بسیار شایع است که افراد سیر خام را به شکل ناشتا و شکم خالی به منظور تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از عفونت و سرماخوردگی یا حتی جلوگیری از ابتلا به کرونا استفاده می کنند. حالا ما در این پست قصد داریم در خصوص این محصول و این که سیر سرد است یا گرم از دیدگاه طب سنتی مورد بررسی قرار دهیم.
سیر، بدبو پرخاصیت
- سیر یکی از مفرده های درمانی طب سنتی است که خواص فراوانی برای سلامتی دارد اما مصرف آن تحت هر شرایطی به هیچ وجه توصیه نمی شود.
- سیر حاوی آلیسین است که برای سلامتی مفید است و به کاهش فشار خون و کلسترول کمک می کند.
- با قرار دادن سیر روی دندان می توان درد آن و با قرار دادن سیر روی زگیل، آن را از بین برد و همچنین برای درمان گزیدگی مار و حشرات نیز استفاده می شود.
- محلل است، یعنی تحلیل برنده مواد زائد سفت شده و غلیظ شده در بدن که معمولاً از منشاء بلغم و سودا (اخلاط و مواد سرد در بدن) هستند.
- سیر ادرارآور، قاعده آور و سبب تعریق است.
- در سرد مزاجان سبب تقویت قوای جنسی و ازدیاد منی می‌شود.
- در گرم مزاجان برعکس بدلیل افزایش بیش از حد حرارت بدن باعث خشک شدن و کم شدن مایع جنسی می‌شود.
طبع سیر گرم است یا سرد؟
سوال مهمی که وجود دارد آن است که سیر گرمی یا سردی؟ و استفاده از آن برای چه کسانی مفید است؟ سیر از جمله خوراکی‌هایی است که طبع آن گرم و خشک می‌باشد. البته می‌توان این محصول را از معدود خوراکی‌هایی دانست که حرارت آن شبیه حرارت غریزی بدن است. از این‌رو خوردن آن با مراعات زمان و مزاج فرد و در حد اعتدال حافظ صحت بدن است. در نظر داشته باشید استفاده از سیر برای افرادی که دارای مزاج گرم هستند و در محیطی گرم زندگی می‌کند چندان زیاد توصیه نمی‌شود. اما مصرف سیر به فردی که دارای مزاج سرد است و در محیطی سرد زندگی می‌کند یا فعالیت فیزیکی کمی دارد و دارای اضافه وزن هستند بسیار مناسب است.
مصرف سیر خام به صورت ناشتا، آری یا خیر؟
- سیر جزء یکی از مفرده هایی است که در کتب طب سنتی از آن به عنوان مفرده‌ای با گرمی شدید نام برده شده و گرمی و خشکی آن در درجه سه و چهار است. این عبارت نشان می‌دهد که طبع سیر گرم و خشک است.
- مواد و گیاهانی که در درجه بالای گرمی و خشکی هستند مانند طبع سیر، دارای سمیت بالایی بوده و می‌توانند برای بدن مخاطره انگیز باشند.
- از این رو به موجب مخاطراتی که سیر در پی دارد، مصرف آن به تنهایی آن هم به شکل ناشتا در هیچ یک از کتب طب سنتی تایید و توصیه نشده است. از این‌رو برای فواید خوردن سیر ناشتا در طب سنتی نیز هیچ توصیه‌ای وجود ندارد.
هشدارهای مصرف یک حبه سیر به صورت ناشتا
- از نظر طب ایرانی درجه گرمی و خشکی سیر بسیار بالا است که منجر به سمیت محصول می‌شود.
- و مصرف بیش از حد معمول سیر آن هم به شکل ناشتا موجب مسمویت کبد می‌شود. از این‌رو فواید خوردن سیر ناشتا در طب سنتی را وجود مشکلاتی مانند بیماری‌های کبد، سیستم گوارشی و… رد خواهد کرد.
- موادی که در سیر وجود دارد می‌تواند برای مخاط های گوارشی، بسیار سوزاننده باشد؛
- سیر با رفلاکس اسید معده به مری موجب سوزش معده می شود و فرد را دچار تهوع، استفراغ می کند.
- همچنین به واسطه مواد و گازهایی که در معده تولید می‌کند، می‌تواند موجب بروز سردرد، سرگیجه، ریزش مو، وسواس و اندیشه های بد، بی خوابی و… شود.
آیا راهی وجود دارد که بتوان مزاج سیر را تعدیل نموده و از خواص آن بهره برد؟
با وجود گرمی و خشکی بالای سیر، راه هایی وجود دارد که بتوان گرمی سیر را تا حدودی اصلاح و تعدیل نموده و از خواص آنتی اکسیدان و آنتی ویرال (ضد ویروس) آن بهره برد:
سیر پخته
- از سیر به عنوان یک ماده طعم دهنده و به عنوان یک افزودنی در طبخ غذاها استفاده کنیم ولی در حد یک یا دو حبه سیر در غذای کل خانواده مجاز است.
- در واقع پخته سیر می‌تواند از عوارض جانبی آن بکاهد.
- البته طبع سیر پخته نیز همانند سیر خام گرم و خشک است و با پختن تغییری در طبیعت آن ایجاد نمی‌شود، بلکه از شدت این طبع (گرمی و خشکی) در هنگام پخت مقداری کم می‌شود.
سیر ترشی
- به جای سیر خام از سیر ترشی استفاده کنیم، سیر که همراه با سرکه به صورت سیرترشی مصرف شود، عوارض آن کم می‌شود چون سردی سرکه، اوج مزاج گرمی سیر را می‌شکند و آن را متعادل می‌کند،
- اما مصرف زیاد آن هم توصیه نمی شود و در هفته دو یا سه بار به صورت چند حبه از سیر ترشی قابلیت مصرف دارد.
افرادی که مصرف سیر تحت هر شرایطی برایشان مضر است!
1) افرادی که داروی ضد انعقاد خون مصرف می‌کنند
سیر یک ضد انعقاد طبیعی است که بهترین درمان برای گردش خون است به همین دلیل توصیه می شود افرادی که از داروهای ضد انعقاد ( وارفارین، کلوپیدوگرول و آسپیرین) استفاده می‌کنند از مصرف سیر پرهیز کنند چون موجب خونریزی شدید می‌شود.
2) افرادی که دچار نارسایی قلب و تپش قلب هستند
اگر بعد از خوردن سیر دچار تپش قلب می شوید بهتر است در این مورد احتیاط کنید.
3) افراد باردار
مصرف سیر در دوران بارداری برای درمان به هیچ وجه توصیه نمی شود و حتما باید با مشورت پزشک مصرف شود.
4) افراد دارای فشار خون پائین
- کاهش و افت شدید فشار خون، اگر چه نوعی مزیت سیر برای افرادی است که فشار خون بالا دارند،
- اما افرادی که فشارخون طبیعی یا پایین دارید بهترین پیشنهاد این است که از خوردن سیر پرهیز کنند، چون خوردن سیر باعث افت فشار خون می‌شود.
- و در حالت عادی کاهش بیش از حد فشار باعث سرگیجه و تهوع و لرزش بدن فرد می شود.
5) افراد دارای مشکلات کبدی
مصرف سیر تاثیر دارو روی بدن را کاهش می دهد. بیشتر داروها مخصوصا داروهای کبد و جلوگیری از بارداری، اگر با سیر مصرف شوند تاثیر بر عکس روی بدن می گذارند.
6) افراد دارای مشکلات گوارشی
سیر خام برای دستگاه گوارش سنگین است، بنابراین اگر شما دستگاه گوارش حساسی دارید، سیر مصرف نکنید چرا که باعث سوزش معده، بادشکم، تهوع و استفراغ و … می‌گردد.
منبع: گردآوری شده توسط تیم محتوایی طبایع (برگرفته از صحبت های خانم دکتر محبوبه ابریشم کار)
