بیماری کرونا یا همان «کووید19» را شاید بتوان یکی از ژرف ترین و دردناک ترین رویدادها در تاریخ بشری پس از جنگ های جهانی تلقی کرد. اگرچه امید است که این بیماری روز به روز کمرنگ تر شود، اما بیم آن نیز می رود در پائیز هر سال دوباره شعله ور شود و جهان را فرا بگیرد. لذا منطقی به نظر میرسد که بر پایه دستورات سازمان جهانی بهداشت از تمامی ظرفیت ها، از جمله ظرفیت های طب های سنتی برای درمان آن بهره برداری شود.
برنامه ذیل بخشی از دستور العمل بروزرسانی شدهای است که بر اساس منطق طب ایرانی و تجربیات درمانگران این دانش بر روی بیماران کرونا پایه ریزی شده است که در این پست به بررسی تدابیر و درمان های کمکی مختص مردم عادی و افراد پرخطر خواهیم پرداخت.
تدابیر پیشگیرانه و خودمراقبتی در مردم عادی
مردم و اقشار عادی جامعه بهار است به عنوان پیشگیری، اقدامات زیر را به کار بندند:
- توصیه به انجام دقیق توصیه های وزارت بهداشت و رسانه های معتبر در رعایت بهداشت شخصی
- دوری از تجمعات و فاصله گذاری اجتماعی مناسب و پرهیز از مشاهده مکرر اخبار مرتبط با کرونا بخصوص از رسانه های ناشناس و نامعتبر
- غرغره با آب ولرم رو به گرم یا آب نمک رقیق (یک قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب گرم) و استنشاق آن برای شستشوی بینی و حلق حداقل دو بار در روز.
- گرم نگه داشتن اتاق و محیط زندگی
- استفاده از رایحه های ملایم میوه جات (پس از شستن کامل آنها) نظیر پرتقال، به، لیمو و خیار و بوی گلاب و پرهیز از بوی های تند و تیز مانند بوی سرخ کردنی ها
- مصرف هر روزه ولی به اعتدال و بدور از افراط دستکم برخی از این موارد: شربت لیمو، شربت نارنج با آب ولرم و شکر یا عسل، سیر، زنجبیل، دارچین، تخم گشنیز، دمنوش هایی مانند بابونه، نعنا، گاو زبان، آویشن، زوفا و … انواع سوپ سبزیجات بویژه با آلو و روغن زیتون، خاکشیر با آب جوش، سیاهدانه با عسل.
- عدم مصرف: غذاهای خمیری و سرخ کرده و چرب مانند (ماکارونی چرب، الویه با گوشت های صنعتی، سوسیس، هلیم و آش گوشت غلیظ، پنیر پیتزا)، غذاهای گوشتی، شیرینی جات، ترشی جات.
- بطورخالصه پرهیز از پر خوری و البته کم خوری افراطی
- پرهیز از بی خوابی، کم خوابی، پر خوابی و خواب نابجا (مثال خواب در روز و بیداری در شب).
- داشتن فعالیت فیزیکی معتدل و نرمش هر روزه
- مناسب و کامل بودن اجابت مزاج روزانه (بویژه معالجه به موقع یبوست).
تدابیر پیشگیرانه و خود مراقبتی در افراد پرخطر
منظور از افراد پرخطر چه کسانی هستند؟
- کارکنان بیمارستان ها و مراکز درمانی
- خانواده بیماران
- بیمارانی که بیماری مهم و زمینه ای دیگری (به غیر از کووید 19 یا همان کرونا) دارند مانند فشار خون، دیابت، بیماری قلبی و …
- کارمندان و کارگرانی که زیاد با اقشار مختلف جامعه مراوده فیزیکی دارند.
- افرادی که با بیماران کرونایی در تماس مستقیم بوده اند.
تدابیر لازم برای افراد پرخطر
- رعایت تمامی نکاتی که در دستور العمل های وزارت بهداشت برای افراد پر خطر ذکر شده است.
- غرغره و استنشاق آب و نمک.
- در صورت امکان انجام دست کم یکبار حجامت بین دو کتف در مرکز معتبر با رعایت اصول محافظت شخصی، فاصله گذاری اجتماعی و موارد ممنوعه حجامت
- مصرف هر روزه دمنوش های حاوی گیاه سرخارگل (اکیناسه) (با احتیاط دربیماران نقص ایمنی یا دارای مشکلات و بیماری های خودایمنی)
- در حالتی شبیه افسردگی و کاهش توان کاری: مصرف شربت جلاب (مخلوط سه چهارم لیوان آب، سه قاشق غذاخوری گلاب، یک قاشق مربا خوری عسل یا شکر و اندکی زعفران) یا شربت لیموی زعفرانی (در این دو مورد بیماران دیابتی مراقب باشند).
- مصرف هر روزه نصف قاشق چای خوری رب شیرین بیان (در این مورد بیماران فشار خون، بیماران دارای هپاتیت مزمن، بیماران کلیوی مراقب باشند).
- مصرف سیاهدانه، در حد یک قاشق چایخوری کوچک در هنگام ناشتایی با عسل یا همراه نان صبحانه.
طرز تهیه رب شیرین بیان
ریشه شیرین بیان را پوست کنده و مغز آن را نیمکوب نموده و در آب بجوشانید تا قوت ریشه در آب داخل شود، سپس مکرراً آن را صاف کرده که ته نشین نداشته باشد، بعد آنقدر بجوشانید تا غلیظ شده و به صورت رب درآید.
حرف پایانی…
- بیماری نو پدید کووید 19( کرونا) بیماری ای پیچیده و با مکانیسمی کامل شناخته نشده است.
- چه بسا پس از چند ماه دیگر عوارض و یا علائم دیگری از بیماری آشکار شود.
- لذا کار بالینی بر روی این بیماران باید بسیار با احتیاط و بصورت همکاری تیمی باید باشد و ارائه این برنامه به منزله کنار گذاشتن طب رایج نبوده و در تمام موارد باید درمان های تایید شده طب رایج نیز در صورت نیاز پیگیری شوند.
توجه: منتظر پست های بعدی ما در خصوص تدابیر و درمان های کمکی مختص بیماران سر پایی، بیماران بستری ساده، بیماران بستری بخش مراقبتهای ویژه و بهبودیافتگان باشید.
منبع: برنامه تدابیر پیشگیرانه و درمانهای کمکی طب ایرانی در بیماری کووید19 (ویرایش یک اردیبهشت 1399)