سوء مزاج معده یعنی برهم خوردن تعادل مزاج های معده که در اصطلاح متداول، سوء هضم نیز نامیده می‌شود. در پست های قبلی در خصوص سوء مزاج سرد و تر و سوء مزاج گرم و خشک معده صحبت نمودیم، در این پست قصد داریم در مورد «سوء مزاج سرد و خشک معده» صحبت نماییم. امید است که با رعایت توصیه های حفظ سلامتی طب ایرانی بیش از پیش تندرست باشید.
سوء مزاج سرد و خشک معده
- یکی دیگر از سوءمزاج های معده که باعث ایجاد اختلال در عملکرد معده و هضم غذا می‌گردد، سوءمزاج سرد و خشک معده است.
- وجود بیش از اندازه ماده سودا در معده که کیفیت آن سرد و خشک است گاهی سبب بروز سردرد مشارکتی معده می‌شود (سردردی که علّت ایجاد آن اختلالات ناحیه‌ی سر و گردن نمی‌باشد، بلکه اختلالات عملکرد معده و بیماری‌های آن موجب ایجاد حس درد در سر می‌شود).
- افراد مبتلا به سوء مزاج سرد و خشک معده با وجود خشکی دهان نمی‌توانند آب زیادی بخورند و همچنین از یبوست رنج می‌برند.
علائم شایع سوء مزاج سرد و خشک (سوداوی) معده
علایم سوء مزاج سرد و خشک معده، عبارتند از :
- کم اشتهایی یا اشتهای کاذب
- نفخ
- سوزش معده
- زبان تیره
- دهان ترش و خشک
- خشکی دهان
- کاهش عطش
- آروغ ترش
- ضعف هضم (احساس سنگینی و پری شکم بعد از غذا)
تدابیر خاص غیر خوراکی جهت رفع سوءمزاج سرد و خشک معده
- صرف غذا در وعده های منظم و پرهیز از بی برنامگی غذایی.
- پرهیز از ریزه خواری در طی روز
- پرهیز از مصرف نوشیدنی ها و غذاهای غلیظ و دیرهضم
- خودداری از انجام ورزش و حرکات شدید بدنی
- پرهیز از اعراض نفسانی شدید که بر گرمی و خشکی معده می افزایند
- حمام مرطب (مرطوب)
- انجام ورزش معتدل روزانه (پیاده روی)
- ماساژ روغن های گرم و معتدل مانند روغن بادام شیرین، بنفشه یا روغن کنجد بر روی موضع معده
توصیه های غذایی
- گوشت پرندگان کوچک مانند بلدرچین و جوجه مرغ با ادویه مناسب
- سوپ سبزیجات با گوشت
- نخودآب
- حریره بادام _ روغن بادام
- مربای سیب، بالنگ، به و هویج
- فالوده سیب با عرق معطر یا شربت جلاب
- خشکباری چون بادام، فندق، مویز، انجیر و توت خشک
- شیره کنجد با نبات
پرهیزات غذایی
- گوشت گاو
- لبنیات سرد و ترش
- غذاهای سودا زا (بادمجان، عدس، قارچ، کلم و …)
- ساندویچ، انواع فست‌فود، کنسرو و کمپوت
- ادویه های تند مانند فلفل_ زنجبیل _ خردل
- غذاهای غلیظ و دیرهضم مانند پیتزا، ماکارونی، لازانیا، کله پاچه
- میوه های ترش یا سرد و تر مانند هندوانه، خیار، گوجه، آلبالو، آلو و …
از درمان خودسرانه سوء مزاج معده بپرهیزید
از آنجایی که هر کسی مزاج خاص خودش را دارد ما خود درمانی را توصیه نمی‌کنیم مثلا بسیاری از افراد دارای مزاج سرد هستند، ولی کبد گرمی دارند و به همین دلیل خود درمانی به واسطه ادویه‌ها و داروهای گیاهی ممکن است برای فرد آسیب زننده باشد، حساسیت‌های آلرژیک ایجاد کند و باعث ایجاد جوش، خارش و … شود، پس به هیچ وجه خود درمانی را توصیه نمی‌کنیم. بلکه با برخی از تدابیر گفته شده می‌توان به تقویت معده پرداخت و توصیه می‌گردد جهت تشخیص و درمان به موقع علائم حتماً به پزشک متخصص مراجعه گردد.
منبع:راهنمای بالینی تشخیص و درمان سوء هاضمه، نوشته گروهی از نویسندگان به سرپرستی سرکام خانم دکتر مریم عظیمی و با سپاس از همکار محترم خانم دکتر ویدا نظری
