شیرینی جات مخصوص عید که غالباً از قنادی‌ها تهیه می‌گردد به دلیل عدم کیفیت و نوع مواد مصرفی، از کالری و چربی بالایی برخوردارند، دیرهضم و غلیظ و دشمن کبدند و در صورت زیاده روی باعث ایجاد مشکلات گوارشی، اضافه وزن، مشکلات پوستی مانند آکنه و … خواهند شد. پس اگر دوست دارید در ایام نوروز با شیرینی های سالم و کم ضرر از مهمانان و فرزندان خود پذیرایی کنید، حتماٌ این شیرینی‌ها را درست کرده و با تعادل در مصرف، از خواص خوب آن نیز بهره‌مند شوید.
شیرینی های سالم، مقوی و پرفایده نوروزی
1) نان برنجی با خرفه
نان برنجی، شیرینی محلی و سوغات کرمانشاه و چند شهر دیگر ایران است که شهرت خاصی در میان ایرانیان دارد و می‌تواند ساده یا زعفرانی باشد.
مواد لازم
- آرد برنج: 250 گرم، الک شده
- پودر قند:90 گرم، الک شده
- زرده تخم مرغ: 1 عدد
- سفیده تخم مرغ: نصف سفیده یک تخم مرغ
- کره یا روغن حیوانی به دمای محیط رسیده: 100 گرم
- پودر هل: نصف ق. چ
- گلاب: 3 تا 6 ق.غ
- تخم خرفه و زعفران: به میزان دلخواه
دستور پخت
- پودر قند را به همراه کره یا روغن حیوانی، حدود 3 دقیقه به هم بزنید تا سبک شود و با زرده تخم مرغ، پودر یا عرق هل و گلاب مخلوط کنید.
- سفیده تخم مرغ را در ظرفی جدا حدود 3 تا 5 دقیقه با همزن یا چنگال تند هم بزنید تا پف کند و از ظرف جدا نشود و با مخلوط بالا ترکیب کنید و از یک طرف آرام هم بزنید تا پف آن خیلی از بین نرود.
- سپس آرد برنج را کم کم بریزید تا مخلوط شوند و در پایان مواد را با دست ورز دهید.
- در صورت تمایل مواد را نصف کرده و به نیمی از آن، زعفران دم کرده بیفزایید.
- اجازه دهید خمیر 2 ساعت در دمای محیط استراحت کند و سپس آن را به شکل گلوله های کوچک، ترجیحا هم وزن (رو ترازو وزن کنید) در دستتان گرد کنید.
- روی آن ها را با مهر نان برنجی یا حتی دست صاف کنید و کمی تخم خرفه روی آن بپاشید و روی کاغذ روغنی قرار دهید.
دو روش پخت نان برنجی
برای پخت نان برنجی به دو روش می‌توانید عمل کنید:
روش اول:
نان برنجی‌ها را در فر که از 20 دقیقه قبل، با دمای 180 درجه سانتی گراد گرم کرده اید، قرار دهید و حدود 20 دقیقه بسته به نوع فر، زمان دهید تا پخته شوند (در فرهای برقی و سولارم و مایکروفر، دما 20 درجه کمتر شود).
روش دوم:
- می‌توانید در یک قابلمه که در آن کامل بسته می‌شود، کاسه فلزی یا قالب فلزی قرار دهید که وقتی سینی نان برنجی را درونش قرار می‌دهید، از کف ظرف فاصله داشته باشد.
- و روی شعله متوسط گاز، 20 دقیقه اجازه دهید تا فضای ظرف مانند فر گرم شود، بعد سینی نان برنجی‌ها را روی کاسه قرار دهید و درب قابلمه را ببندید؛ می‌توانید از دم کنی هم استفاده کنید.
- و 20 دقیقه با حرارت متوسط، اجازه دهید تا نان برنجی‌ها پخته شوند.
- برای اطمینان از حرارت، دقت کنید که پس از حدود 10 دقیقه، زیر نان برنجی‌ها کمی تغییر رنگ می‌دهد، پس از سرد شدن، نان برنجی‌ها آماده است تا نوش جان کنید.
دو نکته ریزه کاری
- برای بهتر شدن کیفیت خمیر، می‌توانید خمیر را سه مرتبه از چرخ گوشت رد کنید.
- برای استفاده از انواع کره و روغن حیوانی، دوغ کره را حتماً جدا کنید.
فواید نان برنجی با خرفه
- نان برنجی در مقدار متعادل برای دستگاه گوارش و رفع دردهای شکمی ناشی از مشکلات گوارشی، سودمند است، البته زیاده روی نکنید.
- در پرخونی، بیماری‌های دموی، آکنه التهابی، اگزما، پسوریازیس، کولیت اولسرو و آفت دهان، خوردن شیرینی‌ها زیان آور است، کم زیان ترین شیرینی در این شرایط، نان برنجی با دانه‌های خرفه است.
- خرفه طبیعت کمی سرد دارد و منبع غنی امگا 3 و منبع خوبی از ویتامین‌های آ و ث، منیزیم، مس و پتاسیم است و در مطالعات مختلف، آثار تقویت سیستم ایمنی و خواص آنتی اکسیدانی آن ثابت شده است.
- البته خرفه خام، به خاطر داشتن اگزالات، در مبتلایان به سنگ های اداری، احتیاط مصرف دارد.
2) توپک فندقی
یک شیرینی و میان وعده مقوی مغز و کلیه
طرز تهیه
- به مقدار مساوی فندق بو داده و مویز بی دانه را با هم میکس کنید (البته بسته به ذائقه مقدار فندق می‌تواند بیشتر باشد)
- سپس آن را به شکل گلوله های کوچک، ترجیحا یک اندازه ،در دستتان گرد کنید.
- اگر تمایل داشتید می‌توانید در مقدار پودر نارگیل بغلطانید و داخل کپسول های کوچک قرار دهید.
- البته قبل از تهیه مویز را خوب بشویید و خشک کنید
- پوست نازک فندق را هم جدا کنید.
3) لوز نارگیلی
یک شیرینی ساده و یخچالی، بدون نیاز به فر و همزن اما مقوی!
مصرف نارگیل همراه با شکر، باعث تقویت حرارت اصلی (غریزی) بدن، تولید ماده مناسب (مولد خلط صالح)، دفع بلغم و سودا، تقویت کبد می‌شود و چاق کننده، افزاینده قدرت باروی و حافظ جنین مخصوصا در افراد با بنیه ضعیف است.
مواد لازم
- پودرنارگیل ریز: 200 گرم
- آب: یک پیمانه
- شکر: 250 گرم
- آب لیمو تازه : 1 ق. غ
- گلاب: 1 ق.غ
- پودر پسته و پودر گل سرخ: برای تزیین
طرز تهیه
- آب، آبلیمو، گلاب و شکر را در قابلمه ریخته و می جوشانیم تا شربت نسبتاً غلیظی شود.
- شربت غلیظ شده و شفاف را کناری گذاشته تا از دما بیفتد.
- پودر نارگیل را به شربت سرد شده اضافه کرده و خوب مخلوط نمایید.
- مخلوط را بعد از ورز دادن داخل یک قالب یا سینی مستطیل بریزید و آن را خوب با گوشتکوب پرس کنید.
- روی لوزها را با پودر پسته با گل سرخ تزیین کرده و آن‌ها را داخل یخچال بگذارید.
- بعد از دو سه ساعت لوزها را درآورده و به شکل دلخواه برش بزنید و در ظرف مناسب بچینید.
- افراد گرم مزاج و دارای هاضمه ضعیف، در مصرف این شیرینی، زیاده روی نکنند.
4) توت بادامی
مقوی عمومی بدن به خصوص مغز، چاق کننده و کاهنده تب ( موقع تب، گاهاً 3 تا ۴ تا خورده شود)، شکر اصلاح کننده این ترکیب است و قدرت جذب بادام را بالا می برد، پس اگر در مقدار کم و متعادل میل شود، مشکل زا نیست.
مواد لازم
- بادام آسیاب شده بدون پوست ( پودر بادام): 100 گرم
- پودر شکر (شکر دانه ریز آسیاب شده): 100 گرم
- گلاب: 2 ق. غ
طرز تهیه
- بادام، پودر قند و گلاب رو با هم مخلوط کرده و با قاشق هم می‌زنیم.
- بهتره گلاب را کم کم اضافه کنیم تا مخلوط خیلی نرم نشود.
- بعد از اینکه مخلوط رو کمی با قاشق هم زدیم با دست شروع به ورز دادن مواد می‌کنیم تا مخلوط به صورت خمیر منسجم دربیاد کافیست.
- از خمیر تکه هایی کوچیک برداشته و با دست به شکل توت درمی‌آوریم.
- برای رنگ زرد و سبز و قرمز آن می‌توانیم از پودر پسته، زعفران دم کرده، یا آب لبو استفاده کنیم.
نکات پایانی
اگر دوست دارید در ایام نوروز با شیرینی از مهمانان و فرزندان خود پذیرایی کنید، این نکات را به خاطر بسپارید:
- حتی الامکان خودتان در منزل و با استفاده از مواد مفید و باکیفیت شیرینی سالم طبخ کنید.
- اما حواستان باشد در مصرف همین شیرینی‌های سالم خانگی هم زیاده روی نکنید.
- از شیرینی‌های خشک، کوچک و کم کالری مانند نان برنجی با خرفه، شیرینی نخودی در مقدار کم استفاده کنید.
- اگر دچار اضافه وزن، یبوست و … هستید خشکبار شیرین را جایگزین شیرینی و آجیل بازاری نمایید مانند : مویز، انجیر خشک خیسانده در گلاب یا آب، توت خشک نمدار، برگه هلو یا زردآلو
منبع
- با سپاس از پیج پیام تندرستی (زیرنظر دکتر ناصر رضایی پور)
- دکتر طاهره امیریان
- دکتر فاطمه مرادی
