متعادل بود. در این زمینه بر مشاهده مناظر زیبا و طبیعت تاکید شده است.
بهداشت و نظافت
- به بهداشت و نظافت پوست و مو نیز در این دوران باید توجه شود،
- از آن جا که ممکن است ترشحات زنانه افزایش یابد نیاز به نظافت بیشتر است.
- همچنین توصیه می‌شود از لباس‌های نخی و گشاد استفاده شود.
زایمان سهل و راحت
- زنان باردار از شروع ماه نهم بارداری برای تسهیل زایمان روزی شش گرم روغن بادام شیرین و شیر گاو مصرف کنند.
- همچنین مالیدن روغن بابونه زیر شکم برای تسهیل زایمان کمک کننده است.
- طب سنتی نشستن در لگن آب حاوی گیاهان خاص را در ماه‌های آخر بارداری توصیه می‌کند تا زایمان راحت‌تر باشد،
- حتی توصیه می‌شود زن باردار نزدیک وضع حمل بیشتر استحمام کند.
ویار بارداری
- ویار دوران بارداری در واقع دفع فضولات بدن است و تا جایی که مشکلی ایجاد نکند، نباید جلوی آن گرفته شود.
- اما اگر ویار شدید و طولانی و امکان سقط وجود داشته باشد، توصیه‌هایی شده است از جمله مصرف رب سیب، به پخته با رب به، زنجبیل به شکلی که مصرف آن ضرری نداشته باشد.
منبع: گرد آوری شده توسط تیم محتوایی طبایع ( برگرفته از گفته‌های دکتر علی بهادری)
