یکی از مهمترین های بخش هایی که طب سنتی توصیه فراوانی در مورد آن داشته، مبحث تغذیه و متناسب بودن آن با طبع هر فرد است. طب سنتی علل بسیاری از بیماری ها را نوع تغذیه افراد می داند. بنابراین جهت پیشگیری از خیلی از بیماری ها باید به نوع ، مقدار، زمان و طبع غذاهایی که مصرف می کنیم توجه ویژه ای داشته باشیم. در این مطلب می خواهیم طبع و خواص گوشت ها را با هم بررسی کنیم.
طبع گوشت ها برای انسان از اهمیت بسزایی برخوردار است، ولی هر فرد باید متناسب با مزاج خود از گوشتها استفاده کند. طبع گوشت ها به دو دسته سرد و گرم تقسیم می شوند. گوشت حیوانات سرشار از انواع پروتئین ها و ویتامین ها و مواد معدنی و آلی که هر یک از آنها دارای ویژگی خاصی هستند. گوشت در سبد غذایی ما جایگاه ویژه ای دارد.
گوشت پرندگان و سایر حیوانات برای سلامتی بسیار مفید می باشد، زیرا منبع کامل پروتئین و کلیه اسیدهای آمینه ضروری هستند. غذاهای پروتئینی گیاهی نمی توانند کاملا تمام اسید آمینه ضروری را برای بدن فراهم کنند.
تمام گوشت ها دارای ویژگی هایی به نام گرمی و تری هستند، به گوشت هایی که دارای کمترین گرمی و تری هستند به اصطلاح سرد می گویند. حیواناتی که پرتحرک تر، چاق تر و جوانترند دارای گوشت گرمتری هستند. رنگ گوشت هم می تواند نشان دهنده طبع آن باشد، یعنی هرجه تیره تر باشد طبع گرمتری دارد.
خواص گوشت سفید
گوشت سفید یکی از انواع گوشت است که اصطلاحا به گوشت ماکیانی چون مرغ، بوقلمون، بلدرچین، شترمرغ و در برخی منابع ماهی گفته میشود. در اصطلاح عامیانه، گوشت سفید به گوشتی گفته میشود که رنگش در مقایسه با گوشت قرمز روشنتر باشد. مرغ رایجترین گوشت سفید مصرفی در بین مردم است و شناسایی گوشت سالم و تازهٔ آن هم دارای اهمیت ویژهای است
خواص گوشت قرمز
که شامل گوشت گاو ، گوسفند و گوساله و بره و… می باشد که سرشار از ویتامین های مفید برای بدن می باشد. یکی از عوامل مؤثر در اهمیت غذایی گوشت ، وجود املاح معدنی به ویژه آهن و روی در آن است.
کم خونی ناشی از کمبود آهن در اکثر نقاط جهان اعم از کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته در بین انسان ها دیده می شود. زنان به ویژه در هنگام بارداری و عادت ماهیانه و کودکان بیشتر در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند. از آن جا که اغلب، آهن به اندازه ی کافی در بدن ذخیره نمی شود، با مصرف به اندازه ی گوشت و فرآورده های آن، می توان از بروز عوارض کمبود آهن جلوگیری کرد.
گوشت منبع غذایی مهمی از پروتئین ، ویتامین های گروهB و املاحی مانند آهن، روی، منیزیم و فسفر است. همچنین کمبود روی نیز با عوارضی از قبیل اختلال در رشد قدی و قوای جنسی ، اختلال در رشد جنین، سقط جنین و کم اشتهایی همراه است که در بسیاری از زنان و نوجوانان قابل مشاهده است. روی قابلیت جذب بالایی در بدن دارد.
به طور خلاصه می توان گفت که گوشت ماده ی غذایی پروتئینی با ارزشی است. گوشت دارای مقدار زیادی چربی نیز هست. مصرف قسمتهای پرچرب گوشت گاو، گوشت چرخکرده خصوصا اگر بیش از ۱۵ درصد چربی داشته باشد، گوشت گوساله و گوشت خوک، سوسیس، هات داگ و بیکن میتواند برای سلامتی مضر باشد.
مصرف زیاد گوشت قرمز پرچرب خطر ابتلا به بیماری قلبی و میزان کلسترول بد (کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پایین) (LDL) را در خون بیشتر میکند و خطر انسداد شریانهای قلب را افزایش میدهد. همچنین موجب افزایش میزان کالری دریافتی و در نتیجه منجر به افزایش وزن شدید و چاقی مفرط میشود.
طبع و خواص گوشت پرندگان
خونی که از خوردن گوشت پرندگان با طبع گرم به وجود می آید، رقیق تر و فضولات کمتری دارا می باشد و گوشت پرندگان آبی و باتلاقی و گوشت های غلیظ غذائیت بیشتری دارند و برای کارگران و ورزش کاران مفیدتر و برای افراد ضعیف و کم کار، گوشت لطیف و کم قوت مناسب تر است.
خواص و طبع گوشت اردک
نوع مزاج: گرم و خشک.
اردک از گرمترین انواع پرندگان اهلی بوده و دارای ارزش غذایی زیادی می باشد. گوشت اردک سنگین و نفاخ، باعث افزایش قوای جنسی و مصرف آن چاق کننده است.
سنگدان اردک دیرهضم بوده، ولی در صورت مصرف و هضم کامل می تواند تقویت کننده معده و احشا باشد. خوردن زیاد آن تولید خون غلیظ می کند، به جز بازو و جگر آن که خون صالح تولید می کند. پیه آن گرم و لطیف و ملین و محلل است.
تخم اردک نسبت به تخم مرغ غلیظ تر و دیرهضم تر بوده، غذائیت آن ضعیف تر است. بهترین روش مصرف توصیه شده، شکم پر کردن با پیاز و روغن زیتون و ادویه جات مصلح آن است.
بهتر است با کرفس، پونه، نخود، شوید، تره، دارچین و سکنجبین استفاده شود و با سرکه پخته شود.
طبع و خواص گوشت شتر مرغ
نوع مزاج: گرم و خشک.
دارای گوشتی با هضم سنگین میباشد. هرچه پرنده دارای جثه و اندازه بزرگتری باشد گوشت آن هم سنگینتر یا به اصطلاح دیر هضمتر است. تحلیل برنده باد و برطرف کننده بلغم می باشد. خوردن گوشت آن برای فلج،لرزش، درد مفاصل و کمر، بیماری های سرد و رحم مفید بوده و خوردن روغن پیه آن برای تکلم کودکان ورفع سردی بدن نافع است.
مالیدن آن به بدن وپاها باعث سرعت حرکت اطفال می شود. دیرهضم بوده و برای گرم مزاجان مضر است. مالیدن پیه شترمرغ به بدن باعث فرار مارها از شخص می گردد و در صورت نزدیک شدن، ماربیهوش می گردد.
بهتر است با سرکه مصرف شود.
طبع و خواص گوشت بوقلمون
نوع مزاج: گرم و تر.
گوشت بوقلمون به دلیل بافت ویژهای که دارد هنگام طبخ حجم خود را از دست نمیدهد و به دلیل داشتن پروتئین بالا، حداقل چربی اشباع، کمترین سطح کلسترول و فقدان چربی میان بافتی در مقایسه با گوشت قرمزازاهمیت بسیاری برخوردار است و منبع مناسبی از ویتامینهای A, B1، B3، B6، B12 و املاحی چون سلنیوم، منیزیم، مس، آهن، روی، پتاسیم و اسید آمینه تریپتوفان به شمارمیرود.
گوشت بوقلمون دارای مقدار کمی اگزالات است، بنابراین بیماران مبتلا به سنگ کلیه اگزالاتی باید در مصرف آن محتاط باشند. این گوشت به دلیل حاوی بودن اسید آمینه پورین درمبتلایان به نقرس باید به میزان بسیار کممصرف شود.
گوشت بوقلمون غنی از پروتیین و ویتامین ب بوده و برای جلوگیری از سرطان بسیار مفید است. به تقویت استخوان ها و سیستم ایمنی بدن کمک کرده و چربی پایینی دارد.
بهتر است با گشنیز و سماق استفاده شود.
طبع و خواص گوشت کبک
نوع مزاج: گرم و خشک.
گوشت کبک طبعی گرم و خشک دارد و از گوشت های لطیف و خوشمزه به شمار می آید. طی چند سال اخیر با آگاهی از خواص گوشت کبک، عده بیشتری از مردم به سمت مصرف آن روی آورده اند.
یکی از نکات در مورد گوشت کبک این است که ارزش غذایی بالایی دارد و باعث تولید خون زیادی می شود و از غلظت خون جلوگیری می کند و تقویت کننده قلب است.. مصرف بی رویه این گوشت می تواند باعث چاقی شود. به دلیل طبع خشکی که دارد اگر زیاد مصرف شود ممکن است باعث یبوست شود.
بهتر است با سکنجبین خورده شود.
طبع و خواص گوشت بلدرچین
نوع مزاج: گرم و خشک.
بلدرچین هم مانند کبک دارای گوشتی با طبع گرم و خشک است و بهتر است به جای روش کبابی کردن گوشت با روغن پخته شود. به تندرستی و نرمی پوست کمک می کند. باعث افزایش قوای جنسی در بانوان می شود. گوشت بلدرچین اگر زیاد مصرف شود می تواند باعث ایجاد سر درد شود.
تخم بلدرچین هم دارای خواص بسیاری می باشد.
بهتر است با روغن کنجد و زیتون، روغن بادام و آب انار مصرف شود.
طبع و خواص گوشت خروس
نوع مزاج: گرم و خشک.
اگر با سرکه، آبغوره و سکنجبین مصرف شود بهتر است.
طبع و خواص گوشت غاز
نوع مزاج: گرم و خشک.
همراه آب انار، زیره، دارچین، فلفل و زنجبیل مصرف شود.
طبع و خواص گوشت گنجشک
نوع مزاج: گرم و خشک.
گوشت بسیار خشکی دارد و دارای غذاییت کمی می باشد، همچنین موجب افزایش میل جنسی می شود. افرادی با مزاج گرم حتما همراه یا بعد از مصرف از خنکی جات استفاده کنند. مصرف این گوشت خیلی به نفع افراد سرد مزاج است، مخصوصا اگر مصرف آن را با زرده تخم مرغ یا روغن زیتون همراه کنند.
همراه با آب انار، آبغوره، دارچین و هل مصرف شود.
طبع و خواص گوشت مرغ
نوع مزاج: طبع مرغ خانگی یا محلی یا رسمی در طب سنتی گرم و تر است ولی گرمی آن نسبت به گوشت قرمز و گوسفند کمتر است و طبع مرغ ماشینی یا کارخانهای سرد و تر است.
مرغ به عنوان گسترده ترین ماکیان در جهان شناخته می شود و گوشت مرغ یکی از غذاهایی است که تقریبا در همه کشورها مورد استفاده قرار می گیرد. گوشت مرغ سالیان درازی است که به عنوان غذا مورد استفاده قرار می گیرد و در کشور ما نیز جزو پر استفاده ترین انواع گوشت می باشد و از آن در طبخ انواع خورشت، خوراک، سوپ و غذاهای مجلسی استفاده می شود. از دیدگاه طب سنتی گوشت مرغ طبیعت گرم و تر دارد.
البته این طبع مربوط به مرغ های خانگی است و طبع مرغ های ماشینی به دلیل شیوه های خاص نگهداری از جمله عدم تحرک کافی مرغ ها سرد می باشد. هر چه مرغ چاق تر باشد رطوبت بیشتری دارد. بهترین نوع مرغ، مرغی است که تحرک داشته باشد نه اینکه در قفس های کوچک نگهداری و تغذیه مصنوعی داشته باشد.
مرغی که از غذاهای طبیعی مثل علف و سبزیجات، دانه های گندم و… استفاده کند، طبع گرم تری پیدا خواهد کرد. همچنین فعالیت و چریدن بسیار تاثیرگذار است. از این جهت مرغ محلی و خانگی بیشتر مورد تایید است. مرغ چاق دارای رطوبت بیشتری است و چاق کننده است. گوشت مرغ رسمی تولید کننده خون صالح است.
به این دلیل که مرغ رایجترین گوشت سفید مصرفی در بین مردم است، شناسایی گوشت سالم و تازه آن هم دارای اهمیت ویژهای است. اولین علامت در سلامت گوشت مرغ توجه به ظاهر و پوست آن میباشد که باید عاری از هرگونه خون مردگی یا کبودی بوده و صاف، براق و یکدست باشد. قسمت شکمی مرغ تازه نباید بوی گندیدگی و تعفن دهد. رنگ گوشت مرغ باید به رنگ زرد کهربایی باشد.
مرغ یکی از اصلی ترین تغذیه ورزشکاران است. دلیل اصلی این انتخاب، چربی کم و پروتیین بالای مرغ است. اغلب ورزشکاران به صورت مرتب فیله و سینه مرغ را مصرف می کنند. پروتیین بالای مرغ باعث تنظیم متابولیسم بدن و ساختن عضلات توده ای و محکم می شود. علاوه بر آن کالری پایین و سیرکنندگی بالایی که فیله مرغ دارد، آن را به یک غذای محبوب در بین ورزشکاران، بدنسازان و علاقمندان به تناسب اندام تبدیل کرده است.
از آنجایی که طبع مرغ ماشینی سرد و تر است، بهترین مصلح آن، ادویه های گرم هستند. مزه دار کردن مرغ با زعفران، فلفل سیاه، سیر یا پودر سیر و دیگر ادویه های گرم مثل زنجبیل، سردی آن را کمتر می کند. پختن گوشت مرغ همراه با پیاز، زنجبیل و دارچین باعث تعدیل طبع آن می شود. همچنین نوشیدن سکنجبین بعد از مصرف مرغ اثر مصلح بر طبع و مزاج مرغ ماشینی دارد.
مرغ جوان محلی و جوجه آن برای چاق کردن بدن، تقویت مغز و معده های مرطوب، تصفیه پوست صورت و صدا مفید است. جگر آن کثیرالغذا، چاق کننده و دیرهضم می باشد. دربیماری های صفراوی و گرم ، خوردن جوجه خروس مفید است، چون چربی آن کمتر از جوجه مرغ بوده و در بدن به صفرا تبدیل نمی شود.
تخم مرغ: زرده نیم برشت آن صالح الکیموس، کثیر الغذا، مقوی قلب و مغز و نیروی جنسی و کسانی که خون زیاد از دست داده اند می باشد. برای بیماری های سینه، معده، روده، کلیه و مثانه مفید است. مداومت و زیاد خوردن آن باعث سنگ کلیه و ایجاد بیماری های پوستی می شود.
طبع و خواص تخم مرغ
نوع مزاج: زرده گرم و سفیده سرد است.
توصیه میشود همراه نمک و ادویه گرم مصرف شود.
طبع و خواص گوشت آبزیان
طبع و خواص گوشت ماهی ها
گوشت ماهی جزو سالمترین گوشتهای موجود در سرتاسر جهان است. این گوشت فاقد چربی بالا بوده و حاوی مواد مغذی مهمی مانند پروتئین و ویتامین D است. همچنین سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است، که برای تقویت و رشد بدن و بالا بردن عملکرد مغز ضروری هستند. طبع گوشت ماهی به گونهای است که باید با مصلحات مخصوص به خود مصرف شود، تا با مزاجهای مختلف سازگاری داشته باشد.
ماهی مزاج سرد و تر دارد. ماهیهایی که در اقیانوس و آبهای شور زندگی میکنند، سردی و تری کمتری دارند، اما ماهی ایدهآل، ماهیای است که در آبهای روان و شیرین زندگی کند. این نوع ماهی، ماهی معتدل از نظر مزاج است. ماهیها هر چه در آب تمیزتری پرورش یابند و جنب و جوش بیشتری داشته باشند، کیفیت بیشترو بهتری دارند.
ماهیهای پرورشی که به تعداد زیاد در استخرهای کم وسعت رشد میکنند یا ماهیهایی که اغلب کف رودخانه، دریا یا اقیانوس بیحرکت و ساکن هستند و شنای کمتری میکنند یا در آبهای آلوده به سر میبرند، در گروه ماهیهای خوب قرار نمیگیرند و گوشت سردتری دارند.
از آنجا که مزاج گوشت ماهی سرد و مرطوب است بایستی با مصلحات آن مثلا دنبه یا روغن کنجد، زنجبیل، آویشن، عسل، ادویه گرم، گردو، هل و فلفل سیاه پخته شود.
این غذای خوشمزه را بهتر است در وعده ناهار مصرف کنید. این غذا بر خلاف باور همگان بهتر است در فصول گرم سال مصرف شود. طبع ماهی به دلیل سرد بودن، در فصول سرد منجر به مشکلاتی در گوارش و هضم، ضعف و بی حالی میشود. این غذا، میتواند تشدیدکننده بیماریهای سردی همچون روماتیسم مفصلی، آلزایمر، افسردگی و … شود.
اگر ماهی را روی آتش کباب کنید بهتر از سرخ کردن در روغن است، زیرا روغن سرخ کردنی باعث تشنگی شده دفع آن از معده زمان بر می شود. دقت داشته باشید که آشامیدن بلافاصله آب بعد از خوردن ماهی باعث بیماری های مضمن می شود.
خوردن ماهی با بعضی خوراکیها و چاشنیها اصلا مناسب نیست، برای مثال در هنگام خوردن ماهی نباید از تخم مرغ، ماست، دوغ و هر نوع چاشنی که ترش مزه است و طبع سردی نیز دارد مانند آب لیمو، انواع ترشی پرهیز کنید. بهترین طعم دهنده برای ماهی که طعم مطلوب و ترشی دارد و مزه خوبی به ماهی میدهد، نارنج است. نارنج مزاج گرمی دارد و در بین ترش مزهها تنها ترشی است که این مزاج را دارد.
این توصیهها حتی برای افرادی است که فشار خون بالایی دارند و معمولا برای کنترل بیشتر بعد و هنگام غذا خوردن از ترشیجات استفاده میکنند. در طب سنتی انواع غذاهای گرم بعد از خوردن ماهی توصیه میشود تا به تعادل برسد.
ماهی به صورتهای مختلفی، چون کبابی، بخارپز، شکم پر، قلیه ماهی و … در ایران پخت میشود. این غذای علاوه بر خواص بی نظیری که نسبت به گوشت و مرغ دارد، هضم آن راحتتر است. یکی از انواع طبخ ماهی، ماهی شکم پر است. این نوع پخت ماهی از زمانهای قدیم مورد مصرف ایرانیان بوده و شیوههای پخت آن در استانهای مختلف متفاوت است. برای مثال در استانهای شمالی کشور این غذا با انواع سبزی، چون سیر، چوچاق، خالواش، اناریجه، پونه و … و گردو که طبع گرمی دارد، استفاده میشود.
این سبزیجات هر کدام با خاصیت متفاوتی که دارند عوارض سردی را کاهش میدهند. سپس از ادویههای گرم و انواع چاشنی ها برای مزه دار کردن مانند گلپر، زردچوبه، فلفل سیاه و زنجبیل، سبزیجات، سیر، روغن زیتون، مرزه و … برای خوش طعم شدن آن استفاده میکنند. بعد از خوردن ماهی میتوان از موادی، چون کشمش، خرما، شیره انگور گردو، عسل و کنجد به میزان کافی استفاده کنید.
افرادی که طبع سردی (افراد سوداوی و بلغمی) دارند، از خوردن زیاد ماهی بدون مصرف گرمی جات و مصلحات آن پرهیز کنند.
مصرف ماهی برای افرادی که اختلالات قلبی آنها ناشی از گرم مزاجی باشد، بسیار مفید است، اما در غیر این صورت، سردی ماهی موجب سستی و ضعیف کننده قلب است که بهتر است با میگو یا اشپل ماهی جایگزین شود.
ماهی سرشار از امگا ۳ است. گوشت ماهی صالح الکیموس، زودهضم، مرطوب کننده، چاق کننده، شیرافزا، در گرم مزاجان محرک نیروی جنسی، مصلح خلطهای گرم می باشد. برای بیماری های ریوی، ضعف کبد و کلیه درد و پیچش روده موثر است. برای سردمزاجان و افراد دارای مغزمرطوب و معده بلغمی هستند، مضر است. با پختن در دنبه یا روغن کنجد یا مصرف مصلحات گرم ضرر آن برطرف می شود. کباب روی آتش بهتر از سرخ کردن آن در روغن است. ماهی را اگر در روغن سرخ کنند باعث تشنگی شده و دیر از معده دفع می شود.
برخی از خواص گوشت ماهی
- زیاد کننده هوش: یکی از مهمترین ویتامینهای مورد نیاز بدن ویتامین D است که بیشترین مقدار آن در ماهیهای چرب مانند ماهی سالمون، شاه ماهی، قزلآلا، ساردین و ماهی تن وجود دارد. این ماهیهای چرب همچنین دارای اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که برای عملکرد بهینه بدن، مغز و افزایش حافظه ضروری است. توصیه میشود برای رفع نیاز بدن به امگا ۳، حداقل یک الی دو بار در هفته از ماهیهای چرب استفاده شود.
- کاهش حمله و سکته مغزی: افرادی که مرتبا ماهی میخورند، کمتر دچار حمله قلبی و سکتههای مغزی قرار میگیرند. به دلیل وجود اسید چرب امگا ۳ در ماهی، این خوراک لذیذ برای قلب و مغز بسیار مفید است.
- تقویت عملکرد مغز: یکی از خوراکیهای مفید برای افزایش حافظه، ماهی است که مصرف منظم آن از بروز بیماریهای خطرناک مثل آلزایمر و پارکینسون جلوگیری میکند.
- یک راه حل عالی برای افزایش نشاط: اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی با افسردگی مبارزه کرده و اثر داروهای ضد افسردگی را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
- کاهش آسم مخصوصا در کودکان: طبق تحقیقات انجام شده مصرف منظم ماهی خطر ابتلا به آسم را در کودکان کاهش میدهد.
- کاهش بیماریهای خود ایمنی: مصرف ماهی یا روغن ماهی به دلیل داشتن امگا ۳ فراوان، از بیماریهای خود ایمنی جلوگیری میکند.
- افزایش سلامت چشم: ماهی و اسیدهای چرب امگا ۳ سلامت چشم و بینایی را افزایش میدهند.
- داشتن یک خواب آرام: یکی از دلایل ایجاد اختلالات خواب، کمبود ویتامین D مورد نیاز بدن است. مصرف دائمی و منظم ماهی این کمبود را جبران کرده و باعث میشود فرد خواب راحتی داشته باشد.
- ماهی و میگو را به دلیل دارا بودن برخی ویتامینهای خاص و املاحی، چون سلنیوم برای تقویت و باروری نطفه مردان مناسب میدانند. ماهی مولد نطفه است و به تولید اسپرم سالم کمک میکند.
- ویتامین D ماهی برای استخوان سازی و محکم شدن استخوانها می تواند مفید باشد، این ویتامین برای سلامت دندان، ناخن و پوست هم موثر می باشد.
- در طب سنتی مصرف ماهیهای ریز مانند کیلکا و ساردین برای درمان بیماریهای زردی و یرقان و اختلالات کبدی بسیار توصیه شده است.
طبع و خواص گوشت ماهی قزل الا
طبع ماهی ها به آب هایی که در آن زندگی می کنند بستگی دارد. به طور مثال ماهی هایی دارای طبع سرد هستند که در آب های شور و اقیانوس زندگی می کنند. از آن سو ماهی هایی مانند قزل آلای رودخانه ای که در آب های شیرین زندگی می کند دارای طبع معتدل تری هست.
اگر دچار کم خونی هستید و یا می خواهید اصلا دچار کم خونی نشوید، ماهی قزل آلا می تواند گزینه خوبی باشد و با استفاده کردن از آن مخصوصا در خانمها که دوران عادت ماهیانه دارند و خون زیادی از دست می دهند، می تواند بسیار کار ساز باشد.
طبع اشپل ماهی
به تخم همه ماهیها اشپل گفته میشود و خاویار نام تخم ماهی ازون برون است. اشپل ماهی طبع گرم و خاویار مزاج گرمتری دارد و هر دو زیادکننده نیروی جنسی و بارورکننده نطفه هستند.
تخم ماهی قطع کننده بلغم بوده و برای کلیه و طحال و دفع بادهای بدن مفید است، ولی مصرف زیاد آن برای افراد گرم مزاج مضر است.
طبع و خواص گوشت میگو در طب سنتی
میگو یکی دیگر از غذاهای دریایی معروف در کشور ما و دیگر کشور های جهان است. میگو از دسته سخت پوستان و یک جانور ده پا، با بدنی کشیده است. میگوها گونه های مختلفی دارند و در بستر دریاها، دریاچه ها و رودخانه ها زندگی می کنند. طول عمر آنها بین 1 تا 7 سال متغیر است. به نظر می رسد که بشر سالیان درازی است که از میگو تغذیه می کند. از میان گونه های فراوان میگو تنها حدود 20 نوع از آن جهت مصارف انسانی مورد استفاده قرار می گیرد.
طبع میگو در طب سنتی، گرم و تر است. معمولا توصیه می شود که مصرف ماهی ها به دلیل طبع سرد در فصول سرد سال کاهش داده شود. اما میگو با داشتن طبع گرم و تر، محدودیتی برای مصرف ندارد و می توانید در تمام طول سال از آن بهره ببرید. مصلح میگو سرکه، نعناع و سکنجبین می باشد.
برخی از خواص گوشت میگو
- تقویت حافظه و مانع عارض شدن آلزایمرمی باشد و قدرت یادگیری را بالا می برد. میگو باعث رشد سلولهای جدید و دفع سلولهای مرده و بهبود عملکرد مغز می شود.
- سیستم ایمنی را تقویت می کند و ضد التهاب و ضد سرطان است.
- کم کالری است و باعث چاقی نمی شود ولی در کودکان باعث اضافه شدن وزن می شود، مخصوصا در صورت مصرف به شکل سوخاری.
- سرشار از پروتیین است و اسیدچرب های مورد نیاز چشم و مغز را تامین می کند.
- در کاهش فشار خون و درمان کم خونی موثر است.
- ویتامین های گروه B و همچنین فسفر و امگا3 در آن فراوان است، به همین دلیل در درمان افسردگی موثر است.
- میزان مناسب تستوسترون را سنتز می کند. تقویت کننده قوای جنسی، افزایش دهنده میزان منی و موثر در باروری نطفه می باشد.
- از ابتلا به بیماریهای پروستات جلوگیری کرده و در روند درمان مبتلایان به بیماری های پروستات تاثیر مثبت دارد.
- چربی بد را از بین برده و تولید چربی خوب می کند.
- در بهبود اختلالات تیروییدی مفید است.
- درمان کننده فیبروم رحم به دلیل داشتن مقدار زیاد ویتامین D می باشد.
- میگو حاوی مقادیر قابل توجهی فسفر و امگا3 است. خطر زایمان زودرس را کم و از تولد نوزادانی با وزن کم جلوگیری می کند.
- در کودکان اشتها آور است.
- کلسیم بالایی دارد و میزان کلسیم بدن را تامین می کند، باعث استحکام دندانها و استخوانها به خصوص در کودکان و بهبود روند رشد آنها می شود.
- میگو به دلیل داشتن مقادیر زیاد پروتیین و اسید آمینه تاثیر زیادی در رشد عضلات و تنظیم هورمون ها به ویژه برای ورزشکاران رشته بدنسازی دارد و میگو به یک وعده غذایی محبوب و پرخاصیت برای ورزشکاران تبدیل شده است.
- میگو کبابی سرشار از انرژی و باعث آزاد شدن رادیکال ها در بدن می شود. مصرف میگو کبابی احساس سیری و در عین حال سبکی به فرد می دهد و به دلیل داشتن کالری پایین گزینه خوبی برای کاهش وزن و رزیم های لاغری است.
طبع و خواص گوشت چهارپایان
طبع و خواص گوشت گوسفند
نوع مزاج: گرم و تر
گوشت گوسفند موافق ترین گوشت برای مزاج انسان بوده و بهتراز آن گوشت برهای می باشد که کمتر از۶ ماه سن دارد. قسمت سردست یا راسته از ناحیه ران بهتر است. دل و جگر و کلیه آن برای تقویت قلب و کبد و کلیه انسان مفید است. گوشت آن کثیر الغذا بوده و به سرعت هضم می شود. تولید کننده خون صالح ، تقویت کننده بدن و چاق کننده می باشد. خوردن مداوم گوشت خالص و بدون استخوان آن که با سرکه و عسل پخته باشند فوق العاده مقوی بدن بوده، مانع غش و رفع خفقان می شود. زیاد خوردن مغز آن باعث کند ذهنی و فراموشی می شود.
طبع قلوه گوسفند
نوع مزاج: سرد و خشک
با روغن زیتون کباب کرده و از نمک و فلفل و دارچین استفاده کنید.
طبع مغز گوسفند
نوع مزاج: گرم و تر
بهتر است از نمک، گشنیز، سماق، مرزه، آویشن، دارچین و زیره استفاده کنید.
طبع پاچه گوسفند
نوع مزاج: گرم و تر
به همراه گلپر، سرکه، مرزه، زنجبیل و دارچین طبخ شود.
طبع زبان گوسفند
نوع مزاج: گرم و تر
بهتر است طبخ آن با سرکه و یا گشنیز خشک، زیره و مرزه همراه باشد.
مزاج سیرابی گوسفند
نوع مزاج: سرد و خشک
از گلپر، سرکه، مرزه، زنجبیل و دارچین استفاده کنید.
طبع جگر سفید گوسفند
نوع مزاج: گرم و تر
بهترین روش مصرف استفاده از دارچین و خیساندن در سرکه و سپس کباب نمودن می باشد.
طبع جگر سیاه گوسفند
نوع مزاج: گرم و تر
بهتر است همراه با نمک، دارچین، گشنیز یا سرکه مصرف شود.
طبع دل ( قلب ) گوسفند
نوع مزاج: گرم و خشک
از آویشن، زیره، فلفل و گلپر استفاده کنید سپس در روغن کنجد بخوابانید و کباب کنید.
طبع و خواص گوشت گاو و گوساله
مزاج گوشت گاو گرم و خشک و مزاج گوشت گوساله گرم و تر است.
گوشت گاو یکی از پر مصرف ترین گوشت های جهان است و در سراسر جهان است. آمارها نشان می دهند که گوشت گاو پس از گوشت خوک و گوشت مرغ سومین گوشت پرمصرف در سراسر جهان از نظر سرانه مصرف است. چاق کننده، تقویت کننده بدن و دیرهضم می باشد. مصرف زیاد آن خون غلیظ تولید کرده، باعث ایجاد بیماری های سوداوی مانند سرطان، جذام، ورم، طحال، بیماری های پوستی، وسواس، سیاتیک، بیماری های مفصلی و صعود بخارات غلیظ و بد بو به قلب و مغز و هم چنین زایمان زودرس می شود.
بهترین نوع آن گوشت گاو زرد و بهترین فصل خوردن آن فصل بهار می باشد.
گوشت گاو منبع خوبی از پروتئین ها، چربی و مواد معدنی مانند روی، سلنیوم، فسفر، آهن و ویتامینهای گروه B است و یکی از دلایل مصرف بالا همین خواص است.
برخی بر این باورند که گوشت گاو سرد و سودازاست و با مزاجشان سازگار نیست. گوشت گاو سنگین است اما مزاج سردی ندارد. همه گوشتهای قرمز از جمله گوشت گاو و گوساله طبع گرمی دارند، اما درجه حرارت آنها متفاوت است. دلیلی که برخی میگویند گوشت گاو سرد است این است که گوشت گاو برای هضم انرژی زیادی از بدن و معده دریافت میکند و احتمال دارد بدن را کمی دچار سردی کند.
کسانی که فعالیت بدنی زیاد و معده قوی دارند میتوانند از همه انواع گوشت استفاده کنند و برعکس افرادی که گوارش ضعیفی دارند بهتر است از از خوردن زیاد گوشت گاو خودداری کنند و از گوشتهای با هضم راحتتر مثل گوشت مرغ و ماهی استفاده کنند زیرا باعث سختی طحال ، واریس و سرطان می شود.
گوشت گاو را همراه با دارچین، فلفل، زنجبیل، پیاز، سکنجبین، گلپر، سیر و زیره مصرف کنید.
گوشت گوساله را همراه گشنیز، سماق و مرزه مصرف کنید.
طبع و خواص گوشت بز
کسانی که دارای مزاج پرحرارت هستند اما تحرک کمی دارند و ورزش نمی کنند گوشت بز بسیار مناسب است. البته خوردن گوشت بز در فصل تابستان بهتر است.
نوع مزاج: سرد و خشک
از نمک، فلفل، پیاز، دارچین، زیره، بادام و خرما استفاده کنید.
طبع و خواص گوشت شتر
نوع مزاج: گرم و خشک
اگر به دنبال استفاده از گوشت شتر هستید بهتر است گوشت شتر جوان را انتخاب کنید، زیرا دارای مزاج بهتری می باشد.
هنگام پخت و پز از نمک و شوید، فلفل، سرکه و زیره استفاده کنید.
خواص گوشت شتر
شترها منبع عالی شیر و گوشت هستند. گوشت شتر منبع غنی از ویتامین ها، مواد معدنی (سدیم، پتاسیم، آهن، مس، روی و منیزیم)، پروتئین ها و ایمونوگلوبولین ها است. شیر شتر حاوی ویتامین C بیشتری نسبت به شیر گاو است. شیر شتر دارای چربی کم و لاکتوز است. برای تهیه بستنی، پنیر و کره می توان از شیر شتر استفاده کرد.
شتر منبع خوبی از گوشت است و گوشت شتر به دلیل مقدار زیاد مواد مغذی موجود در آن مشهور است. گوشت شتر نسبت به سایر گوشت های قرمز چربی کمتری دارد. گوشت شتر به طور عمده در مناطقی از جمله عربستان سعودی، مصر، سوریه، لیبی، سودان، اتیوپی، قزاقستان و سومالی مصرف می شود. اما این ماده را باید در همه نقاط جهان مصرف کرد زیرا سرشار از مواد معدنی، پروتئین و ویتامین ها است.
- گوشت شتر غنی از پروتئین است و دارای کلسترول کمی می باشد. افراد مبتلا به دیابت و کلسترول بالا می توانند از گوشت شتر استفاده کنند، زیرا این گوشت برای آنها بسیار مفید است. سطح کلسترول موجود در گوشت شتر حتی نسبت به گوشت گاو، بز، شتر مرغ و طیور نیز پایینتر است. بنابراین گوشت شتر به دلیل داشتن چربی کم و کلسترول پایین می تواند به عنوان جایگزین گوشت گاو، مخصوصا برای افراد مسن استفاده شود.
- گوشت شتر سرشار از کلسیم و فسفر می باشد، از این رو برای افرادی که از درد مفاصل رنج می برند بسیار مفید و اثر بخش می باشد.
- ویژگی های منحصر به فردی مانند خاصیت طعم دهندگی و معطری که گوشت شتر دارد، سبب می شود تا مصرف آن ترشح شیره معده را افزایش داده و قدرت جذب آن را بالا ببرد.
- گوشت شتر نقش حیاتی در پیشگیری از سرطان دارد. گوشت شتر حاوی اسید لینولئیک چرب غیر اشباع است، این اسید چرب از تعامل با سایر اسیدهای چرب اشباع نشده جلوگیری می کند و منجر به پیشگیری از سرطان می شود.
- گوشت شتر دارای انرژی مناسب برای سلول های عصبی است که از این انرژی برای رفع خستگی مغز، فرسودگی و درد عصبی استفاده کنند.
- گوشت شتر سرشار از ویتامین هایی مانند ویتامین A و ویتامین B است که باعث حفظ سلامت پوست و سلول های غشای مخاطی انسان می شود. همچنین سیستم ایمنی بدن را به مبارزه با عفونت های خارجی برمی انگیزد. عملکرد دیگر ویتامین A این است که مانند آنتی اکسیدانی عمل می کند و از سلول ها در برابر سرطان و سایر بیماری ها محافظت می کند.
- در بدن انسان، ویتامین B برای تبدیل گلوکز به انرژی مورد نیاز است. همچنین برای عملکرد اساسی سیستم عصبی ضروری است و کمبود آن می تواند منجر به استرس، اضطراب و افسردگی شود. بنابراین گوشت شتر منبع عالی ویتامین B است.
- گوشت شتر منبع غنی آهن می باشد. آهن یکی از مواد بنیادی مربوط به هموگلوبین خون می باشد که خطر ریسک ابتلا به کم خونی را کاهش می دهد. به همین دلیل به افراد مبتلا به کم خونی سفارش می شود حتما مصرف این گوشت را در لیست تغذیه خود قرار دهند.
- یکی ارزشمندترین خاصیت های گوشت شتر، بدون هورمون بودن آن است زیرا این حیوان اغلب در طبیعت بوده و مراکز پرورش آن بسیار محدود می باشد.
- تمام گوشت های قرمز حاوی مقدار زیادی چربی هستند و دریافت این چربی ها در بدن باعث بروز بسیاری از بیماری های قلبی عروقی از جمله بیماری های قلبی و فشار خون بالا می شود. همانطور که میدانیم گوشت شتر چربی کمتری دارد، بنابراین خطر ابتلا به بیماری های قلبی و بیماری هایی مانند چاقی و سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.
- گوشت شتر علیرغم مضرات کم، دارای کالری بسیار زیادی می باشد.
- از زمان های بسیار قدیم و در طب سنتی برای برطرف نمودن ضعف قوای جنسی، مصرف گوشت شتر توصیه می شده است، زیرا روی موجود در آن موجب تقویت قوای جنسی می شود.
- گوشت شتر می تواند تب فصلی، درد سیاتیک و درد شانه را درمان کند.
- سوپ گوشت شتر می تواند موجب درمان کدر شدن قرنیه و تقویت بینایی شود.
- از چربی شتر برای کاهش درد بواسیر استفاده می شود.
- همچنین گوشت شتر به کاهش وزن کمک می کند. مطالعات نشان داده اند که گوشت شتر به دلیل داشتن چربی کم از سایر گوشت ها بهتر است، بنابراین مصرف گوشت شتر برای کاهش وزن سالم و مفید است.
- وجود انواع ویتامین ها به ویژه ویتامین B، فسفر و کلسیم در گوشت شتر در رشد جنین مؤثر و مفید می باشد.
- مصرف این گوشت قرمز از زایمان زودرس جلوگیری می کند.
- جویدن گوشت شتر بسیار آسان است و به همین دلیل برای افراد مسن مناسب است.
در طبخ گوشت به این نکات توجه کنید
گوشت را خام مصرف نکنید و آن را بپزید. دقت داشته باشید که گوشت را درست طبخ کنید، زیرا امکان دارد خواص مفیدش را از دست بدهد و در این صورت به ماده ای مضر تبدیل می شود.
تاثیر نمک در طبع گوشت
نمک دارای خواص فراوانی مانند تثبیت ضربان غیرعادی قلب و تنظیم فشار خون می باشد، ولی از مهمترین ویژگی های نمک می توان به لطافت بخشیدن به گوشت قبل و یا حین پخت و پز اشاره کرد و البته کیفیت پخت آن را بالا می برد.
پخت گوشت با آب سرد
برای تامین نیاز کودکانی که از مصرف گوشت سر باز می زنند می توانید گوشت را با آب سرد بپزید(اگر گوشت با آب گرم پخته شود ویتامینهایش وارد آب نمی شود) و آب را به خورد کودک دهید یا وارد غذایشان کنید.
روش صحیح پخت گوشت
بلافاصله بعد از قرار دادن گوشت داخل قابلمه درب آن را نگذارید، لازم است بخاری که از گوشت بلند می شود پراکنده شود، زیرا این بخار سمی و مضر است. پس درب قابلمه را کج بگذارید تا به اصطلاح قل بزند سپس درب را بعد از چند دقیقه درست کنید.
کباب ها
همه کباب ها گرم و خشک می باشند ولی درجه آن ها بر حسب نوع گوشت، متفاوت است. همه انواع آن محرک اشتها، تولید کننده خون صالح، تقویت کننده بدن و نیروی جنسی و گرم کننده کل بدن به خصوص کلیه ها بوده، برای معده های مرطوب و کسانی که فصد یا حجامت کرده باشند بسیار مفید است. خوردن آب بعد از آن به خصوص بعد از کباب ماهی بسیار مضر است.
منبع: تیم تولید محتوای طبایع