فهرست محتوا پنهان
آکنه
از دیدگاه طب ایرانی برای بهبود آکنه که یکی از بیماری های پوست است، وضعیت هضم غذا در دستگاه گوارش و نیز دفع مواد زائد از بدن باید اصلاح شود. بیماران دچار آکنه تا زمانی که از ناراحتی ها و مشکلات معده و یا یبوست رنج می برند، نمی توانند امیدوار به بهبود کامل آکنه باشند. پس قدم اول در برطرف شدن آکنه، اصلاح دستگاه گوارش و برطرف کردن یبوست است.
در مرحله بعد برای بهبود آکنه می توانید از اقدامات زیر بهره ببرید
- 2 قاشق غذاخوری خاکشیر را در یک لیوان مخلوط عرق کاسنی و شاهتره بریزید. داغ کنید و با کمی ترنجبین شیرین کرده، به صورت گرم صبح ناشتا میل کنید. تا نیم ساعت پس از آن چیزی نخورید.
- ماء الجبن.
- ماء الشعیر طبی روزی ۳ لیوان.
- سیب، گلابی، انار با کمی گلپر، تمرهندی و به از میوه های مفید هستند.
- شربت سیب و زرشک و لیمو.
نسخ رایج استادان
- یک مشت اسفرزه را در 1 کاسه آبجوش بخیسانید و در حمام به جای صابون به بدن بمالید. بعد از ۵-۱۰ دقیقه بشویید و صابون نزنید.
- روزی ۲۰ بار به صورت آب بپاشید ( اسپری کنید تا همیشه مرطوب بماند و چربی ها از بین برود ).
- به مدت ۳ ماه از هیچ کرم یا صابونی استفاده نکنید. حتی دستمال کاغذی یا حوله برای خشک کردن پوست استفاده نکنید.
- حذف فست فود، تن ماهی و تخم مرغ نیمرو.
- غذاها : برنج آبکش، چلو گشنیز، گوشت مرغ یا گوسفند آب پز شده.
- هر روز صبح و شب یک لیوان شیر میل شود.
- عصرانه یک کاهو متوسط با سکنجبین خانگی.
- به جای آب، عرق کاسنی، شاهتره و بیدمشک به تنهایی یا مخلوط میل کنید.
- در صورت گرسنه شدن در طول روز، انار، پرتقال، انگور، مغز بادام شیرین، فندق خام، فالوده، آب لیمو، هندوانه با سکنجبین میل کنید.
- برای جوش های درشت چرکی: ۱ قاشق چایخوری نشاسته را با مقداری آب مخلوط کرده روی حرارت بگذارید. به صورت داغ روی جوش ها ضماد کنید تا جوش ها سرباز کنند ( حدود ۳۰ دقیقه ).
- عرق کاسنی ۱ لیوان + خاکشیر ۱ قاشق غذاخوری + سکنجبین ۲ قاشق غذاخوری صبح ناشتا میل کنید و صبحانه نیم ساعت بعد صرف شود.
- صبحانه: ۱ عدد سیب به همراه یک خوشه انگور یا یک لیوان شیر یا کاهو سکنجبین.
- روزانه ۲-۱ استکان از دم کرده یک قاشق غذاخوری آویشن، ۱۰ عدد عناب و ۱ قاشق مرباخوری گل ختمی استفاده کنید.
- به مدت ۲ هفته هر روز صبح ناشتا یک لیوان آب انگور تازه بنوشید و یک وعده غذایی سوپ جو با گشنیز و آبغوره و روغن زیتون میل کنید.
- برای برطرف شدن جای جوش ها از ماسک کره محلی و عسل استفاده کنید.
- بادکش صورت نیز برای برطرف کردن فرورفتگی های پوستی ناشی از جای جوش مفید است.
- در جوش های گرم:
- آب انار + کمی گلاب، یک لیوان نیم ساعت قبل از غذا میل شود.
- دم کرده ۱ قاشق مرباخوری گل ختمی + ۵ عدد عناب که موقع مصرف به آن یک قاشق غذاخوری خاکشیر نیز اضافه شود . روزی ۳-۲ بار.
- حجامت عام در جوش های گرم.
- بخور آویشن: ۴ قاشق غذاخوری پودر آویشن را با ۴ لیوان آب بجوشانید و صورت را به مدت ۱۵ دقیقه با آب بخور دهید.
- ضماد بابونه: ۴ قاشق غذاخوری از پودر گل بابونه را با ۴ لیوان آب بجوشانید و به مدت ۱۵ دقیقه صورت را با آن بخور دهید . سپس مخلوط را صاف کنید و تفاله آن را به مدت ۲۰ دقیقه روی صورت ضماد کنید.
- گرم گردن مزاج در جوش های سرد با میل کردن نصف لیوان عرق زنیان یا آویشن بعد از غذا.
- پودر مدر: تخم خیار، تخم خیار چنبر، تخم کاهو، تخم خرفه، تخم کتان را مخلوط کرده یک قاشق غذاخوری از مخلوط را با نصف لیوان آب جوش دم کرده میل کنید.
خارش پوست
نسخ رایج استادان
- پرهیزات: گوجه فرنگی، بادنجان، هندوانه، خربزه.
- کمپرس گلاب سرد: پارچه نخی را در گلاب سرد خیس کرده روی ضایعه بگذارید. اگر آرام نشد چند روز چلو گشنیز میل کنید که جلوی ابخره( جمع بخار) را می گیرد. اگر با کمپرس بدتر شد نشانه است که منافذ پوست تنگ تر شده و باید لعاب ختمی با اسفرزه کمپرس شود.
- گل ارمنی را با آب کرفس خمیر کرده و در ناحیه خارش ماسک کنید. در مدت نیم تا یک ساعت خارش را از بین می برد. اگر خارش برطرف نشد، یک نخود صبر زرد را با مقداری نشاسته حل شده در آب مخلوط کرده، حبه ایی به اندازه یک نخود درست کرده و پس از خشک شدن، یک عدد با یک لیوان عرق کاسنی و شاهتره میل شود.
- ماء الجبن خوراکی.
- ماء الشعیر خوراکی.
- آب خیار و شکر: ۱ لیوان آب خیار و ۱ قاشق شکر مخلوط کرده و ۳ روز صبح ناشتا میل شود.
- ۳۰۰ گرم سدر، ۱۵۰ گرم برگ مورد، ۲۵ گرم حنا، یک قاشق روغن زیتون، یک استکان آب کرفس، ۲ قاشق غذاخوردی سرکه، نصف استکان مخلوط عرق کاسنی و شاهتره و چند قطره شامپو بچه را مخلوط کنید، به جای شامپو در حمام روی بدن بمالید و بگذارید ۲۰ دقیقه بماند. سپس با آب نیم گرم شستشو دهید.
- مخلوطی از روغن گل سرخ با کمی سرکه و آب کرفس تهیه کنید و در مواقع خارش روی موضع بمالید.
پسوریازیس
نسخ رایج استادان
- روغن عنبرنسارا: در ۴ دیواره و کف حلب روغن نباتی ۴ کیلویی خالی چند تا سوراخ ایجاد کنید. چند تکه ذغال روی گاز بگذارید تا سرخ شود و بعد داخل حلب بیاندازید. روی ۱ سینی استیل که پشت آن با وازلین چرب شده، چندتکه یخ بگذارید و سینی را روی دهانه حلب روغن نباتی بگذارید و مقداری عنبرنسارا در داخل حلب بریزید که دود کند. یخ مانع ذوب شدن روغن و ریختن دوده ها می شود. چند بار این کار را تکرار کنید. یخ ها را خالی کنید و وازلین پشت سینی را که رنگی شده در ظرفی جمع کنید. همین عمل را تکرار کنید تا ۲۰۰ گرم روغن عنبر نسارا جمع شود. روزی یک بار بعد از شستشو به محل ضایعه بمالید.
- خمیر سفیداب با آب لیمو: سفیداب و آبلیمو را باهم خمیر کرده و روی موضع بگذارید. داروی موضعی مثل این خمیر را تجویز می کنیم که مجاری را باز می کند و التیام می دهد و اثر لایه برداری خفیفی دارد. با این مرهم بافت بیمار خورده شده و امکان رشد بافت سالم در موضع حاصل می شود.
- آب خیار: چنانچه علت خارش در پسوریازیس صفرا باشد، برای برطرف کردن خارش آب خیار میل کنید.
- روغن بادام شیرین برای برطرف کردن خشونت جلد در مبتلایان به پسوریازیس به صورت موضعی، اگر سریع جذب شد باید با موم پرک تبدیل به قیروطی شود. اگر خواستید ترطیب و تبرید بیشتری ایجاد کنید، قیروطی را در آب کدو یا خیار ( ۳-۴ بار ) مغسول بکنید تا بوی خیار یا کدو بگیرد.
- زردچوبه: زردچوبه را خمیر کنید و روی ضایعات ماسک کنید. این عمل را تا ۵ روز انجام دهید.
- ماء الجبن افتیمونی ۴۰ روز صبح ناشتا میل شود. موقع مصرف داخل ماء الج قاشق غذاخوری خاکشیر ریخته شود.
- ماء الشعیر طبی روزی ۳ لیوان.
- سوپ جو با زرشک ، آبغوره و روغن زیتون جزء وعده های غذایی باشد.
- دم کرده آویشن ۱ قاشق غذاخوری + عناب ۲۰-۱۵ عدد + ۱ قاشق مرباخوری ختمی با نبات شیرین شده و روزی ۳ استکان میل شود.
- روزی ۳ عدد میوه تمرهندی میل شود.
اگزما
نسخ رایج استادان
- صبحانه: نان با کاهو یا نان و خیار و پنیر تازه.
- نهار : خورشت آلو و اسفناج با چلوگشنیز یا خورشت کدو با غوره با تمرهندی.
- شام: آش ماش با مغز بادام با آش برنج با مغز م یا آش جو با مغز بادام ( هر وعده ۱۰-۲۰ عدد مغز بادام داشته باشد ).
- میوه: لیموشیرین ، پرتقال ، ازگیل.
- سبزی: خرفه.
- دستورات دارویی زیر مفید است:
- به جای آب، مخلوط نصف لیوان عرق کاسنی با نصف لیوان آب میل شود.
- روغن خیار به دست ها مالیده شود.
- روغن بنفشه خوراکی ۲ قطره در هر سوراخ بینی بریزید. روزی ۳ بار تکرار کنید، همچنین به پیشانی، گیجگاه، سینه ، پشت و کبد نیز روغن بنفشه بمالید.
- شیره های خنک، تخم خرفه، تخم کاهو، تخم کاسنی، تخم خیارین و تخم گشنیز به طور مساوی مخلوط کرده ۲-۱ قاشق غذاخوری به همراه یک لیوان آب جوش در مخلوط کن ریخته و هم زده شود تا مثل شیر شود، نیم ساعت بماند، صاف کرده و مصرف کنید ( ۱۰ صبح و ۵ عصر ).
4. شربت سیب و زرشک و لیمو روزی ۳ لیوان.
5. ماء الجبن صبح ناشتا.
6. ماء الشعیر طبی روزی ۳ لیوان.
برای خارش اگزما: پودر گل همیشه بهار، حنای بیرنگ، پودر لیمو عمانی، مساوی مخلوط کرده و با آب خمیر کرده و ۳ شب روی محل اگزما مالیده شود و صبح پاک شود.
برص ( ویتیلیگو )
مواد غذایی که مصرفشان برای مبتلایان به برص مضر است
سفیده تخم مرغ، ماست، دوغ، پنیر، کشک، غذاهای غلیظ و دیرهضم مثل گوشت گاو و گوساله، بادنجان، سالاد الویه، غذاهای مانده و فریزری، ماهی، مرغ ماشینی، قارچ، همه ترشی ها مثل سرکه، سبزیجات سرد مثل کاهو و خرفه، میوه های سرد و تر مانند هندوانه، خیار، نارنگی، پرتقال و خوردن هم زمان تخم مرغ و ماهی، خوردن آب بعد از غذا و میوه، فست فود و غذاها و نوشیدنی های صنعتی.
خوراکی هایی که مصرفشان برای مبتلایان به بیماری برص مفید است
- غذاها
- غذای ایشان باید زود هضم، بدون لزوجت و بدون چربی باشد. گوشت مصرفی این افراد بهتر است جوجه مرغ، جوجه کبوتر، گنجشک، بره و گوسفند، بزعاله، کبک، گوشت های بریان و کباب شده با ادویه جات گرم باشد. نان مصرفی این گونه افراد باید برشته باشد. حلواها و شیرینی جاتی که با عسل و شیره انگور درست شده باشد ( به شرطی که خیلی شیرین نباشد )، آش های ساده بدون رشته، شوربا، نخودآب همراه با شیره بادام و گوشت کبوتر و فلفل و دارچین و انیسون و سبزیجات گرم مثل شوید و جعفری و چغندر مفید هستند.
- مصرف گلقند ( مربای گل سرخ آفتابی ) و مربای هلیله بسیار مفید است. این افراد می توانند از عسل، مویز، مربای آمله، مربای سیب و شیره انگور با نان برشته برای صبحانه استفاده کنند.
- در تمام غذاها از ادویه جات زیره، انیسون، رازیانه، زعفران، آویشن، دارچین، کمی فلفل، کمی مصطکی استفاده کنند.
- نوشیدنیها
- شربت ماء العسل ( آب عسل ).
- شربت شیره انگور.
- شربت سیب.
- تنقلات
- خوردن پسته، گردو، چلغوزه و مویز و بادام سودمندند مخصوصا اگر مویز بعد از غذا مصرف شود.
نسخ رایج استادان
- 3 ماه به جای آب ، عرق شاهتره میل کنید. وقتی عطش غلبه کند با خاکشیر آسیاب شده و سکنجبین طبی به مقدار دلخواه مخلوط و میل کنید.
- مقداری نوره را در حنا بریزید و روی موضع بگذارید و خیلی هم نگه ندارید که زخم کند. نوره کراتولیتیک است و حنا رنگ کننده است پوست را رنگ می کند و حالت زنندگی آن را تقریبا برطرف می کند.
- ماش را زمانی که خوشه می کند و دانه می دهد له کنید و له شده آن را همراه برگ و ساقه ماش روی موضع برص بمالید. غذاهای تهیه شده از ماش نیز میل کنید. همچنین غذایی از گوشت و چغندر تهیه کنید و میل کنید که رنگ برص را تغییر می دهد.
- بهتر است بیماران دچار برص در مکان های مرطوب و در آب و هوای مرطوب سکونت نداشته باشند. زیاد در حمام ماندن و بلافاصله بعد از غذا حمام رفتن و کم تحرکی مضر است.
- دم کرده گاوزبان، بادرنجبویه، اسطخدوس، سنبل الطیب، آویشن، بابونه، ریشه ایرسا از هر کدام ۵ گرم ، عناب ۲۰-۱۵ عدد. هنگام مصرف با عسل شیرین شود. از این دم کرده روزی ۳ استکان میل شود.
- مربای هلیله روزی یک قاشق غذاخوری میل شود.
- یک لیوان آب سیب شیرین رسیده پوست کنده با یک قاشق خاکشیر مخلوط شده و میل شود. این کار ۳ بار در روز تکرار شود.
- عرق کردن در حمام و مالیدن لکه ها با پارچه ضخیم و زبر تا خون را جذب آن ناحیه کند مفید است، به شرطی که پارچه آلوده و چرکین نباشد.
زگیل
نسخ رایج استادان
- برگ انجیر را از درخت بکنید. یک شیرآبه ای از برگ انجیر بیرون می آید. این شیرآبه پروتئاز قوی دارد. ۲-۱ قطره از این را ۴-۳ دفعه در روز به مدت ۳-۲ روز روی زگیل ها بزنید و آن را بمالید. مقداری پروتئولیز اتفاق می افتد اما آن اندازه نیست که این زگیل را حذف کند. به فاصله کوتاهی بعد از آن به علت بیدار شدن سیستم نه تنها این زگیل درمان می شود، بلکه زگیل های دیگر نیز خوب می شود.
- نوشیدنی کمبوجا روزی ۳ لیوان میل شود.
- یک لیوان آب سیب رسیده شیرین پوست کنده با ۱ قاشق خاکشیر مخلوط شده و میل شود. این کار روزی ۳ بار تکرار شود.
کهیر
نسخ رایج استادان
- گلاب و سرکه: گلاب و سرکه را به نسبت ۳ به ۲ در شیشه بریزید و وقتی کهیر زد آن را به کهیر بمالید فوری برطرف می شود.
- شیره انگور: مقداری شیره انگور در آب سرد بریزید و یک شربت تهیه و میل کنید. فوری کهیر فروکش می کند.
- عنبرنسا: دود عنبر نسا موجب کاهش خارش پوست می شود. عنبر نسا را در دوره حاد خارش ، روزی ۲ بار دود کنید.
- ختمی: حدود ۶۰-۵۰ گرم گل، تخم، برگ، ریشه ختمی را در یک لیتر آب حدود ۱۰-۱۵ دقیقه بجوشانید صاف کنید و بعد از حمام ( آبکشی کامل) به بدن بمالید و ۱۵ دقیقه صبر کنید، بعد از آبکشی نهایی از حمام بیرون بیایید. بعد از آن خارش کمتر اتفاق می افتد یا برطرف می شود.
- ۲ قاشق غذاخوری خاکشیر در یک لیوان عرق کاسنی و شاهتره داغ کرده با کمی نبات شیرین شده و صبح ناشتا گرم میل شود.
- ماء الشعیر طبی روزی ۳ لیوان میل شود.
عقربک انگشت ( پارونیشیا )
نسخ رایج استادان
بادنجان را کباب کنید و انگشت را در بادنجان در حالی که گرم است فرو کنید و بگذارید شب تا صبح بماند. این عمل به خروج چرک کمک می کند.
کورک
نسخ رایج استادان
برگ بارهنگ : یکی از چیزهایی که خیلی پرفایده است، ولی کمتر به آن توجه شده برگ بارهنگ است. البته در طب ایرانی به دانه و تخم بارهنگ پرداخته اند. برگ بارهنگ فوق العاده در درمان کورک ها و التیام بعضی از زخم ها مؤثر است که طبعا باید برگ بارهنگ پاکیزه را گرفت و مثل سبزی ضدعفونی کرده و استفاده کرد. برگ را کوبیده به صورت خمیر در آورده و روی موضع کورک ضماد کنید و بگذارید ۸-۷ ساعت بماند.
زونا و آبله مرغان
نسخ رایج استادان
- دود کردن عنبرنسارا که دود آن به بثورات برسد.
- نصف لیوان از مخلوط عرق کاسنی و شاهتره صبح و نصف لیوان عصر میل شود.
- نصف لیوان سرکه را با نصف لیوان گلاب مخلوط کنید. پارچه ای را خیس کنید و روزی چندبار روی موضع بگذارید.
- روغن بنفشه روی موضع بمالید.
- مصرف موضعی ترکیب ضد خارش سرکه و آب ساقه کرفس نیز مفید است. البته به علت ایجاد سوزش گاهی این ترکیب توسط بیماران تحمل نمی شود.
- ماءالشعیر طبی روزی ۳ لیوان میل شود.
قرمزی صورت
نسخ رایج استادان
ماسک گل ارمنی: ۲ قاشق غذاخوری گل ارمنی الک شده را با مقداری آب به صورت خمیر شل در آورده و روی صورت ماسک شود. بعد از نیم ساعت با آب ولرم شستشو شود.
تیرگی پوست – کک و مک
نسخ رایج استادان
- ماء الجبن ساده روزانه یک لیوان
- طریقه مصرف : یک لیوان ماء الجبن را ۳ قسمت کنید و به فواصل ۵ دقیقه گرم میل نمایید. در فواصل ۵ دقیقه ای کمی ورزش کنید. ماء الجبن صبح ناشتا میل شود و بعد از خوردن آن حداقل تا ۱/۵ – ۲ ساعت صبحانه میل نشود.
- ماء الجبن را به کک مک بمالید.
- عرق بهار نارنج با بوره ارمنی ( پودر بوراکس )، گلاب و اوسرین را مخلوط کنید. ۱۰ ٪ مقدار اوسرین، بوراکس باشد. بعد میزان مساوی عرق بهار نارنج و گلاب اضافه کنید. مخلوط را روی موضع بمالید و بگذارید شب تا صبح بماند.
- روزی ۲ لیوان آب زردک یا آب هویج مصرف کنید.
- آب زرشک کوهی ( زرشک کوهی را خیسانده و با عسل شریت کنید ).
لایه برداری از پوست
نسخ رایج استادان
مغز تخم خربزه یک لایه نازک از پوست را بر می دارد. ۴ قاشق غذاخوری تخم خربزه را با نصف لیوان آب در مخلوط کن ریخته، چند دقیقه زده شود تا خمیر یکدست و شلی به دست آید. خمیر حاصل بر روی پوست ماسک شود و ۳۰ دقیقه بماند. سپس با آب ولرم شستشو شود.
لیپوم
نسخ رایج استادان
روغن های گرم مثل روغن سیاهدانه، سقز، مصطکی، کندر مخلوط شده و به کل بدن مالیده شود.
سوختگی
نسخ رایج استادان
- روغن زیتون، سفیده تخم مرغ، جوش شیرین روی موضع مالیده شود.
- گلاب سرد مخلوط با حنا بر روی موضع مالیده شود.
ترک لب
نسخ رایج استادان
روغن بنفشه به ناف بمالید.
خار پاشنه
نسخ رایج استادان
- روغن شترمرغ، قسط، بابونه + کمی سرکه سیب مرتب روی موضع مالیده شود.
- صابون پیچ را بجوشانید و شب به کف پا ببندید. صبح پا را در سرکه بگذارید و در طول روز پا را با روغن قسط یا بابونه چرب کنید.
منبع: کتاب طب ایرانی و تیم تولید محتوای طبایع
