پریود، قاعدگی، عادت ماهانه، دشتان، حیض (به انگلیسی: menstruation یا period)، دوره اغلب یک هفته ای می باشد که در این دوره دیواره های رحم تخریب و منجر به جاری شدن خون از پوشش داخلی رحم می شود. این رخداد فواید بسیاری برای بانوان دارد به طوری که هر گونه اختلال در آن مشکلات جدی برایشان ایجاد می کند.
برخی از بانوان به دلایل مختلف مانند مسافرت به ویژه سفرهای زیارتی، مهمانی ها، مراسم عروسی، کنکور، مسابقات ورزشی، انجام تفریحات آبی و … که علاوه بر تغییر احوالات، مشکلات PMS و دردهای آزاردهنده، نگرانی از نشت خون و کثیف شدن لباس را نیز به دنبال خواهد داشت، اقدام به تاخیر انداختن دوره پریودی خود به کمک داروهای طبیعی و شیمیایی می کنند، غافل از اینکه این عمل چه عوارضی را برای آن ها در پی خواهد داشت.
هر پدیده ای در بدن انسان بر طبق علم لایتناهی خداوند طراحی شده است و هر گونه تغییری در آن توسط بشر عواقبی را برای آن ها به دنبال خواهد داشت. در این مطلب می خواهیم به بیان عوارض گسترده و جدی به تاخیر انداختن عمدی و به کمک دارو توسط بانوان بپردازیم.
اقدامات به تاخیر انداختن پریودی
برخی اقدامات در بین بانوان برای به تاخیر انداختن زمان پریودی و یا قطع موقتی جریان خونریزی شایع و معمول است. در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
راه کارهای طبیعی:
به تاخیر انداختن قاعدگی با راه کارهای طبیعی و داروهای گیاهی ممکن است، اما تضمینی نیستند. خوردن غذاهای تند با طبع گرم هورمون استروژن را افزایش می‌دهد و قاعدگی را جلو می‌اندازد. اگر قصد دارید جلوی پریودی را بگیرید، تا چند روز از خوردن غذاهای تند خودداری کنید.
عدس: خوردن یک کاسه عدسی روزانه به مدت 7 روز قبل از زمان پریود موجب تخیر آن می‌شود. راه دیگر استفاده از پودر عدس می باشد. برای این کار ابتدا عدس ها را سرخ کنید تا نرم شوند سپس آن ها را خورد کنید تا تبدیل به پودر شوند. این پودر را به آب جوش اضافه کنید. این نوشیدنی را هر روز صبح، یک هفته قبل از روزی که انتظار دارید پریود شوید، بنوشید.
استفاده از دمنوش دانه گشنیز: مقدار 20 گرم دانه گشنیز را در 2 فنجان و نصفی آب در حال جوش بریزید. بگذارید دانه‌ها به مدت 10 دقیقه بجوشند. دوهفته قبل از تاریخ پریود خود، هر روز آب تخم گشنیز را بنوشید.
دمنوش ریشه شیرین بیان: این ماده گیاهی، خواصی دارد که کمک می‌کند از انقباض رحم و پریود شدن جلوگیری شود. می‌توانید هم از پودر و هم از ریشه شیرین بیان استفاده کنید. اگر از پودر آن استفاده می‌کنید، کافی است یک قاشق غذاخوری از پودر شیرین بیان را داخل لیوان بزرگی حاوی آب جوش بریزید، آن را هم بزنید و سپس بنوشید.
برای استفاده از ریشه این گیاه، در میزان دو فنجان آب، ریشه را به مدت 10 دقیقه بجوشانید و سپس آن را بنوشید. بهتر است 6 روز پیش از زمان عادت ماهانه خود، هر روز این دمنوش را بنوشید.
راه کارهای طبیعی برای متوقف کردن یا کوتاه کردن دوره پریود:
نوشیدن ژلاتین: یک بسته کوچک ژلاتین را در یک لیوان آب بریزید و به سرعت بنوشید. جریان پریودی را برای چند ساعت متوقف می کند.
استفاده از داروهای شیمیایی:
مصرف قرص ضدبارداری و داروهای هورمونی. قرص های ضد بارداری خوراکی که ترکیبی هستند و از جزء استروژنی و پروژسترونی تشکیل شده اند، با یک غلظت ثابت، این هورمون ها را در بدن آزاد می کنند و از تخمک گذاری جلوگیری می کنند و باعث ضخیم و غلیظ شدن ترشح موکوسی دهانه رحم می شود و شرایط را برای عبور اسپرم غیر ممکن می کند.
یک پریود منظم به وسیله تغییرات سطح هورمونی، پس از تخمک گذاری( اگر تخمک هنوز بارور نشده باشد) ایجاد می شود. در حین مصرف قرص های ضد بارداری، از زمانیکه تخمک گذاری اتفاق نمی افتد، قاعدگی که تجربه می کنید یک قاعدگی نرمال و واقعی نیست. با قطع مصرف استروژن و پروژسترون باعث بازگشت ترشح هورمون های بدن می شوید و پریودی ایجاد می شود.
برخی از این قرص ها حتی زمان بین دو دوره پریودی را به سه ماه می رسانند. یعنی فرد هر سه ماه یکبار پریود می شود.
- قرص‌های ۲۱روزه مونوفازیک مانند Microgynon و Cilest: این داروهای ضدبارداری ۲۱ روز مداوم مصرف می‌شوند و یک هفته استراحت دارند که در این یک هفته قاعدگی اتفاق می‌افتد. برای پریود دیرتر می‌توان هفته استراحت را حذف کرد و مصرف یک بسته جدید را شروع کرد.
- قرص‌های هر روزه مانند Microgynon ED و Lorynon ED: دوره مصرف این قرص‌ها شامل ۲۱ روز قرص اصلی و ۷ روز دارونماست. برای عقب انداختن پریودی کافی است دارونما را کنار بگذارید و هفته آخر هم قرص اصلی را مصرف کنید.
- برای عقب انداختن پریود با قرص ال دی می توانید ۵ تا ۷ روز مانده به پریود خود مصرف ال دی را شروع کنید. مصرف ال دی را تا زمانی که مایل هستید پریودتان به تاخیر بیفتد ادامه دهید. معمولا یک الی دو روز بعد از قطع این دارو، شاهد خونریزی خواهید بود.
- قرص‌های فازی ۲۱روزه مانند Binovium ،Qlaira و Logynon: ترکیب هورمون‌های هریک از این قرص‌ها متفاوت است و باید به ترتیب خاصی مصرف شوند. برای همین بهتر است قبل از مصرف آنها با داروساز یا پزشک مشورت کنید.
- قرص اورژانسی لونژیل: قرص اورژانسی حاوی حجم زیادی از هورمون زنانه است تا بتواند از آزاد شدن تخمک‌ها جلوگیری کند و یا باعث جلوگیری از قرار گرفتن تخمک‌های بارورشده در رحم شود. در حقیقت اکثر افرادی که از قرص اورژانسی استفاده می‌کنند، پریود غیرمعمولی را تجربه خواهند کرد. پس از مصرف قرص اورژانسی، معمولا پریودی یک هفته یا ده روز بعد رخ می دهد.
قرص های ضد بارداری ال دی، اچ دی، تری فازیک و غیره را زیر نظر پزشک مصرف کنید.
مصرف قرص نورتیسترون. این قرص باید در روزهای قبل از پریود سه بار در روز مصرف شود. نورتیسترون در اصل هورمون پروژسترون است. میزان هورمون پروژسترون در روزهای قبل از قاعدگی کاهش می‌یابد، کاهش این هورمون باعث جدا شدن لایه پوششی رحم و در نتیجه آغاز خونریزی می‌شود. در نتیجه با بالا نگه داشتن میزان پروژسترون می‌توانید عادت ماهانه را به تاخیر بیاندازید یا متوقف کنید.
نفخ، دل‌پیچه، درد و ناراحتی پستان و کاهش میل جنسی از عوارض جانبی نورتیسترون محسوب می‌شود. پزشک روزی ۳ قرص تجویز می‌کند که باید ۳ تا ۴ روز قبل از شروع دوره مصرف کنید. ۲ یا ۳ روز بعد از قطع مصرف دارو، اولین لکه‌های خون را می‌بینید. این قرص می‌تواند تا 17 روز پریود شما را به تاخیر بیندازد. شما باید 3 یا 4 روز قبل از دوره پریود این قرص را مصرف کنید و تا حداکثر 20 روز با مصرف این قرص می‌توانید از پریود جلوگیری کنید.
عقب انداختن پریود به روش های غیر خوراکی
دستگاه آی یو دی: وسیله‌ی کوچک و Tشکل پلاستیکی، را در رحم قرار می‌دهد. این وسیله پروژستین (یک نوع پروژسترون ساختنی است که خواصی مشابه پروژسترون دارد) آزاد می‌کند تا قاعدگی خفیف‌تر شود یا کاملا متوقف گردد. دستگاه آی یو دی را می‌توان 5 تا 10 سال در رحم نگه داشت. بزرگ‌ترین مشکل این دستگاه‌ها دردسر برداشتن و گذاشتن آنهاست. به‌علاوه اثربخشی‌شان کمتر از داروهای ضدبارداری است.
حلقه واژینال: چرخه قاعدگی به محض قرارگیری حلقه واژینال مختل و علائم آن کمتر می‌شود. خونریزی و درد نیز کاهش می‌یابد. کافی است هفته استراحت را حذف کنید و بعد از ۲۱ روز حلقه را برندارید تا پریودی را رد کنید.
پچ‌های پوستی (چسب ضدبارداری): این چسب هورمون را از طریق پوست وارد بدن می‌کند. کافی است هر هفته (بدون استراحت) یک چسب ضدبارداری جدید به بدن خود بچسبانید تا زمان‌بندی دوره قاعدگی تغییر کند و دیرتر پریود شوید.
ایمپلنت کنترل بارداری: پزشکان این روش را برای پریود دیرتر توصیه نمی‌کنند، چون ممکن است خونریزی نامنظم ناشی از آن بهبود پیدا نکند.
عوارض تاخیرانداختن قاعدگی با دارو
راه های عقب انداختن و متوقف کردن جریان پریودی را بیان کردیم. حال به بیان عوارض ناشی از این اقدامات می پردازیم. نه تنها عقب افتادن پریود خود عوارض زیادی دارد، بلکه همه داروهایی که برای این کار استفاده می شوند نیز دارای عوارض زیادی می باشند.
- افزایش فشارخون در بیماران مبتلا به فشارخون.
- احتمال افزایش سردرد در افراد مبتلا به میگرن.
- افزایش احتمال ایجاد لخته های عروقی مخصوصا در افراد با سن بالا و سیگاری.
- قطع تخمک گذاری تا چند ماه.
- افزایش میزان قند خون در بیماران مبتلا به دیابت.
- افزایش ریسک سرطان پستان و تخمدان.
- ایجاد خونریزی شدید، نامنظمی های پریود، قطع قاعدگی یا لکه بینی.
- حساس و دردناک شدن پستان ها به علت پروژسترون موجود در قرص.
- تاخیر انداختن جداره رحم را ضخیم کرده و موجب امراض بدخیم می شود.
- افزایش ترشح واژن.
- افزایش وزن.
- کاهش میل جنسی.
- درد و کرامپ شکم.
- تهوع و استفراغ.
- لک های پوستی.
- خارش بدن.
- زردی پوست یا چشم.
- مشکلات تنفسی.
- لکه بینی بین پریودها.
به تاخیر انداختن پریود با قرص برای این زنان ممنوع است:
- زنانی که فشار خون یا چربی خون بالایی دارند.
- زنانی که سابقه سکته مغزی دارند.
- زنانی که دچار بیماری‌های کبدی یا دیابت هستند.
- زنانی که دارای سابقه خانوادگی لخته شدن خون هستند.
- زنان مبتلا به سرطان پستان یا سرطان رحم.
- خانم های بالای ۳۵ سال و نیز زنان سیگاری که به طور مداوم دخانیات مصرف می کنند، برای استفاده از داروهای هورمونی و ضد بارداری در به تاخیر انداختن قاعدگی باید احتیاط های لازم را در نظر بگیرند.
نکات مهم
- مصرف خودسرانه داروها بدون توجه یا اطلاع از عوارض جانبی آن ها برای سلامتی شما خطرناک است.
- درمان های خانگی به اندازه درمان های دارویی برای به تاخیر انداختن قاعدگی موثر نیستند.
- مصرف قرص تاخیری قاعدگی فقط ترشح هورمون ها را به تاخیر می اندازد و نمی تواند برای همیشه پریودی را متوقف کند.
- مصرف همزمان قرص های ال دی و مفنامیک اسید برای خانم ها خطرناک است. بنابراین موقع به تاخیر انداختن پریود با قرص مراقب عوارض این تداخل دارویی آن ها باشید.
کاپ قاعدگی
جایگزینی مناسب و امن‌تر برای روش‌های هورمونی، کاپ یا فنجان قاعدگی است. این وسیله جلوی پریودی را نمی‌گیرد، اما دردسر استفاده از تامپون و نوار بهداشتی را از بین می‌برد و اجازه نشتی نمی‌دهد. انگار که اصلا قاعدگی اتفاق نیفتاده است! این کاپ‌ها درست روی دهانه رحم قرار می‌گیرند و تمام جریان قاعدگی را جمع می‌کنند. این‌طوری انجام خیلی از فعالیت‌های روزانه دیگر سخت نخواهد بود.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع
