بیماری های رایج فصل تابستان
در ادامه معرفی بیماری های رایج در فصل تابستان و روش های پیشگیری و درمان آن ها به کمک طب سنتی در قسمت اول، در این قسمت نیز به معرفی چند بیماری دیگر که در فصل تابستان رایج هستند می پردازیم.
آفتاب سوختگی ( Sunburnt )
نوعی التهاب پوستی است که در اثر مجاورت طولانی مدت در آفتاب یا سایر منابع پرتو فرابنفش حاصل می‌شود. این سوختگی در اثر پرتو فرابنفش موجود در نور خورشید یا دستگاه‌های برنزه‌کننده (سولاریوم) به وجود می آید که ممکن است منجر به بثورات دردناک روی پوست شود. از علائم آن می توان به سرخی بیش از حد پوست، دردناک شدن، تب، تاول و در موارد شدید مرگ اشاره کرد.
توصیه های طب سنتی برای درمان آفتاب سوختگی:
- کمپرس آب سرد روی قسمت ملتهب.
- گذاشتن ژل آلوئه‌ورا برای خنک‌کنندگی و تسکین درد روی موضع آسیب دیده.
- مالیدن شیر خنک روی موضع آفتاب سوخته.
- مالیدن وازلینی که چند ساعت در یخچال روی فسمت های آسیب دیده.
- حمام بلغور جو دوسر. یک یا چند فنجان بلغور آسیاب شده در وان حمام بریزید. بهتر است 15 تا 30 دقیقه در این آب، بدن خود را غوطه‌ور کنید تا رطوبت‌رسانی به پوستتان به حداکثر میزان ممکن خود برسد.
- استفاه موضعی از قرص آسپرین: قرص آسپرین را خرد کرده و با آب به حالت شبه خمیر درآورید. خمیر فوق را روی منطقه آسیب‌دیده قرار داده و پس از 10 دقیقه با آب سرد بشویید. این روش، یک درمان عالی خانگی برای کاهش درد و التهاب است.
- استفاده موضعی از ماست: ماست خواص ضدباکتریایی دارد، خنک‌کننده و آبرسان سریع است.
- استفاده موضعی از سرکه سیب روی موضع آسیب دیده.
- استفاده از چای کیسه‌ای: چای خاصیت ضدالتهابی دارد و یک آنتی‌اکسیدان قوی به شمار می‌آید. پیشنهاد ما استفاده از چای کیسه‌ای بابونه است. پس از خنک شدن، روی موضع موردنظر قرار دهید.
- مصرف موضعی کپسول ویتامین E.
- مصرف موضعی و خوراکی عسل.
- حمام جوش شیرین: یک یا دو پیمانه جوش شیرین در وان حمام ریخته و به مدت نیم ساعت بدنتان را در آن غوطه‌ور کنید.
- ماسک خیار: خیار خاصیت ضدالتهابی قوی دارد، بعلاوه یک آنتی‌اکسیدان بسیار قوی است. پیشنهاد ما این است برای درمان آفتاب‌سوختگی ملایم یک یا چند خیار را در مخلوط‌کن به‌صورت پماد در بیاورید و روی قسمت آسیب‌دیده قرار دهید تا درد و التهاب آن تسکین یابد.
- ویتامین D: مصرف ویتامین D در درمان آفتاب‌سوختگی بسیار موثر است.
- استفاده موضعی از روغن های ضروری: استفاده از روغن هایی مانند روغن نعناع فلفلی، روغن اسطوخدوس و بابونه، روغن اکالیپتوس، روغن همیشه بهار، روغن مر مکی، روغن منتول، روغن چای سبز، روغن گل رز، روغن نرولی (یک اسانس تولید شده از شکوفه نارنج است)، روغن مانوکا، روغن لیمو، روغن سایپرس، روغن برگاموت، روغن چوب صندل، روغن کندر، روغن نارگیل، روغن مورینگا، روغن دانه یا تخم هویج و روغن چای.
- استفاده موضعی از سیب زمینی خام.
- استفاده موضعی از دمنوش شیرین بیان: برای درمان آفتاب سوختگی، کافی است یک فنجان دمنوش شیرین بیان را با یک فنجان آب خیار تازه ترکیب کنید و بر روی پوست آسیب دیده بمالید.
- استفاده موضعی از ترکیب برگ خرفه پخته کوفته یا عصاره برگ آن و سفیدآب، به همراه روغن گل تنها یا همراه با سفیده تخم مرغ و صمغ عربى.
- استفاده موضعی از سیب رنده شده در محل های آسیب دیده.
- پاشیدن پودر برگ مورد خشک، پوست جو، گرد سماق و ساییده تخم خرفه روی محل آفتاب سوختگی.
- استفاده از ضماد کاهو پخته شده روی موضع.
آبله مرغان (Chickenpox)
یکی دیگر از بیماری های ویروسی که مانند اوریون در بهار و تابستان گریبان افراد مخصوصا کودکان را می گیرد آبله مرغان است و علائم شایع آن شامل جوش هایی کوچک و پر از مایعات، تاول، خارش پوست، قرمزی، تب شدید، بی‌اشتهایی و سردرد می‌باشد. افراد مبتلا به دیابت، سرطان، دارای فشار خون، اچ آی وی، سل و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر از بقیه مستعد آبله مرغان هستند.
پادتن این بیماری بعد از بهبود در بدن باقی می ماند و امکان ابتلای دوباره تقریبا بعید است. ابتلا به این بیماری در کودکی سبکتر است و اگر در بزرگسالی به این بیماری مبتلا شویم عوارض و علائم شدیدتری دارد. اگر در بزرگسالی به این بیماری مبتلا شویم به آن زونا می گویند. زونا نوعی بیماری عفونی و ویروسی عصب و پوست اطراف آن است که به علت فعالیت مجدد ویروس آبله مرغان یعنی واریسلا زوستر بروز پیدا می‌کند.
توصیه های طب سنتی برای درمان آبله مرغان:
- بوییدن بوهای خنک مانند کافور، صندل برای جلوگیری از گرم شدن نفس.
- پاشیدن و اسپری کردن گلاب در فضا.
- جرعه جرعه نوشیدن آب خنک (نه آب یخ) کخ سبب تعریق و کمک به طبیعت برای دفع ماده بیماری می‌شود.
- پرسیاوشان، سپستان و گل ختمی از هر کدام یک قسمت، مرزنجوش 2 قسمت، ریشه ی کاسنی، برگ کاسنی و بادرنجبویه از هر کدام 3 قسمت و پودر شیرین بیان، مغز ناخنک، خارخاسک و ریشه ی ایرسا از هر کدام 4 قسمت، همه را نیم کوب کنید و هر قسمت را شب در یک و نیم لیوان آب بخیسانید و صبح در همان آب بجوشانید و آب صاف کرده ی آن را بنوشید و تفاله ی آن را مجددا بخیسانید و شب باز هم بجوشانید و سپس آب صاف کرده ی آن را مصرف نمایید.
- مصرف گشنیز تازه همراه غذا، عناب در میان روز و شربت سکنجبین ساده، شربت انار و شربت ریواس به عنوان نوشیدنی روزانه.
- نوشیدن ماء الشعیر طبی شیرین شده با کمی شکر.
- خوردن غذاهایی که میل به سردی و خشکی دارند (در دوره اوج بیماری).
- مالیدن روغن بنفشه روی ضایعات پوستی.
- رساندن دود عنبرنسارا به پوست درگیر که موجب خشک شدن ضایعات و کاهش خارش شود.
- روزی چندبار مالیدن مخلوط سرکه طبیعی و گلاب با پنبه یا گاز تمیز به بثورات پوستی نیز اثر مشابه دارد.
- جوش شیرین خارش و سوزش ناشی از آبله مرغان را تسکین می‌دهد. نصف قاشق غذاخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب حل کنید. لیف نرمی را به محلول آغشته کنید و روی قسمت‌هایی که دچار خارش و سوزش است بگذارید و اجازه بدهید خشک شود. راه‌حل دیگر این است که نصف یا یک فنجان جوش شیرین را در آب وان حمام حل و داخل این محلول حمام کنید.
- سوپ هویج و گشنیز: سوپی که گشنیز و هویج دارد، در درمان آبله مرغان بسیار مفید است. این غذا سرشار از آنتی اکسیدان است که در فرایند درمان تأثیر بسیار مثبتی دارد. حدود ۱۰۰ گرم (یک فنجان) هویج را خرد کنید، ۶۰ گرم (نصف فنجان) هم برگ تازه‌ی گشنیز را با هویج در دو و یک‌چهارم فنجان آب بجوشانید تا نصف آب تبخیر شود.
- جو دوسر یکی از درمان‌های پرطرفدار خانگی برای خارش ناشی از آبله مرغان است. دو فنجان جو دوسر را بکوبید تا به شکل پودر دربیاید، سپس آن را در ۲ لیتر آب ولرم بریزید و بدنتان را به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه با این محلول خیس کنید.
- یکی از راه‌حل‌های مؤثر برای درمان آبله مرغان استفاده از سرکه انگور است. این روش درمانی، خارش پوست را از بین می‌برد و به بهبود زخم‌ها و جلوگیری از ایجاد جای زخم کمک می‌کند. نصف فنجان سرکه‌ی انگور را به آب ولرم درون وان حمام اضافه کنید و حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه درون این محلول حمام کنید.
- استفاده موضعی از روغن های ضروری مانند روغن اسطوخودوس و روغن چوب صندل.
- عسل در بهبود خارش و التیام جوش‌های ناشی از آبله مرغان مؤثر است. عسلی طبیعی و باکیفیت تهیه کنید و روی قسمت‌هایی از بدنتان که جوش و تاول دارد، بمالید. این کار را تا زمانی که زخم‌ها از بین بروند روزی ۲ تا ۳ بار تکرار کنید.
پرهیزات برای بیماری آبله مرغان
- پرهیز از شیر، خربزه، انجیر، انگور و شیرینی‌ها به ویژه خرما، انگبین و شیرینی‌های قنادی.
- پرهیز از جماع، کارهای سخت و سنگین، قرارگرفتن در معرض آفتاب و گرد و غبار.
- پرهیز از گرما و خنک کردن هوای خانه.
- پرهیز از حمام گرم و درازمدت و شست و شوی بدن با آب خنک یا ولرم.
سرخک (measles)
سرخک مانند آبله مرغان و اوریون یکی دیگر از بیماری های شایع تابستانی است که راه انتقالی مانند آبله مرغان دارد و معمولا مخاط پشت حلق را آلوده می‌کند. ویروسی که باعث سرخک می‌شود، در تابستان‌ها سریعتر تولید مثل می‌کند. علائم اولیه آن سرفه، تب شدید، گلودرد و قرمزی چشم است. سپس، لکه‌های سفید ریز و بثورات سرخک در سراسر بدن ظاهر می‌شوند. اکثرا این لکه‌ها از اطراف خط مو و صورت به وجود می‌آیند. جهت پیشگیری از این بیماری باید واکسن سرخک بزنید.
توصیه های طب سنتی برای درمان سرخک:
- چای گل گاو زبان مخلوط با شیر و عسل.
- مصرف گل بنفشه.
- ضماد برگ کلم وحشی یا اهلی کوبیده شده با آرد جو.
- ۸۷۵ گرم قند را در ۵۰۰ گرم تمشک روی حرارت ملایم آب کنید، سپس آن را صاف کرده و به مرور میل نمایید.
- جوشانده ی عناب مفید است.
- مصرف خوراکی هایی مانند: مغز خیار، لعاب اسپرزه، هندوانه، آب لیمو شیرین، آب پرتقال، مغز کاهو، عرق چهار گیاه سرد، عرق بید، عرق شاه تره، عرق کاسنی، آب جوشانده ی برگ یا ریشه ی تخم کاسنی، ماءالشعیر، آب جوشانده ی عناب که ترنجبین در آن حل شده باشد، عناب یا آب عناب، گشنیز، سوپ با گشنیز، لپه و نخود، شیر گاو کم چرب، شیر خشت و قدومه شیرازی.
- روزی چند بار ماءالشعیر بنوشید.
- 900 گرم قند را در 500 گرم تمشک روی آتش ملایم آب کنید بعد در صافی نرم صاف کرده و به مرور میل نمایید.
- صبح مقداری عناب و ترنجبین را بجوشانید و آب آن را بنوشید، عصر مقداری عدس و سپستان و عناب را بجوشانید و آب آن را میل کنید. روز بعد تخم گشنیز، تخم خرفه، تخم کاهو و تخم خیار سبز و تخم خیار چنبر از هر کدام 5 گرم همه را نیم کوب کرده و بجوشانید و شیره بکشید سپس 30 گرم ترنجبین هم در آب آن شیره کنید و در طول روز میل کنید و به جای آب عرق کاسنی یا عرق بید یا هر دو را مخلوط کرده و بنوشید.
- شب هنگام خواب دو سه قاشق مرباخوری شیرخشت حل شده میل کنید و به جای غذا فقط شیر گاوی را بجوشانید و چربی آن را گرفته، سپس میل نمایید و هر 48 ساعت یک بار یک استکان آب هندوانه و نیم استکان آب لیمو شیرین بنوشید.
- مقدار یک فنجان از جو را در ظرفی که حاوی سه فنجان آب است بریزید و مخلوط کنید و سپس روی حرارت بگذارید تا آب آن نصف شود و پس از رسیدن به این مرحله آن را از روی حرارت بردارید و پس از سرد شدن آن را از صافی عبور دهید. در صورت دلخواه می‌توانید به آن اندکی شکر یا نمک اضافه و نوش جان کنید. این روش درمانی را به مدت یک ماه و مقدار دو تا سه لیوان روزانه مصرف نمایید تا بهبودی کامل حاصل شود.
- در ظرفی سه لیوان آب بریزید و بگذارید تا به جوش آید و سپس به آن یک قاشق غذاخوری پودر این گیاه را اضافه کنید. حالا ظرف را از روی شعله برداشته و آن را از صافی عبور دهید. این نوشیدنی را تا زمان بهبودی کامل روزانه دو بار مصرف کنید. شما می‌توانید برای گرفتن نتیجه‌ی بهتر کمی روغن نعناع یا شکر به این نوشیدنی اضافه کنید.
- یک لیوان شیر را در ظرفی بریزید و کمی آن را گرم کنید و به آن یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه و عسل اضافه کنید و خوب هم بزنید. این ترکیب را به مدت یک ماه و روزانه دو بار مصرف کنید.
- چند حبه سیر را له کنید و آن را با عسل مخلوط نمایید و روزانه آن را مصرف کنید تا بهبودی کامل حاصل شود.
- در ظرفی که حاوی یک لیوان آب در حال جوش است، گیاه دارویی سنبل‌الطیب و سیر اضافه کنید. پس از کمی جوشیدن روی حرارت ملایم آن را از روی شعله برداشته و آن را از صافی عبور دهید و سپس بنوشید. می‌توانید در صورت دلخواه برای طعم بهتر کمی به آن عسل اضافه کنید.
- استفاده موضعی از روغن سیر بر روی پوست.
- آب چند عدد لیمو را بگیرید که حدود ۱۵الی ۲۵ میلی لیتر باشد و سپس آن را با آب مخلوط کنید و در روز چندین مرتبه این نوشیدنی را بنوشید. همچنین می‌توانید از آبلیموی تازه روی نواحی آسیب دیده بمالید تا باعث کاهش خارش و تسکین آن ها شود.
- پس از گرفتن آب یک خیار چنبر تلخ، یک قاشق غذاخوری از آب خیار چنبر تلخ را با یک قاشق غذاخوری عسل و یک دوم قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با یکدیگر مخلوط کنید و این ترکیب را به مدت دو تا سه هفته و روزانه سه بار مصرف نمایید.
- از چوب صندل خمیری به دست آورید و آن را روی نواحی آسیب دیده بمالید و پس از گذشت نیم ساعت آن را با آب نیمه گرم شستشو دهید.
- مقدار یک فنجان از جوش شیرین را در آب داخل وان بریزید و در آن دراز بکشید. این روش کمک شایانی به کاهش خارش ناشی از سرخک می‌کند. روشی دیگر به این صورت است که از مخلوط جوش شیرین و آب خمیری آماده کنید و این خمیر حاصل شده را روی نواحی مورد نظر بمالید و پس از خشک شدن با آب نیمه گرم شستشو دهید.
- مقدار یک فنجان از جوش شیرین را در آب داخل وان بریزید و در آن دراز بکشید. این روش کمک شایانی به کاهش خارش ناشی از سرخک می‌کند. روشی دیگر به این صورت است که از مخلوط جوش شیرین و آب خمیری آماده کنید و این خمیر حاصل شده را روی نواحی مورد نظر بمالید و پس از خشک شدن با آب نیمه گرم شستشو دهید.
- مقدار یک تا دو فنجان از بلغور جو دوسر خام را در داخل آب وان بریزید و اجازه دهید به مدت چند دقیقه این گیاه در آب خیس بخورد و سپس در وان دراز بکشید. با استفاده از این روش درمانی از شر خارش نای از سرخک خلاص می‌شوید و بیماری سریعتر بهبود می‌یابد.
- از برگ گیاهان نعناع یا ریحان خمیری به دست آورید و سپس خمیر حاصل شده را روی نواحی مورد نظر بمالید و اجازه دهید به مدت یک ساعت باقی بماند و سپس آن را با آب نیمه گرم بشویید و سپس خشک کنید.
- مقداری از برگهای زیتون را بکوبید تا به صورت خمیر سفتی درآید. حالا خمیر حاصل شده را روی مناطق آسیب دیده بمالید و اجازه دهید به مدت نیم ساعت روی موضع باقی بماند و سپس آن را با آب نیمه گرم شستشو دهید و خشک کنید. این روش درمانی را به مدت دو هفته و روزانه یک تا دو مرتبه تکرار کنید تا بهبودی کامل حاصل شود. همچنین می‌توانید از روغن زیتون نیز استفاده کنید و آن را روی نقاط آسیب دیده بمالید.
- مقداری از ژل گیاه آلوئه‌ورا را روی نقاط آسیب دیده بمالید. استفاده از این ژل دارویی باعث کاهش خارش ناشی از سرخک می‌شود و از التهاب و قرمزی پوست می‌کاهد.
- مقدار یک دوم قاشق غذاخوری عسل و یک دوم قاشق غذاخوری از پودر شیرین بیان را با یکدیگر مخلوط و به آن یک لیوان آب ولرم اضافه کنید و خوب هم بزنید و این ترکیب را در روز یکبار مصرف کنید تا گلو درد و سرفه‌های ناشی از بیملری سرخک از بین برود. روشی دیگر نیز به این صورت است که روزانه دو عدد آبنبات شیرین بیان بخورید.
- مقداری از تخم‌های شنبلیله را به مدت دو ساعت در آب خیس کنید و پس از گذشت این مدت زمان آن را از صافی عبور دهید و آب این ترکیب را هر نیم ساعت یکبار به مقدار سه قاشق چایخوری مصرف کنید تا بهبودی کامل حاصل شود.
- آناناس دارای منگنز است و همچنین مقدار زیادی ویتامین B1. برای استفاده از این روش درمانی به این صورت عمل کنید که آب این میوه‌ی خوشمزه را بگیرید و روزانه دو تا سه بار مصرف کنید تا بهبودی خود را سرعت بخشید.
- مقدار مساوی از کره و آب نبات شکری را با یکدیگر مخلوط کنید و صبح‌ها دو قاشق چایخوری از این ترکیب را نوش جان کنید
- مصرف روزانه‌ی دو فنجان از آب پرتقال حس چشایی را تر و تازه می‌کند و باعث افزایش اشتها می‌شود.
- نوشیدن آب نارگیل و همچنین خوردن گوشت این میوه.
- عرق کاسنی به دلیل طبع سردی که دارد، تقویت‌کننده کبد و کلیه و پاک‌کننده مجرای ادراری است. مصرف عرق کاسنی سبب کاهش حرارت و عطش نیز می‌شود. اگر کودک شما مبتلا به سرخک شده و درجه حرارت بدنش افزایش یافته است، روزانه یک تا ۲ لیوان عرق کاسنی به او بدهید.
پرهیزات بیماری سرخک:
غذاهای بودار و سرخ کرده، چربی جات، روغن بادام، مصرف غذاهای فرآوری و تصفیه شده مانند نان‌های سفید، ماکارونی، شکر، مواد غذایی آلرژی‌زا مانند لبنیات، شیر، پنیر، تخم‌مرغ، بستنی، گندم، سبزی، پیاز و سیب زمینی سرخ شده، کره مارگارین و غذاهای نیمه آماده یا آماده.
ادامه مطلب را در قسمت 3 بخوانید.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع
