اسپرک گیاهی علفی و یکساله متعلق به خانواده رنونکولاسه یا تیره کوکناریان که بومی ایران است و در خراسان فراوان یافت می‌شود، گل های زرد و کوچک گیاه بر روی گل آذین های خوشه ای مستقرند، و دارای میوه کپسولی است. این گیاه مولد رنگ زرد طبیعی است در ایران به صورت وحشی زیاد روئیده می شود و از گلبرگ های آن جهت رنگرزی و رنگ آمیزی ابریشم و پشم استفاده می‌شود.
برگ و گل گیاه اسپرک مورد استفاده دارویی دارد و از نظر طب قدیم ایران گیاهی با طبیعت گرم و خشک است.
نام های دیگر گیاه اسپرک
گیاه اسپرک در متون فارسی به نام‌های افسانی، ورس، ورث، بلیحه، زایر یا زریر، برداغ و ضریع آمده است و در قشقائی کاوشک نام دارد.
خواص دارویی گیاه اسپرک
- جوشانده برگ و گل های آن مسکن و ضد درد است.
- گیاهی است مقوی، محرک و مفرح که به عنوان تقویت نیروی جنسی نیز از آن استفاده می شود.
- دم کرده ریشه گیاه اثر اشتهاآور دارد.
- از قدیم الایام از دمکرده سرشاخه های گلدار گیاه اسپرک برای دفع کرم های انگلی استفاده می شد.
- باعث تقویت معده و در دردهای قولنجی موثر است.
- گلهای این گیاه خاصیت ضد تشنج و ضد عفونی کننده دارد و در درمان اسهال خونی – ورم معده – سوزش ادرار مفید و موثراست.
- اگر چهل گرم از گل های این گیاه را در یک لیتر آب دم کنند می‌توانند این دم کرده را به عنوان خواب آور و تسکین دهنده درد استفاده کنند.
- دم کرده گل های این گیاه در یک لیتر آب باعث از بین رفتن سرفه های عصبی و گاز روده شده و به هضم غذا کمک می کند.
- دم کرده گل و برگ این گیاه در آب برای شستشوی چشم و رفع ورم پلک موثر است.
- مبتلایان به رماتیسم یا کسانی که در پوست خود جراحتی دارند می‌توانند از این جوشانده برای شستشوی بدن استفاده کنند.
نحوه استفاده
معمولاً اسپرک با گیاهان دیگر از قبیل کتیرا و مصطکی و یا عسل مصرف می شود.
مقدار خوراک آن روزانه تا ۵ گرم می باشد که به صورت دم کرده در یک لیوان آب جوش مصرف می شود.
روشن کردن مو با اسپرک
اگر در گروه افرادی قرار دارید که از رنگ‌های روشن لذت می‌برید و تصمیم دارید موی خود را به رنگ زرد یا بور در آورید بهترین روش استفاده از گیاه اسپرک است. گیاه اسپرک انواع مختلفی دارد که از میان آنها تنها یک نوع برای رنگ‌آمیزی موی سر مناسب است بنابراین به هنگام تهیه این گیاه حتما به فروشنده توصیه کنید که اسپرک برای رنگ مو نیاز دارید. برای تهیه عصاره اسپرک نیز لازم است 4 قاشق غذاخوری از آن را در 3 لیوان آب به مدت 20 دقیقه بجوشانید و پس از صاف کردن و سرد شدن آن را روی موهای خود ماساژ دهید. با ماساژ این عصاره روی موهایتان به مرور موها به رنگ زرد و پس از آن به رنگ بور درمی‌آیند.
