«غلظت خون» یکی از اختلالاتی است که امروزه بسیاری از افراد بهدلیل سبک زندگی نادرست، رژیم غذایی بد و … به آن مبتلا هستند، بدون این که خود از آن آگاه باشند، غلظت خون اگر به موقع درمان نشود، عوارض متعددی داشته و میتواند عامل ابتلا به بیماری های دیگر باشد، بنابراین لازم است راه های پاکسازی و کاهش غلظت خون بررسی شود. پس بیایید تا با هم علائم این اختلال، عوارض و تدابیر و توصیه های درمانی آن را مرور کنیم!
تیرگی خون همیشه نشانه غلظت خون نیست!!!
- «رنگ خونم خیلی تیره شده، فکر میکنم غلیظ شده است.» جمله بسیار شایعی که حتما شما هم از دیگران شنیدهاید و معمولا در این شرایط، اولین فکری که به ذهن این افراد میرسد، حجامت و تصفیهخون است.
- اما اگر شما هم با چنین علائمی روبهرو شدهاید، پیش از آنکه خوددرمانی را آغاز کنید یا برای خارج کردن خون تیره از بدنتان سراغ حجامت بروید، باید بدانید که میان خون تیره و خون غلیظ تفاوتهایی وجود دارد.
- خونی که در سرخرگها جریان دارد، شفاف و قرمزرنگ است، اما خونی که در سیاهرگ ها وجود دارد، تیره رنگ است و اکسیژن کمی دارد.
- اکسیژن این خون در سیاهرگ مصرف شده، به بافت ها آمده و حین گردش، مقداری از فضولات گردش سلولی هم به آن اضافه شده و این خون به قلب و ریه برمی گردد تا دوباره اکسیژن بگیرد، بنابراین خون تیره لزوماً غلیظ نیست.
این که می گویند غلظت خون فردی بالاست یعنی چه؟
- در طب رایج، میگویند اگر تعداد گلبولهای خون در حجم بهخصوصی از خون بیشتر باشد، فرد مبتلا به غلظت خون است و با بخش سرمی یا مایع کاری ندارند.
- اما در طب سنتی، اگر گلبولهای خون کمتر شود، اما سرم خون غلیظتر باشد، میگوییم غلظت خون وجود دارد.
- همچنین از نظر طب رایج، زمانی که اکسیژن کافی به بدن نرسد، برای جبران این کمبود، گلبول قرمز بیشتری در بدن ساخته میشود و این امر باعث افزایش غلظت خون در رگ ها میشود.
- اما طب سنتی معتقد است که تجمع اخلاط غلیظ در مسیر گردش خون که معمولاً از غلبه بلغم و صفرا ناشی میشود، باعث کندی جریان خون و غلظت آن می شود.
چرا این اتفاق می افتد؟
- از مهمترین دلایل ایجاد غلظت در خون، عدم وجود تحرک و ورزش، مصرف غذاهای غلیظ یا مصرف همزمان غذاهایی با مزاج مختلف و یا غذاهای مزاج سرد با غذاهای چرب و شیرین است که باعث ایجاد چربی خون، اختلال و نارسایی کبدی می شود؛ که در نهایت منجر به غلظت خون می گردد و بیماری های زیادی از جمله بیماری های قلبی، چربی کبد، سکته و درد های مفاصل را در پی دارد.
- مزاج آدمها میتواند کنترل بدنشان را به دست بگیرد. گاهی اوقات گرمای مزاج ما بیش از حد نرمال است و این گرما سبب تجزیه شدن رطوبت و مایعات بدن که خون هم جزء آن است، شده و بخش سرمی خون غلیظ میشود.
- گاهی اوقات هم اگر دمای بدن از آن حد طبیعی که 37 درجه است، پایینتر بیاید و سردتر شود، خون هم متراکم شده و غلیظ میشود. در این شرایط دمای بدن فرد میتواند بدون وجود عوامل زمینهای دیگر، او را به مشکل غلظت خون دچار کند.
- درست مثل یخ و آب که یخ نسبت به آب غلیظتر است چون مولکولهای آن نسبت به هم در شرایط متراکمتری قرار دارند.
- از جمله موارد دیگری که در افزایش غلظت خون موثر است استعمال سیگار و دخانیات است.
- افراد چاق مستعد غلظت خون، بالا رفتن فشار خون و چربی خون هستند، پس باید مراعات بهتری در برنامه غذایی خود داشته باشند.
از کجا بفهمیم غلظت خون داریم؟
- با دیدن یک سری علائم ظاهری میتوانید نسبت به غلیظ شدن خونتان شک کرده و برای تشخیص نهایی حتما به متخصص مراجعه کنید.
- نکته مهم: البته توجه داشته باشید که علائم زیر در اکثر موارد، همه با هم ظاهر نمیشوند.
علائم غلظت خون
ممکن است غلظت خون برای چندین سال علائمی ایجاد نکند یا وقتی علائم اولیه شروع میشوند، به اندازه ای خفیف به نظر می رسند که شما ممکن است تازمانی که یک آزمایش خون ساده ندهید متوجه نشوید که غلظت خون دارید. با این حال علائم شایعی نیز دارد. این علائم عبارتند از:
- شایع ترین علامت غلظت خون، احساس خستگی بدون علت است که ناشی از کافی نبودن رسیدن اکسیژن به سلول های فرد است.
- گلگونی چهره
- قرمزی چشم
- اختلال هوشیاری
- اختلال تمرکز و توجه
- اختلالات و دردهای قاعدگی
- خواب آلودگی
- اختلال بینایی (مثل تاری دید)
- اختلال تنفسی
- تیرگی رنگ لب (به خصوص با فعالیت بدنی)
- کبودی انگشتان دست، لب، زبان
مهم:
غلظت خون در کودکان نیز بسیار شایع است و تأثیر بسزایی در رشد قد و جسم آنها دارد؛ کودکانی که دائماً خوندماغ میشوند و بیحوصلهاند و نشاط کودکی ندارند، دچار غلظت خون هستند.
غلظت خون برای تن و جان ما چه عوارضی دارد؟
- خستگی
- افزایش رخداد لخته خون و آمبولی ریوی
- تاری دید
- افزایش خطر سکته قلبی و مغزی
- کند شدن حرکت خون در رگ ها
- گرفتگی و مور مور شدن دست و پا
- افزایش فشار خون
- خارش پوست
- خونریزی از بینی
- سردرد و سرگیجه
درمان غلظت خون در طب سنتی
1) تغییر رژیم غذایی
اولین گام در کنترل و کاهش غلظت خون، تغییر رژیم غذایی و حذف غذاهای غلیظ است، که غلیظ کننده های مشهوری که باید از سفره شما حذف یا محدود شوند عبارتند از:
نبایدها:
- دیزی و آبگوشت (منظور دیزی که همراه با لوبیا و نخود و دنبه و رب گوجه و … است) وگرنه آبگوشت ساده عالی است.
- هلیم، کله پاچه، آش رشته
- گوشت گاو، دل، قلوه، جگر سیاه
- غذاهای سرخ شده در روغن
- شیرینی، کیک، بیسکویت و سایر فرآوردههای قنادی
- ماکارونی و لازانیا و پنیر پیتزا
- فست فود، سوسیس و کالباس
- انواع سس و کنسرو
- غذاها و گوشت های مانده
- نان های بدون سبوس
- مصرف خرما برای مبتلایان کبد چرب همراه با غلظت خون بسیار زیانآور است.
بایدها:
1) سبزیجات را مهمان همیشگی سفره های خود کنید:
- کدو سبز، لوبیا سبز، بامیه، بروکلی
- هویج، کاهو، جوانه ها (جوانه گندم، جوانه ماش و …)
- اسفناج، ریحان، گشنیز، مرزه، جعفری
بهانه ممنوع: لطفاً نفرمایید سبزیجات سرد هستند، کافی است آن ها را بخارپز کنید و کمی زیره سبز یا زعفران اضافه نمایید تا سردی آن ها گرفته شود یا همراه با مصلح خود مصرف نمایید.
2) خورشتهای کنگر، به، آلو اسفناج، خورشت لوبیا سبز، همگی رقیقکننده خون هستند یا به عبارتی معدل اخلاط یا تعدیلکننده هر چهار خلط در بدن محسوب میشوند؛
3) مصرف برنج با شوید، گشنیز یا سماق هم بسیار مفید است؛
4) آبگوشت ساده مرغ نیز مفید است که به جای نخود، لپه دارد و اگر با غوره تازه مصرف شود، عمل رقیق کردن خون را بیشتر میکند.
5) در طب سنتی، ماءالجبن و ماءالشعیر طبی برای درمان بسیاری از بیماریها از جمله غلظت خون بسیار مفید هستند.
6) مصرف آب انار ملس (ترش و شیرین) نیز برای بهبود غلظت خون و گردش خون نافع است.
2) داشتن تحرک و پرهیز از بی تحرکی
گام بعدی که میتواند در کنار رژیم غذایی بسیار مثمرثمر باشد این است که پیاده روی روزمره و مرتب را شروع کنیم.
3) مصرف دمنوش عناب
دمنوش عناب: ده عدد عناب را با چنگال سوراخ سوراخ کرده و نیم ساعت در یک لیوان آب جوش قرار دهید، سپس با پشت قاشق شیره کشی و سپس صاف کنید و بنوشید.
دمنوش عناب و آویشن: 7 تا 10 عدد عناب را با یک قاشق چایخوری آویشن در آب جوش دم کرده و صاف کنید و سپس بنوشید. این دمنوش رقیق کننده بسیار خوب و تصفیه کننده کامل خون میباشد. این ترکیب جایگزین خوبی است برای افرادی که توان حجامت یا اهداءخون را ندارند است.
4) حجامت
حجامت در فصل بهار در افراد واجد شرایط هم پیشنهادی که حتماً باید زیر نظر پزشک و با در نظر گرفتن میزان قوت بدن فرد و شرایط موجود انجام پذیرد. و هرگز خودسرانه انجام نگیرد.
نکته مهم حجامت در افراد با غلظت خون بالا:
حجامت برای افراد تنومند و دارای خون غلیظ فایدهای ندارد؛ چون از این طریق نمیتوان به سهولت خون غلیظ و مواد زایدرا از بدن آنان خارج کرد و تنها این روش سبب خروج خون رقیق فرد میشود که بر این اساس احتمال غلیظ تر و کم حجم شدن خون زیادتر خواهد شد.
مگر آن که فرد با خون غلیظ در ایام قبل از حجامت با مصرف غذاهای بسیار سبک مانند سوپ، میوه، کاهو و برخی نوشیدنیها براساس مزاج خود، بدن را آماده حجامت نموده و چند ساعت قبل حجامت حمام بروند تا خون غلیظ کمی رقت پیدا کرده و به سطح بدن نزدیک شود.